1-2. (a) Na bangɔ Nzembo 37:3, 4 nda mɛ azi mɛ ali libala fãnani alengbi ti kpãngɔ bɛ la na ndo Yehova nɛ? (b) Aye mɛ ndɛ e na mandangɔ nɛ?

ANGBÃ yakere mɔ li libala bere mɔ lo ti lingɔ libala fãnani? Se adu ngaso ko, mɔ na gwɛ̃ ti dungɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti dengɔ bɛ ndoni kɔi na zo mɛ mɔ ndo ye lo gba. Biani, ta dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ azi mɛ adungbi ando du lá kwɛ woni ma, wa azi mɛ ali libala fãnani, ala na ekateli ti ngbondoni mɛ ala lengbi ti mungɔ. Ekateli mɛ ĩ na mungɔ nga na aye mɛ ĩ na lingɔ na lo ti akpengba kpale niko na lingɔ ya, ĩ du na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti dengɔ bɛ na ya libala tɛ ĩ na pɛ abulu gba mɛ na gangɔ, bere ta ĩ du na ni ma. Se ĩ kpã bɛ ĩ ka tɛ Yehova ko, ĩ na mungɔ ekateli ti ndara, libala tɛ ĩ na tingɔ kpengbani wa ĩ nga na dungɔ na dengɔ bɛ. Wa se ta ĩ kpã awangɔ tɛ Yehova na kwa ma ko, ĩ na tengbingɔ na akpengba kpale mɛ na lingɔ ya, ta ĩ du na dengɔ bɛ na ya libala tɛ ĩ ma.​—Di Nzembo 37:3, 4.

² Abɛse e tɛnɛ ndɛ tɛnɛ gba na lo tɛ azi mɛ ali libala fãnani ko, e na bangɔ akpengba kpale mɛ azi zu mɛ ali libala alengbi ti tengbingɔ na ni. Ni na kambisangɔ awangɔ mɛ elengbi ti luangɔ na ndo se lɛlo tɛ akɔli ná awali ti mbilimbili mɛ Ngbangɔ tɛnɛ tɛnɛ tɛ ala. Se lɛlo tɛ azi niko ndo hɛ̃ e awangɔ mɛ elengbi ti kpãngɔ ni na kwa na ya akpale gba ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ e, nga kaya libala tɛ e. E nga na bangɔ awangɔ mɛ elengbi ti luangɔ ka tɛ azi mɛ ali libala ndɛ na ngoi tɛ e.

3-4. Akpengba kpale mɛ azi mɛ li libala fãnani alengbi ti tengbingɔ na ni nɛ?

³ Azi mɛndɛ̃ alengbi ti sangɔ ngunu bɛ azi mɛ ali libala fãnani  ya, ala gi dungɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ mɛ azi gba ndo hũ ndɛ ya, ni la du dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti nzɔ̃ni. Na ndakisa, awa dũngɔ ala bere azi mɛndɛ̃ ti ndasewa tɛ la, alengbi ti tongɔ ala ya, ala dũ ayangambi iɔ na pɛ lingɔ libala se alengbi. Bere akwa ala ná azi ti ndasewa tɛ la mɛ ndo hũ ya, ani na dangɔ bɛ ti nzɔ̃ni na lo tɛ la, alengbi ti pangɔ hɛ̃ la ya, ala vɔ̃ da ti nzɔ̃ni, avɔ̃ nga aye gba ti nzɔ̃ni akpã kaya da ni.

⁴ Se ta ala du na kpengba lɛ ma ko, ala lengbi ti mungɔ ekateli mɛ na lingɔ ya, ala ti na nyɔngo ti kotani. Ni na lingɔ ya, ala zu sɛ ali kwa kpengbani so futangɔ na nyɔngo niko. Kwa niko ti kpengbani na lingɔ ya, ta ala di du na ngoi ti mandangɔ Ngbangɔ tɛ la nvɛ̃ni, lingɔ sambela ti ndasewa bere singɔ kwa ti fangɔ tɛnɛ ma. Ala lengbi ngoi mɛndɛ̃ ti zangangɔ bombi so lingɔ kwa na pɛ ngoi ti kwa ti nɛngɔ ya, ala lua falanga gba bere ala bata kwa tɛ la. Ni na lingɔ ya ta ala lua nzɔ̃ tangɔ li gɛrɛ ti lingɔ kwa hɛ̃ Yehova ma.

5. Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ na ndo se lɛlo tɛ Klaus ná Marisa nɛ?

⁵ Azi gba ahũ ya, hongɔ tɛrɛ so luangɔ aye gba ti mi, ta ando hɛ̃ zo dengɔ bɛ ma. Ni dundó kpale mɛ asi na Klaus ná Marisa. * Na pɛ lingɔ libala, ala zu sɛ ahɛ̃ndó tɛrɛ la so lingɔ kwa kpengbani ti nɛngɔ ya, ala lua falanga ná aye gba ti dungɔ lɛ ngɛ̃. Kanda ta la luandó bɛta dengɔ bɛ ma. Klaus tɛnɛ ya: “E tindó na aye gba ɔngɔ omɛndó e na gwɛ̃ ni, kanda na ya nyingɔ ko, ta e ndó na mɔkanɔ kɔi ma. Ti tɛnɛngɔ bɛta tɛnɛ ko, dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ e bondó na kaka, ni sĩ ngandó na sɔngɔ bɛ.” Ngoi mɛndɛ̃ mɔ ka mɔ hɛ̃ndó tɛrɛ mɔ na gingɔ luangɔ aye ti mi gba, kanda ta ni hɛ̃ndó mɔ dengɔ bɛ ma. Se adu ngaso ko, ta mɔ nzɛ̃ ma. Se lɛlo tɛ awa kwa tɛ Nzapa mɛ Ngbangɔ tɛnɛ tɛnɛ tɛ ala alengbi ti zangɔ mɔ ya, mɔ gbinyangbi akpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ mɔ. Zia e ba uzu, awangɔ mɛ akɔ wali alengbi ti luangɔ ka tɛ Gbia Yehoshafate.

6. Ngasia la Gbia Yehoshafate kpãndó tɛnɛ mɛ kaya Masese 3:5, 6, na kwa, na ngoi mɛndó lo tengbi na kpengba kpale nɛ?

⁶ Akɔ awali, ngoi mɛndɛ̃ ĩ ndo hũ ya, kumba ti ndasewa aɔ ndo ĩ? Se adu ngaso ko, se lɛlo tɛ Gbia Yehoshafate alengbi ti zangɔ mɔ. Na lo mɛ ya, lo dundó gbia ko, Yehoshafate ndó na kumba ti batangɔ azi ti ya kɔdɔrɔ tɛ lo! Ngasia la lo kokisandó kumba niko ti ngbondoni nɛ? Lo lindó aye mɛ lo lengbi ti lingɔ so batangɔ azi tɛ lo. Lo lindo ya gbágbá mɛ ndo bata Yuda adiri ti kpengbani, lo bombi ngandó linɔ tɛ asoda ɔngɔ 1 160 000. (2 Nt. 17:12-19) Na gesi, Yehoshafate tengbindó na kpale mɛ aɔ ngunu tɛ lo. Linɔ tɛ asoda ti Amɔnɛ, ti Moabɛ, nga na azi ti ndo lɛ ngomba ti Seire agandó ti tiringɔ to na lo ná azi tɛ lo. (2 Nt. 20:1, 2) Ye mɛndó Yehoshafate li nɛ? Lo yɔndó ka ti Yehova ya, lo za lo. Lo lindó ye na mangbi na wangɔ mɛ kaya Masese 3:5, 6. (Di.) Sambela ti zungɔ na tɛrɛ mɛndó Yehoshafate li mɛ ni kaya 2 Ntango 20:5-12,  afa yangondo se mɛndó lo ndo kpã bɛ lo ka tɛ To lo ti ndozu mɛ wa songo. Ngasia la Yehova hɛ̃ndó gbinya na ndo sambela tɛ Yehoshafate nɛ?

