MWAHA 06
Okumi Waapacenrye Hai?
“Nyuwo [Muluku] mwa ehime ya okumi.” (Salumu 36:9) Apwanne munneemererya yeela? Achu akina anii haavo opatunxe okumi. Waakhanle wi ela eparipari, hiyaano nikhanle nthowa nawi nrimphacuwa. Nyenya waakhanle wi Yehova Muluku topatunxe okumi, owo wookhalano yoolakelela, apwanne hamuneemererya? a Muthokororye yeeyo Piipiliya onaloceiye vooloca sa maphacuwelo a okumi ni ntakhara heeni eryaaya yaphaama ororomela wi eyo eparipari.
1. Ti mwawiihai elapo ni itheneeri ipacenryaaya?
Piipiliya oni: “Voopaceryani, Muluku aapatusha erimu ni elapo ya vathi.” (Maphatxuwelo 1:1) Masiyentista mancipale anneemererya wi erimu ni elapo yookhalano mapacereryo aya. Muluku opatunxe hai? Owo aapharihela “munepa” waweela—ikuru sawe—wi apake ichu wirimu, ophitaanyerya ikalaxiya, itheneeri, ni iplaneta.—Maphatxuwelo 1:2.
2. Ntakhara heeni Muluku opatunxeiye elapo?
Yehova “hapatunse elapo yavathi wi ehikhaleno etxhu, nto wi ekhalekemo atxhu.” (Isaiya 45:18, BNM) Owo oopatuxa elapo mmukhalelo waphaama wi achu ekhalekemo okhala wookhala. (Mwaalakhanye Isaiya 40:28; 42:5.) Masiyentista analoca wi elapo ti yavameekhaaya, nave wi ti yoohiyana ni iplaneta ikina. Elapo eplaneta emoharu esuweliwe wi tenawerya okhapelela ikumi sa achu.
3. Tiheeni enaahiyaniha achu ni asinama?
Amanle opatuxa elapo, Yehova aapatuxa ikumi veelaponi. Woopaceryani, owo aasareiha elapo ni miri vamoha ni asinama. Voocharela, “Muluku aampatusha muchu oolikana ni yoowo.” (Mwaalakhanye Maphatxuwelo 1:27.) Tiheeni enaweeriha achu okhala avameekhaaya? Woona wi nipatuxiwe moolikana ni Muluku, nookhalano mavyakelo a wooniherya osivela ni wookololowa hiiha ntoko yene. Owo tho onipatunxe ni mavyakelo a ohuserya ilocelo, woona oreera wa ichu, ni opuha macipo. Nave moohiyana ni axinama, ninnawerya omulapela Mpatuxa ahu.
OHUSERYA MWAWIISEELA
Muthokororye sawooniherya sawi okumi orimpatuxiwa nave wi yeeyo Piipiliya onaloceiye sa opatuxiwa ti yoophwanelela. Muhuserye yeeyo makhalelo aphaama a achu ananihusihaaya vooloca sa Muluku.
4. Okumi orimpatuxiwa
Achu annaakhela ncicimiho noothene nthowa na opaka ichu etakiheryaka soopatuxiwa. Vano taani onaphwanela waakhela ncicimiho nthowa na soopatuxiwa seiyo achu anatakiheryaaya? Moone EXILEMA, nave voocharela muthokororye makoho ala.
-
Tiheeni achu apankaaya orweela wa otakiherya soopatuxiwa?
Empa ni empa erimulakeleliwa ni otekiwa ni muchu. Nyenya taani olakelenle ni oteka ichu soothene iri mweelaponi? Mwaalakhanye Ahebri 3:4, nave voocharela muthokororye makoho ala:
-
Soopatuxiwa taani sa veelaponi inootikhinihaani?
-
Apwanne ti yoophwanelela ororomela wi ichu soothene iri wirimu ni veelaponi yavathi irimpatuxiwa? Ntakhara heni?
