Jiova, akin okachi kuali toTasojikniuj
“Abrahán [...] kitokaytijkej ‘itasojikniuj Jiova.’” (SANT. 2:23)
1. Kemej titamatij kemej Dios, ¿toni ueli tikchiuaj?
MIAKPA tikakinij keman kijtouaj ke se konetsin tamati kemej itatuan. Nejon panoua porin konemej kiseliaj kualneskayomej tein kipiaj inintatuan. No ijkon, Jiova yejuatsin toPopaj akin moajsi iluikak, Akin techmaka nemilis (Sal. 36:9). Uan tejuan, tiikoneuan taltikpakneminij, titamatij kemej Jiova. Techchijchiuak kemej yejuatsin tamati, yejua ika ueli titanemiliaj uan titaixejekouaj, uan no ueli tikpiaj totasojikniuan uan ueli tiksentokaj iniuan kuali timouikaj (Gén. 1:26).
2. ¿Keyej Jiova ueli mochiua toTasojikniuj?
2 Jiova uelis mochiuas okachi kuali toTasojikniuj. Kuali timouikaj iuan porin techtasojta uan titakuaujtamatij iuan uan iuan iKonetsin. Jesús kijtoj: “Dios semi kintasojtak in taltikpakuani. Ika ya nojon Yejuatsin kualtitanik Iyojtsin Ikonetsin [...] para ma nochi ne ten iuantsin takuautamatiske, [...] ma amo ixpoliuikan. Ta, ma kipiakan ne yek nemilis nachipa” (Juan 3:16). Tel miakej taltikpakneminij kipianij se kuali uikalis iuan Jiova. Maj ininka titajtokan omen.
“ABRAHÁN, NOTASOJIKNIUJ”
3, 4. ¿Keniuj ikuali uikalis Abrahán iuan Jiova amo ijkon katka kemej israelitas?
3 Keman Jiova ika tajtoj Abrahán, ininuejkaujtat israelitas, kijtoj: “Abrahán, notasojikniuj” (Is. 41:8). Itech 2 Crónicas 20:7 no moijtoua ke Abrahán katka itasojikniuj Dios. ¿Keyej nejon takat akin amo keman kikauak Dios uelik kipiak se kuali uikalis iuan iTachijchiujkauj? Porin kipiaya takuaujtamatilis (Gén. 15:6; xikonixtajtolti Santiago 2:21-23).
4 Ikoneuan Abrahán, akin mochiuakoj ne uejkauj xolal Israel kipiayaj Jiova kemej ininPopaj uan ininTasojikniuj. Sayoj ke tetayokoltij tikijtoskej ke kipolojkej ininkuali uikalis iuan. ¿Keyej? Porin amo takuaujtamatiajok ke Jiova kichiuaskia tein motenkaujka.
5, 6. 1) ¿Keniuj peuak kuali tionmouika iuan Jiova? 2) ¿Toni moneki timotajtaniskej?
5 Keman okachi tikonixmatis Jiova, okachi mochikauas takuaujtamatilis uan netasojtalis tein tikonpialia. Xikonelnamiki keman tikonmatik ke Dios yekmelauj nemi uan ke ueli tikonpia se kuali uikalis iuan. No tionmomachtij ke tinochin tiyolkej ika tajtakol porin Adán amo tatakamatik. Tikonajsikamatik ke taltikpakneminij amo kuali moajsij iuan Dios (Col. 1:21). Uan tikonajsikamatik ke toTajtsin akin moajsi iluikak amo se aksa akin uejka moajsi, akin amo ininka motekipachoua ikoneuan. Keman tikonmatik ke Dios kitemakak iKonetsin maj toka momikiliani uan tiontakuaujtamatik itech nejon netetayokolil, peuak kuali tionmouika iuan.