7. Ngasia la Yehova hɛ̃ndó gbinya na ndo sambela tɛ Yehoshafate nɛ?

⁷ Yehova hɛ̃ndó Yehoshafate gbinya na lége tɛ zo ti Levi kɔi mɛ ili lo la Yahaziele. Yehova pandó ya: “Ĩ lo so kpɔ, ta ĩ yengi tɛrɛ ĩ ma, wa ĩ hũ se mɛ Yehova na songɔ ĩ na kwá.” (2 Nt. 20:13-17) Biani ta ni dundó ndenge ti nzɔ̃ni ti tiringɔ na to ma! Abɛse ngaso ko, ta zo ti lɛ sese ndó la ahɛ̃ lo nyɔ ma; kanda Yehova ndó la atɛnɛ hɛ̃ lo ya, lo li ni. Yehoshafate kpãndó bɛ lo zu ka tɛ Yehova, wa lo lindó ye mɛndó Yehova tɛnɛ ya, lo li. Na ngoi mɛndó lo ná azi tɛ lo asi ti tengbingɔ na awa kula tɛ la ko, ta lo kpãndó asoda ka lɛ to ma, kanda lo kpãndó awa yengɔ bia. Ta Yehova ziandó Yehoshafate ma; Lo lindó ya, awa kula nvɛ̃ni akpɔngbi ka popo tɛ la.​—2 Nt. 20:18-23.

8. Wangɔ mɛ akɔ wali alengbi ti luangɔ na ndo se lɛlo tɛ Yehoshafate nɛ?

⁸ Akɔ wali, ĩ lengbi ti luangɔ wangɔ na ndo se lɛlo tɛ Yehoshafate. Ĩ na kumba ti batangɔ azi ti ndasewa tɛ ĩ, ni la, ĩ ndo ĩ li kwa kpengbani so kokisangɔ gwɛ̃ ti ndasewa tɛ ĩ. Na ngoi mɛ ĩ ndo tengbi na kpengba kpale ko, ngoi mɛndɛ̃ ĩ lengbi ti hũngɔ ya, ĩ nvɛ̃ni ĩ lengbi ti onzingɔ ni na ngunu tɛ ĩ. Kanda, ta ĩ kpã bɛ ĩ na ndo ngunu tɛ ĩ nvɛ̃ni ma. Ĩ hũnda ka ti Yehova na ya sambela ya, lo za ĩ. Wa ĩ tɛnɛ kpengba kpale tɛ ĩ hɛ̃ lo na ngoi mɛ ĩ ndo li sambela hɛ̃ lo ndoni kɔi na awoti ĩ. Ĩ gi litambwisi tɛ lo na lége ti mandangɔ Ngbangɔ nga na ambeti tɛ e mɛ e ndo lua na lége ti linɔ tɛ lo, wa ĩ kpã nga awangɔ mɛ ĩ lua kaya ni na kwa. Ta azi zu la na yengɔ ekateli mɛ ĩ na mungɔ na bangɔ awangɔ ti ya Ngbangɔ ma, ala lengbi nga ti tɛnɛngɔ hɛ̃ ĩ ya, ta ĩ na ndara ma. Ala lengbi ti tɛnɛngɔ hɛ̃ ĩ ya, dungɔ na falanga ná aye gba ti mi la, alengbi ti batangɔ ndasewa tɛ ĩ. Kanda, ta bɛ ĩ ali na ndakisa tɛ Yehoshafate ma. Lo kpãndó bɛ lo ka tɛ Yehova, wa lo fandó ni na kwa tɛ lo. Ta Yehova ziandó kɔli niko ti mbilimbili ma, ta lo nga na ziangɔ mɔ ma. (Nz. 37:28; Aeb. 13:5) Aye mɛndɛ̃ mɛ azi mɛ ali libala alengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, ala du na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti dengɔ bɛ nɛ?

