1. Mâ ǁgâiǀāga da nî hōǃâ, xawe mâ ǃaroma-eb Jehovaba ūhâ ǁîb di ǂgomǂgomsa ǃoaba aon ǀkhab nî ǂkhîse? (Tsoatsoas ǃnâ hâ ai-īsiga mû re.)

ǂAN DU ase, nē ǁaeǃgâs ûib ge ǃgomsin xa ǀoa hâ. ǂGui ǃgâsan ge ǁkhōǁkhōsa ǀaen ǀkha ûi hâ. ǀNîn ge, ǁîn tsîn kaira hâ xawe, ǁîn di kaira ǁgûna ra kōǃgâ. ǁKhati naun ge a ǃgombahe ǁîn di omaris di tsēsi ǂhâsiga ǃgū-aisa. ǂAn da ge a ǃnāsa ǃgâsan nē ǂgui ǃkharaga ǃnâgu ǃgomsina ǀgui ǁaeb ai ra hōǃâ ǃkhaisa. Nēs ge kai ǁaeb tsî ǂâiǂhânsensa ǂhâ hâ—marisi masigu xa da ge ǃhoa ǁoa. Nēn ga hâ xawe du ge ǁawosa ǂgomǃgâba Jehovab di mîǁguigu ǃnâ ūhâ, tsî khôaheǁoasa ǂgomsa ǁÎb mîǁgui hâ hāni ǃgâi ûib ǃnâ. Tsî ǁnās ge Jehovaba kaise ra ǃgâiaǂgao kai.

2. Jesajab 40:29 sa mati ra ǂkhâǃnâ da, xawe mati da a gāxaǃnâsen ǁkhā?

² ǀNî ǁaegu ai du ra tsâ, ûib di ǁgâib ra ǂkhabuǂâi kai du di? ǁNāti du ga tsâ o, o du ge ǀguri hâ tama. Elobmîs ge ra mî ǂgomǂgomsa ǃoaba aon ǃkharuge ǁaeb ǃnâ ge ûi hâ in  tsîn ge gere ǂkhabuǂâi. (1 Gao. 19:4; Job 7:7) ǁNā ǂâiǂhansendi ǃnâ ǁnaxuǃnâsens xan ge Jehovab ai ǀgaiba gere ǂgan. ǁÎn ge ge ǂâiǂhânsen tama hâ i, Elob ‘ǀhupu hâna ǀgaiba ra mā’ xui ao. (Jes. 40:29) ǃHausenxasen ge ǀnî ǃgâsana nēǁaeb ǃnâ ra ǂâi, ǃgomsina ǀoroǀoros ǃaroman aibe ǁaero-e amaba xu nî sâ ti, ǁîn ra ūs ge, Xristeǁî ǁaxasib ǂhanib ase īsa ǁîn ǃaroma. ǁNās ǀkhan ge Elobmîsa khomai ǀû, ǀhaode xu hâbē,tsî aoǁnâ sîsenni ǃnâ ǂoa tama—ǁGâuab ra ǂgaose.

3. (a) Mati da ǁgâuab di mîǁguib sida ǂkhabu kais diba a mâǃoa ǁkhā? (b)Tae-e da nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ nî ǃhoaǃgao?

³ ǁGâuab ge ǃamkuse a ǂan sada ga Xristeǁî sîsenni ǃnâ ǁhao o, o da ge nî ǀgai, tsî ǁîb ge nēsa ǂgao tama hâ. ǂKhabuǂâi du ga ra o, o du ge tā Jehovaba xu nî ǃgū. Elob ǃoa ǀgū re, ‘ǁÎb ge nîra ǁapoǁapo da tsî ǀgaiǀgai da xui ge.’ (1 Pet. 5:10; Jak. 4:8) Nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ da ge ǀgam xūna nî ǃhoaǃgao Jehovab ǃoabas ǃnâ a ǂkhabu kai da ǁkhā na, tsî da ge nî mû Elobmîs tsoatsoade sîsenūs mati nî huida sa. Xawe aibe hāre îda kē Jehovab mati ra ǀgaiǀgai da sa, Jesajab 40:26-31 ǃnâ i ra ǁgauhe khami.

