¿KENIUJ tionmomachilia keman tiontanemilia itech xiujmej keman tionueuentsintias? Miakej semi kintekipachoua oso kimouiliaj nejon xiujmej. Porin keman se ueuentsintia se iixko amo moita kemej ijkuak katka se telpoch oso se ichpoch, se kuapochinia, okachi se sioui, amo se talnamiki uan okseki ouijkayomej.

Sayoj ke, amo nochin kipanouaj sayoj se taman keman ueuentsintiaj. Moajsij akin kuali momachiliaj uan talnamikij. Oksekin, kinpaleuiani pajti tein axkan onkak, uelinij mopajtianij uan kuali momachilianij. Itech seki altepemej, okachi moajsij akin nemij miak xiujmej uan kuali momachiliaj.

Tikpiaskej kokolis oso amo, tinochin tiknekij tiueuentsintiaskej ika poujkaitalis uan yolpakilis. ¿Toni uelis techpaleuis? Se taman yejua maj tikpiakan se kuali tanemilil uan maj kuali tikselikan tein mopata keman tiueuentsintiaj. Komo tejuatsin tionmoajsiya itech nejon xiujmej, xikonita seki tayolmajxitilis tein kipia Biblia tein amo ouijkej uan semi tapaleuiaj.

XIKONCHIUA TEIN TIONUELI. “Tamatilis moajsi iniuan akin amo moueyimatij.” (Proverbios 11:2.) Amo se moueyimatis keman se ueuentsintia kijtosneki ke se kiita uan se kiajsikamati ke amo nochi ueliok se kichiua. Charles, se takat akin kipia 93 xiujmej uan kayot Brasil, kuali kiajsikamati nejon, yejua kijtoua: “Akin nemi miak xiujmej, ueuentsintia. Uan nejon amo ueli se kipata”.

Sayoj ke, se kiitas ke amo nochi ueliok se kichiua amo kijtosneki ke se mosenkauas uan se kinemilis: “Semi niueuentsintiakya, amo ueliok nion teyi nikchiua”. Nejon uelis kichiuas amo xionyolpaki. Proverbios 24:10 kijtoua: “¿Tiknextiani ke timoteltekipachoua itech tonal keman onkak ouijkayot? Amo tikpias chikaualis”. Akin tamatkej uan amo moueyimati kitemoua kichiuas sayoj tein ueli.

Se takat akin itokay Corrado, akin kipia 77 xiujmej uan nemi Italia, kineskayotia ika nejin taman: “Kampa tejkolis, moneki se kipatas kemej se kinejnemiltia tepos; komo amo se kichiua, seuis”. Ijkon kemej se ueuentsintia moneki se kipatas tein se kichiua. Corrado uan inamik kuali kiixejekouanij tekit tein kichiuaj ininkalijtik uan ijkon amo semi tekitiskej uan keman tamis tonal amo tel sioujtoskej. Marian, se siuat akin kipia 81 xiujmej uan kayot Brasil, no kichiuani seki taman tein kipaleuiani. Yejua kijtoua: “Moneki nikchiuas seki taman okachi yolik. Keman moneki, nimoseuia, nimoteka tepitsin oso nimotalia uan nikixtajtoltia se taman oso nikaki tatsotson. Axkan nikajsikamati ke amo nochi ueliok nikchiua”.

 XIKONNEXTI TAIXEJEKOLIS. “Siuame taneltokani ma motakentikan ika taixejekolis san ten kuali san. Uan ma amo sayo ika intakenuan ma moueyinektinemikan. Ta, kuak motakentijtinemiske, ijkuakon ma kuali kuatamatinemikan.” (1 Timoteo 2:9.) Kemej kinextia nejin tajkuilol, kuali se motakentis amo sayoj kijtosneki se motalilis tilmaj tein se kiuelita, ta no se kinextis kuali taixejekolis. Se siuat akin itokay Bárbara akin nemi Canadá uan kipia 74 xiujmej, kijtoua: “Nikuelita kuali nimotakentis. Amo nikneki nimotalilis tein yeski tilmaj, ijkon kemej sekin kinemiliaj: ‘¡Niueuentsintiakya! ¡Nimotakentis kemej yeski!’”. Uan okse siuat akin itokay Fern, akin kipia 91 xiujmej uan kayot Brasil, no kijtoua: “Kemansa nimokouilia tilmaj tein yankuik, nejon nechpaleuia maj kuali nimomachili”. ¿Uan takamej? Se takat akin itokay Antonio, akin kipia 73 xiujmej uan kayot Brasil, kijtoua: “Keman niyouj kansaika niktemoua nochipa kuali nimoitas, nimotakentia ika tilmaj tein chipauak. No nimoaltia uan mojmostaj nikteki notentson”.

