Puhala Kua Takitaki e Iehova a Tautolu
Puhala Kua Takitaki e Iehova a Tautolu
“Ti takitaki e koe au ke he puhala molemole.”—SALAMO 27:11.
1, 2. (a) Kua takitaki fefe e Iehova e tau tagata hana he vaha nei? (e) Ko e heigoa ne putoia he fakaaoga fakamitaki e tau feleveiaaga?
KO IEHOVA e Punaaga he maama mo e kupu moli, tuga ne fakaako e tautolu he vala tala fakamua. Kua hulu he Kupu hana e hala ha tautolu he o a tautolu he puhala molemole. Kua takitaki e Iehova a tautolu he fakaako e ia a tautolu ke he tau puhala hana. (Salamo 119:105) Ke tuga e salamo i tuai, ne fakakite e tautolu e fakaaue tulutulou ke he tau takitakiaga he Atua mo e liogi: “Iehova na e, kia fakaako mai e koe au ke he hau a puhala, ti takitaki e koe au ke he puhala molemole.”—Salamo 27:11.
2 Taha puhala ne foaki e Iehova e fakaakoaga he vaha nei kua mai he tau feleveiaaga Kerisiano. Kua fakaaoga fakamitaki nakai e tautolu e foakiaga ofania nei he (1) fakalataha tumau, (2) fanogonogo fakamitaki ke he fakaholoaga, mo e (3) mautali ke fakalataha he tau vala ne putoia ai e tau tagata oti? Ka e mua atu, tali fakaaue tulutulou nakai a tautolu he magaaho ka moua e tau hatakiaga ke lagomatai a tautolu ke tumau “ke he puhala molemole”?
Fefe e Fakalataha Atu Hau ke he Feleveiaaga?
3. Feaki fefe he taha fekafekau mau e hufiaaga mitaki he fina atu tumau ke he tau feleveiaaga?
3 Falu tagata fakailoa he Kautu kua fakalataha tumau ke he tau feleveiaaga tali mai he vaha ikiiki. “He lalahi hake haku a lafu taokete mo au he atu tau he 1930,” he manatu he taha fekafekau mau he Tau Fakamoli a Iehova, “nakai huhu a mautolu ke he tau matua ha mautolu ko e o kia ke he feleveiaaga. Iloa e mautolu na o a mautolu ato to noa la ka gagao. Kua nakai ni fakato noa he magafaoa ha mautolu e tau feleveiaaga.” Tuga e perofeta fifine ko Ana, ko e matakainaga fifine nei kua “nakai fano kehe” mai he fale tapuaki a Iehova.—Luka 2:36, 37.
4-6. (a) Ko e ha ne fakato noa he falu tagata fakailoa he Kautu e tau feleveiaaga? (e) Ko e ha kua aoga lahi ai ke o atu ke he tau feleveiaaga?
4 Ko koe kia ia lautolu ne o atu tumau ke he tau feleveiaaga Kerisiano, po kua to lavea a koe ke he mena nei? Ko e falu Kerisiano ne manatu kua mitaki a lautolu ne fifili ke liu onoono fakahokulo ki ai. Ke he tau fahi tapu gahoa, ne fakamau hifo e lautolu e tau feleveiaaga oti ne o a lautolu ki ai. He magaaho ne kikite atu a lautolu ke he fakamauaga he magaaho fafati, kua ofo a lautolu ke he numera he tau feleveiaaga ne fakato noa e lautolu.