4. Tae-e da Jesajab 40:26 sa xu ra ǁkhāǁkhāsen?

⁴ Khomai re Jesajab 40:26. Khoe i xare i ge ǀgamirode a ǃgôa ǁoa. Kurus ǂansabegu ge ra ǂgom sida di milky way galaxib ǃnâ di ǁaubexa 400 billiun ǀgamirode hâsa. Xawe Jehovab ge mâ ǀgamiros hoasa ǀonsa ūba hâ. Tae-e da nēsa xu ra ǁkhāǁkhāsen? Jehovab ga ǃgâiǃgâibasensa ûitsama tama kurus ǃnâ ūhâ o, ǂâis ǀguisa hî re matib ǁîba sats hîna ǁîba ra ǃoabats xa ra tsâsa. ǁÎba ǃoabas ge sida ǃnâ kuruǂgāsa tama, ǁgarihe da ra ǃkhais ǃgaos ose xawe ǀnambi ta a ǃkhais ǃaroma da ge ǁîba ra ǃoaba! (Psa. 19:1, 3, 14) Sida îb ge ǃamkuse a ǂan da “tsîn ge ǁkhāti danaǀûn . . . hoana ǃgôahe hâ.” (Mat. 10:30) Psalmdi xoa-aob ge ra mî “ǃKhūb ge ǂhauǃnân di tsēde a ǂan” (Psa. 37:18) ǁÎb ge ra mû ǃkharuǃnâ da ra ǃgomsina, tsîb ge ǀgaiba ra ma da î da mâǁapo ǁkhā.

5. Mati da ǂgomǃgâsiba a ūhâ ǁkhā Jehovab nî ǀgaiǀgai da sa?

⁵ Khomai re Jesajab 40:28. Jehovab ge ǀgaiba ra mā da. Aiǁgause ǂâi re matikō ǀgaibab sores di ǃnâb ǃaroma ra māsa. Kurus ǂānsabeb David Bodanisi ge ǃgaoǃgâ tsî ra mî “Sida sores ge kai ǀgaiba mâ sekondi hoaba ra māǂgui, ǁnā ǀgaib ge billiun (1 000 000 000) atomik bomde mâ sekondi hoaba ǃhui kais ǀkha a ǀgui.” ǀNî ôaǃnâ-aob ge ǃgôakhâis ǃoa-ais ge soresa “!Hūbaib hoaba 200 000 kuriga elektrib ǀgaiba nî mā ǀgui sekondi ais ra māǂgui ǀgaib ǀkhā! O ham-e nî ǂgomǀoro ǁÎb hîna soresa ǁnātikō kai ǀgaiba ra māb, sida ǂhâhâ ǀgaiba a māda ǁoasa i da ǃgomsiga sîsenǂam?

6. Mâ ǀgaub ǃnâb Jesub di ǃnaoba a ǃgâi tsî matis ǁnāsa ǂansa sada nî tsâǀkhā?

⁶ Khomai re Jesajab 40:29. Jehovaba ǃoabas ge ǂkhîba ra mā da. Jesub ge ǁîb ti ǁkhāǁkhāsabegu ǃoa ge mî “Sadu ai ūkhâi ti ǃnaoba.” Tsîb ge ǀaro tsî ge mî, “O du ge sadu ǀomde khoakhoasa nî hōba. Ti ǃnaob a ǃgâi,  tsî ti ǃgommi a supu xuige.” (Mat. 11:28-30) Nēsa matikōse a ama. ǀNî ǁaeba da ge kaise tsauhâse ra tsâ ǀhaodi tamas ka io aoǁnâ sîsenni ǃoa da ga ra ī o, xawe ǁnās khaoǃgâ da mati ra tsâ? Khoakhoahesase tsî ǂhomisase mati da ûib ǃgomsina nî ǃkharusa. Jesub ǃnaob ge a ǃgâi.

7. Aiǁgausa mā re hîna Mateub 11:28-30 di amaba ra ǁgauǁgausa.

⁷ Kaylas ge chronic fatigue syndromi, depressib tsî ǀgaisa danatsûb tsîna ge ūhâ i. ǁNâuǃnâxases ge ǁîsa ǃgomsiga gere hōǃâ ǀhaode ǃoa īsa. ǀHaos tawas ge sī o, o i ge ǃhoasa gere mâhe “ǃHoas xoaǂams ge tā ǂkhabuǂâi ti ge hâ i. ǃHoas ge ǃamku ǀgaub ǃnâ gere mâhe ǁnās ge ti ǂgaoba ge tsâǀkhā. ǁKhawa ta ge ge hōhōǃnâ-e ǀhaodi tawa hâs kaise ǂhâǂhâsa ǃkhaisa.” Kaises ge ǃgâise ge tsâ ǁgūtsâs ge o ǀhaosa sī ǁhao ǃnâsa.

8, 9. Apostel Pauluba tae-e gere ǂâibasen mîb ge o “ǂkhabusa ta ka, ǃnubai ta a ǀgaisa”?

