“SE Ĩ kɛ̃ tiringɔ to na France ná Angleterre ko, ĩ zu na kpilingɔ!” Tɛnɛ mɛndó gbia ti Nazi kɔi tɛnɛ hɛ̃ grupɛ kɔi tɛ atɛmwɛ̃ tɛ Yehova na ngoi ti To ti Sɛ ti gigi mobimba la. Abɛse du ya, asoda ti SS ati na ngɔnzɔ kpengbani na lo tɛ la ko, ta nyita kɔi akondó nyɔ ndia tɛ Yehova ma. Ayɔndó ya, ala du nvɛ̃ni na kpengba bɛ! Kpale niko du se lɛlo ti nzɔ̃ni na lo tɛ e atɛmwɛ̃ tɛ Yehova na ngoi ti to: E ndo kɛ̃ hɛ̃ngɔ ti e na ya to ti gigi mɛ. Abɛse na ngoi mɛ azi ndo hɛ̃ e pɛnɔ tee kwá, ta e na yɔrɔngɔ tɛrɛ e na ya kpale ti politikɛ ti gigi olo ma.

1. AWA KWA TƐ NZAPA ABOMBI TƐRƐ NA YA LINƆ KƆI

Uzundó ko, Yehova pɔna bondó kɔdɔrɔ ti Izraɛlɛ kɔi ti nɛngɔ ya, adu kɔdɔrɔ tɛ lo. Lo ndo ilindó aya Izraɛlɛ ya “azi tɛ mbi nvɛ̃ni ka popo tɛrɛ azi ti gigi.” (Kob. 19:5) Wa Nzapa hɛ̃ ngandó aya Izraɛlɛ ndo ti dungɔ na ni. Ni la, ngoi mɛndó lo ndo to aya Izraɛlɛ ya, ala tiri to na akɔdɔrɔ mɛndɛ̃ ko, ta lo ndo tondó la ya, ala gwe tiri to na ayata la ma. *

Ndɛ lo mɛ ko, awa kwa tɛ Yehova ti mbilimbili “adu azi ti lɛ sese zu, ti ale zu, nga na ti yanga kɔdɔrɔ zu.” (Suma 7:9) Se azi tɛ Nzapa hɛ̃ ti la na ya to ko, na lingɔ ya, ala tiri to na ayata la bere ala kpɔ ayata la awakristo.

 2. YEHOVA NDO HƐ̃NDÓ NYƆ WA AYA IZRAƐLƐ TIRI TO

Uzu ndó ko, Yehova ndó la ndo ba ngoi nga na nda mɛ aya Izraɛlɛ alengbi ti gwengɔ to. Na ndakisa, lo hɛ̃ndó nyɔ ya, ala gwe tiri to na azi ti Kanana mɛndó ahĩnga ala ya, ala du azi mɛ ndo vɔrɔ zabulu, ala ndo li akpale ti bĩ, ala ndo hɛ̃ngandó ayatila mbeka hɛ̃ ngbilondo. Yehova tɛnɛndó hɛ̃ aya Izraɛlɛ ya, ala kpɔ azi ti Kanana mɛndó lo hɛ̃ la kɔdɔrɔ niko mabere ndũ ye ti nɛngɔ ya, ta aya Izraɛlɛ alanda lingɔ siɔ kpale tɛ la ma. (Le. 18:24, 25) Na pɛ mungɔ nga dungɔ kaya kɔdɔrɔ ti kapa ko, Yehova hɛ̃ aya Izraɛlɛ lége ya, ala tiri to na awa kula tɛ la. (2 Sam. 5:17-25) Kanda ta lo hɛ̃ndó ala lége ya, ala nvɛ̃ni gwe to na se bɛ la ma. Ngoi mɛ ala ndo li ni na se bɛ la ko, kpale ti siɔni ndo si na la.​—Mit. 14:41-45; 2 Nt. 35:20-24.