Maski kemej se moita moneki, amo kuali yetok maj senkis techtekipacho kemej timoitaj. Itech nejon taman no moneki tiknextiskej kuali taixejekolis. Se siuat akin itokay Bok-im, akin kipia 69 xiujmej uan kayot Corea del Sur, kuali taixejekoua keman kiixpejpena tilmaj tein ika motakentis. Yejua kijtoua: “Kuali nikmati ke amo uelis nimotalilis tilmaj tein nikuia keman katka niichpoch”.

XIKONPIA SE KUALI TANEMILIL UAN XIKONCHIUJTO TEIN MONEKI. “Akin motayokoltijtok kiita ke amo kuali itonaluan; sayoj ke akin yolpaki, kemej yeskia kipia se tatakualis nochipaya.” (Proverbios 15:15.) Tejuatsin xa tiontayokoyas keman tikonelnamikis chikaualis tein tikonpiaya keman katka tiontelpoch oso tionichpoch uan nochi tein tikonchiuaya. Uan nejon moajsikamati. Sayoj ke amo xikonkaua maj nejon tanemililmej mitsonijtakokan. Nochipa tikonnemilijtos tein tikonchiuaya achto sayoj kichiua okachi xiontayokoya. Okachi xikonita tein axkan ueli tikonchiua. Yejua nejon tein kichiua Joseph, akin kipia 79 xiujmej uan nemi Canadá. Yejua kimelaua: “Niktemoua maj nechyolpakti tein ueli nikchiua, uan maj amo nechyolkoko tein amo ueliok nikchiua”.

Tikonixtajtoltis oso tionmomachtis teisa mitsonpaleuis okachi kuali xionmomachili uan xikonmati okseki taman. Nochipa xikontemo tikonixtajtoltis uan tionmomachtis seki taman tein amo tikonmati. Se takat akin itokay Ernesto, akin kipia 74 xiujmej uan kayot Filipinas, kitemoua itech biblioteca amaixmej tein kiyolnotsaj porin kijtoua ke ijkon yolpaki “kiixmatis miak taman” uan “ika itanemilil kemej yeskia ixmatiti kansaika itech taltikpak”. Uan se takat akin itokay Lennart, akin kipia 75 xiujmej uan nemi Suecia, senkis mochikaujtok momachtis se yankuik tajtol.

XIKONUELITA TIKONTEMAKAS TEISA. “Xitetayokolijtinemikan aken yeski iuan para ma Totajtsin Dios no namechtayokolis ten namejuan nankimonekiltiske.” (Lucas 6:38.) Komo tikonuelita tikonmakas oksekin tein tikonpia, hasta motiempo, tikonmachilis ke uelik tikonchiuak se taman uan tionyolpakis. Se siuat akin itokay Hosa, akin kipia 85 xiujmej uan kayot Brasil, mochikaua kinpaleuis oksekin maski yejua mokokoua, kijtoua: “Nikinnotsa ika teléfono akin iniuan kuali nimouika akin mokokouaj oso nikinijkuilouilia se carta. Kemansa nikintitanilia se netetayokolil, nikinchijchiuilia se tapalol oso okse taman”.

Se kiuelitas se kitemakas teisa tapaleuia maj oksekin no ijkon kichiuakan. Se takat akin itokay Jan,  akin kipia 66 xiujmej uan nemi Suecia, kijtoua: “Keman tikinnextilia netasojtalis oksekin, yejuan no mitsnextiliaj nejon netasojtalis”. Kemej tikitaj, akin kiuelita kitemakas teisa kichiua maj oksekin kinextikan netasojtalis uan nejon tapaleuia maj kuali momachilikan oksekin.

