1, 2. 1) ¿Keniuj tikmatij ke uelis timochiuaskej tiitasojikniuan Dios? 2) ¿Toni ika titajtoskej itech nejin tamachtilis?

KEMAN tiyolij hasta keman timomikiliaj, nochipa tiktemouaj maj techtasojtakan. Tinochin tikmachiliaj ke moneki tikinpiaskej kuali totasojikniuan akin techtasojtaj. Sayoj ke okachiok moneki kuali timouikaskej iuan Dios uan tikpiaskej inetasojtalis. Miakej taltikpakneminij kinemiliaj ke nejon amo uelis panos, porin Dios amo ueli tikitaj uan kipia miak chikaualis. Sayoj ke tejuan tikmatij ke kemaj uelis timochiuaskej tiitasojikniuan Jiova.

² ¿Keniuj tikmatij nejon? Porin Biblia ininka tajtoua taltikpakneminij akin katkaj itasojikniuan Dios. Semi kuali maj titanemilikan itech nejon taltikpakneminij uan maj tikchiuakan kemej yejuan. ¿Keyej? Porin tokuali uikalis iuan Dios yejua tein okachi kipia ipatiuj tein uelis tikpiaskej. Itech nejin tamachtilis ika titajtoskej neskayot tein kikauak Abrahán  (xikonixtajtolti Santiago 2:23, TNM). Yejua katka itasojikniuj Dios porin iuan takuaujtamatia. Yejua ika Biblia kijtoua ke yejua “uejkautat de nochi nekes ten takuautamatiske” (Rom. 4:11). Ijkon kemej tikitstiyaskej nejin tamachtilis, uelis timotajtaniskej: “¿Toni uelis nikchiuas tein nechpaleuis maj nikpia notakuaujtamatilis kemej tein kipiak Abrahán uan nimochiuas se kuali itasojikniuj Jiova?”.

3, 4. 1) ¿Kemanian Abrahán okachi monekik kinextis ox chikauak katka itakuaujtamatilis? 2) Kemej Abrahán kipiaya takuaujtamatilis, ¿toni senkis kineltokaya?

³ Xikonnemili keman Abrahán kipiaya kemej 125 xiujmej uan yolik pankistiyaya itech se tepet. Kitojtokaya ikonetsin, Isaac, akin kipiaya kemej 25 xiujmej. Abrahán kiuikaya se cuchillo uan seki taman tein ika taxotaltiskia. Isaac kiuikaya kouit. Pankisas itech nejon tepet xa yejua tein okachi kiouijmakak kichiuas Abrahán. ¿Keyej? Amo porin xiuejya katka, ta yejua katka chikauakok. Semi kiouijmakak porin keman ajsiskiaj monekia kimiktis ikonetsin uan kitemakas kemej netetayokolil, ijkon kemej Jiova kinauatijka (Gén. 22:1-8).

⁴ Keman panok nejin, tikyekmatij ke ijkuak keman Abrahán okachi monekik kinextis ox chikauak katka itakuaujtamatilis. Sekin kijtouaj ke Dios kinekia kitajyouiltis Abrahán keman kinauatij maj kimiktiani Isaac. Oksekin kijtouaj ke Abrahán motemakak kichiuas porin amo kitasojtaya ikonetsin. Akin kijtouaj nejin amo takuaujtamatij uan amo kimatij toni yekmelauj kijtosneki se takuaujtamatis (1 Cor. 2:14-16). Abrahán kitakamatik Dios amo porin amo kinemilij toni kichiujtoya. Kitakamatik porin yekmelauj takuaujtamatia iuan. Senkis kiyekmatia ke Jiova amo keman kinauatiskia maj kichiua teisa tein kijtakoskia. Uan senkis kineltokaya ke komo kitakamatia, yejuatsin kitiochiuaskia yejua uan ikonetsin. ¿Toni kipaleuij Abrahán maj kipiani chikauak itakuaujtamatilis? Kipaleuij taixmatilis  tein kiselij uan tein kipanok itech inemilis.

5. 1) ¿Keniuj Abrahán xa kiixmatik Jiova? 2) ¿Toni kichiuak Abrahán keman kiselij nejon taixmatilis?