Ndɛ lo mɛ ko, ta Yehova ndo hɛ̃ lége ya, azi tiri to ma. Akɔdɔrɔ gba ndo tiri to na lo ti nzɔ̃ kpale tɛ ala nvɛ̃ni, kanda ta tɛ Nzapa ma. Ngoi gba, se ala tiri to ko, adu na lo ti nɛngɔ ya, kɔdɔrɔ tɛ la mai, bere na lo ti luangɔ faranga, bere na lo ti kpale ti politikɛ bere na lo ti kpongɔ yali azi. Kanda ambangani ndo tɛnɛ ya, ani ndo tiri to ni na lo ti ili Nzapa ti nɛngɔ ya, ani bata sambela mɛ ani ndo li hɛ̃ lo, bere ani kpɔ awa kula tɛ Nzapa. Wa Yehova na batangɔ ava lo, lo nga na kpɔngɔ awa kula tɛ lo na bi mɛ na gangɔ​—na ngoi ti to ti Armagɛdɔna. (Suma 16:14, 16) Asoda tɛ Nzapa na dungɔ bo Aangelo mɛ ka ndozu kanda ta awa kwa tɛ lo mɛ ge lɛ sese ma.​—Suma 19:11-15.

3. TA AYA IZRAƐLƐ NDO KPƆNDÓ AZI MƐ NDO FA LOYENGƆ KA TƐ YEHOVA MA

Uzu ndó ko, asoda ti Izraɛlɛ ndo fandó vundu na lo tɛ azi mɛndó ndo fa loyengɔ ka tɛ Nzapa, ala ndo kpɔ bondó azi mɛ Yehova ndo ye ya, akpɔ la. E ba ndakisa sɛ mɛ. Abɛse du ya, Yehova hɛ̃ndó lége ya, aho kɔdɔrɔ ti Yeriko ko, aya Izraɛlɛ asondó na Rahaba ná ndasewa tɛ lo na lo ti loyengɔ tɛ wali niko. (Yos. 2:9-16; 6:16, 17) Na gesi ala batandó dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ azi ti Gibeone na lo mɛ ya, ala fandó ya, ala ndo tɔndɔ Nzapa.​—Yos. 9:3-9, 17-19.

 Ndɛ lo mɛ ko, se asoda tiri to ko, ta la ndo zia azi mɛ ndo fa loyengɔ ka tɛ Nzapa ma. Ngoi gba bo azi mɛ ta ahĩnga nda kpale ma la ndo kpili.

4. AYA IZRAƐLƐ LENGBINDÓ TI TƆNDƆNGƆ NDIA TƐ NZAPA MƐ ABA TO

Uzu ndó ko, Yehova ndo hɛ̃ndó lége hɛ̃ aya Izraɛlɛ ya, ala tiri to na landangɔ malako tɛ lo. Na ndakisa, na ya akpale mɛndɛ̃ ko, lo ndo yɔndó ka ti la ya, “ala kpã siriri” kaya kɔdɔrɔ tɛ awa kula. (Mib. 20:10) Yehova ndo ye ngandó ya, asoda ti Izraɛlɛ adu vuruni na ya mi, nga na ya bingangɔ li, wa ndo mɛ ala ndo du da adu vuruni nga santo. (Mib. 23:9-14) Kanda ngoi mɛ asoda ti gigi ndo tiri to, ndo amu kɔdɔrɔ ko, ala ndo bombi tɛrɛ la na awali ti ya kɔdɔrɔ ni, ta Yehova ye ndó ya, aya Izraɛlɛ ali ngaso ma. Ni la, na ngoi mɛ ala ndo mu kɔdɔrɔ ko, ayɔ ya, ala ku tee nzɛ̃ kɔi ɔ uzu ti nɛngɔ ya, ala du na wali mɛ ala gbɔ̃ lo ka lɛ to.​—Mib. 21:10-13.

Ndɛ lo mɛ ko, agbia ti akɔdɔrɔ gba ti lɛ gigi ali mbeti na omɛ aba tɔndɔngɔ ndia ti to. Na vundu zu, ta ala di ndo tɔndɔ mbeti mɛndó ala li na lo ti batangɔ dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ azi ma.