⁸ Khomai re Jesajab 40:30. ǀGapi ǁkhāǁkhāsensa da ga ūhâ xawe da ge sida ǀgaib ǀkha xūna aitsâma dībasens di ǃnubusiga ūhâ. Hoada ge nēsa xu nî ǁkhāǁkhāsen. Gā-aib ge i xaweb ge apostel Pauluba ǃnubusiga ge ūhâ i tsî nēs ǀkha dī ǂgaob gere xūn hoana ge dīho tama hâ i. ǁÎb ǃnubusigab ge Eloba mîba o, ob ge ge mîbahe “Ti ǀgaib ra ǂkhabusasib ǃnâ ǀoa.” Paulub ge nēsa ge ǁnâuǃā tsî ge hōǂui “ǂKhabusa ta ka, ǃnubai ta a ǀgaisa.” (2 Kor. 12:7-10) ǁÎba nēs ǀkha tae-e gere ǂâibasen?

⁹ Paulub ge ge mûǂan Elob ǀgaib oseb ǂgaob ra xūn hoana a dī ǁoasa. Elob di gagab ge Pauluba ǁîb ra ǂkhabuba gere ǀgaiǀgai. ǁNās ǀguis ose, xawe Elob gagab ge Pauluba ǀgaiba ge mā îb dīhō ǁoasa xūna dī ǁkhā. Sida ǃaromas tsînas ge nēsa a ama. Sida ūhâ ǀgaib ga Jehovaba xu ga ra hā o, o da ge sida tsîna nî ǀgai!

10. Jehovaba mati Daviba ge huib îb ǁîb ge ūhâ i ǃgomsiga ǃkham?

¹⁰ Psalmdi xoa-aob Davib ge Elob di ǃanu gagaba gere hōǃâ. Tsîb ge ge ǁnae: “Sats ǀkha ta ge toroǂnubi-e ra ǃkhoeǂnôa; tsî ti Elob ǀkha ta ge ǂnubiǂgoaga ra uriǂam.” (Psa. 18:29) ǂGui ǃgomsigu xa da ge ǃnamiǂgāsa, ǀnî ǃgomsiga da ge tani hō ǁoa sada di ǀgaib ǀkha, Jehovaba xu da ge ǂkhâǃnâsa ǂhâba hâ.

11. ǃAnu gagaba mati sida ǃgomsin ǀkha ra hui da?

¹¹ Khomai re Jesajab 40:31. ǃKhās tamas ka io kai anis ge ǁîs ǀgaib ǀkha ǁkhana tama. ǁÎs ge ǂoab xa ra ǂgā khâihe, nēs ge ǃkhāsa ǀgaiba ra mā. ǃAoǃaosa mâsib ǃnâts ga ra ǂgâ o ǃkhās xa ǂâi re. Jehovaba ǀkhomma re îb “ǁKhaeǂgao-aob, ǃAnu Gagab” ǃnâ-ū hui du. (Jhn. 14:26) ǁÎsa da ge ǂhâ da ra ǁaeb hoab ai a hō ǁkhā. Nēsa da ge sida di ǃgâsan ǀkha da ga hōgu tama ga ra io, o ra hōǃâ. Nē ǃgomsina mati io ra hâ?

12, 13. (a) Xristeǁîn ǁaegu ra hâ ǃkharagagusiga tae-i xa ra ǃaroma-e? (b) Joseb di ǃâsa tae-e Jehovab xa ra ǁkhāǁkhā da?

¹² Dīǀoaǀoasa kurusa da ūhâ tama hâ ǃkhais ǃaroma da ge sida ǁaegu ǃgomsina ra hōǃâ. ǀNî ǁaegu ai da ge sada ǃgâsan di mîdi tsî tanisen ǀgaub xa ra ǀhū kaihe tamas ga io ǁîna sida din xa. Nēs ge ǀgaisa ǃâitsâb ase a îba da ǁkhā. Nau ǃâitsâgu khamib ge Jehovaba ra mā-am da î da sada ǂhanu-aisiba  sîsenu tsî sada ǃgâsan ǀkha sîsen ǀhao hînab ǁîba a ǀnamna ǀoasa kurusan ga ūhâ tama i xawe.