6 Keman titanemiliaj keniuj tikixmatkej Jiova, kuali tikchiuaj komo timotajtaniaj: “¿Okachi mochikaujtiuj nokuali uikalis iuan Dios? ¿Okachi mochikaua notakuaujtamatilis uan netasojtalis tein nikpialia Jiova, akin okachi kuali noTasojikniuj?”. Gedeón yejua okse akin ne uejkauj nemik akin no tel kuali mouikak iuan Jiova. Maj okachi kuali tikixmatikan uan ijkon uelis tiktojtokaskej ineskayo.
“JIOVA YEJUATSIN YOLSEUILIS”
7-9. 1) ¿Toni tein tel kuali kipanok Gedeón, uan toni tein kuali kiualkuilij? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.) 2) ¿Keniuj uelis tikchikauaskej tokuali uikalis iuan Jiova?
7 Tamelaujkej Gedeón kitekitilij Jiova keman itech xolal Israel kipanotoyaj tel miak ouijkayomej, satepan ke kalakkej itech Tal tein Dios motenkaujka kinmakas. Jueces capítulo 6 kinextia ke ijkuak iángel Jiova kikalpanoj Gedeón ompa Ofrá, akin kayomej Madián uan nemiaj ompakauin semi kinijtakojtoyaj israelitas. Yejua ika, Gedeón amo kikixtijtoya isakayo trigo kampa panian, ta itech se taltekoch kampa kiayojkixtiayaj uva uan ijkon ueliskia ijsiujka kitatis tatet tein tasojtia. Kemej kimoujkaitak maj ángel monextiani iixpan uan maj kiiluiani ke ‘yolchikauak uan chikauak’, Gedeón kitajtanij ox Jiova, akin kinmakixtijka israelitas ompa Egipto, yekmelauj kinpaleuiskia. Ángel tajtoj itokaykopa Tachijchiujkej uan kiyekiluij ke Jiova kipaleuiskia.
8 Gedeón motajtaniaya keniuj ueliskia yejua ‘kimakixtis Israel imako Madián’. Itanankilil Jiova kiyeknextij tein kichiuaskia: “Porin nejua niyetos mouan, uan yekmelauj tiktanis Madián kemej yeskia sayoj se takat” (Juec. 6:11-16). Kemej Gedeón xa kisentokaya motajtaniaya keniuj ueliskia panos nejon, kitajtanij Jiova se neskayot. Maj tikitakan nejin taman; ijkon kemej monojnotskej moyekita ke Gedeón kiitaya Jiova kemej se aksa akin yekmelauj nemi.
9 Tein panok satepan kichikauak itakuaujtamatilis Gedeón uan okachi motokij iuan Dios. Kichijchiuak se takual uan kimakak ángel. Keman yejua, ika se mouiskatekit kichiuak maj se tit senkis kichichinouani keman kikuiltij ika ikouj, Gedeón kimatik ke nejon ángel yekmelauj Jiova kiualtitanik. Kemej moujkakalakik, kijtoj: “¡Ay, toTajtsin Jiova akin okachi tiUeyi Taixyekankej, porin nikitak iángel Jiova noixpan!” (Juec. 6:17-22). Sayoj ke ¿kijtakoj ikuali uikalis iuan Dios nejon tein kipanok? ¡Amo! Ta Gedeón okachi kiixmatik Jiova uan kichiuak maj kuali moajsi iuan. Tikmatij nejon porin keman ompa kichijchiuak se altar kitokaytij: “Jiova-salom”, tein kijtosneki “Jiova Yejuatsin Yolseuilis” (xikonixtajtolti Jueces 6:23, 24, nota). Keman tejuan titanemiliaj itech nochi tein Jiova ika techpaleuiani mojmostaj, tikitaj ke yejuatsin yekmelauj okachi kuali toTasojikniuj. Uan keman okachi tiktataujtiaj, okachi tiyolseuij uan okachi mochikaua tokuali uikalis iuan.
“JIOVA, ¿AKONI MOKALOTIS MOCHAN?”
