Kuali xijchiua moteki
¿KENIJKATSA tijyolmati kema se mouampo mitsmaka se amatlajkuiloli tlen tlauel mitsyolchikaua? Timoteo kiampa kiselik se amatlajkuiloli tlen kititlanilik apóstol Pablo. Tlen kiselik nama eltok ipan Biblia uan tikixmatij kej nopa Ompa amatlajkuiloli tlen Timoteo. Uelis Timoteo kinekiyaya yas kampa iselti itstoskia uan nopaya kipouaskia tlen kititlanilijtoya iuampo. Uelis kema ayamo kipouayaya motlasintokiyaya: “¿Kenijkatsa itstok Pablo? ¿Kineki nechiljuis kenijkatsa nojua kuali nijchiuas noteki? ¿Nechpaleuis kuali ma nitlajtolmoyaua uan ma nikinpaleui sekinok?”. Nopa amatlajkuiloli kinankilik ni uan sekinok tlajtlanili. Ma tikitakaj tlake kitlajkuiljuilik Pablo tlen nojkia uelis techpaleuis.
“NIKIJIYOUIA NOCHI TLEN UALA”
Kema Timoteo pejki kipoua nopa amatlajkuiloli, nima kiitak Pablo tlauel kitlasojtlayaya. Pampa ika tlaiknelili kiiljuik: “Nimitsiknelia keja tinokone” (2 Tim. 1:2). Uelis kema Timoteo kiselik nopa amatlajkuiloli ipan xiuitl 65 y.u.J., kipixtoya kipano 30 xiuitl. Maske nojua eliyaya telpokatl kuali kimatiyaya kenijkatsa tlatekipanos kej ueuejtlakatl. Uan pampa tlatekipanojtoya iuaya Pablo kipano matlaktli xiuitl, kiyekok miak tlamantli.
Uelis Timoteo tlauel kiyolchikajki kimatis Pablo kiijiyouiyaya tlen kipanoyaya. Kitsaktoyaj Roma uan nechka kimiktiskiaj (2 Tim. 1:15, 16; 4:6-8). Timoteo kiitak Pablo amo majmauiyaya kema kiiljuik: “Nikijiyouia nochi tlen uala” (2 Tim. 2:8-13). Timoteo tlauel kiyolchikajki tlen kipanok Pablo pampa nochi kiijiyouik, uan ipan ni tonali nojkia uelis techyolchikauas.
‘XIJTEKIUI NOPA YAJATILI TLEN TOTEKO MITSMAKAK’
Pablo kipaleuik Timoteo ma kiita iteki toTeotsij kej se tlamantli tlen tlauel ipati. Ya kinekiyaya ma kitekiui uan ma kimaka “tetili nopa yajatili tlen toTeko” kimakatoya (2 Tim. 1:6). Pablo kiijtok ni tlajtoli ipan griego khárisma kema kiijtok “yajatili”. Nojkia ika ni tlajtoli kineki kiijtos kema tijseliaj se tlenijki maske amo tleno tijchijtokej, amo kinamiki techmakasej o amo timotlanilijtokej. Timoteo kiselik ni “yajatili” o nemaktli kema kiiljuijkej ma tlatekipano ipan tlanechikoli (1 Tim. 4:14).
¿Tlake kichiuaskia Timoteo ika nopa “yajatili” tlen kiselijtoya? Ipan tlajtoli griego, ‘xijtekiui nopa yajatili tlen toTeko mitsmakak’ nojkia kineki kiijtos ‘xijchiua ma lemento o ma xauanto nopa yajatili tlen toTeko mitsmakak’. Yeka, kema Timoteo kipojki tlen Pablo kiijkuilok kiilnamijki kampa tlauel tlaxauantok uelis seuis uan san mokauas tlikoli. Yeka, tlaj amo kinekij ma seui nopa tlitl, moneki nojua kiyakatilisej kuauitl, kiampa nojua xauantos. Se diccionario kiijtoua nopa tlajtoli griego (anazōpyréō) tlen Pablo kiijtok, kiijtosneki “tijchiuas sampa ma tlatla, sampa ma lemeni”. Pablo kinejki kiiljuis Timoteo ma tlatekipano ika nochi iyolo uan ika pakilistli. Kejuak kiiljuiyaya: “Xijtlali moyolo ipan moteki”. Ipan ni tonali nojkia kiampa moneki tijchiuasej: tijchiuasej kampeka titlatekipanosej ika nochi toyolo.