¹³ Jehovab ge ǁîb ǃoaba-aona ǃâitsâde xu sâu tama hâ. Hā re îda Joseb aiǁgausa kē. ǂKham ǀgôab a hînab ge Joseba ǁîb di ǃgâsagu xa ǃgāse ge ǁamaxuhe tsî Egipte ǃhūba ǃoa ge ī-ūhe. (Gen. 37:28) Jehovab ge ge mû Joseb ǀkha gere īn hoana tsîb ge ge tsûaǂgao, mûb ge o ǁîb ǀhōb ra hâ ūhe ǀgausa. Xaweb ge xū-e ge dī tama hâ i. Joseb ge Potiferi tarasab ge ǀgaiǃkhō di a ǂgā-amhe tsî ǃkhōsis ǃnâ a ūhes tsînab ge Jehovaba xū-e ge dī tama hâ i. Xawe Eloba Joseba ǁnaxuǃnâ îb ge? “Dīb ra xū-i hoa-eb ge ǃKhūba ge amǁnā kai.”—Gen. 39:21-23.

14. Mati da a ǀama ǁkhā ǁaiba xu da ga ra ǂgō o?

¹⁴ ǀKhara aiǁgausa kō re. ǀOro khoen ge Davib khami ǁgaise ge hâ ūhe. Xaweb ge ǁîba ge mā-am tama hâ i, îs ǀkhaosa tā ǂkhabu ǂâi kaibi tsîb xoa ge tsî ge mî “ǁÎba ǀûǀkhā re î ǁnāxū re ǁgôasiba; tā ǁaixa re, ǁaib ge ǂkhabab ǀguiba ra sîsen.” di (Psa. 37:8) ǂHâǂhâsa ǃkhais ge ǂkhababa xuts ga ra ǂgō o, ots ge Jehovaba ra ǁgae ǁîb hîna “sada ǁorena ǃoa sîsenū da tama” hâba. (Psa. 103:10) Hoaǃnâ-aixase da a ǀama ǁkhā ǁaiba da ga sada xu ūbe o. ǁAib ge ra ǃaroma its ǀgapiǀaob tsî ǀom ǃgomsib tsîkha hō. Nēn ge sa âis tsî ǀawarab tsîna ra tsâǀkhā tsî ǁhoms ǃnâs tsîna ǃgomsiga a ǃaroma ǁkhā. ǁAixa da ga ra o, o da ge hoaǁae ǃgâise ǂâi tama hâ. ǁAixa hâse ǀgui hâs ge depresib tamas ka io ǁgâiǁnâsase tsâsa ra ǃaroma. Xawe “ǂUru ǂgaob ge a ǁgans di ûi,” dis ge Elobmîsa ra mî. (ǂKhm. 14:30) Mati da tsûaǂgaoba a sîsenǂam ǁkhā tsî sida ǃgâsana ǁnās ǃnâ-ū a dan ǁkhā? Elobmîs ǁgaraga saos ǃnâ-ū da ge nēsa a dī ǁkhā.

15, 16. Khoen ga sida ǃoa ai tsūse dī o, tae-e da nî dī?

¹⁵ Khomai re Efeseǁîn 4:26. ǃÂubasen da ge ra ǃhūbaiba xū da ǁgâiba nî hōsa tsî tsūdīhe ta ga xawe da ge tani ǁkha. ǀGuiba ta ra ǃoaba u khoe i tamas ka io sada omaris khoe i ga tsū xū-e mî da o, o da ge kaise ra tsû. Ī ge xū-e da ge ī tama ti mî ǁoa. Xawe khoe-e da kurina ǁaixa hâse nî hâba? Tamas ka io da Elobmîs ǁgaraga nî sao  tsî khoe-e ǃhaese nî ǀûba? Matikō kaxu ǁaeba da ra tanibagus, matikōse i nî ǃgoms ǀûbagusa.

¹⁶ Aiǁgause du ge ǀnîsi ǃgâsa i xa go ǁaixa kaihe tsî du ge nēs xa a ǀuru ǁoa. Tae-e du nî dī îdu ǂkhîba ūhâ? ǂGurose du ge Jehovab ǃoa nî ǀgore. ǁÎba du ge nî ǂgan îb hui du îdu sadu ǃgâsan ǀkha ǃgâi ǀgaub ǃnâ ǃhoa. ǂÂis ǃnâ du ūhâ re nē ǃgâsan a Jehovab ǀhōsa. (Psa. 25:14) Elob ge ǁî-e a ǀnam. Jehovab ge ǁîb ǀhōsana ǃgâi ǀgaub ǃnâ ra hâ-ū tsî ra ǂgao îda sida tsîna nēsa dī. (ǂKhm. 15:23; Mat. 7:12; Kol. 4:6) ǀNai ǂâi re tae-ets nî mîsa. Tā ǂâi re sa ǃgâsa i go ǂanapegase ra tsûtsû tsi di. ǂÂis ǃnâ ūhâ re sats ge mî xū-i ge ǀnîsi nēs tawa a ǀarosa. Sats ge ǀnîsi ǁgamsa nēti a tsoatsoa ǁkhā “Tita ge ǀnîsi ǃhaese go ǁaixa, ǁarim goro ǃhoa o, tsî da ge. . . ” Nēs ga ǂâits hâse ī tama io ǀûbaba ǂgan re, ǂkhîbagusa dī re. Eloba ǂgan re îb huitsi ǃgâina sa ǃgâsa-i ǃnâ mûsa. Tae-i ǀgui i ga ī xawe, ǂan re Jehovab nî ǂkhîsa ǁgui ǂgāsens hîna du go dīs ǀkha, sadu ǃgâ-i ǀkha ǂkhîba kurusa—Elob ǀhōsa-e.