5 ‘Ko e kakano haia,’ liga talahau he taha tagata. ‘Kua mapeehi lahi e tau tagata he vaha nei ti kua nakai mukamuka ia lautolu ke o tumau he tau feleveiaaga.’ Moli lahi kua nonofo a tautolu he tau vaha tupetupe. Ka kua mua atu, ko e tau peehiaga kua nakai fakauaua ke tupu tolomaki atu ki mua. (2 Timoteo 3:13) Ti nakai kia aoga lahi mogoia ke fakalataha tumau ke he tau feleveiaaga? Ka noa mo e kai mao mitaki fakaagaga ke fakamalolo aki a tautolu, kua nakai maeke ia tautolu ke amanaki ke mauokafua ke he tau peehiaga ne ta mai he fakatokaaga nei. Ti ka nakai feoaki tumau liga kamatamata a tautolu ke tiaki katoatoa e “puhala he tau tagata tututonu”! (Tau Fakatai 4:18) Moli, ka hohoko a tautolu ki kaina he oti e gahua he aho, liga to nakai hagahaga tumau a tautolu ke o ke he tau feleveiaaga. Ka e ka o a tautolu pete he mategugu a tautolu, kua aoga ma tautolu ni mo e fakamafana atu e tautolu e tau matakainaga Kerisiano ha tautolu he Fale he Kautu.
6 Ne hataki mai he Heperu 10:25 taha kakano aoga ne kua lata ia tautolu ke fakalataha tumau ke he tau feleveiaaga. Ne tomatoma he aposetolo ko Paulo e tau matakainaga Kerisiano i ai ke fakapotopoto auloa a lautolu, “kia au atu ai foki he pihia ha kua kitia e mutolu kua tata tuai e aho.” E, kua nakai lata ia tautolu ke fakaheu e moli ko e “aho he Atua” kua tata lahi mai. (2 Peteru 3:12) Kaeke fakahiku a tautolu kua mamao agaia e fakaotiaga he fakatokaaga nei, liga to kamata a tautolu ke fakaata e tau tutuliaga fakatagata ke hukui aki e tau matagahua fakaagaga kua lata, tuga e fakalataha ke he tau feleveiaaga. Ti, tuga he hataki e Iesu, ‘to fakaofo mai e aho ia kia tautolu.’—Luka 21:34.
Kia Eke mo Tagata Fanogonogo Mitaki
7. Ko e ha kua aoga ma e fanau ke fanogonogo he tau feleveiaaga?
7 Nakai kuenaia ke o he tau feleveiaaga. Kua lata ia tautolu ke fanogonogo fakamitaki, ke logona e tau mena ne talahau i ai. (Tau Fakatai 7:24) Kua putoia ai foki e fanau ha tautolu. He magaaho ka fano e tama he aoga, kua amanaki ki a ia ke fanogonogo ke he faiaoga, pihia foki ka nakai fiafia a ia ke he taha matapatu tala po kua nakai maama e ia. Na iloa he faiaoga ka lali e tama ke fanogonogo, to fai mena aoga a ia ka moua mai he fakaakoaga. Ti nakai kia mitaki, mogoia, ma e fanau aoga ke fanogonogo ke he fakaakoaga ne foaki he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga ka e nakai toka a lautolu ke momohe he kamata laia e feleveiaaga? Moli lahi, ko e tau kupu moli uho ne moua he tau Tohiaga Tapu kua “ha i ai e falu a kupu kua uka ke logona.” (2 Peteru 3:16) Ka kua nakai lata ia tautolu ke fakateaga e lotomatala he tama ke fakaako. Kua nakai taute pihia he Atua. He vaha Tohi Tapu, ne poaki e ia e tau fekafekau ikiiki hana ke ‘fanogonogo mo e ako mo e matakutaku kia Iehova mo e taofi ke eke ai e tau kupu oti ni he fakatufono,’ falu ne kua uka moli ma e fanau ke maama. (Teutaronome 31:12; fakatatai Levitika 18:1-30.) Tote kia e amanakiaga a Iehova ke he fanau he vaha nei?
8. Ko e heigoa e tau lakaaga ne taute he falu matua ke lagomatai aki e fanau ha lautolu ke fanogonogo he tau feleveiaaga?