⁵ Taixmatilis. Abrahán yolik itech se xolal tein monotsaya Ur. Akin ompa nemiaj kinueyichiuayaj tiotsitsin. Uan ipopaj Abrahán no kinueyichiuaya (Jos. 24:2). Komo ijkon, ¿keniuj Abrahán kiixmatik Jiova? Biblia tamachtia ke yejua ualeuaya itech ichankauan Sem, se ikonetsin Noé. Uan Sem momikilij keman Abrahán kipiaya kemej 150 xiujmej. Sem tel takuaujtamatia iuan Jiova, uan xa kintapouij ichankauan nochi tein Jiova kichiujka. Yejua ika Abrahán xa ijkon kiixmatik Jiova. Nejon taixmatilis kichiuak maj Abrahán kitasojtani Jiova uan maj iuan takuaujtamatini.

6, 7. ¿Toni kipanok Abrahán tein kichikauak itakuaujtamatilis?

⁶ Tein kipanok itech inemilis. ¿Toni kipanok Abrahán tein kichikauak itakuaujtamatilis? Yejua kiixmatik miak taman kemej tamati Dios. Nejon taixmatilis kiuikak maj kimachiliani ke monekia senkis kipoujkaitas Jiova, “Dios akin okachi Ueyichiujkej, Akin kichijchiuak iluikak uan taltikpak” (Gén. 14:22). Ika okseki tajtolmej, yejua amo kinekia kichiuas teisa tein Jiova amo kiuelitaskia (Heb. 5:7, TNM). Uan nejon tein kimachiliaya kiolinij maj nochipa kitakamatini. Komo tejuan tiknekij tel kuali timouikaskej iuan Dios, no moneki senkis tikpoujkaitaskej (Sal. 25:14).

⁷ Dios kinnauatij Abrahán uan Sara maj kisanij itech ininaltepeuj uan maj nemitij okseko kampa amo ixmatiaj. Yejuan xiuejkejya katkaj, uan monekiskia nemiskej itech takenkalmej nochi tonalmej tein nemiskiajok. Uan no, Abrahán kimatia ke kipanoskiaj miak taman tein tamouilil. Sayoj ke senkis kiixtalijtoya kitakamatis Jiova. Kemej kitakamatik, yejuatsin kitatiochiuij uan kimatampauij. Kemej neskayot, Biblia kijtoua ke ome takamej kinekiaj iuan monamiktiskej Sara porin tel kuakualtsin katka. Nejon takamej ueliskiaj kimiktiskej Abrahán. Sayoj ke nochi ojpa Jiova kinmakixtij Abrahán uan Sara (Gén. 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18). Ika nochi nejin tein kipanok okachi mochikauak itakuaujtamatilis Abrahán.

8. ¿Toni techpaleuis maj tikselikan taixmatilis uan maj tikmachilikan inepaleuil Jiova tein kichiuas maj kuali timouikakan iuan?

⁸ ¿Uan tejuan? ¿Uelis timochiuaskej tiitasojikniuan Jiova? Kemaj. Techpaleuis komo no tikixmatij Jiova ijkon kemej  Abrahán. Uan no, moneki tikseliskej taixmatilis uan tikpanoskej seki taman itech tonemilis. ¿Keniuj? Abrahán amo kipiaya nochi Biblia, sayoj ke tejuan kemaj (Dan. 12:4; Rom. 11:33). Itech Biblia tikajsij miak taman kemej tamati “Akin kichijchiuak iluikak uan taltikpak”. Nejon tein tikixmatiskej kichiuas maj tiktasojtakan Jiova uan maj senkis tikpoujkaitakan. Uan nejon techolinis maj tiktakamatikan. Uan tikitaskej keniuj yejuatsin techmatampauia uan techtiochiua, uan nejon tein tikpanoskej techpaleuis maj mochikaua totakuaujtamatilis. Tiktekitiliskej Jiova ika nochi toyolo techualkuilis yolpakilis uan yolseuilis (Sal. 34:8; Prov. 10:22). Ijkon kemej okachi tikixmatiskej Dios uan tikmachiliskej inepaleuil, okachi mochikauas tokuali uikalis iuan.

9, 10. 1) ¿Toni moneki tikchiuaskej komo tiknekij tiksentokaskej kuali timouikaskej iuan aksa? 2) ¿Keniuj Abrahán kiyekpiak ikuali uikalis iuan Jiova?

⁹ Kuali timouikaskej iuan aksa kitelpia ipatiuj. Komo tiknekij tiksentokaskej ika nejon kuali uikalis, moneki tikyekpiaskej (xikonixtajtolti Proverbios 17:17). Nejin amo kemej se tapalkat tein tel patiyoj tein sayoj takualnextia. Kuali timouikaskej iuan aksa tamati kemej se kualtsin xochit tein moneki se kiyekpias. Abrahán kimatia ke kuali mouikas iuan Jiova kitelpiaya ipatiuj. Yejua ika nochipa kiyekpiak nejon kuali uikalis. ¿Keniuj kichiuak?