10. Kemej kijtoua Salmo 15:3, 5, ¿toni techtajtania Jiova uan ijkon uelis timochiuaskej tiitasojikniuan?
10 Sayoj ke, komo tiknekij maj Jiova mochiua toTasojikniuj moneki tikchiuaskej seki taman. Itech Salmo 15, David kijtoj tein moneki se kichiuas uan ijkon uelis se ‘mokalotis ichan Jiova’, tein kijtosneki, se mochiuas itasojikniuj (Sal. 15:1). Maj ika titajtokan ome taman: maj amo titetakajkayauilikan uan maj timelaujkej. David kijkuiloj ke akin mokalotia ichan Jiova “amo tetakajkayauiliani ika inenepil [...] nion mokauani maj kitaxtauikan uan ijkon kijtakos akin amo teyi kichiujtok” (Sal. 15:3, 5).
11. ¿Keyej moneki maj amo titetakajkayauilikan?
11 Itech okse salmo, David tanejmachtij: “Xikyekpia monenepil ika tein amo kuali” (Sal. 34:13). Komo amo tiktakamatiskiaj nejin tayolmajxitilis uan titetakajkayauiliskiaj, tikijtakoskiaj tokuali uikalis iuan toTajtsin akin yolmelauak akin nemi iluikak. Tein melauj, tetakajkayaualis yejua tein ika moixmati Amokuali, akin okachi kiixnamiki Jiova. Tajtol amokuali ualeua itech se tajtol griego tein kijtosneki “tetakajkayauilijkej”. Yejua ika, komo tikyekitaj keniuj ininka titajtouaj oksekin techpaleuia maj tiksentokakan kuali timouikakan iuan Jiova. Okachi moneki maj timoyekpiakan kemej tikinitaj takamej akin Dios kinixpejpenak maj taixyekanakan itech nechikol (xikonixtajtolti Hebreos 13:17 uan Judas 8).
12, 13. 1) ¿Keyej moneki timonejnemiltiskej timelaujkej itech nochi? 2) ¿Keniuj kiitaj okseki taltikpakneminij keman timonejnemiltiaj timelaujkej?
12 Itekitikauan Jiova kinixmatij ke melaujkej. Tatitanil Pablo kijkuiloj: “Xiktataujtikan Dios maj techpaleui, porin titakuaujtamatij ke tikpiaj se tanemilil tein melauak, porin tiknekij timonejnemiltiskej timelaujkej itech nochi” (Heb. 13:18, TNM). Uan kemej tikixtaliaj “timonejnemiltiskej timelaujkej itech nochi”, amo ininka timauiltiaj tokniuan. Komo tikintakeuaj, timochikauaj amo ininka timauiltiskej uan tikintaxtauiaj tein timotenkaujkej iniuan; akin tikchiuaj kemej Cristo timonejnemiltiaj timelaujkej iniuan akin tikintakeuaj uan iniuan nochin taltikpakneminij. Uan komo tiktekitiliaj se tokniuj, moneki timoyekpiaskej maj amo tiktemokan maj okachi techtakachiua.
13 Miakpa, akin amo itaixpantijkauan Jiova kuali ininka tajtouaj itekitikauan yejuatsin porin monejnemiltiaj melaujkej. Kemej neskayot, se takat akin taixyekana kampa kinchijchiuaj kalmej kiitak ke itaixpantijkauan Jiova kichiuaj tein kijtouaj. Yejua kijtoj: “Namejuan nochipa nankichiuaj tein nanmotenkauaj” (Sal. 15:4). Nejon amo sayoj kichiua maj tiksentokakan kuali timouikakan iuan Jiova, toTajtsin tetasojtakej akin moajsi iluikak, ta no kichiua maj kiueyitalikan.
XIKONPALEUI OKSEKIN MAJ MOCHIUAKAN ITASOJIKNIUAN JIOVA
14, 15. ¿Keniuj uelis tikinpaleuiskej akin tikinajsij itech tanojnotsalis maj mochiuakan itasojikniuan Jiova?