9. Tɛnɛ mɛ elengbi ti tɛnɛngɔ na lo tɛ prɔfeta Yisaya ná ya lo nɛ?

⁹ Yisaya ná ya lo, akpãndó kwa tɛ Yehova na ndo ti uzu na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ala. Yisaya dundó prɔfeta, wa alengbi ngandó ti dungɔ ya, ya lo ndo li nga kwa niko, na lo mɛ ya Ngbangɔ ili lo ya “prɔfeta ti wali.” (Yis. 8:1-4) Biani kwa tɛ Yehova adundó na ndo ti uzu na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ Yisaya na ya lo. Ala du se lɛlo ti nzɔ̃ni nvɛ̃ni na lo tɛ azi mɛ dungbi ndɛ!

10. Ngasia la mandangɔ aprɔfesi ti ya Ngbangɔ alengbi ti zangɔ azi mɛ ali libala ya, ala hɛ̃ tɛrɛ la fãni mɛndɛ̃ gba na ya kwa tɛ Yehova nɛ?

¹⁰ Azi mɛ ali libala fãnani alengbi ti landangɔ se lɛlo tɛ Yisaya ná ya lo, na kpãngɔ kwa tɛ Yehova na ndo ti uzu na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ la. Mandangɔ ndoni kɔi aprɔfesi ti ya Ngbangɔ nga na se mɛ ni ndo ti na seni, alengbi ti lingɔ ya, ala diri kpã bɛ la gba ka tɛ Yehova. * (Tit. 1:2) Ala lengbi nga ti bingangɔ li la na ndo aye mɛ ala lengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, ambanga aprɔfesi ti ya Ngbangɔ ati na seni. Na ndakisa, ala lengbi ti lingɔ ya, prɔfesi tɛ Yezo mɛ aba pangɔ nzɔ̃ pa ti Lo-lengɔ Gbia na ndo lɛ gigi zu ati na seni na bi ti ndani. (Mat. 24:14) Se ĩ hĩnga nzɔ̃ni se mɛ aprɔfesi ti ya Ngbangɔ ndo ti na seni ko, ĩ nga na tingɔ na  gwɛ̃ kpengbani ti nɛ ngɔ ya, ĩ hɛ̃ tɛrɛ ĩ gba na ya kwa tɛ Yehova.

11. Ye mɛndó Akila ná Prisile ndo lindó ngoi zu nɛ, wa na lo nɛ?

¹¹ Azi mɛ ali libala fãnani alengbi ti luangɔ awangɔ gba ka tɛ Prisile ná kɔ lo Akila azi ti Yuda mɛndó ndo du ka Roma. Ala mandó nzɔ̃ pa mɛ aba Yezo, wa ala tindó awakristo. Ta kitɛ da ma, ala ndó na dengɔ bɛ na lo ti dungɔ lɛ ngɛ̃́ mɛndó ala na ni. Abɛse ngaso ko, dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ala agbinyangbindó na mbala kɔi na ngoi mɛndó Gbia Claude ahɛ̃ nyɔ ya, azi ti Yuda zu alo ka kɔdɔrɔ ti Roma. Da bɛ mɔ na ndenge mɛ ni dundó ye ti pɛnɔ na lo tɛ ala. Ayɔndó ya, ala zia ndo mɛ ala mɛsɛnɛ na ni, ala gi ndo mɛndɛ̃ mɛ ala lengbi ti dungɔ da, wa ala diri banda lingɔ kwa tɛ la ti kĩngɔ agofa (ahema) fãni mɛndɛ̃. Kpale niko ti kpengbani mɛndó ala tengbi na ni, alindó ya, ala diri na kpale ti Lo-lengɔ Gbia na ndo ti sɛ na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ la? Zangangɔ kitɛ, mɔ hĩnga gbinya ti hũnda niko. Na ngoi mɛndó ala si ka Kɔrinto ko, Akila ná Prisile ahɛ̃ndó tɛrɛ la na ya kpale ti ya bombi na zangɔ nga na sangɔ ngunu bɛ ayata ndoni kɔi na Polo. Na gesi ala gwendó kaya akɔdɔrɔ mɛ ta awa fangɔ tɛnɛ da gba ma so hɛ̃ngɔ ti la na ya kwa ti fangɔ tɛnɛ. (Aw. 18:18-21; Rom. 16:3-5) Ala ndó na libala ti dengɔ bɛ nvɛ̃ni!

