Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONTOPOLWA 13

Kala wa simaneka omwenyo

Kala wa simaneka omwenyo

1. Olye e tu pa omwenyo?

JEHOVA ‘oKalunga omunamwenyo.’ (Jeremia 10:10) Oye Omushiti gwetu, noye e tu pa omwenyo. Ombiimbeli otayi ti: ‘Oye a shiti iinima ayihe, nokehalo lye oyi li po noyi na omwenyo!’ (Ehololo 4:11) Jehova okwa hala tu kale nomwenyo. Omwenyo omagano ge na ondilo ga za kuYe. —  Lesha Episalomi 36:9.

2. Oshike tu na okuninga, opo onkalamwenyo yetu yi kale yi li nawa?

2 Jehova ohe tu pe shoka twa pumbwa, opo tu kale nomwenyo. Ohe tu pe iikulya nomeya. (Iilonga 17:28) Kakele kiinima mbyoka e tu pa, okwa hala tu nyanyukilwe onkalamwenyo. (Iilonga 14:15-17) Opo onkalamwenyo yetu yi kale yi li nawa, otwa pumbwa okuvulika kiipango ye. —  Jesaja 48:17, 18.

NKENE KALUNGA A TALA KO OMWENYO

3. Jehova okwa ningi po shike, sho Kain a dhipaga Abel?

3 Ombiimbeli otayi tu longo kutya omwenyo ogu na ondilo momeho gaJehova. Pashiholelwa, Kain, omwanamati gwaAdam naEva, okwa li a geyela noonkondo omumwayina Abel. Jehova sho e shi mono, okwa londodha Kain kutya na pangele ondjahi ye. Kain ina pulakena. Okwa geye owala e ta “ponokele omumwayina e te mu dhipaga.” (Genesis 4:3-8) Jehova okwe mu geyele, sho a dhipaga Abel. (Genesis 4:9-11) Ondjahi nuutondwe iinima ya nika oshiponga. Otayi vulu oku tu ningitha tu kale tu na onyanya notu hole elongithonkondo. Ngele otu na uukwatya mboka, itatu ka mona omwenyo gwaaluhe. (Lesha 1 Johannes 3:15.) Onkee ano, otu na okukala tu hole aantu ayehe, opo tu nyanyudhe Jehova. —  1 Johannes 3:11, 12.

4. Ompango ndjoka Kalunga a li a pe Aaisraeli otayi ulike shike kombinga yomwenyo?

4 Konima yomimvo omayuvi, Jehova okwa li a pe Moses Iipango Omulongo. Jehova oku ulike okupitila miipango mbyoka kutya omwenyo ogu na ondilo. Oshipango shimwe otashi ti: “Ino dhipaga.” (Deuteronomium 5:17) Ngele omuntu okwa dhipaga mukwawo owina, nena naye oku na okudhipagwa.

5. Kalunga okwa tala ko ngiini okwiikutha ela?

5 Jehova Kalunga okwa tala ko ngiini okwiikutha ela? Okwa tala ko omwenyo gwokanona hoka inaaka valwa gu na ondilo. Okwa li a gandja Oshipango kAaisraeli. Okwa popi kutya omuntu ngoka ta pumu omukulukadhi e li metegelelo e tali gu mo, oku na okudhipagwa. (Lesha Eksodus 21:22, 23; Episalomi 127:3.) Shika otashi ulike kutya okwiikutha ela okwa puka. —  Tala eyelitho eti-28.

6, 7. Ohatu ulukile ngiini Jehova kutya omwenyo otwe gu tala ko gu na ondilo?

6 Ohatu ulukile ngiini Jehova kutya omwenyo otwe gu tala ko gu na ondilo? Omokukala ihaatu ningi iinima mbyoka tayi tula omwenyo gwetu nenge gwayalwe moshiponga. Itatu ka hila omakaya nenge epangwe, oshoka otayi tu etele oshiponga notayi vulu oku tu dhipaga.

7 Kalunga okwe tu pa omwenyo nolutu. Otu na oku yi longitha ngaashi a hala tu yi longithe. Otu na okusila oshimpwiyu omalutu getu nawa. Ngele hasho, itatu ka kala twa yogoka momeho gaKalunga. (Aaroma 6:19; 12:1; 2 Aakorinto 7:1) Itatu vulu okulongela Jehova, ngele inatu tala ko omwenyo gu na ondilo. Nonando oshidhigu okweetha po omikalondjigilile omiwinayi, Jehova ote ke tu kwathela. Ngele otwa ningi oonkambadhala tu dhi ethe po, otatu ka tala ko omwenyo gu na ondilo.

8. Oshike tu na okuninga, opo kaatu tule oomwenyo dhetu nodhayalwe moshiponga?

8 Otwi ilonga kutya omwenyo omagano ge na ondilo. Jehova oku shi kutya otatu ka ninga ngaashi tatu vulu, opo kaatu tule oomwenyo dhetu nodhayalwe moshiponga. Itatu ka hinga nayi iihauto, uupakapaka nenge iiyenditho yilwe. Otatu ka yanda uudhano kehe wa nika oshiponga. (Episalomi 11:5) Otatu ka kaleka wo omagumbo getu ga gamenwa. Jehova okwa li a londodha Aaisraeli ta ti: “Ngele to tungu ongulu ompe, kontala yayo tungila ko omushigo, opo waa etele egumbo lyoye ondjo yombinzi, ngele gulwe ta gu ko e ta si.” —  Deuteronomium 22:8.

