Ain falsch hülp

Kenst duu air woo’s duu “ümgang” häst fon dai juugend tijd an? Hai däir måke dat’s duu dij beeter forneeme däirst un wäir soo as hai dij helpe däir gaud anneeme ware for der andrer. Ümer wen’s duu dij unruig befijne däirst, hai däir dij helpe ümer sich “ruig” befijne. Gewiss, hät hai dij oft hulpe.

Åwer, mitm tijd häst duu ruuterkreege dat hai ni wäir wat’s duu maine däirst. Hai wil mit dij t’hoop sin dai gans tijdlang. Weegen em, in wek steele, daue dai lüür dij ni gaud anneeme. Lijkerst dat hai im anfang dij hulpe hät, dit hät dijn gesundhët schårt un nog, hai hät dijn gild weg ståle.

Duu häst forsuikt dij trööghule for em, åwer hai hät ni låte. Wäir soo as wen hai dij oiwerhand nåme hät un wäir best wääst em nij ais kenelëre.

SOO passijrt dat, mit feel wat rooke daue. Dai cigar kan eer oiwerhand neeme. Ain fruug wat Earline haite däir, wat 50 jår rooke däir, sägt: “Rooke, däir mij mithelpe mër as air mësch. Dai cigar is dat wat wirklig mij helpe däir un wek måls dat wäir dai ainsig dail wat mij helpe däir. Nåheer Earline hät ruuterkreege dat dai cigar is ain dail woo wij oos ni upforlåte koine un is sër gefärlig. Gans sicher, dat woo wij im anfang al oiwer fortele häwe, küün mit eer passijrt sin, åwer is ni soo wääst, weegen Earline hät anhule rooke weegen sai hät lërt ine Bijbel dat forkërd is rooke un däit eere körper schåre. (2 Coríntios 7:1)

Air kërl wat Frank haite däir, hät uk uutsöcht anhule rooke weegen hai wul God gefale. Åwer bits nådem, dat hai uutsöcht hät anhule rooke, hai däir uuner dai huus kruupe un däir dai klaine stüke fon cigar suike. Dårweegen, Frank hät sägt: “Dat is naug wääst! As ik saie häw dat ik däir kruupe un dai klaine stüke fon cigar suike, mite häin un fuit, dat is ni taum glööwe wääst. Dun, häw ik nij mër rookt.”

Woweegen is dat soo slim anhule rooke? Uutgelërte lüür häwe feel daile sägt: (1) Cigar un andrer daile wat måkt sin mit fum, mökt dat dai lüür sich dat anwene soo as andrer drogas wat dai lei ni erlaube däit. (2) Wen air mësch nicotina t’hoop mit dai luft inhåle däit, dat kan sër rasch nam breege kåme. (3) Wek daue rooke wen sai eete daue, drinke, wen sai mit andrer reere, tau sich ruig befijne un soo wijrer. Dårweegen is soo as wen dat groote wërd hät tau eer.

Åwer, soo as dat wat passijrt is mit Earline un Frank weese hät, duu kast dårmit anhule wen’s duu rooke däist un anhule wilst. Fon nuu an, wat’s duu saie däist in dës dün bauk, kan dij helpe dit oiwerståe.