14 Maski miakej akin tikinajsij keman titanojnotsaj ika Biblia kineltokaj ke Dios nemi, amo kiitaj kemej akin okachi kuali ininTasojikniuj. ¿Keniuj uelis tikinpaleuiskej? Maj tikitakan tein Jesús kinnauatij 70 imomachtijkauan keman kintitanik maj tanojnotsatij ojomen: “Kuak nankalakitiue tech ten yeski kali, ijkuakon achtopa xikintajpalokan ijkuin: ‘Ma onga sayo yolseuilis de Dios tech nijin kalijtik’. Uan takan [...] kineki[j] ma onka yolseuilis tech ninchan, ijkuakon namoneyolseuilis ompa no ma [mokaua]. Uan takan [...] amo kinekij [...], ijkuakon namejuan xikintsinkixtilikan namoyolseuilis” (Luc. 10:5, 6). Komo tiknextiaj teiknelilis, taltikpakneminij uelis kinekiskej momachtiskej Biblia. Uan akin kualanij uelis moyolseuiskej uan uelis kuali techseliskej keman oksepa tikinkalpanoskej.
15 Keman tikinajsij akin tel taneltokaj oso kichiuaj seki taman tein Biblia amo tamachtia, tiksentokaj tiknextiaj teiknelilis uan amo iniuan timotajtolteuiaj. Itech nechikolmej kuali tikinseliaj akin amo kuali momachiliaj porin okachi mochiua tein amo kuali nikan taltikpak, uan kinekij okachi kiixmatiskej Dios akin tikueyichiuaj. Itech tamachtilismej “La Biblia les cambió la vida” tikinajsij miakej akin ijkon kinpanok.
MAJ TITEKITIKAN IUAN AKIN OKACHI KUALI TOTASOJIKNIUJ
16. ¿Keniuj uelis timochiuaskej tiitasojikniuan Jiova uan maj iuan ‘titekitikanʼ?
16 Miakpa, taltikpakneminij akin sentekitij mochiuaj tel kuali tasojiknimej. No ijkon, nochin akin timotemaktijkejya iuan Jiova tikpiaj tatiochiualis maj timochiuakan tiitasojikniuan uan maj iuan ‘titekitikan’ (xikonixtajtolti 1 Corintios 3:9, TNM). Keman titanojnotsaj uan tikinpaleuiaj oksekin maj mochiuakan itekitikauan Dios, okachi kuali tikixmatij tel kualtsitsin kualneskayomej tein kinextia toTajtsin akin moajsi iluikak. Uan no, tikitaj keniuj iyektikatsin espíritu techpaleuia maj tikchiuakan nejon tekit.
17. ¿Keniuj tamachtilis tein tikseliaj itech uejueyi nechikolmej kinextia ke Jiova toTasojikniuj?
17 Komo okachi titanojnotsaj, tikmachiliaj ke okachi timotokiaj iuan Jiova, porin tikitaj keniuj techpaleuia keman titanojnotsaj uan amo kikaua maj akin techixnamikij kitsakuilikan nejin tekit. No techtokia iuan Jiova keman tikitaj keniuj techyekana. Maj tiknemilikan nochi tamachtilis tein nochipa techmaka. Tamachtilis tein motemaka itech uejueyi nechikolmej kinextia ke yejuatsin techtasojta uan kiita kuejmolmej tein tikpiaj uan tein techpoloua. Itech se amat tein seki kalyetouanij kijkuilojkej tein ika kitasojkamatkej tamachtilis tein motemakak itech se ueyi nechikol tein uejkauak eyi tonal, kijtojkej: “Tamachtilis ajsik itech toyolo. Tikmachilijkej keniuj Jiova techteltasojta tisejsemej uan ke kitelneki maj kuali techyoui”. Satepan ke seki namikuanij kayomej Alemania yajkej Irlanda itech se asamblea especial tein kemansa moixtalia maj mochiua, kijtojkej ke moteltasojkamatiaj porin tokniuan kinselijkej uan kinyekpiakej ika netasojtalis, uan no kijtojkej: “Sayoj ke okachi tiktasojkamatiliaj Jiova uan iTekiuaj Jesucristo. Yejuan techyoleujkej maj tipouikan itech nejin xolal kampa yekmelauj amo xeliujtokej, kampa amo sayoj kijtouaj ke senyetokej, ta mojmostaj kinextiaj. Tein tikpanokej keman tiyajkaj nejin asamblea especial ompa Dublín, nochipa techelnamiktis ke tikpiaj se ueyi tatiochiualis porin tiktekitiliaj toDios namouan”.