5. YEHOVA NDO TIRI TO NA LO TƐ AVA LO

Uzu ndó ko, Yehova ndo tirindó to na lo tɛ aya Izraɛlɛ, wa ngoi gba, lo ndo lingandó akpale ti kpɛ̃nɛ ti nɛngɔ ya, ala nwɔ to ni. Na ndakisa, ngasia la, Yehova zandó aya izraɛlɛ ti nɛngɔ ya, ala nwɔ kɔdɔrɔ ti Yeriko nɛ? Ngoi mɛndó Yehova tɛnɛ hɛ̃ la ya, ngoi ti “dɛngɔ kɔngɔ kpengbani na omɛ aba tiringɔ to alengbi ko,” mungɔ kɔdɔrɔ niko atindó woni nvɛ̃ni. (Yos. 6:20) Wa ngasia la, ala nwɔndó azi ti Amore nɛ? “Yehova zindó kota tɛnɛ tɛ lo ka ndozu asa ndo la . . . Ti biani ko, asoda mɛndó kpili na lo ti tɛ̃nɛ ko, ala ndó gba aɔ ala mɛndó asoda ti Izraɛlɛ akpɔ la na zabɛ.”​—Yos. 10:6-11.

AWAKRISTO TI MBILIMBILI NDO KPÃ SIRIRI KA POPO TƐRƐ ALA NÁ AZI MƐNDƐ̃

Ma se mɛ e lo ti hũngɔ na ni, kpale tɛ awakristo akɛsɛnɛ na tɛ aya Izraɛlɛ. Kanda e nga na aye mɛndɛ̃ mɛ ndo to e ya, ta e tiri to ma. Na ndakisa, Nzapa pandó ya, na ndangba bi ko, azi ko ndo ha tɛnɛ tɛ Nzapa ko, ta ala na “mandangɔ to ma”, afa ya, ta la na tiringɔ to ma. (Yis. 2:2-4) Hãngɔ ni zingɔ, Yezo tɛnɛndó ya, ta ava ni na, “yɔrɔngɔ tɛrɛ la na ya kpale ti politikɛ ti gigi mɛ ma”; ta ala nga na yɔrɔngɔ tɛrɛ la na ya zangangɔ mangbi ti gigi mɛ ma.​—Yoane 15:19.

Yezo di sandó ngunu na bɛ ava lo ya, ala di tɛnɛ tɛnɛ mɛ ni lo ti tɛnɛngɔ gba nvɛ̃ni. Lo tɛnɛndó hɛ̃ la ya, ala zia ase ti bingangɔ li zu mɛ ando to zo ya, lo bata kula tɛ zo kaya lo. (Mat. 5:21, 22) Kanda lo ndo kũndó ya, ala kpã “siriri” wa ala ye nga awa kula tɛ e.​—Mat. 5:9, 44.

Ngasia la, elengbi ti kpãngɔ ndia mɛ e lua kaya Ngbangɔ na kwa na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ e nɛ? Ngoi mɛndɛ̃ ta elengbi ti yengɔ hɛ̃ngɔ ti e na ya tɛnɛ ti to ma, kanda e ndo ma tɛrɛ e ya, nyita kɔli bere nyita wali kɔi ti ya bombi mɛ e ka da adu wakula tɛ e? Zia ya, e ngbã lá kwɛ lingɔ kpengbani ya, e kɛ̃ dangɔ bɛ ti siɔni mɛ ndo ga kaya bingangɔ li tɛ e.​—Zaki 4:1, 11.

Ta e ndo yɔrɔ tɛrɛ e na ya zangangɔ mangbi tɛ azi ti gigi ma, kanda e ndo li kpengbani ya, siriri ná songo du ge ya popo tɛrɛ e. (Yn. 13:34, 35) E mu ekateli ti nɛngɔ ya, ta e yɔrɔ tɛrɛ e na ya tɛnɛ tɛ azi ti gigi ma, uzu ti nɛngɔ ya, Yehova ga onzi to ti bwai.​—Nz. 46:9.