आफ्नो स्वार्थ पूरा गर्न सरकारी अख्तियारको दुरुपयोग गर्नुलाई भ्रष्टाचार भनिन्छ। यस किसिमको दुरुपयोगले लामो इतिहास बोकेको छ। उदाहरणको लागि बाइबलमा न्यायिक मामिलाहरू सम्हाल्दा घूस खान मनाही गरिएको एउटा नियम पाइन्छ। यसले के देखाउँछ भने आजभन्दा ३,५०० वर्षअघि पनि भ्रष्टाचार व्याप्त थियो। (प्रस्थान २३:८) हो, भ्रष्टाचार भनेको घूस लिनु मात्र त होइन। भ्रष्ट सरकारी अधिकारीहरू कार्यालयका मालसामान सुटुक्क लैजाने, आफ्नो अधिकारमा नभएको सुविधाहरूको नाजायज फाइदा उठाउने वा सरकारी कोषमा भएको रकम हिनामिना गर्ने गर्छन्‌। साथै, तिनीहरू पक्षपाती हुँदै आफ्ना साथीभाइ तथा नातेदारहरूको कामलाई प्राथमिकता दिन आफ्नो पदको दुरुपयोग गर्छन्‌।

हुन त भ्रष्टाचारले कुनै पनि मानव सङ्‌गठनमा जरा गाड्‌न सक्छ। तर सरकारी कामकाजमा हुने भ्रष्टाचार सबैभन्दा व्यापक छ जस्तो देखिन्छ। भ्रष्टाचार छानबिन गर्ने अन्तरराष्ट्रिय संस्था ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेसनलले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदनअनुसार a संसारभरिका मानिसहरू यी पाँचवटा निकायलाई सबैभन्दा धेरै भ्रष्टाचार हुने क्षेत्र ठान्छन्‌: राजनैतिक पार्टी, प्रहरी, सरकारी कार्यालय, व्यवस्थापिका र न्यायपालिका। भ्रष्टाचारको समस्या कत्ति गम्भीर छ भनेर बुझाउने केही रिपोर्टहरू विचार गर्नुहोस्‌।

• अफ्रिका: सन्‌ २०१३ मा दक्षिण अफ्रिकाका झन्डै २२,००० सरकारी अधिकारीहरूलाई भ्रष्टाचार गरेको आरोपमा कारबाही गरियो।

• दक्षिण अमेरिका: सन्‌ २०१२, ब्राजिलमा राजनैतिक पार्टीको लागि समर्थन जुटाउन सरकारी कोषको दुरुपयोग गरेको आरोपमा २५ जना मानिसलाई दोषी ठहराइयो। दोषीहरूमध्ये एक जना व्यक्‍ति भूतपूर्व राष्ट्रपतिले गठन गरेका मन्त्रीमण्डलका प्रमुख थिए। मन्त्रीमण्डलका प्रमुखलाई ब्राजिलमा राष्ट्रपतिपछिका सबैभन्दा शक्‍तिशाली व्यक्‍ति मानिन्छ।

• एसिया: सन्‌ १९९५ मा दक्षिण कोरियाको सियोलमा एउटा सपिङ मल भत्किंदा ५०२ जना मानिस मारिए। घटनाको अनुसन्धान गरिंदा सो भवन बनाउने बेला गुणस्तरहीन कङ्‌क्रिट प्रयोग गर्न र सरकारले तोकेको सुरक्षा नियम उल्लङ्‌घन गर्न सकियोस्‌ भनेर निर्माण कम्पनीले सहरका अधिकारीहरूलाई घूस दिएको पाइयो।

• युरोप: युरोपेली आयोगकी सदस्य सेसिलिया माल्म्‌स्ट्रोमले यसो भनिन्‌: “युरोपमा भ्रष्टाचारको समस्याले विकराल रूप लिएको छ। राजनीतिज्ञहरूमा भ्रष्टाचारलाई जरैसमेत उखेलेर फ्याँक्ने वचनबद्धताको खाँचो देखिन्छ।”

सरकारी कामकाजमा हुने भ्रष्टाचारलाई निर्मूल पार्नु मानिसहरूको लागि निकै गाह्रो काम हो। भ्रष्टाचार निवारण सम्बन्धी विज्ञ प्रा० सुजन रोज-आकरमेनले राजनैतिक सुधार ल्याउने हो भने “सरकारको काम गर्ने तरिकामा आधारभूत परिवर्तन ल्याउनु” जरुरी छ भनेर लेखिन्‌। हुन त अहिले यस्ता परिवर्तनहरू ल्याउनु असम्भव छ जस्तो देखिन्छ। तर भविष्यमा यी भन्दा ठूलठूला परिवर्तनहरू आउनेछ भनेर बाइबलमा बताइएको छ।