Amaix La Atalaya 15 de mayo de 1951 kimelauak ke seki taltikpakneminij, seki taman oso tanojnotsmej tein moajsij itech Biblia, kemansa kiixnextiaj teisa tein okachi moneki tein mochiuaskia satepan. Kemej neskayot, ne uejkauj toamaixuan kimelaujkej ke Jefté, Job uan Rebeca kinixnextiayaj tokniuan taixpejpenalmej. No kimelaujkej ke Débora uan Rahab kinixnextiayaj “uel miak tagayot” (Apoc. 7:9). Sayoj ke itech nejin xiujmej amo ijkon tikmelauajok. ¿Keyej amo?

Biblia kemaj tamachtia ke seki taltikpakneminij akin ininka motajtoua ompa kiixnextiaj teisa tein mochiuas satepan. Kemej neskayot, itech Gálatas 4:21-31 tatitanil Pablo ika tajtoj “se nexkuitil”, oso se tanojnots tein moajsi itech Biblia tein kiixnextia teisa tein mochiuas satepan. Nejin tanojnots ininka tajtoua ome siuamej. Yekinika siuat katka itakeual Abrahán uan monotsaya Agar. Uan ojpatika siuat katka Sara, inamik Abrahán. Pablo kimelauak ke Agar kiixnextiaya xolal Israel. Uan no kimelauak ke Sara kiixnextiaya inamik Jiova, tein kijtosneki, inechikol Dios ne iluikak. Satepan, Pablo kimelauak ke Melquisedec kiixnextiaya Jesús (Heb. 6:20; 7:1-3). Uan no kijtoj ke tanauatijkej Isaías uan ikoneuan kinixnextiayaj Jesús uan tokniuan taixpejpenalmej (Heb. 2:13, 14). ¿Keyej ueli tikyekmatij ke melauak nejin tein moijtoj? Porin Jiova, ika iespíritu, kichiuak maj Pablo kijkuilouani nejon.

Sayoj ke maski Biblia tamachtia ke se taltikpaknenkej kiixnextia teisa tein mochiuas satepan, amo moneki tiknemiliskej ke nochi taman tein kichiuak itech inemilis no kiixnextia teisa. Kemej neskayot, Pablo kimelauak ke Melquisedec kiixnextiaya Jesús. Se tonal, Melquisedec kiuikilij Abrahán pan uan vino keman kintanik naui tekiuanij. ¿No kiixnextia teisa nejon tein kichiuak Melquisedec? Pablo amo kijtoj nion teyi, yejua ika Biblia amo kinextia ke  uelis se kitemos ox kijtosneki teisa nejon tein mochiuak (Gén. 14:1, 18).

Satepan ke momikilij Jesús, miak xiujmej seki tajkuilouanij itech taneltokalismej amo kuali tein kichiujkej keman peujkej tamachtiaj ke miak tanojnotsmej tein moajsij itech Biblia kiixnextiaj teisa. Se amatajkuilol tein motelixmati kimelauak ke seki taixyekananij itech taneltokalis kitemouayaj kiajsiskej maj nochi tein kijtoua Biblia kiixnexti teisa. Kinemiliayaj ke hasta seki taman tein amo tel tayekantok kiixnextiayaj seki taman tein motelneki. Kemej neskayot, Biblia kijtoua ke ijkuak Jesús moajokuik uan monextij ininixpan imomachtijkauan, yejuan kinkitskijkej 153 amichimej. Nejon amatajkuilol kijtoua ke sekin nejon tajkuilouanij kiyekijtouayaj ke tapoual 153 monekia kiixnextis teisa.

Okse tajkuilojkej itech taneltokalis itech nejon tonalmej kimelauak ke okse tanojnots tein moajsi itech Biblia kiixnextiaya teisa tein mochiuaskia satepan. Nejin yejua tonal keman Jesús kintamakak 5,000 takamej ika makuil pantsin tachijchiuj ika cebada uan ome amichimej. Nejin tajkuilojkej kimelauak ke nejon makuil pantsin kiixnextiaya yekinika makuil amatajkuilolmej tein kipia Biblia. Uan kiyekijtoj ke kemej itech nejon tonalmej taltikpakneminij kinemiliayaj ke trigo okachi kuali katka ke cebada, nejon kijtosnekia ke Nuevo Testamento okachi kuali katka ke Antiguo Testamento. No kijtoj ke ome amichimej kiixnextiayaj se tekiuaj uan se tiopixkat. Okse tajkuilojkej itech taneltokalis ika tajtoj keman Jacob kikouilij Esaú ika sentapalkat lentejas tein kinamikia kiselis kemej tayekankaokichpil. Kemej Biblia kijtoua ke nejon lentejas katka chichiltik, nejin tajkuilojkej kimelauak ke nejon tanojnots kiixnextiaya tonal keman Jesús kikouak ika iesyo tein kinpaleuis taltikpakneminij maj uelikan yaskej iluikak.

