Skip to content

Skip to table of contents

Pule Kia he Matakutaku Aitu e Moui Hau?

Pule Kia he Matakutaku Aitu e Moui Hau?

Pule Kia he Matakutaku Aitu e Moui Hau?

KUA talitonu e matakutaku aitu ke he lalolagi katoa. Kua uho lahi e tau mena nei falu magaaho ko e vala he tufaaga fakamotu. Po ke tau mena fakateaga lahi—ko e mena fakafulufuluola noa ni ke he moui. He Fahi Lalo he lalolagi, ko e mena noa e matakutaku aitu. He falu matakavi—i Aferika, ma e fakatai—maeke e tau matakutaku aitu ke lauia lahi e moui he tagata.

Ko e lahi he aga fakamotu ha Aferika ne fakave ke he matakutaku aitu. Ko e tau kifaga, tau fakaholoaga letio, mo e tau tohi ne taute i Aferika kua fa fakakite e matakutaku aitu mo e tau vala tala taulatua, tuga e mana, tapuaki tupuna, mo e tau amulete. Ko e ha ne lagalaga koa e tau tagata ha ko e tau matakutaku aitu, ti puna mai i fe e tau matakutaku aitu?

Ko e Heigoa i Tua he Tau Matakutaku Aitu?

Loga e tau matakutaku aitu ne puna mai he matakutaku ke he tau agaga he tau tagata mamate po ke ha agaga. Ne hagaaki ke he tau mena tutupu ko e tau laliaga he tau agaga nei ke matutaki ke he tau tagata momoui ke fakamatakutaku, hataki, po ke fakamonuina.

Kua matutaki tata foki e tau matakutaku aitu ke he fakamaulu mo e taute vai. Ma e tokologa he tau tagata he lalolagi tupu ki mua, ko e taute vai he vaha fou nei kua totogi lahi mo e fa uka ke moua. Ti, tokologa kua tutuli e tau fakamauluaga po ke lali ke moua e puipuiaga mai he tau aga fakamotu tupuna, taulaatua, mo e tau matakutaku aitu. Kua logona foki e lautolu e hagahaga mitaki lahi he fehagai mo e tau taulatua nukua iloa e tau aga fakamotu ha lautolu mo e vagahau motu ni ha lautolu nakai tuga e tau ekekafo kumikumi. Ko e tau taofiaga fakamatakutaku aitu kua tupu agaia.

Ko e tau aga tuai fakamatakutaku aitu kua talitonu, na nakai amanaki e gagao mo e tau pakia ti tupu noa, ka ko e tau mena tutupu mai ni ha ko e tau fakaohoohoaga he lalolagi agaga. Liga talahau he tau taulatua kua fai mena ne nakai fiafia e tupuna ne mate ki ai. Po kua talahau he tau tagata talahau tuai na kua fakamalaia he taha e tagata mitaki ha ko e latau mo e taulatua, ti ko e mena haia ne gagao po ke pakia ai.

Kehekehe e tupuaga he tau mena fakamatakutaku aitu he lalolagi katoa, ti ko e holofa ha lautolu kua falanaki ke he tala fakamotu, tala tuai, mo e tau tutuaga. Ka ko e aga mau e taofiaga kua lata ke fakatotoka e taha, po ke taha mena, mai he lalolagi agaga kua nakai kitia.

Haohao Mitaki po ke Hagahaga Kelea?

Laulahi he tau magafaoa, ko e fanau he tau mahaga ko e magaaho ofoofogia mo e fiafia. Ka ke he fakamatakutaku aitu, kua tuga ko e fakamailoga. Ke he falu fahi i Aferika Lalo, tokologa ne ono ki ai ko e fanau he tau hakega akoako, mo e kua tapuaki ai ke he tau mahaga. Ka mate taha la po ke mamate tokoua e mahaga, ne talaga e tau mena fakatai ikiiki ke he tau mahaga, ti lata e magafaoa ke age e tau mena kai ke he tau atua nei. Ke he falu matakavi, kua onoono e tau tagata ke he fanauaga he tau mahaga ko e malaia, ke hokotia ke tamate he falu mamatua e taha la mahaga. Ko e ha? Kua talitonu a lautolu kaeke ke momoui e tau mahaga, to kelipopo e laua e tau mamatua ha laua a taha aho.

Kua fakakite he tau fakataiaga tuga aenei pete ni kua tuga e fakafuluola mo e nakai totoko falu matakutaku aitu, kua hagahaga kelea e falu—hokotia foki ke mate. Mo e tau fakaliliuaga malaia, ko e mena tupu nakai hagahaga kelea kua maeke ke faliu ke he mena hagahaga kelea.

E, moli ai, ko e matakutaku aitu ko e taofiaga, ko e puhala he lotu. He mailoga e tau puhala hagahaga kelea he matakutaku aitu, kua aoga lahi ke huhu: Ko hai moli ne aoga mai he tau taofiaga mo e tau gahua fakamatakutaku aitu?

