1-3. Mubvunjo japi jinoithwa ngo vandhu ngo pamusoro po rufu? Zve mupinguro japi jinoithwa ngo zviara zvakasiana-siana?

IJI,imubvunjojirikurangarihwangovandhukubvira mu zviuru zvo makore. Ijona mubvunjo jinosisira maningi. Azvinenyi kuti tiri ani, tinogara kwapi. Mupinguro wajo unosisira kuna umwe na umwe wedu.

² Mu cipauko cakapera, takabhuya ngo pamusoro po kuti muripo wo kujipira ka Jesu Kristu wakafunungurisa kudini gwanja ro kuupenyu ucingaperi. Takajijazve kuti Bhaibheri rainga rakananga ngo nguva yokuti “akucazovi no kufa.” (Apokalipsi 21:4) Wari uno, tese tinofa. Muzivi Mambo Soromoni wakananga kuti: “Vaya vanorarama vanoziva ibzi: kuti vanozofa.” (Mucumaeri 9:5) Itusu tinoeja kurarama makore akawanda pazvinonga zvecikwanisika. Asi ticiri kundokahamara teciti: ‘Cicinyi cinozoitika tikafa!’

³ Vadiwa vedu pavanofa, itusu tinocema. Tingatojibvunjisa kudari: ‘Zvicinyi zviri kuitika kwavari? Vari kutambujika here? Varikutivona here? Tingavabesera here? Tinozovavonazve here?’ Zviara zvo kunja zvinopekeja mupinguro jakasiana-siana ku mubvunjo iji. Vamweni vanojijisa kuti kudari ukava mundhu wakanaka, unozoenda kudenga, asi kudari ukava mundhu wakashata, unopsa pa ndau yo kutambujwa.Zviara zvimweni zvinojijisa kuti pakufa, mundhuwo anoenda ku upenyu hwo kumujimu woenda  koogara no majiteteguru ake akafa. Zviara zvimweni zviciri kundojijisa kuti vakafa vanoenda kubanje kootongwa perapo wobahwazve ngapapsa no muviri umweni.

4. Murangariro wo zviara zvizinji ngo pamusoro po rufu, wakacijikira papi?

⁴ Rujijiso hwo zviara izvi, hwakacijikira pa murangariro umwe basi wokuti: Pano divi redu rinosara riri penye panofa muviri. Mu kuzwirana no zviara zvizinji kamare, zvokare no zvawari, itusu tinorarama no kucikaperi pomwe tecikwanisa kuvona, kuzwa zve no kurangarira. Kuitisa kudini? Mativi edu o kuzwa ndiwona, pomwe no murangariro wedu, zvese zvakabatana pondhopo no kushanda ko uruzvi. Pa rufu, kushanda ko uruzvi kunoima. Murangariro, mazwiro no mativi edu o kuzwa ndiwona, azvirambi zvecishanda mu njira inoshamaisa zvicizivi kubatana no uruzvi. Azvipokonyoki pa kuparajwa ko uruzvi.

5, 6. Bhaibheri rinojijisenyi ngo pamusoro po magariro o vakafa?

⁵ Zvinoitika pa kufa azvishamaisi Jehovha, Marurewo uruzvi. Iyena anoziva cokwadi cazvo, zve mu Soko rake, Bhaibheri, iyena wakadurujira mugariro wo vakafa. Jijiso yakajeka nga iyi: Mundhu paanofa, kuvepo kwake kunopera. Rufu, kutama upenyu. Vakafa avavoni, avazwi kana kuti avarangariri. Apana na cimwe haco cinopokonyoka pa rufu hwo muviri. Itusu atina mwiha kana mujimu ucingafi. *

⁶ Soromona paakapera kuvona kuti vanorarama ndivona vanoziva kuti vanozofa, wakatarazve kuti: “Vakafa avabzizivi.” Iyena wakaengejerazve cokwadi cikuru ici, ngo kunanga kuti vakafa avacina rudo kana kuzonda no kutizve “mu iba, mo unoenda, amuna basa, murangariro, nokutikuziva.” (Verenganyi Mucumaeri 9:5,6,10.) Mukufananavo, Nduyo 146:4, NM, inonanga kuti mundhu paanofa, ‘murangariro  wake unopera.’ Itusu tiri vandhu vanofa, atipokonyoki pa kufa ko muviri wedu. Upenyu watiri kubusari wakafanana no murazvu wo vhera. Murazvu paunojima apana kwaunoenda. Iwona watoparara.