TASOJIKNIMEJ MONOJNOTSAJ
18. ¿Toni moneki timotajtaniskej uan ijkon tikmatiskej ox tiktayekanaltiaj timonojnotsaskej iuan Jiova?
18 Kuali uikalis okachi mochikaua keman kuali se monojnotsa. Itech nejin tonalmej, taltikpakneminij okachi kitekitiltiaj Internet uan teposmej tein ika motajkuilouiliaj. Sayoj ke ¿tiktayekanaltiaj timonojnotsaskej iuan Jiova, akin okachi kuali toTasojikniuj? Tikmatij ke yejuatsin ‘kikaki netataujtil’ (Sal. 65:2). ¿Kanachpa tikixtaliaj iuan timonojnotsaskej?
19. ¿Toni uelis tikchiuaskej komo techouijmaka tikiluiskej Jiova tein tikmachiliaj?
19 Seki itekitikauan Jiova kinouijmaka kiiluiskej tein kimachiliaj ininyolijtik. Sayoj ke, yejua nejon kineki Jiova maj tikchiuakan keman tikchiuaj netataujtil (Sal. 119:145; Lam. 3:41). Uan komo amo tikmatij keniuj tikiluiskej tein tikmachiliaj, Biblia techpaleuia. Pablo kinijkuilouilij tokniuan akin nemiaj Roma: “Kuejmol tein moneki titajtaniskej itech netataujtil kemej moneki tikchiuaskej, amo tikmatij, sayoj ke espíritu techtajtouia ika chokalis tein amo kipia tajtolmej. Sayoj ke, akin kiita toyolo kimati toni kineki kijtos espíritu, porin nejin kintajtouia taixpejpenalmej kemej kineki Dios” (Rom. 8:26, 27, TNM). Komo titanemiliaj itech tajtolmej tein moajsij itech Biblia kemej itech amatajkuilol Job, Salmos uan Proverbios, techpaleuis maj tikiluikan Jiova tein tikmachiliaj toyolijtik.
20, 21. ¿Keniuj techyolseuia tein Pablo kijtoj itech Filipenses 4:6, 7?
20 Keman tikpanoskej uejueyi kuejmolmej, maj tikchiuakan kemej Pablo kinyolmajxitij tokniuan akin nemiaj Filipos: “Amo tenika ximoyolkuejmolokan. Ta, nachipa ximoteixpantikan iixpantsinko Totajtsin Dios ika namonetatatautilis uan xiktasojkamachilikan [...]. Uan no xiktajtanilikan Dios nochi ten namechpoloa”. Komo kuali timonojnotsaj iuan akin okachi kuali toTasojikniuj techmakas chikaualis uan techyolseuis, ta Pablo kijtoj: “Uan [...] Dios namechtayokolijtiyas ne yolseuilis ten kachi kuika uelilis hasta amo uelis se kajsikamatis ok de keniu. Uan [...] yejua kinyekantinemis namoyolojuan uan namotamachilisuan porin Cristo Jesús yetinemi namouan” (Filip. 4:6, 7). Maj nochipa tiktasojkamatikan tel ueyi “yolseuilis” tein Dios techmaka, tein yekmelauj kiyekpia toyolo uan totanemilil.
21 Netataujtil techpaleuia maj mochikaua tokuali uikalis iuan Jiova. Yejua ika, maj ‘timotatatautilikan iuan Dios youalitonal’ (1 Tes. 5:17). Maj nejin tamachtilis kichikaua tokuali uikalis iuan Dios uan maj techpaleui maj tikixtalikan nochipa tiktakamatiskej itanauatiluan tein melaujkej. Uan maj titanemilikan keniuj techtelpaleuia maj Jiova mochiua toTajtsin, toDios uan toTasojikniuj.