9. Otu na okuungaunga ngiini niinamwenyo?

9 Omukalo ngoka hatu ungaunga niinamwenyo nagwo ogwa simana kuJehova. Okwa pitika tu dhipage iinamwenyo, opo tu mone ko onyama notu kuthe ko iipa mbyoka hatu ningi oonguwo. Okwa pitika wo tu yi dhipage ngele tayi tula oomwenyo dhetu moshiponga. (Genesis 3:21; 9:3; Eksodus 21:28) Katu na oku yi ninga onyanya nenge tu yi dhipage owala kaapu na etompelo lyasha. —  Omayeletumbulo 12:10.

SIMANEKA OMWENYO, OSHOKA OMUYAPUKI

10. Otu shi shi ngiini kutya ombinzi oyi lile po omwenyo?

10 Ombinzi ondjapuki kuJehova, molwaashoka oyi lile po omwenyo. Sho Kain a dhipaga Abel, Jehova okwe mu lombwele ta ti: “Ombinzi yomumwanyoko otayi kugile ndje mevi.” (Genesis 4:10) Ombinzi yaAbel oya li yi lile po omwenyo gwe. Jehova okwa li a geele Kain sho a dhipaga Abel. Konima yeyelu lyaNoa, Jehova okwa li natango u ulike kutya ombinzi oyi lile po omwenyo. Jehova okwa li a pitike Noa naanegumbo ye ya lye onyama. Okwa ti: “Iinamwenyo ayihe, oondhila noohi otayi kala hayi mu tila. Ayihe oya tulwa mepangelo lyeni. Ngashingeyi otayi ningi oondya dheni naanaa ngaashi iimeno, mbyoka nde yi mu pele, yi ninge oondya dheni.” Okwa li wo e ya lombwele oshinima shimwe shoka kaaye na okulya. Okwa ti: “Inamu lya onyama yi na ombinzi; otandi yi indike, oshoka omwenyo ogwa kala mombinzi.” —  Genesis 1:29; 9:2-4.

11. Jehova okwa li a lombwele Aaisraeli shike kombinga yombinzi?

11 Konima yomimvo 800 lwaampono, sho Jehova a lombwele Noa kaa lye ombinzi, okwa li natango a lombwele Aaisraeli ta ti: “Ngele oku na Omuisraeli nenge omukwiilongo a kala megongalo ta yewe oshiyamakuti nenge ondhila hayi liwa e te yi dhipaga, na kutule omunino, opo ombinzi yi ze mo, ye e yi file omavi.” Okwe ya lombwele ishewe ta ti: ‘Inamu lya nando onyama yi na ombinzi.’ (Levitikus 17:13, 14) Jehova okwa li a hala oshigwana she shi tale ko ombinzi ondjapuki. Oya li taya vulu okulya onyama, ihe hambinzi. Uuna taya dhipaga oshinamwenyo ya lye onyama, oya li ye na okutegelela ombinzi yi ze mo.

12. Aakriste yonale oya li ya tala ko ngiini ombinzi?

12 Konima yomimvo dhontumba sho Jesus a si, aayapostoli naakuluntugongalo megongalo lyopaKriste lyomuJerusalem oya li ya gongala. Oya li ya kundathana iinima mbyoka yi li mOmpango ndjoka ya pelwe Aaisraeli, mbyoka tayi longo natango kAakriste. (Lesha Iilonga 15:28, 29; 21:25.) Jehova okwa li e ya kwathele ya mone kutya ombinzi natango oyi na ondilo kuye. Okwa li wo a hala ye yi tale ko kutya ondjapuki. Aakriste yonale kaya li haya li nenge ya nwe ombinzi. Yo kaya li haya li onyama inaayi za ombinzi. Ngele taye shi ningi, oya li ya fa taya longele iikalunga nenge taya hondele. Okuza mpono Aakriste yashili oya tindi okulya nokunwa ombinzi. Sigo onena Jehova okwa hala natango tu tale ko ombinzi ondjapuki.

13. Omolwashike Aakriste ihaaya tulwa ombinzi?

13 Mbela Aakriste oye na okutulwa ombinzi? Aawe. Jehova okwe tu lombwela kaatu lye tse kaatu nwe ombinzi. Ngele ndohotola okwe ku lombwele waa nwe omalovu, mbela oto ke gi iwendela? Aawe, ito ke shi ninga nando. Mbela oshipango shoka Jehova e tu pa kutya katu na okulya tse katu na okunwa ombinzi, osha hala okutya shike? Osha hala okutya, inatu pitika nando tu tulwe ombinzi. —  Tala eyelitho eti-29.