“XIJMOKUITLAUI NOPA KUALI TLAJTOLI”
Ipan nopa amatlajkuiloli, Pablo kiiljuik seyok tlamantli tlen kipaleuiskia Timoteo nojua kuali ma kichiua iteki. Ya kiiljuik: “Ika itlapaleuil itonal toTeko tlen mokaua ipan toyolo, xijmokuitlaui nopa kuali tlajtoli tlen toTeko kikajtok momako” (2 Tim. 1:14). ¿Tlake monekiyaya kimokuitlauis Timoteo? Ipan versículo 13, Pablo kiijtok nopa “kuali tlajtoli” o nopa tlamachtili tlen eltok ipan toTeotsij iTlajtol (2 Tim. 1:13). Pampa Timoteo senkistok tlajtolmoyauayaya, monekiyaya kinmachtis nopa kuali tlajtoli toikniuaj ipan tlanechikoli uan sekinok maseualmej (2 Tim. 4:1-5). Nojkia, kitekimakatoyaj kej ueuejtlakatl uan kiampa kinmokuitlauiskia toikniuaj (1 Ped. 5:2). ¿Tlake kipaleuiskia kuali ma kimokuitlaui tlen kiselijtoya? ToTeotsij itonal uan iTlajtol (2 Tim. 3:14-17).
Tojuantij nojkia techmakatokej se nemaktli tlen moneki tijmokuitlauisej: nopa kuali tlamachtili tlen tikiniljuiaj sekinok (Mat. 28:19, 20, TNM). Nochipa ma tikilnamikikaj tlen titlamachtiaj eli tlauel ipati. ¿Tlake techpaleuis ma tijmokuitlauikaj? Moneki ajachika timomaijtosej uan mojmostla timomachtisej toTeotsij iTlajtol (Rom. 12:11, 12; 1 Tim. 4:13, 15, 16). Kej Timoteo, uelis titlapaleuiaj kej ueuejtlakamej o senkistok titlatekipanouaj. Pampa tijpiaj ni nemaktli techpaleuia amo timoueyimatisej uan timotemachisej ipan Jehová. Yeka, tlaj tijnekij tijmokuitlauisej tlen tijselijtokej, moneki tijpatiitasej uan tijkauasej Jehová ma techpaleui.
“XIKINMACHTI SEKINOK TLEN TEMACHMEJ”
Timoteo kipixtoya seyok tekitl, monekiyaya kinmachtis sekinok kenijkatsa tlatekipanosej. Yeka, Pablo kiiljuik: “Nopa tlamachtili tlen tijkajki nitlamachtik [...], ama xikinmachti sekinok tlen temachmej para teipa inijuantij no uelisej kinmachtisej sekinok” (2 Tim. 2:2). Pablo kiilnamikilik Timoteo monekiyaya kinmachtis sekinok nochi tlen ya kimachtijtoya. Ipan ni tonali, ueuejtlakamej nojkia moneki kichiuasej kampeka kinmachtisej sekinok toikniuaj. Se katli tlayakana ipan tlanechikoli, amo san ya kimati kenijkatsa kichiuas se tekitl, ya kinmachtia sekinok nojkia ma kiyekokaj kenijkatsa kichiuasej. Amo kema moiljuia kikuilisej nopa tekitl tlen kipia pampa katli kinmachtis uelis tlauel kuali kichiuasej nopa tekitl. Nojkia, moneki kichiuas kampeka kinmachtis nochi tlen ya kimati. Yeka, kineki kuali ma monejnemiltikaj, ma tlalnamikikaj uan kuali ma tlaneltokakaj. Kiampa nopa toikniuaj “tlen temachmej” tlauel kuali tlapaleuisej ipan tlanechikoli.
Timoteo tlauel kipatiitak nopa amatlajkuiloli tlen Pablo kimakak. Yeka, uelis ajachika kipouayaya tlen kititlanilijtoya iuampo uan moyoliljuiyaya kenijkatsa kichiuas ipan inemilis.
¿Kenijkatsa uelis tijchiuasej tlen kitlajtolmakakej Timoteo? Tlaj tijchiuaj kampeka titlatekipanosej ika nochi toyolo, tijmokuitlauisej tlen techmakatokej uan tikinmachtisej sekinok tlen tijmatij. Tlaj kiampa tijchiuaj, sanse kej Pablo kiiljuik Timoteo, tojuantij nojkia tijtlamichiuasej ‘nopa tekitl tlen toTeko techmakatok’ (2 Tim. 4:5).