8 Kua mailoga he tau matua Kerisiano kua fai vala he manako fakaagaga he fanau ha lautolu ne fakapuke he tau mena ne ako e lautolu he tau feleveiaaga. Ko e mena ia, ne fakamomohe he falu matua ha lautolu a fanau ato o atu ke he tau feleveiaaga ti ka hohoko atu a lautolu ke he Fale he Kautu kua alaala mo e mautali ke fakaako. Kua fakakaupa po ke taofi katoatoa he falu matua e kitekite televisoni ma e fanau ha lautolu he tau po feleveiaaga. (Efeso 5:15, 16) Ti ko e tau matua pihia kua fakatote hifo e tau fakalavelaveaga, he fakamalolo e tau fanau ha lautolu ke fanogonogo mo e ke fakaako, he fakatatau atu ke he tau tau moui mo e lotomatala ha lautolu.—Tau Fakatai 8:32.
9. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke feaki ha tautolu a lotomatala ke fanogonogo?
9 Kua vagahau a Iesu ke he tau tagata lalahi he magaaho ne talahau e ia: “Hanai, a mutolu, po ke fefe ha mutolu a fanogonogo.” (Luka 8:18) He vaha nei, kua mukamuka lahi ke talahau ka e nakai taute. Kua moli, ko e fanogonogo fakamakai ko e gahua uka, ka ko e lotomatala ke fanogonogo kua maeke ke feaki. He fanogonogo a koe ke he lauga Tohi Tapu po ke taha vala he feleveiaaga, lali ke fakamahao e tau matapatu manatu. Manamanatu ke he mena ka fakaholo atu e tagata lauga ke talahau. Mailoga e tau manatu kua maeke ia koe ke fakaaoga he fekafekauaga hau po ke fakagahuahua he moui hau. Manamanatu ke he loto e tau manatu nukua totoku. Tohi hifo fakaku e tau manatu.
10, 11. Lagomatai fefe he falu matua ha lautolu a fanau ke eke mo tau tagata fanogonogo mitaki, mo e ko e heigoa e tau puhala ne kua moua e koe ke lahi e lagomatai?
10 Ko e aga ke fanogonogo fakamitaki kua lata ke ako he vaha ne tote ai. Pihia foki ato iloa a lautolu ke totou mo e tohitohi, ko e falu tama nakaila o he aoga kua fakamafana he tau matua ha lautolu ke “tohi hifo” he magaaho ka fakahoko e tau feleveiaaga. Ne hihika e lautolu e laupepa ka logona e tau kupu ne fa fakaaoga tuga “Iehova,” “Iesu,” po ke “Kautu.” He puhala nei, maeke he fanau ke ako ke manamanatu fakahokulo ke he mena ne talahau mai i mua.
11 Kua lata foki e fanau tuatua hake he falu magaaho ke fakamalolo ke fanogonogo. He mailoga hana tama tane 11 e tau he moui ne mohe miti he magaaho fono Kerisiano, taha e ulu magafaoa ne fakaolo e Tohi Tapu ke he tama tane mo e tala age ki a ia ke fuke ke he tau kupu Tohi Tapu ne totoku he tau tagata lauga. Ko e matua tane, ne tohitohi, ne matakaki atu he toto he hana tama tane e Tohi Tapu. He magaaho fakamui, ne muitua e tama tane ke he fakaholoaga he fono mo e fakamakutu.
Kia Vagahau Hake a Koe
12, 13. Ko e ha ne aoga ai ke fakalataha auloa ke he tau lologo he fakapotopotoaga?
12 Ne lologo e Patuiki ko Tavita: “Ti fano takai au ke he hāu a fatapoa Iehova na e. Kia logona atu e leo he fakahekeaga.” (Salamo 26:6, 7) Ko e tau feleveiaaga he Tau Fakamoli a Iehova kua foaki mai e tau magaaho mitaki ma tautolu ke fakakite fakalahi e tua ha tautolu. Taha puhala ke taute e tautolu e mena nei he lologo foki he fakapotopotoaga. Ko e vala aoga lahi anei he tapuaki ha tautolu, ka kua mukamuka foki ke fakateaga.