14, 15. Omolwashike Aakriste ye na okusimaneka omwenyo nokuvulika kuJehova?

14 Oto ka ninga po shike ngele ndohotola okwe ku lombwele kutya ngele ito tulwa ombinzi, oto si? Kehe gumwe oku na okutokola ngele ota ka vulika kompango yaJehova yi na ko nasha nombinzi. Aakriste oya simaneka omwenyo ngoka Jehova e tu pa omagano. Ohaya kongo epango lilwe lyopaunamiti ndyoka tali ya kwathele ya kale nomwenyo. Ihaya pitike ya tulwe ombinzi.

15 Ohatu ningi ngaashi tatu vulu tu kale tu na uundjolowele, oshoka omwenyo ogu na ondilo momeho gaJehova. Ihatu pitike tu tulwe ombinzi. Osha simana tu kale hatu vulika kuJehova, pehala lyokutulwa ombinzi nelalakano lyokulelepeka onkalamwenyo yetu. Jesus okwa ti: “Oongoka a hala okuhupitha omwenyo gwe, oye te gu kanitha, ihe ngoka ta kanitha omwenyo gwe omolwandje, oye te gu ilikolele.” (Mateus 16:25) Otwa hala okuvulika kuJehova, oshoka otu mu hole noku shi shoka she tu opalela. Otwa tala ko omwenyo gu na ondilo nomuyapuki, ngaashi ye. —  Aahebeli 11:6.

16. Omolwashike aapiya yaKalunga haya vulika kuye?

16 Aapiya yaKalunga aadhiginini oya tokola toko okuvulika koshipango she shi na ko nasha nombinzi. Ihaya li nenge ya nwe ombinzi, yo ihaya zimine epango ndyoka tali yi longitha. * Ohaya pitike owala ya pangwe itaaku longithwa ombinzi, opo ya hupithe oomwenyo dhawo. Oyi itaala kutya Omushiti gwomwenyo nombinzi oku shi kutya oshike oshiwanawa kuyo. Mbela owi itaala ngaa kutya oku shi shoka oshiwanawa kungoye?

OMUKALO GWOKULONGITHA OMBINZI NGOKA JEHOVA A PITIKA

17. Jehova okwa li owala a pitika Aaisraeli ya longithe ombinzi momukalo guni?

17 Jehova okwa lombwele Aaisraeli mOmpango ndjoka a pele Moses a ti: “Omwenyo gwomomayulu ogwa kala mombinzi. Omolwaashoka Omuwa a gandja oshipango tashi ti, ombinzi ayihe nayi tilwe koshiyambelo, yi yoge po oondjo dhoshigwana, ombinzi ndjoka yi na omwenyo, otayi yogo po oondjo.” (Levitikus 17:11) Ngele Aaisraeli ya yono, oya li haya pula Jehova e ya dhimine po. Oya li haya gandja omayambo giinamwenyo e taya pula aasaaseri ya tile ombinzi yayo koshiyambelo motempeli. Jehova okwa li owala a pitika Aaisraeli ya longithe ombinzi momukalo ngoka.

18. Eyambo lyaJesus olye tu etela uuwanawa wuni?

18 Sho Jesus e ya kombanda yevi, okwa kutha po ompango yokuyamba iinamwenyo, sho a gandja omwenyo gwe nenge ombinzi ye. Okwe shi ningi, opo a dhime po oondjo dhetu. (Mateus 20:28; Aahebeli 10:1) Omwenyo gwaJesus ogwa li gu na ondilo. Konima sho a yumudhwa a ka kale megulu, Jehova okwa pe aantu ayehe ompito yokukala nomwenyo sigo aluhe. —  Johannes 3:16; Aahebeli 9:11, 12; 1 Petrus 1:18, 19.

Ongiini tatu vulu okuulika kutya otwa simaneka omwenyo nombinzi?

19. Oshike tu na okuninga, opo tu kale ‘kaatu na nando ondjo’ yombinzi?

19 Inatu pandula tuu sho Jehova e tu pa omagano omawanawa gomwenyo! Otwa hala okulombwela aantu kutya ngele oyi itaala muJesus, otaya ka kala nomwenyo sigo aluhe. Otu ya hole notatu ka ninga ngaashi tatu vulu tu ya longe nkene taya vulu okumona omwenyo gwaaluhe. (Hesekiel 3:17-21) Ngaashi omuyapostoli Paulus, otatu ka vula okutya: “Kashi shi nando ondjo yandje. Oshoka ngame inandi thiga ko nando osha, ihe onde mu tseyithile ashihe shoka Kalunga a hala oku shi mu ningila.” (Iilonga 20:26, 27) Otatu ku ulika ngiini kutya otwa simaneka lela omwenyo nombinzi? Omokukala hatu lombwele aantu kombinga yaJehova nankene omwenyo gu na ondilo momeho ge.

^ okat. 16 Opo wu mone uuyelele owundji kombinga yokutulwa ombinzi, tala epandja 77-79 lyembo Ikalekeni mohole yaKalunga,’ lya nyanyangidhwa kOonzapo dhaJehova.