¹⁰ Abrahán nochipa kitemoj kitakamatis uan kipoujkaitas Dios. Kemej neskayot, keman yajtoya iniuan ichankauan uan itakeualuan itech altepet kampa Dios kinauatijka maj youi, nochipa kikauak maj yejuatsin kiixyekanani keman kiixpejpenaya teisa, yeskia se taman tein motelnekia oso amo semi. Se xiuit achto ke yoliskia Isaac, Jiova kinauatij maj kinneskayotiani itech ininnakayo nochin takamej akin nemiaj ichan. Ijkuak, Abrahán kipiaya 99 xiujmej. ¿Toni kichiuak? ¿Kitajtanij Jiova keyej kinauatiaya maj kichiua nejon? ¿Kitemoj motenpaleuis uan amo tatakamatis? Amo, ta yejua takuaujtamatik iuan Dios uan kitakamatik “itech nejon tonal” keman kiselij tanauatil (Gén. 17:10-14, 23).

11. 1) ¿Keyej Abrahán motekipachouaya? 2) ¿Keniuj Jiova kipaleuij Abrahán?

¹¹ Abrahán kuali mouikaya iuan Jiova porin nochipa iuan takuaujtamatia, hasta keman kichiuaskia seki taman tein amo ouij. Kimachiliaya ke uelia kitapouiaya tein yeski taman, hasta tein kiouijmakaya kiajsikamatis. Kemej neskayot, keman Jiova kiluij ke yaya kiixpoloti Sodoma uan Gomorra, Abrahán moteltekipachoj. ¿Keyej? Porin kinemiliaya ke momikiliskiaj akin yolkualmej iniuan akin amo yolkualmej. Xa itech tanemiliaya isobrino Lot uan ichankauan, akin nemiaj Sodoma. Sayoj ke Abrahán  takuaujtamatia iuan Jiova, “Tamelaujkej itech nochi taltikpak”. Yejua ika kitapouij ika yolyemanilis nochi tein kitekipachouaya. ¿Keniuj kipaleuij Jiova? Yejuatsin amo yolijsiuik uan kipaleuij maj kiita ke teiknelijkej. Kiajsikamatiltij ke ijkuak kinmelaua taltikpakneminij, kintemoua akin yolkualmej uan kinmakixtia (Gén. 18:22-33).

12, 13. 1) Keman Jiova kinauatij Abrahán maj kitemaktiani Isaac, ¿keniuj kipaleuij taixmatilis tein kiselij uan tein kipanok itech inemilis? 2) ¿Keniuj tikmatij ke Abrahán takuaujtamatia iuan Jiova?

¹² Moyekita ke taixmatilis tein Abrahán kiselij uan tein kipanok itech inemilis kipaleuij maj kiyekpiani ikuali uikalis iuan Jiova. Yejua ika, keman Jiova kinauatij maj kimiktiani Isaac uan maj kimakani kemej netetayokolil, Abrahán senkis kimatia ke Dios yolkuali, amo yolijsiui uan teiknelia. Kiyekmatia ke Jiova amo ijsiujka mochiujka amo yolkuali uan tetajyouiltijkej. ¿Keniuj tikmatij?

¹³ Achto ke pankisaskia itech tepet iuan Isaac, Abrahán kiniluij itakeualuan: “Ximokauakan nikan iuan asno, sayoj ke telpoch uan nejua tiyouij nepa uan titaueyichiuatij uan timokepaskej namouan” (Gén. 22:5). ¿Keyej Abrahán kiniluij ke Isaac no mokepaskia? ¿Kinkajkayauak? Amo. Biblia kijtoua ke yejua takuaujtamatia ke Jiova ueliskia kiajokuis Isaac (xikonixtajtolti Hebreos 11:19). Yejua kimatia ke Dios uelik kichiuak maj yejua uan Sara kipianij se konetsin maski xiuejkejya katkaj (Heb. 11:11, 12, 18). Yejua ika kimatia ke Dios nochi ueli kichiua. Melauak ke amo kimatia toni panoskia nejon tonal. Sayoj ke takuaujtamatia ke komo Isaac momikiliaya, Jiova ueliskia oksepa kiyolitis uan ijkon kichiuas tein motenkaujka. Yejua ika Biblia kijtoua ke Abrahán “uejkautat de nochi nekes ten takuautamatiske”.