12. Nda mɛ ayɔ ya, azi mɛ ali libala fãnani akpã mikano ti nyingɔ nɛ?

¹² Azi mɛ ali libala fãnani alengbi ti landangɔ se lɛlo tɛ Prisile ná Akila na kpãngɔ Lo-lengɔ gbia na ndo ti uzu. Ngoi ti nzɔ̃ni mɛ ala lengbi ti tɛnɛngɔ tɛnɛ na ndo mikanɔ tɛ ala ti nyingɔ adu na ngoi mɛ ta ala dɛ dungbi ma. Na ngoi mɛ azi mɛ ali libala ndo mu ekateli ndoni kɔi, wa ala ndo li nga zu ya, ala kokisa mikano tɛ la ko, ala ndo hɛ̃ Yehova lége ya, lo za ala. (Mos. 4:9, 12) E mu se lɛlo tɛ Russell ná ya lo Elizabeth. Russell tɛnɛ ya, “Uzu ti nɛngɔ ya, e dungbi ko, e tɛnɛndó tɛnɛ na ndo mikano tɛ e ti nyingɔ.” Elizabeth tɛnɛ ya, “E tɛnɛndó tɛnɛ ni uzu ti nɛngɔ ya, ta ekateli mɛndɛ̃ mɛ e na mungɔ na gesi agbanzi e na kokisangɔ mikano tɛ e ma.” Kpale ti ya dungɔ  lɛ ngɛ̃́ tɛ la ahɛ̃ndó la lége ya, ala gwe ahɛ̃ ti la ka Micronésie, ndo mɛ ta awa fangɔ tɛnɛ da gba ma.

13. Na bangɔ Nzembo 28:7, aye mɛ na singɔ se e kpã bɛ e ka tɛ Yehova nɛ?

¹³ Nga ma Russell ná Elizabeth, azi gba mɛ ali libala amundó ekateli ti dungɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti yapuni ti nɛngɔ ya, ala hɛ̃ tɛrɛ la gba na ya kwa ti fangɔ tɛnɛ. Na ngoi mɛ azi mɛ ali libala fãnani ndo kpã mikano ti nyingɔ, wa ala ndo li kpengbani ndoni kɔi so kokisangɔ ni ko, ala na luangɔ anzɔ̃ kpale gba. Ala na hũngɔ se mɛ Yehova ndo bata, lo ndo hɛ̃ nga ala aye mɛ ala na gwɛ̃ ni, ala na kpãngɔ bɛ la fãni mɛndɛ̃ gba na ndo Yehova, wa ala na dungɔ na dengɔ bɛ gba nvɛ̃ni.​—Di Nzembo 28:7.