13 Falu fanau ne nakaila totou kua uhu manatu e tau kupu he tau lologo he Kautu ka fakaaoga he tau feleveiaaga he tau fahi tapu takitaha. Kua fiafia lahi a lautolu ke lologo auloa mo e tau tagata lalahi. Ka e he lalahi hake e fanau, kua tote maka e manako ha lautolu ke uhu auloa e tau lologo he Kautu. Kua fakauaua foki falu tagata lalahi ke lologo he tau feleveiaaga. Ka ko e lologo ko e vala he tapuakiaga ha tautolu, tuga ni e fekafekau he fonua ko e vala he tapuakiaga ha tautolu. (Efeso 5:19) Kua taute e tautolu e mena kua fahia a tautolu ke fakaheke a Iehova he fekafekau he fonua. Nakai kia maeke foki a tautolu ke fakaheke a ia he fakalahilahi hake e tau leo ha tautolu—pete he leo mitaki po ke lau—he uhu e tau lologo fakaheke mai he loto?—Heperu 13:15.
14. Ko e ha kua lata ke tauteute fakamitaki tuai e tau vala tala ne fakaako e tautolu he tau feleveiaaga?
14 Kua fakaheke foki a tautolu ke he Atua he magaaho ne tali e tautolu e tau tali ati hake ke he tau vala he tau feleveiaaga ha tautolu ne putoia e tau tagata oti. Kua lata e mena nei ke tauteute tuai. Mena fai magaaho ke hufia e tau vala hokulo he Kupu he Atua. Ne mailoga he aposetolo ko Paulo ko e tagata fakaako makutu ke he tau Tohiaga Tapu e mena nei. Ne tohia e ia: “Oi, oi! ko e hokulo he tanakiaga he iloilo mo e fioiaaga he Atua!” (Roma 11:33) Tau ulu magafaoa, kua lata lahi ia mutolu ke lagomatai takitokotaha a lautolu he magafaoa hau ke kumi ke he pulotu he Atua, tuga ne fakakite he tau Tohiaga Tapu. Toka kehe taha magaaho he fakaakoaga Tohi Tapu he magafaoa ke fakamaama e tau manatu uka mo e ke lagomatai e magafaoa hau ke tauteute tuai ma e tau feleveiaaga.
15. Ko e heigoa e tau puhala ka liga lagomatai taha ke tali he tau feleveiaaga?
15 Ka manako a koe ke tali tumau he tau feleveiaaga, ko e ha he tauteute tuai taha mena ne manako a koe ke talahau? Kua nakai lata ke loa. Ke totou e kupu he Tohi Tapu mo e mauokafua po ke talahau e tau kupu fifili mitaki mai he loto kua lata tonu. Kua ole falu tagata fakailoa ke he takitaki fakaakoaga ke toka e tali fakamua he paratafa pauaki ma lautolu, ti nakai fakato noa e lautolu e magaaho ia ke fakakite e tua ha lautolu.
Kua Fakailoilo e Tau Goagoa
16, 17. Ko e heigoa e fakatonuaga ne foaki he taha motua ke he fekafekau lagomatai, mo e ko e ha ne lauia mitaki ai?
16 He tau feleveiaaga he Tau Fakamoli a Iehova, kua fa fakamanatu ki a tautolu ke totou e Kupu he Atua he tau aho oti. Kua fakahauhau ka taute pihia. Kua lagomatai foki a tautolu ke taute e tau fifiliaga pulotu, fakahako e tau aga hepe fakatagata, totoko e tau kamatamata, mo e liu moua e lagotatai fakaagaga ha tautolu ka eke ke hehe ha tautolu a puhala.—Salamo 19:7.