14. 1) ¿Toni ouijkayomej ika moixnamikij seki itekitikauan Dios? 2) ¿Keniuj techpaleuia neskayot tein kikauak Abrahán?

¹⁴ Itech nejin tonalmej Jiova amo techtajtania maj tikintemaktikan tokoneuan kemej netetayokolilmej. Sayoj ke kemaj techtajtania maj tiktakamatikan itanauatiluan. Xa kemansa amo tikajsikamatiskej keyej techmaka se tanauatil. Oso xa tikitaskej ke ouij tiktakamatiskej. Kemej neskayot, sekin xa techouijmaka tikteixmatiltiskej tein Biblia tamachtia porin tipinauaj uan techouijmaka titajtoskej iniuan akin amo tikinixmatij. Oksekin xa timouij amo timonejnemiltiskej kemej akin iniuan titekitij oso akin iniuan timomachtiaj (Éx. 23:2; 1 Tes. 2:2). ¿Toni uelis tikchiuaskej komo ijkon timomachiliaj? Maj tikelnamikikan kuali neskayot tein techkauilij Abrahán keman kinextij ueyi takuaujtamatilis uan yolchikaualis. Komo itech titanemiliaj tein kichiujkej takamej uan siuamej akin nochipa kitakamatkej Jiova ijkon kemej Abrahán, uelis tikchiuaskej kemej yejuan uan okachi kuali timouikaskej iuan (Heb. 12:1, 2).

15. ¿Keniuj tikmatij ke Abrahán amo keman moyolnonotsak porin kitakamatik Jiova?

¹⁵ Abrahán amo keman moyolnonotsak porin kitakamatik Jiova. ¿Keniuj tikmatij? Porin Biblia kijtoua ke keman kipiaya 175 xiujmej, Abrahán “momikilij keman xiuejya katka, uan yolpakia porin uejkauak nemik” (Gén. 25:8). Nejin amo kijtosneki ke Abrahán amo kinekia nemisok, ta kiteajsikamatiltia ke yolpakia keman tanemiliaya itech nochi tein kichiujka itech inemilis. ¿Keyej? Porin nochipa kiitak ke okachi monekia kuali mouikas iuan Jiova.

16. ¿Keyej tel yolpakis Abrahán itech Xochital?

¹⁶ Biblia kijtoua ke Abrahán “kichiaya altepet tein kipia kuajkuali tatsineualonimej, tein Dios kiixtalij uan kichijchiuak” (Heb. 11:10, TNM). Nejon “altepet” kiixnextia iTekiuajyo Dios. Abrahán takuaujtamatia ke se tonal kiitaskia nejon “altepet” taixyekantok itech nochi taltikpak. Uan ijkon yeski. Xikonnemili keniuj Abrahán tel yolpakis keman nemis itech Xochital uan uelis okachi kichikauas ikuali uikalis iuan Dios. Kiyolpaktis kimatis ke neskayot tein kikauak ika itakuaujtamatilis kinpaleuij tel miak xiujmej itekitikauan Dios. Kimatis ke tein kichiuak iuan Isaac itech nejon tepet kiixnextij se taman tein motelneki tein mochiuak satepan (Heb. 11:19). Uan kimatis ke tayokol tein kimachilij keman yaya kimiktiti Isaac kinpaleuij tel miakej akin amo kikauaj Dios. ¿Toni ika kinpaleuij? Maj kiajsikamatikan tayokol tein Jiova kimachilij keman kiualtitanik Jesús maj momikiliki ininka taltikpakneminij (Juan 3:16). Neskayot tein kikauak Abrahán techpaleuiani maj okachi tikpatiuitakan inemilis Jesús tein kitemakak, tein okachi ika monextiani netasojtalis.

17. 1) ¿Toni moneki tikixtaliskej tikchiuaskej? 2) ¿Toni tikitaskej itech okse tamachtilis?

¹⁷ Maj tikixtalikan nochipa tiksentokaskej tiknextiskej takuaujtamatilis kemej Abrahán. Kemej yejua, moneki tikseliskej taixmatilis uan tikpanoskej miak taman. Komo tiksentokaj tikixmatij Jiova uan tiktakamatij, tikitaskej keniuj techtiochiua uan techmatampauia (xikonixtajtolti Hebreos 6:10-12). Ijkon, yejuatsin kisentokas yeski toTasojikniuj nochipaya. Itech okse tamachtilis tikitaskej neskayot tein kikaujkej okseki eyi itasojikniuan Dios.