7. Jesu wakasanangura kuti rufu hwakatojana nenyi?

⁷ Jesu wakavereketa ngo pamusoro po magariro o vakafa. Njiku imweni, iyena wakazwa kuti Razaro, mundhu waaiziva maningi, wainga afa. Hino, Jesu wakabvunja vajiji vake kuti: “Lazaro xamwari yedu wakavata.” Vajiji vake vakarangarira kuti Jesu wainanga kuti Razaro waivata, kuti azorore ngo ndava yokuhwaja kwake. Ivona vainga vacizivi kuzvibata. Jesu wakavadurujira kuti: “Lazarowafa.” (Verenganyi Johani 11:11-14.) Vonanyi kuti Jesu wakaezanisa kufa no kuvata. Razaro aacaingepi kudenga kana mu gehena rinopisa. Aazivi no kumbosongana no ngirozi kana majiteteguru ake. Razaro aazivi koobahwazve inga mundhu umweni. Iyena wainga akazorora mu rufu, inga mundhu wakavata hope jakajika acikaroti. Pano bvesi imwenizve inoezanisa rufu no kuvata. Inga muezaniso: Njiku imweni Jesu wakaezanisa rufu no kuvata paakamusa mwana wokaji wa Jairosi. (Maitiro o Vapostori 7:60) Iyena wakananga kuti: “Mucarira! Yena aazivi kufa; wakavata.”—Luka 8:52, 53.

8. Tinozvizivisa kudini kuti kufa ko vandhu acicaingepi cidisiso ca Mwari?

⁸ Kufa ko vandhu cainga cidisiso co kutangaca Mwari here? Haiwa! Jehovha wakarura mundhu kuti ararame no kucingaperi pasi pano. Inga zvatakajija mu bhuku rino, Mwari wakadira varovorani vo kutanga mu paradhiso yaidakajisa maningi. Iyena wakavakomborera ngo uhomi  hwakakwana. Jehovha waida zvakanaka basi kwavari. Kuno mubari anoda kuti vana vake vatambujike ngo ukarahwa no rufu here? Haiwa, akuna! Jehovha ano rudo no vana vake zve anoda kuti ivona vabuse mudakaro ucikaperi pasi pano. Bhaibheri rinonanga kudini ngo pamusoro po vandhu: “[Jehovha] wakadiravo mu mwoyo wo mundhu mukuvo wese.” (Mucumaeri 3:11) Mwari wakatisika no cido cokurarama mbhera na rini. Ngo kudaro, iyena wakafununguravo gwanja kuti cido condhoco cikwanirisike.

9. Jehovha wakarambisenyi kuna Adhamu? Zve ngenyi mupango uwu aucainesepi kuuteveja?

⁹ Waro,ngenyitinofa?Kutitiwanemupinguro wakona, tinodikana kuvona zvakaitika kuno vandhu vaviri basi pasi pano, mwanarume no mwanakaji. Bhaibheri rinonanga kuti: “[Jehovha] Mwari wakakurisa mufumbo wese wo miti yakaseja inonakira kuhiwa.” (Genesi 2:9) Kaveta, kwainga na umwe wairambiswa. Jehovha wakabvunja Adhamu kuti: “Unotendehwa kuha mucero yo miti yese yo mu munda. Kaveta, ucaha mucero wo muti wo uzivi hwo bzakanaka no bzakaxata, ngokuti pa njiku yo unozouha unozofa.” (Genesi 2:16, 17) Mupango uwu aucainesepi kuuteveja. Kwainga kuno muti jimweni jakawanda maningi Adhamu na Evha javaifanea kuha. Asi apa, vainga vecitoashira mukana wokuti vakhombije kubonga kwavo kuna Wiya wakavapa zviro zvese, kubatanija upenyu hwakakwana. Kupurutana kwavo kwaizokhombijavo kuti vanoreremeja simba ra Baba wavo vo kudenga no kutizve ivona vanoda ndhungamiro javo jo rudo.

10, 11. (a) Varovorani vokutanga, vakagumisa kudini pakushaishira Mwari? (b) Ngenyi kushaisha ka Adhamu na Evha yainga shwiro huru kamare?