17 Kua mautali e tau motua lotomatala he fakapotopotoaga ke foaki e fakatonuaga faka-Tohiaga Tapu ne lata mo e tau manako ha tautolu. Ko e mena ni ha tautolu ke taute ko e “utu mai” he kumi ha lautolu a fakatonuaga fakave ke he Tohi Tapu. (Tau Fakatai 20:5) He taha aho ne ole lagomatai e fekafekau lagomatai makutu ke he motua ke he puhala ke fakaaoga fakalahi he fakapotopotoaga. Ne veveu he motua ne iloa mitaki e fuata tane e Tohi Tapu hana ke he 1 Timoteo 3:3, kua talahau ai ko e tau tagata tane kotofa kua lata ke “totonu.” Ne tuhi age fakamitaki e ia e tau puhala kua lata he fuata tane ke fakatata e totonu he hana fakafetuiaga mo e falu. Kua hukia kia e matakainaga fuata tane ha ko e fakatonuaga lautonu ne moua e ia? Nakai pihia! “Ne fakaaoga he motua e Tohi Tapu,” he fakamaama e ia, “ti mailoga e au ko e fakatonuaga mai ia Iehova.” Ne fakagahuahua fiafia he fekafekau lagomatai e fakatonuaga ti kua holo mitaki atu ki mua.
18. (a) Ko e heigoa ne lagomatai taha Kerisiano fuata ke totoko e tau kamatamata he aoga? (e) Ko e heigoa e tau kupu Tohi Tapu ne manatu e koe he magaaho ka fehagai mo e kamatamata?
18 Lagomatai foki he Kupu he Atua e tau fuata ke “hola kehe mo e tau manako lahi he tau fuata.” (2 Timoteo 2:22) Ko e fuata Fakamoli a Iehova ne paase fou mai he aoga tokoluga kua maeke ke totoko e tau kamakamata he tau vaha aoga hana he manamanatu fakahokulo mo e fakagahuahua e tau kupu Tohi Tapu pauaki. Ne mahani a ia ke manamanatu ke he hatakiaga ne fakamau he Tau Fakatai 13:20: “Ko ia kua feoaki mo e tau tagata iloilo, kua iloilo ni a ia.” He fakatatau atu ki ai, ne fakaeneene a ia ke feaki e fakakapitiga mo lautolu ni hokoia ne hokulo e lilifu ke he tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu. Ne fakamaama e ia: “Kua nakai mitaki atu au mai he falu. Ka feoaki au mo e matakau hepe, to manako au ke fakafiafia e tau kapitiga haku, ti takitaki atu ai ke he hagahagakelea.” Ne lagomatai foki he hatakiaga ha Paulo ne fakamau he 2 Timoteo 1:8 a ia. Ne tohia e ia: “Aua neke mā a koe ke he talahauaga ke he Iki ha tautolu, . . . ka kia mamahi fakalataha a tautolu ha ko e vagahau mitaki.” Ke lata mo e fakatonuaga ia, ne fakamatala fakamalolo e ia e tau taofiaga fakave ke he Tohi Tapu hana ke he hana tau kapitiga he vahega he ha magaaho kua lata. He ha magaaho ni ka kotofa a ia ke talahau taha hokotakiaga ke he vahega, ne fifili e ia e matapatu tala ka fakaata a ia ke foaki e fakamatala fakailoilo hagaao ke he Kautu he Atua.
19. Ko e ha ne kua nakai maeke taha fuata tane ke totoko e tau peehiaga he lalolagi nei, ka ko e heigoa ne foaki ki a ia e malolo fakaagaga?
19 Kaeke ke hehe a tautolu mai he “puhala he tau tagata tututonu,” kua maeke he Kupu he Atua ke lagomatai a tautolu ke fakahako e tau lakaaga ha tautolu. (Tau Fakatai 4:18) Ne ako fakamua he fuata tane ne nofo i Aferika e mena nei. He magaaho ne aahi taha he Tau Fakamoli a Iehova ki a ia, ne talia e ia e fakaakoaga Tohi Tapu. Kua fiafia a ia ke he mena ne ako e ia ka e nakai leva ne putoia a ia ke he feoaki kelea he aoga. Fai magaaho, ne tafea atu a ia ke he puhala moui feuaki. “Kua tupetupe tumau e manamanatuaga haku, ati oti tuai e fano haku ke he tau feleveiaaga,” he talahau e ia. He mogo fakamui, ne liu a ia kamata ke fina atu ke he tau feleveiaaga. Ne taute he fuata tane e talahauaga lotomatala nei: “Kitia ai e au ko e matapatu kakano ne tutupu ai e tau mena oti nei ha kua hoge fakaagaga au. Kua nakai fakaako fakatagata au. Ko e mena haia ne nakai fahia au ke totoko ke he tau kamatamata. Mogoia ne kamata au ke totou e Kolo Toko mo e Awake! Ati moua fakahaga e au haku a malolo fakaagaga mo e fakamea e moui haku. Ko e fakamoli mitaki anei ki a lautolu ne mailoga e tau hikihikiaga ne taute e au. Ne papatiso au, ti kua fiafia au he mogonei.” Ko e heigoa ne foaki e malolo ke he fuata tane nei ke kautu mai he hana tau fakalolelole he tino? Ne liu moua e ia hana malolo fakaagaga he fakatumau ke fakaako fakatagata e Tohi Tapu.
