Abatshadileyo bangabe belobuntu obutshiyeneyo futhi bethanda izinto ezitshiyeneyo. Lokhu kungenza kube lobunzima emtshadweni. Kodwa kulezinye izinto ezingenza kube nzima kakhulu. Nanzi ezinye zakhona:

•   Bazaba lesikhathi esingakanani lezihlobo?

•   Bazayisebenzisa njani imali?

•   Bazakuba labantwana yini?

 Kuyini elingakwenza nxa lingavumelani kwezinye izinto?

•  Okumele ukwazi

•  Ongakwenza

 Ukuzwisisana akutsho ukuthi lithanda izinto ezifananayo. Lanxa indoda lomkayo bezwisisana sibili, akutsho ukuthi bazahlala bebona izinto ngendlela efananayo. Lokhu kuyenzakala lasezindabeni eziqakatheke kakhulu.

 “Ngakhulela emulini eyayithanda ukuba ndawonye. Ngempelaviki, sasitshona logogo lokhulu, obabomncane, omalume, obabakazi, labazawami. Ngakibo kamkami babengajayelanga ukwenza izinto beyimuli. Yikho imibono yethu iyatshiyana endabeni yokuthi kumele sibe lesikhathi esingakanani silezimuli zangakithi kanye lesokukhuluma lezihlobo ezikhatshana.”—UTamara.

 “Mina lomkami sasilemibono etshiyeneyo mayelana lokuthi imali kumele siyisebenzise njani ngenxa yokuthi sakhuliswa ngezindlela ezitshiyeneyo. Sisanda kutshada, sake saphikisana ngendaba leyo njalo saxoxa kanengana ukuze sibone ukuthi singenzani.”—UTyler.

 Ukuphonguvuma ukuthi uzayenza okufunwa ngomunye wakho lanxa ungafuni akuziqedi ezinye inhlupho. Ngokwesibonelo, kungenziwani nxa isihlobo singagula futhi sidinga ukunakekelwa? Kumbe nxa umkakho efuna libe labantwana kodwa wena ungabafuni? a

 “Mina lomkami sesaxoxa kanengi ngendaba yokuba labantwana. Usehlala ecabanga ngakho futhi lokhu kwenza ukuthi imibono yethu itshiyane kakhulu. Angiboni ukuthi sizavumelana.”—U-Alex.

 Ukuba lemibono etshiyeneyo akutsho ukuthi umtshado wenu ngeke uphumelele. Ezinye izingcitshi zithi nxa wena lomkakho lingavumelani ezindabeni eziqakathekileyo, kumele wenze loba yini ukuze omunye wakho avume okufunayo. Lanxa lokho kungatsho ukuthi utshiye umtshado wakho. Kodwa lokho kwenza uqakathekise okufunayo kulokuqakathekisa isifungo owasenza phambi kukaNkulunkulu esokuthi uzanamathela kumkakho kungelani lokuthi kwenzakalani.

 Zimisele ukugcina isifungo sakho somtshado. Lokho kuzakwenza lisebenze ndawonye lomkakho kulokuthi licine sekungani lingamaqembu aphikisanayo.

 Isimiso esiseBhayibhilini: “Lokho uNkulunkulu asekuhlanganisile kakungabi lomuntu okwehlukanisayo.”—UMathewu 19:6.

 Bala izindleko. Ngokwesibonelo, asithi omunye ufuna abantwana kodwa omunye kabafuni. Kulezinto ezithile okumele ucabange ngazo ezinjengalezi ezilandelayo:

•   Umtshado wenu uqine kangakanani?

   Umtshado wenu ungama uqinile yini nxa sekulobunzima bokukhulisa umntwana?

•   Imisebenzi ebakhona nxa usungumzali.

   Ukuba lomntwana akutsho ukuphonguthenga ukudla, izigqoko lokuba lendawo yokuhlala kodwa kunengi okumele kwenziwe.

•   Limi njani kwezezimali?

   Lizasimisa njani isikhathi sokusebenza, sokunakekela imuli lokwenza eminye imisebenzi okumele liyenze?

 Isimiso esiseBhayibhilini: “Ngubani phakathi kwenu ongafuna ukwakha umphotshongo engaqalanga wahlala phansi wabala indleko.”—ULukha 14:28.

 Cabanga ngakho konke okuphathelane lodaba. Lingenelisa ukulungisa ezinye izinto elingazwanani ngazo. Ngokwesibonelo, nxa kuyikuthi udaba oluhluphayo phakathi kwenu ngolokuba labantwana, lowo owala ukuba labantwana angazibuza ukuthi:

•   ‘Nxa ngisithi angifuni kuba labantwana, ngitsho ukuthi ngokwempilo yami yonke loba ngokwakhathesi?’

•   ‘Ngesaba ukuthi angisoze ngibe ngumzali omuhle yini?’

•   ‘Ngesaba ukuthi umkami uyacina esenakekela abantwana ukwedlula mina?’

 Ikanti lowo ofuna ukuba labantwana angazibuza imibuzo elandelayo:

•   ‘Sizakwenelisa yini ukwenza yonke imisebenzi eyenziwa ngabazali?’

•   ‘Imali esiyitholayo ingenela yini ukuthi sikhulise umntanethu?’

 Isimiso esiseBhayibhilini: “ukuhlakanipha okuvela phezulu . . . kuyazwisisa.”—UJakhobe 3:17.

 Zama ukubona ukuthi umbono womkakho muhle ngani. Abantu ababili bangakhangela into efananayo kodwa babe lemibono etshiyeneyo ngayo. Yikho indoda lomkayo bangabona indaba ethile ngezindlela ezitshiyeneyo. Ngokwesibonelo, indaba yokuthi imali kumele isetshenziswe njani. Qalani ngokukhuluma ngalokho elivumelana ngakho lingakakhulumi ngalokho elingavumelani ngakho.

•   Kuyini elivumelana ngakho?

•   Umbono ngamunye muhle ngani?

•   Ungantshintsha yini umbono wakho uvumelane lowomkakho ukuze liqinise umtshado wenu?

 Isimiso esiseBhayibhilini: “Umuntu ngamunye kangaqhubeki ezifunela okunceda yena, kodwa kafune okunceda omunye.”—1 KwabaseKhorinte 10:24.