Ko e Punaaga he Tau Matakutaku Aitu

Pete e tau fakamoliaga ke he totokoaga, ne mahani falu tagata he vaha nei ke fakatikai e moli ha Satani po ke tau agaga kelea. Pete ia, to hoko fai e felakutaki, ko e fakaheu ke mailoga e moli he fi hagahaga kelea ka takitaki hokoia ke he malaia. Liga pihia foki ke he taufetoko mo e tau mena fakaagaga kelea, ha kua tohi he aposetolo ko Paulo: ‘Ha ko e mena tau a tautolu ke he tau agaga kelea.’—Efeso 6:12.

Pete ni e nakai kitia e tautolu a lautolu, kua gahuahua moli e tau agaga kelea. Kua talahau he Tohi Tapu ko e tagata agaga nakai kitia ne fakaaoga e gata, tuga e tagata fakatai, ke matutaki mo e fifine fakamua ko Eva, ti takitaki a ia ke totoko ke he Atua. (Kenese 3:1-5) Kua fakakite he Tohi Tapu e tagata agaga nei ko e “gata tuai haia, kua higoa ko e tiapolo, ko Satani foki ia, ko ia kua fakahehe e lalolagi oti.” (Fakakiteaga 12:9) Ko ia ko Satani, ne kautu he fakavaia e falu agelu ke he totokoaga. (Iuta 6) Ko e tau agelu kelea nei ne eke mo tau temoni, ko e tau fi he Atua.

Ne vega e Iesu e tau temoni mai he tau tagata, tuga he taute he tau tutaki hana. (Mareko 1:34; Gahua 16:18) Nakai ko e tau agaga he tau tupuna mamate anei, ha ko lautolu kua mamate “kua nakai iloa e lautolu ha mena.” (Fakamatalaaga 9:5) Ti, ko lautolu ko e tau agelu totoko ne fakahehe e Satani. Ko e matutaki mo lautolu po ke mumui ke he fakaohoohoaga ha lautolu ko e mena nakai fakateaga, ha ko lautolu kua tuga e takitaki ha lautolu, ko Satani ko e Tiapolo, kua manako ke faiola ia tautolu. (1 Peteru 5:8) Ko e foliaga ha lautolu ke liliu kehe a tautolu mai he amaamanakiaga hokoia ma e tau tagata—ko e Kautu he Atua.

Kua fakakite mai he Tohi Tapu taha he tau puhala ne fakaaoga e Satani mo e hana tau temoni: “Ko Satani ni kua faliu e ia a ia mo agelu he maama.” (2 Korinito 11:14) Kua manako a Satani ke fakavaivai a tautolu ke talia ko e mena maeke ia ia ke foaki ki a tautolu e puhala mitaki he moui. Ka, ko e falu aoga na kua tuga e puhala mai he fakalavelave he tau agaga kelea. Ka e nakai maeke ia lautolu ke foaki e tau vailakau tukulagi. (2 Peteru 2:4) Nakai maeke ia lautolu ke foaki e moui tukulagi ke he ha tagata, ti nakai leva ti moumou a lautolu. (Roma 16:20) Ko e Tufuga ha tautolu e punaaga hokoia he moui tukulagi mo e fiafia moli ti ko e puipuiaga mua ue atu ke he tau agaga kelea.—Iakopo 4:7.

Kua vihiatia he Atua e kumi lagomatai ke he tau gahua fakataulatua. (Teutaronome 18:10-12; 2 Tau Patuiki 21:6) Ko e kau atu a ia mo e tau fi, he fakalataha mo e tau afo tagata he Atua! Ko e ahi atu ke he tau mena he aolagi, o atu ke he tagata taute vai he magafaoa, po ke putoia ke he tau gahua fakamatakutaku aitu to kakano ke fakaata e tau agaga ke pule ke he tau fifiliaga kua taute e koe he moui hau. Kua hagahaga kelea ke matutaki mo lautolu he totoko ke he Atua.

Puipui Mai he Kelea—Maeke Nakai?

Ko Ade, * ko e tagata tane ne nofo i Niger, kua fakaako e Tohi Tapu mo e tagata fakamatala tumau he Tau Fakamoli a Iehova. Ne fakamaama e Ade e kakano ne ha ha he hana fale koloa e tokamotu: “Kua loga lahi e tau fi.” Ne fakakite age he faiaoga ha Ade mai he Tohi Tapu ko Iehova ni ke falanaki ki ai ma e puipuiaga moli. Ne totou e ia e Salamo 34:7 ki a Ade, kua talahau: “Kua fakatu e fale api he agelu a Iehova ke pa takai a lautolu kua matakutaku kia ia, ke laveaki foki e ia a lautolu.” Ne fakahiku e Ade: “Kaeke ke puipui moli e Iehova au, to utakehe e au e tokamotu.” Mogonei, kua loga e tau he mole, kua eke a ia mo motua mo e tagata gahua mau. Nakai taha he hana tau fi ne fakamatematekelea a ia.

