Kutanga ko gore ro 1940, vabari vangu vakatanga kujija Bhaibheri no Zvapupu zva Jehovha. Ivona vakaima kujija, asi mai wangu vakaenderera mberi veciashira marevhista Murindiri no Mukai! Mugore ro 1950, ukama hwangu hwakatenda kukokwa kwenda ku gungano ro nyika zinji, ku dhorobha ro Novha Yorki.

Nopapera mukuvo mushoma notavha ku gungano, hama Lawrence Jeffries vakatanga kutivhakacira. Hama Jeffries vaida maningi kundibesera kuti ndijije cokwadi. Asi pakutanga, andicaitenderana navo ngo ndava yokuti ngenyi Zvapupu zva Jehovha azviendi ku hondo no kunghwinira mu zvo uporitika. Inini ndakavavhunja kuti, kudari apana mundhu anoda kuenda ku hondo, vavengi vaizoviya vohwisa nyika yedu no kuitora. No kusengerera kwese, hama Jeffries vakati: “Unorangarira kuti Jehovha Mwari waizoitenyi kudari vandhu vese vo Amerika vakava vashandiri vake, asi voviya vavengi kuzovahwisa?” Zvavakanangaro ngo pamusoro po shwiro iyi no jimweni, zvakandibesera kuvona kuti zvandairangarira zvainga zvicina musoro. Zvese izvi zvakandiita kuti nditende kujija Bhaibheri.

Inini ndakapeja nguva jakawanda ndeciverenga musoro jo Murindiri no Mukai! jokare jainga jakasiiwa ndi mai wangu mu ndau inovigihwa zviro. Pakupera mukuvo mushomani, ndakazwisisa kuti ndainga ndecijija cokwadi. Ngo kudaro, ndakatendera kujija Bhaibheri na hama Jeffries. Ndakatangavo kwenda kumusongano jese. Ndaidisisa zvandainga ndecijija, ngo kudaro, ndakazova mucumairi wo masoko akanaka. Zvandaida kuita mu upenyu, zvakacinja pandakazwisisa kuti “njiku huru ya Tenji [yainga] yaa phedo.” (Sofonia 1:14) Andicaidepizve kwenda ku univherisidhadhi, asi candaida ngo cokubesera vandhu kuti vajije cokwadi co Bhaibheri.

Ndakapeja kujija mu njiku 13 ya Junho wo 1956. Pa njiku ndhatu jakazotevera, ndakabhabhatijwa pa gungano ro ndharaundha. Ndakazowana makomborero  akawanda ngo kupira upenyu hwangu kuti ndizive no kujijisa ngo pamusoro pa Jehovha.

No papera mweji mutandhatu nondapera kubhabhatijwa, ndakava piyona wo nguva jese. Mushando wo Umambo wa Dezembro wo 1956 mu Cingezi wainga no musoro waiti: “Mungaenda Koshandira Kunodiwa Maningi Vacumairi Here?” Zvainangwari pa mushando uwu, zvaibatanijavo inini. Ndaida maningi kubesera ku ndau yainga no vacumairi vashoma.—Mateu 24:14.

Ndakathutha ndoenda kogara ku dhorobha rinodanwa Edgefield, kakusi ko Karorina. Ungano iyi yainga ino vacumairi varongomuna, inini ndainga wocishanu. Itusu taiita musongano pamuzi po hama. Mweji jese ndaipeja nguva jinokwana kuita zana mu basa rokucumaira. Ndainga ndakabatikana maningi mu basa rokucumaira no rokunasirira mativi kuitira pamusongano. Zvinondidakajisa maningi ngo zvokuti pa ndainga ndakabatikana maningi mu basa rokucumaira, ndaijija zvizinji ngo pamusoro pa Jehovha.

Mwanakaji umweni wandaijija naye Bhaibheri, wainga mune wo nyumba inoitihwa ciriro ku dhorobha ro Johnston, rainga phedo no Edgefield. Iyena wakakhombija kunaka mwoyo kwake ngo kundipa basa kuti ndishande njiku nganani. Ndaida maningi basa iri. Kusiyapo zvondhozvo, wakatitenderavo kuti tishandise ndau dokowane yaainga nayo inga Nyumba yedu yo Umambo.