14. Ngasia la Petro ná ya lo afandó ya, ala ndo kpã bɛ la na ndo kapa mɛ kaya Matai 6:25, 31-34 nɛ?

¹⁴ Azi mɛ ali libala fãnani alengbi nga ti luangɔ awangɔ na ndo se lɛlo tɛ Toma Petro ná ya lo. Na pɛ nzɛ mana bere bulu kɔi mɛndó Petro tengbi na Yezo fãni ti uzu ko, Petro mundó ekateli kɔi ti ngbondoni. Petro ndo lindó kwa ti hongɔ susu so zangɔ na tɛrɛ lo. Ni la, na ngoi mɛndó Yezo pa hɛ̃ lo ya, lo landa ni ko, Petro ka dandó bɛ lo na ndasewa tɛ lo na ngoi mɛndó lo ndo mu ekateli ni. (Lk. 5:1-11) Ye mɛndó lo li nɛ? Petro pɔnandó landangɔ Yezo na ya kwa ti fangɔ tɛnɛ. Ni dundó ekateli ti nzɔ̃ni nvɛ̃ni! Wa elengbi nga ti yengɔ ya, ya Petro ahɛ̃ ngandó ti lo na ndo ekateli tɛ kɔ lo. Ngbangɔ tɛnɛ ya, na pɛ songɔ kwá tɛ Yezo ko, ngoi mɛndɛ̃ lo na kɔ lo Petro ndo fɔ̃nɔndó so lingɔ kwa tɛ Nzapa. (1 Kɔr. 9:5) Se lɛlo tɛ lo ti nzɔ̃ni ahɛ̃ndó Petro lége ya, lo hɛ̃ wangɔ hɛ̃ akɔli ná awali mɛ ali libala zangangɔ kamɛnɛ. (1 Pet. 3:1-7) Adu yangondo ya, petro ná ya lo kpãndó bɛ la na ndo akapa tɛ Yehova. Ala hĩngandó ya, lo na hɛ̃ngɔ ala aye mɛ ala na gwɛ̃ ni se ala kpã Lo-lengɔ Gbia na ndo ti uzu na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ la.​—Di Matai 6:25, 31-34.

15. Wangɔ mɛ mɔ lua ka tɛ Tiago ná ya lo Esther nɛ?

¹⁵ Se du ya, ali na olo abulu gba bandangɔ la mɔ li libala ko, ngasia la mɔ lengbi ti ngbãngɔ lá kwɛ dungɔ na gwɛ̃ kpengbani ti lingɔ kwa gba hɛ̃ Yehova nɛ? Lége kɔi mɛ mɔ lengbi ti lingɔ na ni adu na bangɔ akpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ azi mɛndɛ̃ mɛ ali libala. Na ndakisa, mɔ lengbi ti dingɔ atɛnɛ mɛ ndo si kaya Linɔ́ngi ya mɔsɛnzɛli mɛ ando tɛnɛ ya, “Bamipesaki na bolingo na bango moko.” Atɛnɛ niko azandó Tiago ná ya lo Esther, mɛ ala ndo du ka Brézil, ti nɛngɔ ya, ala ti na gwɛ̃ ti gwengɔ lingɔ kwa ti fangɔ tɛnɛ ka ndo mɛ ta awa fangɔ tɛnɛ da gba ma. Tiago tɛnɛ ya: “Na ngoi mɛ e ndo di akpale mɛ ndo fa ya, Yehova ndo za awa kwa tɛ lo ndɛ ko, e ndo hũ ya Yehova ndo tambwisa e, lo ndo hɛ̃ nga e aye mɛ e na gwɛ̃ ni.” Ala gwendó ka Paraguay, kai ala ndo fandó tɛnɛ hɛ̃ azi mɛ ndo tɛnɛ yanga ti portugais bandangɔ na bulu ti 2014. Esther tɛnɛ ya: “Vɛrse ti ya Ngbangɔ mɛ e ndo ye ni gba adu Efɛzɛ 3:20. E ndo e hũ se mɛ ni ndo ti na seni na ya kwa tɛ e.” Kaya mbeti niko mɛndó Polo to hɛ̃ azi ti Efɛzɛ ko, Polo pandó ya, Yehova na hɛ̃ngɔ e aye gba ɔngɔ omɛ e yɔ ka ti lo. Tɛnɛ niko adu biani!

