¿Uejkauj kayot, oso kijtoj tein momatik satepan?
TEIN KIAJSINIJ TAMATINIJ
BIBLIA AMO SE AMATAJKUILOL TEIN KIKUIJ TAMATINIJ, SAYOJ KE KIJTOJ TEIN MOMATIK MIAK XIUJMEJ SATEPAN. MAJ TIKITAKAN SEKI.
¿Kipiak ipeujyan nochi tein onkak?
Itech seki xiujmej tamatinij akin okachi moixmatkej senkis kineltokayaj ke amo. Axkan, miakej senkis kijtouaj ke nochi tein onkak kipiak ipeujyan. Biblia nochipa ijkon kijtouani (Génesis 1:1).
¿Keniuj tamati taltikpak?
Ne uejkauj miakej amo kimatiaj ke taltikpak katka ololtik. Itech siglo quinto achto ke ualaskia Jesús, sekin tamatinij griegos kijtojkej ke katka ololtik. Sayoj ke, itech siglo ocho, achto ke ualaskia Jesús, Isaías se akin kijkuiloj Biblia ika tajtoj “taltikpak tein ololtik” uan kikuik se tajtol tein no uelis motajtolkepas kemej “youaltik” (Isaías 40:22).
¿Ijtakaui nochi tein onkak taltikpak uan iluikak?
Aristóteles, se tamatkej griego akin nemik itech siglo cuarto achto ke Jesús ualaskia, tamachtij ke sayoj taltikpak ueli ijtakaui uan ke tein onkak iluikak amo keman mopata nion ijtakaui. Miak xiujmej moneltokak nejon, hasta ke itech siglo diecinueve tamatinij kimoyaujkej se tamachtilis tein moixmati kemej entropía, tein kijtoua ke nochi tein moajsi iluikak uan taltikpak ijtakaui. Lord Kelvin, semej akin tapaleuij maj moixtali nejon tamachtilis, kiitak ke ijkuak Biblia ika tajtoua taltikpak uan iluikak, kinextia ke “ijkon kemej se tilmaj nochin patij” (Salmo 102:25, 26). Kelvin kineltokaya, ijkon kemej Biblia kijtoua, ke Dios ueli kichiua maj amo ijtakaui tein kichijchiuani (Eclesiastés 1:4).
¿Toni ika motsakuilijtokej planetas?
Aristóteles tamachtij ke taltikpak kiyoualouaya se ueyi esfera tein amo moitaya, uan nejon esfera kiyoualouayaj oksekiok tein okachi uejueykej. Itech siglo dieciocho satepan ke Jesús ualaj, tamatinij peujkej kineltokaj ke planetas xa moajsiaj ejekaixko. Sayoj ke miak xiujmej achto, Biblia itech amatajkuilol Job, tein moijkuiloj itech siglo quince achto ke Jesús ualaskia, tikixtajtoltiaj ke toTachijchiujkauj “kipilojtok taltikpak ejekaixko” (Job 26:7).
TAPAJTILIS
BIBLIA AMO IKA TAJTOUA TAPAJTILIS, SAYOJ KE TEIN TAYOLMAJXITIA TAPALEUIA MAJ SE PAKTO, TAPAJTIANIJ KIMATKEJ NEJON MIAK XIUJMEJ SATEPAN.
Akin mokokouayaj kintaliayaj okseko miak tonalmej
Tanauatil tein Dios kimakak Moisés kijtouaya ke akin kipiayaj lepra monekia amo moajsiskej iniuan akin amo kipiayaj. Nejin tein moixtalij tein kisentoka tapaleuia, tapajtianij kichiujkej hasta keman neskej kokolismej tein temauaj itech siglo catorce uan quince (Levítico capítulos 13 uan 14).
Mopajpakaskej satepan ke kimatokaskej se miket
Kemej 150 xiujmej achto, tel miakej momikilijkej porin tapajtianij kinpajtiayaj akin mokokouayaj satepan ke kimatokayaj se miket uan amo momapajpakayaj. Sayoj ke, Tanauatil tein Dios kimakak Moisés kijtouaya ke akin kimatokaya se miket amo moajsia chipauak iixpan Dios. Hasta moixtalij ke, akin ijkon moajsia, monekia mochipauas ika at. Senkis tikmatij ke nejin taman kemej taueyichiuayaj, no tapaleuij maj amo kokolispeuakan (Números 19:11, 19).
Kampa monekia yaskej nekalauiloyan
Xijxiujtika, panoua tajko millón konemej momikiliaj porin kinkui kalannemilis, miakpa porin amo kipiaj se nekalauiloyan. Tanauatil tein Dios kimakak Moisés kijtouaya ke israelitas monekia yaskej nekalauiloyan uejka kampa amo akin nemia uan kitalpachoskej (Deuteronomio 23:13).
Ijkuak kintekiaj takamej itech ininnakayo
Dios kiixtalijka itech iTanauatil maj okichpipilmej kintekikan itech ininnakayo chikueyi tonal satepan ke yoliskiaj (Levítico 12:3). Se semana satepan ke yoli se konetsin iesyo kuali motetsauakya. Ne uejkauj keman tapajtianij ayamo kimatiaj keniuj okachi kuali tapajtiskej, maj mochianij se semana achto ke kitekiskiaj itech inakayo se okichpil semi kipaleuiaya maj kuali moajsi.
Tein tepaleuia maj se pakto
Akin kitemouaj yankuik pajti uan tamatinij senkis kijtouaj ke se yolpakis, se kichias tein kuali, se motasojkamatis uan se tetapojpoluis tapaleuia maj se pakto. Biblia kijtoua: “Se akin yolpaki kipaleuia maj kuali yeto itech inakayo, sayoj ke akin moyolkokojtok kiuatsa iomiyouan” (Proverbios 17:22).