Nyuwaano mwaanasuwela?
Munanwerya ophwanya miyaha ni ixilema vooloca sa mwaha yoola mu jw.org makupa anii “Teve um Projeto?” ni “Opiniões sobre a origem da vida.”
“Tiwi, empa ni empa enatekiwa ni muchu, nto otenke soothene ti Muluku”
5. Yeeyo Piipiliya onaloceiye sa opatuxiwa ti yoophwanelela
Mu Maphatxuwelo ekapitulu 1, Piipiliya onnathariha mapacereryo a elapo ni ekumi veelaponi. Mano, munnawerya weemererya yeeyo Piipiliya onaloceiye, naari munoona wi ithale? Moone EXILEMA, nave voocharela muthokororye makoho anacharela.
-
Apwanne Piipiliya onahusiha wi elapo ni ikumi siri veelaponi ipatuxiwe mu mahiku mathanu nammoha a iwora 24 sa nihiku?
-
Mano, munuupuwela wi yeeyo Piipiliya onaloceiye sa opatuxiwa ti yamiruku ni yoophwanelela? Waakhanle wi aa ntakhara heeni, naari waakhanle wi hooye ntakhara heeni?
Mwaalakhanye Maphatxuwelo 1:1, nave voocharela muthokororye nikoho nna:
-
Masiyentista analoca wi elapo yookhalano mapacereryo. Ti mwawiihai makuchuwelo a masiyentista aniiwananaaya ni yeeyo mmanlaanyu waalakhanya Mpiipiliyani?
Achu akina anniikoha waakhanle wi Muluku opharihenle othatuwa wi awerye opatuxa okumi. Mwaalakhanye Maphatxuwelo 1:21, 25, 27, nave muthokororye makoho ala:
-
Apwanne Piipiliya onahusiha wi Muluku aapatunxe okumi mmukhalelo wookhweya nave voocharela ahiya wi othatuwe okhala ihopa, axinama, ni achu? Naari wi owo aapatunxe ichu soothene “miloko miloko” sa okumi? b
6. Achu soopatuxiwa savameekhaaya sa Muluku
Hiyaano nri oohiyana ni axinama yaawo Yehova aapatunxeiye. Mwaalakhanye Maphatxuwelo 1:26, nave muthokororye nikoho nla:
-
Woona wi nipakiwe moolikana ni Muluku, ti mwawiihai mavyakelo ahu a wooniherya osivela ni oreera murima anooniheryaaya omuchu wa Muluku?
ACHU AKINA ANI: “Yeeyo Piipiliya onaloceiye sa opatuxiwa ithale.”
-
Tiheeni munuupuwelaanyu? Ntakhara heeni?
MUKWASU
Yehova oopatuxa elapo ni ikumi soothene.
Makoho awuuluulela
-
Tiheeni Piipiliya onanihusiheiye vooloca sa mapacereryo a elapo?
-
Apwanne Muluku aahiya ikumi sa miloko miloko wi ithatuwe okhala ikumi mmukhalelo wookhweya, naari wi owo orimpatuxa soothene?
-
Tiheeni enaweeriha achu okhala oohiyana ni axinama?
OTHOLATHOLA
Moone sootakiherya sa soopatuxiwa inooniherya wi ookhalavo Mpatuxa.
Moone mukhalelo tiithi oneereiye amuleele mwanawe vooloca sa yeeyo Piipiliya onaloceiye sa opatuxiwa.
Muthokororye waakhanle wi othatuwa onniiwanana ni Piipiliya.
“Será que Deus usou a evolução para criar os diferentes tipos de seres vivos?” (Artigo do jw.org)
Moone waakhanle wi makhuva akhalai ni sookhumelela sa siyensiya sinnooniherya wi okumi orimpatuxiwa naari wi orimuthatuwa.
A origem da vida—Cinco perguntas que merecem resposta (brochura)