Hama Jolly Jeffries, mwana wo hama Jeffries vakajija na inini Bhaibheri, wakathutha kuvha Novha Yorki kuti aviye kotaigara. Takatanga kushanda tese inga mapiyona. Taigara pakaravhana doko yotakapuwa ngo hama.

Mutengo wo mare yaipocehwa wainga mushoma maningi ku ndau iyi. Taipuwa madhorari maviri kana matatu pasure po kupeja njiku yese tecishanda. Pa vhaza imweni, ndainga ndapera kushandisa zvimare zvandainga nazvo ngo kutenga zvokuha pa bazari, apo mwanarume umweni wakandikhwederera, wondivhunjisa kudari: “Iwewe unoda basa? Ndingakupa dhorari rimwe pa nguva imwe yaunopeja wecishanda.” Iyena wakandipa njiku ndhatu kuti ndiite basa rokucenesa ndau yaiitihwa basa ro kuvaka. Ndakakwanisa kuvona kamare kuti Jehovha wainasa kundibesera kuti ndienderere mberi ndecishanda mu Edgefield. Pikija no zvaingaro zveciitika, ndakakwanisa kwenda ku gungano ro nyika zinji mu gore ra 1958 ku Dhorobha ro Novha Yorki.

Pa njiku yocipiri yo gungano, kwakaitika ciro cimweni cinodakajisa maningi. Ndakaziva hambzaji Ruby Wadlington, vaishanda inga piyona wo nguva jese ku Gallatin ku dhorobha ro Tennessee. Zvecivoneka kuti itusu tese taida basa ro umisiyonariyo, takaenda kumusongano wo vaya vainga no cido cokwenda ku Giriyadhi. Kusarepo, takatanga kutarirana karata. Pakufamba ko nguva, ndakaenda koita hurukuro ku ungano yake, ku Gallatin. Ngo kudaro, ndakashandisa mukana uwu kuti ndimukumbire kucadha naye. Inini ndakathutha ndoenda ku ungano ya Ruby, tocadha mu gore ra 1959.

Pandainga no makumaviri o makore na makore matatu, ndakagajwa kuva mushandiri wo ungano (nyamasi anodaninjwa kuti murongi wo dare ro vakuru) ku Gallatin. Ungano yedu yakava yokutanga  kuvhakacihwa ndi hama Charles Thompson pavakava muvonereri wo ndharaundha. Ivona vainga no ruzivo hwakawanda, asi pikija zvakadaro, vaindivhunjisa ngo pamusoro po zvineso zvo jihama no manera o jainga jakabesehwa ngo vavonereri vamweni vo ndharaundha. Kuvhira ko zvavakaitari, ndakajija kuti zvinosisira kuita muvhunjo no kuzwisisa zvese zvinobatanijwa pa shwiro iri yese.

Mu mweji wa Maio wo gore ra 1964, ndakadaninjwa kuti ndiyende ku Cikora co Mushando wo Umambo caizoitwa mukati mo mweji umwe kakusi ko Lansing, Novha Yorki. Vajijisi vo shikora ici vakandibesera kuti ndide kujija maningi ngo pamusoro pa Jehovha no kuivha ku divi ro kunamata.

Mu mweji wa Janeiro wo 1965, inini na Ruby takakokwa kuti ndishande inga muvonereri wo ndharaundha. Takagajwa kuti tishande mu ndharaundha yakakura maningi. Iyona yaitangira ku Knoxville dhorobha ro Tennessee, mbhera Richmond dhorobha ro Virginia. Ndharaundha iyi yaibatanija ungano jo kanjikazi ko Karorina, Kentucky no kumavirira ko Virginia. Inini ndaivhakacira hama jo ungano jovasvipe ngokuti kwainga kuno mutemo wairambija kuti vasvipe no vazungu avacaidikana kugara pondhopo. Zvecivoneka kuti hama jainga varombo, itusu takajija kupa zviro zvatainga nazvo ku vaya vainga vacina. Pa vhaza imweni muvonereri wo ndharaundha waanoruzivo wakakura, wakandijijsa ciro cinosisira maningi, iyena wakati: “Unodikana kuva hama. Audikani kuguma pa ungano inga uri shefu. Unozokwanisa kubesera hama, kudari ivona vakakuvona kuti uri hama yavo kamare.”