¹⁰ Zvinosuruvarisa kuti, varovorani vokutanga ava, vakasana kutama kuzwira Jehovha. Sathana ecishandisa nyoka, wakabvunjisa Evha kuti: “Bzokadi Mwari wakananga kuti: amutendehwi kuha ku miti yese yo mu munda?” Evha wakadavira kuti: “Tinotendehwa kuha mucero yo miti yo mu munda. Kaveta mucero wo muti uri pakati po munda, Mwari wakati kotiri: mucauha, nokuti kuupsasa, munozofa.”—Genesi 3:1-3.

¹¹ Sathana wakananga kuti: “Andibzopi, amuzofi! Mwari anoziva kuti, njiku yo munozouha, majiso enyu anozofununguka, nemwi munozoita inga ndi Mwari, meciziva bzakanaka no bzakaxata.” (Genesi 3:4, 5) Sathana waida kuti Evha adavire kuti waizobesehwa ngo kuha mucero  wakarambiswa. Mukuwirirana na Sathana, Evha waitokwanisa kuzvisanira zvakanaka no zvakashata; waikwanisa kuita zvaaida. Sathana wakapumbhavo Jehovha kuti wakanyepa ngo pamusoro po zvaizoitika kudariakaha mucero wiya. Evha wakadaviradi zvakananga Sathana. Ngo kudaro, wakakavamucero umwe perapo wouha. Evha wakapekejavo mwamuna wake, Adhamu, wouhavo. Vakazviita ngo cabomo. Ivona vaizviziva kuti vaiita zvavainga vakarambijwa kuita. Ngo kuha mucero uwu, ivona vakaposa mutemo wakareruka zve wakapfava. Ivona vakakhombija kuti vakarerusa Baba wavo wo kudenga no ukuru hwavo. Kutama nderemejo kwakadari kuna Marure wavo ano rudo kwainga kucikaregerehwi!

12. Zvicinyi zvingatibesera kuzwisisa mazwire akava na Jehovha paakapandukihwa ndi Adhamu na Evha?

 ¹² Muezaniso: Ngatiti, marera mwana wenyu. Perapo wotama kumupurutana, wokhombija kuti iyena aana nderemejo nee rudo na imwimwi. Maizozwa kudini? Izvi zvaizomuhwaja mwoyo. Wari mecimborangariranyi kuhwajihwa kwakava na Jehovha paakapandukihwa ndi Adhamu na Evha!

13. Jehovha wakanangenyi ngo zvaizoitika kuna Adhamu pa rufu, zve izvi zvairevenyi?

¹³ Jehovha wainga acina thangwe ro kuregera vashaishi ava, Adhamu na Evha, kuti varambe varipo. Ivona vakafa, inga zvaingaya zvakananga Jehovha kuti ngo zvaizoitika. Kuvepo ka Adhamu na Evha kwakapera. Ivona avazivi kuenda kuupenyu hwo kumujimu. Tinoziva izvi ngo pamusoro po zvakananga Jehovha kuna Adhamu paaibhuya naye ecipsaka kuziva ngo kushaisha kwake. Mwari wakati: “Ngokuti uri bukuta, unozohwirirabze ku bukuta.” (Genesi 3:19) Mwari wakaita Adhamu ecishandisa mabvu. (Genesi 2:7) Izvi zvicito zvaitika, Adhamu wainga aciko. Hino, Jehovha paakananga kuti Adhamu waizohwirira ku bukuta, iyena wainga ecinanga kuti Adhamu waizovazve inga pa kutanga, waizongara-ngara. Adhamu waizova acina upenyu inga bukuta riyana raakaithwaya ndirona.

14. Ngenyi tinofa?

¹⁴ Adhamu na Evha, vaizorarama mbhera na nyamasi, asi vakafa ngo kuti ivona vakasana kutama kuzwira Mwari zve voita cishaishi. Itusu tinofa ngo ndava yo cishaishi ca Adhamu pomwe no rufu hwaakasiira mubarihwana wake wese. (Verenganyi VaRoma 5:12.) Cishaishi ici cakaita inga ndhendha yokupairirana yakashata maningi zve icikambzengeki. Rufu inga muviyo wo cishaishi, rutuko. Rufu asipi shamwari, i muvengi. (1 VaKorinto 15:26) Atibongi here ngo muripo watakapuwa ndi Jehovha, wo kutinunura kubva mu muvengi wo rufu?