XIONYOLPAKI. “Akin moxeloua kitemoua sayoj itanejnekilis; kiixtopeua tamatilis tein kuali.” (Proverbios 18:1.) Maski kemansa tikonnekis tionyetos moselti, amo xikontemo tionmoxelos uan nochipa tionyetos mokalijtik. Se takat akin itokay Innocent, akin kipia 72 xiujmej uan kayot Nigeria, kijtoua: “Nikuelita nimouikas iniuan akin kipiaj tataman xiujmej”. Okse takat akin itokay Börje, akin kipia 85 xiujmej uan kayot Suecia, kijtoua: “Nochipa niktemoua nimoajsis iniuan telpochmej. Chikaualis tein kipiaj nechpaleuia maj no ijkon nimomachili; kichiuaj maj oksepa nimomachili kemej se telpoch”. Amo xikonchia maj oksekin mitsonyoleuakan. Ta kemansa tejuatsin xikontemo tikonyoleuas akin iniuan kuali tionmouika maj yakan mokalijtik. Se takat akin itokay Han-sik, akin kipia 72 xiujmej uan kayot Corea del Sur, kijtoua: “Nonamik uan nejua tikuelitaj tikinyoleuaskej tokalijtik akin iniuan kuali timouikaj akin kipiaj tataman xiujmej; uelis yeski sayoj porin tiknekij timosentiliskej iniuan oso tisentakuaskej”.

Akin yolpaki kiuelita monojnotsas iniuan oksekin uan kijtoua tein kimachilia. Sayoj ke no xikonelnamiki ke moneki tikmatiskej tikinkakiskej oksekin. Xikonnexti ke mitsontekipachoua tein kinemiliaj uan tein kimachiliaj oksekin. Se siuat akin itokay Elena, akin kipia 71 xiujmej uan nemi Mozambique, kijtoua: “Niktemoua kuali nimouikas iniuan oksekin uan kuali nikinnojnotsas. Nikinkaki ika nejmachkayot uan ijkon nikmati tein kinemiliaj uan tein kiuelitaj”. Se takat akin itokay José, akin kipia 73 xiujmej uan kayot Brasil, kijtoua: “Tinochin tikuelitaj timoajsiskej iniuan akin techkakij, akin kiajsikamatij tein tikpanouaj uan toka motekipachouaj, techyolchikauaj uan yolpakij”.

Nochipa xikontemo maj kinyolpakti oksekin tein tikonijtos, uan ‘amo aken xikinyolxokoli’ (Colosenses 4:6). Xiontapoujkaita uan xiontayolchikaua.

XIONMOTASOJKAMATI. ‘Ximotasojkamachilijtiyakan.’ (Colosenses 3:15.) Komo aksa mitsonpaleuia ika teisa amo xikonelkaua tikontasojkamatilis. Akin kinextia ke motasojkamati kichiua maj oksekin kitasojtakan. Se siuat akin itokay Marie-Paulem, akin kipia 74 xiujmej, uan nemi Canadá, kijtoua: “Yankuixtok nonamik uan nejua tinemitoj itech okse kali tein okachi tsikitsin uan miakej akin iniuan kuali timouikaj techpaleuitoj. ¡Semi tikintasojkamatilijkej! Sejse tikintitanilijkej se amatsin kampa tikintasojkamatiliayaj, uan sekin tikinyoleuanij maj takuatij tochan”. Se siuat tein itaixpantijkauj Jiova, akin itokay Jae-won, akin kipia 76 xiujmej uan nemi Corea del Sur, kinteltasojkamatilia oksekin akin no itaixpantijkauan Jiova maj kiuikakan nechikolmej kampa kichiuaj kemej Cristo, yejua kijtoua: “Semi nikintasojkamatilia maj nechpaleuikan... Amo nikelkaua nikinmakas tepitsin tomin tein ika kikouaskej gasolina. Kemansa nikinmaka se netetayokolil ika se amatsin tein ika nikintasojkamatilia”.

Xikonelnamiki: nemilis se netetayokolil tein moneki tiktasojkamatiskej. Kemej kijtoj Salomón: “Porin se itskuinti tein yoltok okachi kuali moajsi ke se tekuani tein miket” (Eclesiastés 9:4). Komo tiktemouaj tikpiaskej se kuali tanemilil uan tikpataj tein moneki, tiueuentsintiaskej ika poujkaitalis uan yolpakilis.