Tein techmachtia nochi tein yoltok
Nochi tein yoltok, tein moskaltia, tein moolinia uan tein momiakilia, kichiua maj sayoj nikan taltikpak takualtsinkan. Axkan okachi kuali tikixmatij miak taman tein yoltok. ¿Toni techmachtia kemej peuak nochi? Maj tikitakan.
Moita ke nochi tein yoltok aksa kichijchiuak. Nochi tein yoltok chijchiujtok ika seki taman tein tsikitsitsin tein motokaytiaj células. Maski tsikitsitsin kichiuaj miak tekit tein semi ouij para maj miak taman kisentoka yolto uan maj momiakili. Nejin mochiua itech nochi tein yoltok. Ika xiontanemili tein kiposonaltia pantixti tein chijchiujtok ika sayoj se célula. Komo no tikitaj células tein tejuan tikpiaj, tikitaskej ke yejuan kichiuaj okachi miak taman ke icélula tein kiposonaltia pantixti. Sayoj ke nejin célula no semi tekiti, kipia iADN uan kuali ixyetok kemej tekiti. Sejse célula kitemoua tein kikuas para kisentokas yoltos. Keman semej nejin células tami tein kikua, peua yolik tekiti hasta kemej yeskia kochi. Kemej tikitaj, tein kiposonaltia pantixti yoltok maski amo tekititok. Yejua ika ueli uejkauak se kieujtok uan oksepa tekiti keman se kichijchiua pan.
Taixmatinij miak xiujmejya momachtianij keniuj tekitij icélulas tein kiposonaltia pantixti porin kinekij kimatiskej keniuj tekitij tocélulas. Sayoj ke miak tamanok moneki momachtiskej. Ross King, akin tamachtia itech Universidad Tecnológica Chalmers ompa Suecia, kijtoua: “Amo onkakej miakej biólogos akin momachtiaj tein tapaleuis maj moajsikamati keniuj tekiti tein kiposonaltia pantixti”.
Axkan ke tikitakejya keniuj tekiti icélula tein kiposonaltia pantixti, ¿tikonnemilia ke aksa kichijchiuak, oso ueliskia iselti mochijchiuas?
Nochi tein yoltok kipia ADN. ADN chijchiujtok ika seki moléculas tein motokaytiaj nucleótidos. Sejse célula tein tikpiaj kipia 3,200 millones nucleótidos. Yejuan yetokej kemej célula uelis kichiuas enzimas uan proteínas.
Taixmatinij kijtouaj ke komo nucleótidos semi miakpa mosentiliskiaj ueliskia kichiuaskej se ADN sayoj sepa. Sayoj ke nejin amo ueli mochiua.
Tein melauj, taixmatinij amo uelini kiyolitianij teisa ika tein amo yoltok.
Amo onkak okse taman kemej tonemilis. Sayoj tejuan ueli tikchiuaj miak taman uan ueli tikmachiliaj teisa. No sayoj tejuan ueli titayekouaj, titaijnekuij, titakakij, ueli tikitaj colores uan kampa takualtsinkan. Uan no, ueli tikixtaliaj tein tikchiuaskej satepan uan tiktemouaj tiyolpakiskej. Nejin uan okseki tamanok techpaleuia maj tiyolpakikan.
¿Tikonnemilia ke nejin iselti mochiujtiualaj para tiksentokaskej tiyoltoskej uan timomiakiliskej? ¿Oso tikonnemilia ke tonemilis techtayokolij aksa Akin techchijchiuak porin techtasojta?