Pa ungano imweni yotakavhakacira, Ruby wakatanga kujija Bhaibheri no mwanakaji umweni wainga no mwana wo gore rimwe. Ruby wakaenderera mberi ecijija no mwanakaji uwu, ngokuti mu ungano iyi amucaengepi no ariwese waizokwanisa kuita izvi. Potakaendazve ku ungano iya, mwanakaji uwu wainga wotanga kupinda musongano jese. Mapiyona maviri paakaenda kondhoyo, vakaenderera mberi vecijija naye, pakupera mukuvo mushomani wakabhabhatijwa. Mu gore ra 1995 no pakhirira makumatatu o makore, ku Bheteri ro Patterson, hambzaji imweni yakaviya kobhuya na Ruby. Wainga mwana wo mwanakaji wiya waingaya wakajija Bhaibheri na Ruby. Iyena no mwamunake vainga vecijija turma 100 yo Cikora co Gireadhi.

Ndharaundha yocipiri yotakashandira yainga phedo no dhorobha ro Florida. Pa mukuvo uwu taida maningi kuva no karu, takazokwanisa kuiwana ngo mutengo uri nane. Asi pa sumana yokutanga, pesa imwe yo motori yakagujuka. Itusu aticainga no mare yo kuigejereresa. Pondhopo ndakafonera hama imweni, ndoikumbira kuti indibese. Hama iyi yakavhunja mushandi wayo kuti aigejerere. Iyona aizivi kundipagarisi ciri cese. Iyona yakananga kuti, “zvese zvadakaja.” Kusiyapo zvondhozvo, hama iyi yakatotipa mare. Izvi zvakavonesa kuti Jehovha anotaja vashandiri vake. Zvakatijijisavo kuti tinodikana kuva vandhu vanokova.

Mukuvo wese wataivhakacira ungano, taigara mu mamuzi mo jihama. Izvi zvakaita kuti tive no shamwari jakanaka maningi. Pano njiku imweni, ndakatanga kutara ripoti yo ungano, ndoisiya mu makina wangu wokutara. Pondakahwirira pa usiku wiya kuti ndipejise kuitara, ndakavona kuti mwana wo makore matatu wo pa mbhuri yotaingari, wainga wapera kumesheri mabutau amweni, zvototarika zvimweni hazvo. Ndakadikana kutangazve kutara ripoti iyi. Ko makore mazinji potaisongana, ndaisingirira hama iyi ngozvayakaitari.

Mu gore ra 1971, ndakagajwa kuti ndishande inga muvonereri wo dhistritu, ku Dhorobha ro Novha Yorki. Izvi zvakatishamaisa maningi. Potakatanga kuita basa iri, inini ndainga no makumatatu o makore no makore marongomuna. Ndakava muvonereri wokutanga wo dhistritu wainga musvipe. Hama jakandiashira ushoni.

Inga muvonereri wo dhistritu, ndakava no makomborero okujijisa ngo pamusoro pa Jehovha sumana jese pa magungano o ndharaundha. Vavonereri vo ndharaundha vazinji vainga no ruzivo hwakawanda kupinda inini. Umwe wavo wainga wakaita hurukuro yangu yo rubhabhatijo. Muvonereri umweni hama Theodore Jaracz, wakaguma pa kuva umwe wo Mukhumbi Unotonga. Paingavo no hama jakawanda jainga no ruzivo hwakakura jaishanda ku Bheteri ro Brooklyn. Vavonereri vo ndharaundha pamwepo no mabheterita vakaita kuti ndijizwe ndakasujunuka. Ndinobongesera maningi ngo manera akanditajari hama iji. Ndakakwanisa kuvona kuti hama iji jainga vahavisi vano rudo, vanothemba Bhaibheri no kubesera sangano ra Jehovha novakagondeka. Kujidodokesa  kwavo kwakandibesera kuti ndishande inga muvonereri wo dhistritu.