20. Maeke fefe he fuata ke totoko e tau favale a Satani?
20 Tau fuata Kerisiano, hane kamatamata a mutolu he vaha nei! Kaeke ke totoko atu a mutolu ke he tau favale a Satani, kua lata ia mutolu ke fagai tumau ke he tau mena fakaagaga. Ko e salamo, ko e fuata tane foki a ia, kua maama e mena nei. Ne fakaaue a ia ki a Iehova he foaki hana Kupu, ati ‘maeke e fuata ke fakamea hana tau mahani.’—Salamo 119:9.
Ha Mena ne Takitaki he Atua, To Muitua a Tautolu
21, 22. Ko e ha kua nakai lata ia tautolu ke fakahiku ko e puhala he kupu moli kua uka lahi?
21 Ne takitaki e Iehova e motu a Isaraela mai i Aikupito ke he Motu he Maveheaga. Ko e hala ne fifili e ia kua nakai lata ke uka pihia ke he kitiaaga he tagata. He nakai uta e hala mukamuka lahi kua fano hako he Tahi Metiteraneani, ne uta e Iehova e tau tagata hana he hala keukeu uka he tutakale. Ko e totonu moli anei he vala he Atua. Pete ni he ku, ko e hala tahi ka takitaki e tau Isaraela ke he motu he tau Filisitia favale. He fifili taha hala foki, ne fakahao e Iehova e tau tagata hana mai he fakafehagai tuai mo e tau Filisitia.
22 Pihia foki, ko e puhala ne takitaki e Iehova a tautolu he vaha nei kua hagahaga uka he falu magaaho. He tau fahitapu takitaha, ha ha ia tautolu e tau fakaholoaga kua puke ke he tau matagahua Kerisiano, putoia ai e tau feleveiaaga he fakapotopotoaga, fakaakoaga fakatagata, mo e fekafekau he fonua. Ka kua tuga e mukamuka e falu puhala. Ka e to hokotia ni a tautolu ke he matakavi ne gahua fakamakamaka a tautolu ki ai kaeke ke muitua a tautolu ke he takitaki he Atua. Ti ko e mena ia, kia fakatumau a tautolu ke uta e tau fakaakoaga aoga lahi mai ia Iehova mo e fakatumau tukulagi ke he “puhala molemole”!—Salamo 27:11.
Maeke Nakai a Koe ke Fakamaama?
• Ko e ha kua mahomo atu ki a tautolu e lata ke fakalataha tumau ke he tau feleveiaaga Kerisiano?
• Ko e heigoa kua maeke he tau matua ke taute ke lagomatai aki e fanau ha lautolu ke fanogonogo he tau feleveiaaga?
• Ko e heigoa kua putoia he eke mo tagata fanogonogo mitaki?
• Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke tali he tau feleveiaaga?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Fakatino he lau 18]
He o atu ke he tau feleveiaaga Kerisiano ka lagomatai a tautolu ke tokaloto e aho a Iehova
[Tau Fakatino he lau 20]
Ha ha ai e tau puhala kehekehe ke fakaheke a Iehova he tau feleveiaaga Kerisiano