16. Azi mɛ ali libala fãnani alengbi ti hũndangɔ awangɔ ka tɛ ana?

¹⁶ Azi mɛ ali libala ndɛ na ngoi tɛ e alengbi ti luangɔ anzɔ̃ kpale gba na bangɔ se lɛlo tɛ azi mɛndó akpã bɛ la ka tɛ Yehova. Ambanga azi mɛndɛ̃ mɛ ali libala, ala li abulu gba na ya kwa ti ngoi zu. Nda mɛ ta ĩ lengbi ti hũndangɔ awangɔ ka tɛ la na ngoi mɛ ĩ ndo gi kokisangɔ mikanɔ tɛ ĩ ma nɛ? Adu ndenge mɛndɛ̃ mɛ ĩ  lengbi ti fangɔ ya, ĩ ndo kpã bɛ ĩ ka tɛ Yehova. (Mas. 22:17, 19) Abiazi alengbi nga ti zangɔ azi mɛ adungbi ya, ala kpã mikano mɛ ala lengbi ti kokisangɔ ni.

17. Ye mɛndó asi na Klaus ná Marisa nɛ, wa wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ na lo ni nɛ?

¹⁷ Ngoi mɛndɛ̃, ta akpale ndo li tɛrɛ lo nga mase mɛndó e da na bɛ e na ngoi mɛ e kpã mikano ti nyingɔ ma. E mu ndakisa tɛ Klaus ná Marisa, mɛ fale e tɛnɛ tɛnɛ tɛ la uzu. Na pɛ bulu taa mɛ ala li kaya libala tɛ la ko, ala ziandó da tɛ ala agwe ti hɛ̃ngɔ ti la na kwa ti kĩngɔ da ka filialɛ ti Finlande. Kanda apandó hɛ̃ la ya, ta ala na lingɔ kwa niko ɔngɔ nzɛ mana ma. Na ebandeli ni hɛ̃ndó la nzɛ̃ngɔ. Kanda, ngoi yakere so pɛ ni ailindó ala ya, ala gwe manda yanga ti Arabɛ, wa ndɛ lo mɛ ko, ala na dengɔ bɛ ti fangɔ tɛnɛ na yanga ti Arabɛ ka kɔdɔrɔ mɛndɛ̃. Na ngoi mɛ lo ndo da bɛ lo na akpale niko ko, Marisa tɛnɛ ya: “Ando hɛ̃ndó mbi mbɛtɔ lingɔ ye mɛ ta mbi dendó mbi li uzu ma, nga na ziangɔ akpale zu na yamba ti Yehova. Kanda mbi nvɛ̃ni mbi hũndó na lɛ mbi se mɛ Yehova za e ngoi zu na ndenge mɛndó ta e da na bɛ e ma. Na pɛ tengbingɔ na akpale niko zu ko, mbi bandandó kpãngɔ bɛ mbi fãni mɛndɛ̃ gba na ndo Lo.” Nga ma se mɛ se lɛlo tɛ ala afa na ni, mɔ lengbi ti yengɔ ya, Yehova na hɛ̃ngɔ mɔ mbana gɛrɛ se du ya, mɔ kpã bɛ mɔ ka tɛ lo.

18. Ngasia la azi mɛ ali libala alengbi ti fangɔ ya, ala ndo kpã bɛ la zu ka tɛ Yehova nɛ?

¹⁸ Libala, adu ye ti ngbondoni mɛ alo ka tɛ Yehova. (Mat. 19:5, 6) Gwɛ̃ tɛ lo adu ya, azi mɛ ali libala asepala na ngbondo ye niko. (Mas. 5:18) Azi mɛ ali libala fãnani, nda mɛ ta ĩ lengbi ti bangɔ aye mɛ ĩ ndo li na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ĩ ma nɛ? Ĩ ndo li zu mɛ ĩ lengbi ti lingɔ na ya kwa tɛ lo so fangɔ na lo ya, ĩ ndo hɛ̃ lo sia kɔli na lo ti ye niko ti ngbondoni mɛ lo hɛ̃ ĩ? Ĩ kpã ni kaya sambela tɛ ĩ. Ĩ gi kaya Ngbangɔ awangɔ mɛ amangbi na akpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ĩ. Wa ĩ landa awangɔ mɛ Yehova ndo hɛ̃ ĩ. Zangangɔ kitɛ, ĩ na dungɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti dengɔ bɛ, se ĩ kpã kwa tɛ lo na ndo ti uzu na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ĩ!