Itech nochi nejin tein kimelauanij moajsi se kuejmol. ¿Katiyejua? Ke komo Biblia amo kijtoua ke se tanojnots kiixnextia teisa tein mochiuas satepan, amo akin ueli kimati ox melauak oso amo. Yejua ika, ¿toni moneki tikchiuaskej? Komo Biblia tamachtia ke se taltikpaknenkej, se tanojnots oso se taman kiixnextia teisa tein okachi moneki tein mochiuas satepan, tikneltokaj nejon tein momelaua. Sayoj ke komo Biblia amo kijtoua ke se tanojnots kiixnextia okse taman, amo onkak keyej tikijtoskej ke kemaj kiixnextia teisa.

Komo ijkon, ¿keniuj uelis techpaleuis neskayomej uan tanojnotsmej tein tikixtajtoltiaj itech Biblia? Itech Romanos 15:4, Pablo kiniluij tokniuan taixpejpenalmej itech yekinika siglo ke yejuan ueliskia kinmachtis miak taman tein kiixtajtoltiayaj itech iTajtol Dios. Nochi nejin ueliskia kinpaleuis maj taxikokan uan kinyolseuiskia uan kinpaleuiskia maj kichiakan tein kuali satepan. Sayoj ke ijkuak uan hasta axkan, nochin akin kichiuaj kemej Cristo, hasta akin amo taixpejpenalmej, semi kinpaleuiani tamachtilis tein kitemaka Biblia (Juan 10:16; 2 Tim. 3:1).

¿Toni techmachtia nochi nejin? Ke miak tanojnotsmej tein moajsij itech Biblia amo sayoj kinpaleuia tokniuan taixpejpenalmej, okseki ichkamej oso tokniuan akin nemij itech seki xiujmej. Tein melauj, miak nejon tanojnotsmej kinpaleuiani nochin akin kichiuaj kemej Cristo akin neminij itech tataman xiujmej. Kemej neskayot, tajyouilis tein kipanok Job amo kiixnextia tajyouilis tein kipanokej tokniuan itech Yekinika Neteuilis tein Mochiuak itech Nochi Taltikpak. Ijkon kemej panouanij tonalmej, miakej itekitikauan Dios, takamej oso siuamej, taixpejpenalmej oso okseki ichkamej, tajyouianij kemej Job uan semi kinpaleuiani momachtiskej tein yejua kipanok. Uan nochin yejuan kiitanij keniuj Jiova kinnextiliani netasojtalis uan teiknelilis (Sant. 5:11).

Axkan, itech nechikolmej moajsij miakej tokniuan siuamej akin xiuejkejya akin amo kikauaj Dios ijkon kemej Débora, uan miakej tayekananij akin amo semi xiuejkej akin kinextiaj tamatilis ijkon kemej Elihú. No moajsij tokniuan akin kichiuaj tekit kemej precursor akin no kinextiaj yolchikaualis kemej Jefté, uan miakej itekitikauan Dios akin amo yolijsiuij ijkon kemej Job. Semi tiktasojkamatiliaj Jiova porin kichiuak maj moijkuilouani itech Biblia ininnemilis miakej akin nenkej ne uejkauj akin amo keman kikaujkej yejuatsin uan ijkon techmaka yolseuilis uan techpaleuia maj tikchiakan tein kuali satepan.

Ika nochi nejin tein tikitakej, tikajsikamatij keyej toamaixuan amo semi ika tajtouajok toni kiixnextiaj tanojnotsmej tein moajsij itech Biblia, ta okachi ika tajtouaj toni techmachtia sejse tanojnots tein uelis techpaleuis itech tonemilis.