Mu gore ra 1974, Mukhumbi Unotonga wakagaja hama jimweni kuti jive vavonereri vo dhistritu. Inini ndakagajwa kuti ndishandezve inga muvonereri wo ndharaundha. Asi pa vhaza iyi, ndakaenda koshanda kakusi ko Karorina. Zvinodakajisa ngo zvokuti pa vhaza iyi, akucaingazve no mutemo wairambija kuti vasvipe no vazungu vaungane pamwepo. Ngo iyo ndava, hama jainga jakadakara maningi ngo kuva pamwepo.

Mu gore ra 1976, ndakagajwa kuti ndishande mu ndharaundha yo Georgia, ku dhorobha ro Atlanta no Korombujhu. Ndicaceukija mbhera nyamasi, kuti ndakaita hurukuro ku vana vashanu vo vasvipe vakafira mu nyumba yainga yakapiswa. Mai wavo vainga vakabhashari kushipitari ngokuti vainga vakakhuvazika maningi. Hama jakawanda jo vasvipe no vazungu jakaenda kushipitari kuti jitondhoje vabari ava. Hama jakakhombija rudo hwakakura maningi, rudo hwakadari unobesera vashandiri va Jehovha kuti vahwisane no mugariro jinonesa.

Mu gore ra 1977 takadanijwa kuti tishande pa Bheteri ro Brooklyn, ko mweji munganani. Basa rotakaenda koita, porainga recipera, hama mbiri jo Mukhumbi Unotonga jakaviya kobhuya na inini, jovhunjisa dangani itusu taidakarira kushanda pa Bheteri. Itusu takatendera mukoka uwu.

Ndakashanda mu Bauhwa ro Basa ko makumaviri no marongomuna o makore. Mu Bauhwa iri hama jaiita basa rinonesa maningi. Pa kufamba ko makore Mukhumbi Unotonga wakapa ndhungamiriro jakawanda jakacijikira mu Bhaibheri, kuti tinase kuita basa iri. Ndhungamiriro iji jinobesera Bauhwa ro Basa kuti rikwanise kudavira muvhunjo jinonesa. Jinobeserazve vavonereri vo ndharaundha, vakuru no mapiyona. Ndhungamiriro javanopuwari jinobesera vandhu vakawanda kuti vakure ku divi ro umwari. Izvi zvinovangisa maningi sangano ra Jehovha.

Kuvhira mu gore ra 1995 mbhera 2018 ndakavhakacira mabheteri akawanda inga muimiriri wo cine ro pasi pese, (waidanijwa kuti muvonereri wo zona). Ndaiita musongano no hama jo Komisau yo Cine, Mabheterita no mamisiyonariyo, kuti ndivavangise no kuvabesera pa zvineso zvavaisongana nazvo. Hama pojaitiverengera zvavakasongana nazvo, taivangiswa maningi ndizvona. Inga muezaniso, takakwanisa kuvona izvi potakavhakacira Ruwanda mu gore ra 2000. Takahwajihwa maningi potakazwa manera hama no mabheterita, vakakwanisa kucungirira pa kuuraiwa ko vandhu vazinji kwakaitika mu gore ra 1994. Vazinji vakafihwa ngo shamwari no ukama. Pikija no zvese zvakaitikari, hama iji ajizivi kuruza vetero, rutendo pomwe no mudakaro.

Wari itusu taano makumasere o makore. Ko makumaviri o makore, ndiri kushanda inga umwe wo Komisau yo Cine pa Bheteri ro Estadhos Unidhus. Andizivi kumbojija ku univherisidhadhi, asi ndakajijiswa maningi ndi Jehovha ecishandisa sangano rake. Ngo ndava yo jijiso yondakaashirari, ndinokwanisa kujijisa vamweni zvokadi zvo Bhaibheri, zvinozovabesera mbhera narini. (2 Vakorinte 3:5; 2 Timoti 2:2) Ndakakwanisa kuvona manera Bhaibheri rakabesera vandhu kuti vacinje maponero avo no kuva no ushamwari wo phedo na Jehovha. (Jakobo 4:8) Inini na Ruby, tiri kwenderera mberi tecivangisa hama kuti jireremeje makomborero atinawo o kujija ngo pamusoro pa Jehovha no kujijisa vamweni zvokadi zvo Bhaibheri. Aya ndi makomborero makuru angava no mushandiri wa Jehovha.