15. Ngenyi zvinonyaraja kuziva cokwadi ngo pamusoro po rufu?

¹⁵ Zvinojijisa Bhaibheri ngo pamusoro po rufu zvinonyaraja. Inga zvatavona, vakafa avatambujiki avasuruvari kana kuhwajihwa mwoyo. Apana thangwe ro kuvathya. Ngo kuti ivona avakwanisi kutikhuvaza. Ivona avadi besero redu, zve ivona avatibeserivo. Atingavereketi navo, zve ivona avangavereketi na itusu. Vatungamiriri vazinji vo zviara vanonanga zvo kunyepa veciti vangabesera vayani vakafaya, zve vandhu vanozvitendera, vanovapa mare. Asi kuziva cokwadi ngo pamusoro po rufu kunotijivirira kubva mu kucengejwa ngo vanojijisa zvo manyepo.

16. Ndiani ari kubesera jijiso jo zviara zvizinji, zve kuitisa kudini?

¹⁶ Ciara cenyu cinozwirana no zvinojijisa Bhaibheri ngo pamusoro po vakafa here? Zvizinji azvidaviri. Ngenyi? Ngo kuti jijiso javo jinobesehwa ndi Sathana. Iyena anoshandisa zviara zvo manyepo kuitira kupausa vandhu kuti vadavire kuti muviri wavo unofa, asi ivona voramba vecirarama mu upenyu wo kumujimu. Aya manyepo anobatanijwa ndi Sathana pakati po manyepo amweni kuti apause vandhu va Jehovha Mwari. Kuitisa kudini?

17. Ngenyi jijiso yo kutambujwa kwenda no kwenda inotuka Jehovha?

¹⁷ Inga zvatapera kujija, zviara zvimweni zvinojijisa kuti, kudari mundhu akararama upenyu hwakashata, pasure po rufu iyena anozoenda kootambujwa ngo muriro kwenda no kwenda. Jijiso iyi inotuka Mwari. Jehovha ndi Mwari wo rudo zve aangazombotambujizve vandhu munjira yakadaro. (Verenganyi 1 Johani 4:8.) Munozwa kudini kudari mukavona mundhu anopanica mwana wake acikazwiri, ngo kupisa nyara jake pa muriro? Maizomureremeja here? Maizodakarira kumuvonahere? Haiwa! Maizorangarira kuti iyena mundhu anocishatihwa. Hina, Sathana anoda kuti tidavire kuti Jehovha anokhawisa vandhu pa muriro kwenda no kwenda—mu mabhirioni acikaverengeki o makore!

18. Kunamata vakafa kwakacijikira ku manyepo api o zviara?

 ¹⁸ Sathana anoshandisavo zviara zvimweni kuti ajijise kuti, pakupera kufa, mundhu anova mujimu unodikana kureremejwa no kukujwa ngo vaciri kurarama. Mukuwirirana no jijiso iyi, mujimu wo wakafa ungava shamwari inosimba maningi kana kuti muvengi anothyisa. Vandhu vazinji vari kudavira manyepo aya. Ivona vanothya vakafa zve vanovakuja no kuvanamata. Mukusiana, Bhaibheri rinojijisa kuti vakafavakavata. Zve itusu tinodikana kunamata Mwari umwe basi wokadi-kadi, Jehovha, Marure wedu no Mukovi.—Apokalipsi 4:11.

19. Kuziva cokwadi ngo pamusoro po rufu, kunotibesera kuzwisisa jijiso jimweni japi jo Bhaibheri?

¹⁹ Kuziva cokwadi ngo pamusoro po vakafa, kunotijivirira kubvamukucengejwa ngo manyepoozviara. Zvinomubeseravo kuzwisisa jijiso jimweni jo Bhaibheri. Inga muezaniso, pamunozwisisa kuti vandhu pavanofa avaendi ku nyika yo kumujimu, cigondiso co paradhiso yo pasi cinova cino revo yokadi kamare kwamuri.

20. Mubvunjo wapi woticazopopora mu cipauko cinotevera?

²⁰ Kare kare hako, mururami Jobe wakambobvunjisa kudari: “Kudari ariwese akafa, angaponabze?” (Jobe 14:14) Zvingaitika here kuti mundhu acina upenyu, wakavata murufu oviiswa kuzoraramazve? Zvinojijisa Bhaibheri ngo pamusoro po shwiro iyi zvinonyaraja maningi, inga zvicada kuvoneswa mu cipauko cinotevera.