17. Jehovaba tae-e ra dī îb hui da ǁōre da ga ra o tsî sida nēsa xu mati a ǀama ǁkhā?

¹⁷ ǀNîn ge Jehovaba ǃoabasan anu tama hâ di ra tsâ ǁōren hînan ge dīn xa. ǀHapi tsâsens ge kaise ǁgai sîsenǂuiba ūhâ ǁkhā. Gao-aob Davib hîna gere ǀhapi tsâseni ge nēti ge mî: “ǃNō ta ge ǃnubai gu ge ti ǂkhōga ge kaira, ǃgō ta geo hoaraga tsēsa. Sa ǃommi ge tsēa tsî tsuxuba ǃgomse ti ai ge hâ i” Davib ge nē ǃgomsiga ge sîsenǂam—Eloǃaoǃgâxa-aose. “Ti ǁoreba ta ge ge ǂanǂan tsi,” tsîb ge ge xoa, “ǃNubaits ge satsa ti ǁoreb di ǂhanuoǃnâsiba ge ǀûba te.” (Psa. 32:3-5) ǁŌre du ga ra o, ob ge Jehovaba nî hui du î du dī ūnusen. Xawe du ge ǁîb huib ǀhaohâb ǃnâ-ū du ra hōba nî ūǃoa. (ǂKhm. 24:16; Jak. 5:13-15) Tā ǃōnkhao re—sa ǀamo ûib ge nēs ai a ǃgaoǃgaosa! Sa ǁōren ge ǀûbahe xawets ge noxoba ǀnîsi ǃgâi ǂâisa ūhâ tama.

18. Paulub aiǁgausa mati khoen hîna anu tamase ra tsâna a hui ǁkhā?

¹⁸ Apostel Paulub tsîn ge ǁaeba xu ǁaeb ǀkha ǃkharuge ǁaeb dīsadi xa gere ǂâiǂhânsen. ǁÎb ge ge ǂanǃgâ “Tita ge apostelgu hoagu xa ǂkharita, tita apostelse ǂgaihesa anu tama ta, Elob di ǀhaohâba ta gere ǃgôaǃgon amaga,” Tsîb ge ge ǀaro: “xawe Elob di ǀkhomma xu ta nē ta īse ī.” (1Kor. 15:9, 10) Jehovab ge Pauluba īb a ǀgaub ai ge ūǃoa tsîb ge ǁîb tsîn aitsâma nēsa nî mûǂansa gere ǂgao. Sadu ga ǂgaoba xu ga ra ǃhobasen o tsî nēsa ga ra ǂanǂan o, o du ge nî ǂan Jehovab a ǀhomxaǃnâsa. Jehovaba ǂgomǃgâ re tsî ǁîb ǀûbasa ūǃoa!—Jes. 55:6, 7.

19. Kurib xoas 2018ǁî kurib disa mati hâ tsî nēsa mati io a ǂhâǂhâsa?

¹⁹ Nē ǃhūbaib ǀams ra ǀgū khamin ge ǃgomsina ra ǀarosen. Xawe ǂâis ǃnâ ūhâ re “ǁÎb ra ǀhupu hâna ǀgaiba mā tsî ǁîb ra ǁnāb hîa ǁkhāoǃnâba ǀgaiba ǂguiǂguiba.” Khamib ge ǂhâ da hân hoana nî mā da î da aiǃgū. (Jes. 40:29; Psa. 55:22; 68:19) 2018ǁÎ kuri da ge ǀhû-omma ǃoa da ga ra i ǁaeb hoaba nē ǂhâǂhâsa amab xa nî hōhō ǃnâ-e. Nēs ge kurib xoas ai ǃgaoǃgaosa mî rasa: “Xawe ǁnān ǃKhūb ai ǂgomaiǂnûi hân ge ǀasa ǀgaiba nîra hō.”—Jes. 40:31.