Na fakakite he Tohi Tapu ko e vaha mo e tau mena ke tutupu ai ki a tautolu oti kana, ko e matakutaku aitu a tautolu po ke nakai. (Fakamatalaaga 9:11) Ka e nakai kamatamata e Iehova a tautolu aki e tau mena kelea. (Iakopo 1:13) Ko e mate mo e nakai mitaki katoatoa kua tupu mai he agahala ha Atamu. (Roma 5:12) Ha ko e mena nei, kua gagao tumau e tau tagata oti ti pihia mo e taute hehe nukua takitaki ke he tau fua matematekelea. Ko e mena ia, to hehe ka lafi e tau gagao oti po ke tau lekua ke he tau gahua he tau agaga kelea. Ko e taofiaga pihia to kamatamata ni a tautolu ke lali ke fakatotoka e tau agaga ke he falu puhala. * Ka gagao a tautolu, kia kumi lagomatai mitaki ke he fahi malolo tino, ka e nakai mai he “pikopiko . . . mo e matua he pikopiko,” ko Satani ko e Tiapolo. (Ioane 8:44) Kua fakakite he tau numera ko e tau tagata ne nonofo he tau motu kua tupu lahi e tau matakutaku aitu tupuna nukua nakai moui leva po ke mitaki e tau momoui ke he tau tagata he falu motu. Maaliali mogoia, nakai aoga e tau foakiaga he tau matakutaku aitu.

Kua mua atu e malolo he Atua ke he ha agaga kelea, ti fiafia a Ia ke he tau momoui ha tautolu. “Kua hagao e na fofoga he Iki ke he tau tagata tututonu, kua fanogonogo mai foki hana tau teliga ke he tau liogi ha lautolu.” (1 Peteru 3:12) Liogi ki a ia ma e puipuiaga mo e pulotu. (Tau Fakatai 15:29; 18:10) Kia eketaha ke maama hana Kupu Tapu, ko e Tohi Tapu. Ko e iloilo tonu he Tohi Tapu e puipuiaga mua ue atu kua moua e tautolu. To lagomatai a tautolu ke mailoga e kakano kua tupu e tau mena kelea mo e puhala ke moua e taliaaga he Atua Mua ue Atu.

Tau Aoga ke he Iloilo he Atua

Ko e iloilo moli ha Iehova mo e hana tau finagalo—na fahi kehe mai he goagoa mo e matakutaku aitu—e kei ke moua e puipuiaga moli. Kitia ai ke he mena ne tupu ki a Jean, ko e tagata tane mai i Benin. Ne vakavaka hokulo e tau matakutaku aitu he magafaoa ha Jean. Hagaao ke he tau aga fakamotu fakamatakutaku aitu he magafaoa, ko e fifine ne fanau la ia e tama tane ka nofo ni he fale api pauaki ke hiva e aho. Ka fanau e ia e tama fifine, to nofo a ia he fale api ke fitu e aho.

He 1975, ne fanau he hoana ha Jean e tama mukemuke tane mata fulufuluola, ne fakahigoa e laua ko Marc. Fakave ke he iloilo ha laua he Tohi Tapu, ne nakai manako a Jean mo e hana hoana ke putoia mo e tau agaga kelea. Ka to mahala kia a laua ke he matakutaku mo e peehiaga ke muitua e matakutaku aitu mo e nofo mau e matua fifine i loto he fale api? Nakai—ne totoko e laua e matakutaku aitu tupuna nei.—Roma 6:16; 2 Korinito 6:14, 15.

Fai hagahaga kelea nakai kua hoko ke he magafaoa ha Jean? Loga e tau he mole, kua eke tuai a Marc mogonei mo fekafekau lagomatai he fakapotopotoaga ia he Tau Fakamoli a Iehova. Kua fiafia e magafaoa katoa ha kua nakai fakaata e lautolu e matakutaku aitu ke fakaohooho e tau momoui ha lautolu mo e fakahagahaga kelea ha lautolu a moui fakaagaga.—1 Korinito 10:21, 22.

Kua lata e tau Kerisiano moli ke tuku kehe e tau gahua pouli he matakutaku aitu mai he tau momoui ha lautolu mo e talia e maama fakaagaga ne foaki he Tufuga, ko Iehova, mo e hana Tama, ko Iesu Keriso. Maeke mogoia ia lautolu ke olioli e mafola moli he manamanatuaga ne puhala mai he iloilo nukua taute e lautolu e mena kua hako ke he fofoga he Atua.—Ioane 8:32.

[Tau Matahui Tala]

^ para. 20 Kua hiki falu a higoa.

^ para. 21 Kikite e vala tala “Fakagagao Kia he Tiapolo a Tautolu?” he Kolo Toko ia Sepetema 1, 1999.

[Tau Fakatino he lau 5]

Tamai he iloilo tonu he Atua e puipuiaga mo e fiafia moli