HOOFDSTUK 3

Hoe krijg ik meer vrijheid?

„Ik wou dat mijn ouders me iets meer lieten ondernemen.” — Sarah (18).

„Ik vraag mijn ouders altijd waarom ze me niet vertrouwen als ik met een groep vrienden op stap wil. Vaak zeggen ze dan: ’We vertrouwen jou wel. We vertrouwen alleen je vrienden niet.’” — Christine (18).

 VERLANG jij net als Sarah en Christine naar meer vrijheid? Daarvoor moet je het vertrouwen van je ouders verdienen. Maar vertrouwen is te vergelijken met geld. Het is moeilijk om het te verdienen, je bent het snel kwijt, en hoeveel je ook krijgt, het lijkt misschien nooit genoeg. Iliana (16) vertelt: „Als ik ergens heen wil, vuren mijn ouders allemaal vragen op me af over waar ik heen ga, met wie, wat ik ga doen en hoe laat ik thuiskom. Ik weet dat het mijn ouders zijn, maar ik vind het irritant als ze me zo ondervragen!”

Hoe kun je ervoor zorgen dat je ouders meer vertrouwen in je krijgen en je meer vrijheid geven? We gaan eerst bespreken waarom dit voor veel ouders en kinderen zo’n gevoelig onderwerp is.

Groeipijnen

De Bijbel erkent dat ’een man zijn vader en zijn moeder zal verlaten’ (Genesis 2:24). Dat kan natuurlijk ook van vrouwen gezegd worden. Of je nu een jongen of een meisje bent, een belangrijk doel van de puberteit is je voor te bereiden op de volwassenheid, de tijd dat je er klaar voor bent uit huis te gaan en misschien zelf een gezin te stichten. *

Maar de overgang naar de volwassenheid is niet als een deur waar je gewoon doorheen loopt als je een bepaalde leeftijd bereikt. Het is eerder te vergelijken met een trap die je tijdens de puberteit stap voor stap moet beklimmen. En jij en je ouders kunnen best van mening verschillen over hoe ver je al op die trap bent gekomen. Maria vindt dat haar ouders haar niet vertrouwen als het om haar keus van vrienden gaat. „Ik ben twintig en ze doen er nog steeds moeilijk over! Mijn ouders denken dat ik niet de kracht zou  hebben om weg te gaan als een situatie uit de hand loopt. Ik heb geprobeerd ze te vertellen dat ik al eerder uit zulke situaties ben weggelopen, maar dat is niet genoeg voor ze!”

Zoals uit het verhaal van Maria blijkt, kan dit onderwerp veel spanning tussen jongeren en hun ouders veroorzaken. Is dat bij jou thuis ook zo? Hoe kun je dan zorgen dat je ouders meer vertrouwen in je krijgen? En als je hun vertrouwen bent kwijtgeraakt omdat je in het verleden onverstandige dingen hebt gedaan, hoe kun je hun vertrouwen dan terugwinnen?

Bewijs dat je te vertrouwen bent

Paulus schreef aan christenen in de eerste eeuw: „Blijft bewijzen dat gij goedgekeurd zijt” (2 Korinthiërs 13:5). Hij had het natuurlijk niet in eerste instantie tegen jongeren, maar het principe geldt voor iedereen. Hoeveel vrijheid je krijgt, hangt er vaak van af in hoeverre jij zelf hebt laten zien dat je te vertrouwen bent. Niet dat je volmaakt hoeft te zijn, want iedereen maakt  fouten (Prediker 7:20). Maar geeft je gedrag je ouders reden om je niet te vertrouwen?

Paulus schreef bijvoorbeeld dat we „ons in alle dingen eerlijk wensen te gedragen” (Hebreeën 13:18). Vraag je eens af: wat voor reputatie heb ik als het erom gaat mijn ouders eerlijk te vertellen waar ik geweest ben en wat ik gedaan heb? Sta eens stil bij het verhaal van twee meisjes die daar eerlijk naar hebben gekeken. Geef daarna antwoord op de vragen die eronder staan.

Lori: „Ik e-mailde stiekem met een jongen die ik leuk vond. Mijn ouders kwamen erachter en verboden het. Ik beloofde dat ik ermee op zou houden, maar dat deed ik niet. Dat ging een jaar zo door. Ik e-mailde met de jongen, mijn ouders kwamen erachter, ik zei sorry en beloofde het niet meer te doen, en deed het vervolgens gewoon weer. Op een gegeven moment vertrouwden mijn ouders me helemaal niet meer!”

Waarom denk je dat Lori’s ouders haar niet meer vertrouwden? ․․․․․

Wat zou je gedaan hebben als jij de vader of moeder van Lori was, en waarom? ․․․․․

Hoe had Lori zich volwassener kunnen gedragen nadat haar ouders de eerste keer met haar hadden gepraat? ․․․․․

 Beverly: „Mijn ouders vertrouwden me niet als het om jongens ging, en ik begrijp nu wel waarom. Ik flirtte met twee jongens die twee jaar ouder waren dan ik. Ik zat ook uren met ze te bellen, en als we met een groepje bij elkaar waren, praatte ik bijna alleen nog maar met die jongens. Mijn ouders pakten mijn mobieltje voor een maand af, en ik mocht nergens heen waar die jongens ook zouden zijn.”

Wat zou je gedaan hebben als jij de vader of moeder van Beverly was, en waarom? ․․․․․

Vind je de straf die Beverly’s ouders haar gaven onredelijk? Waarom vind je dat? ․․․․․

Wat had Beverly kunnen doen om het vertrouwen van haar ouders terug te winnen? ․․․․․

Het vertrouwen terugwinnen

Wanneer je net als deze jongeren iets hebt gedaan waardoor je ouders je niet meer vertrouwen, wat dan? Je kunt hun vertrouwen terugwinnen. Maar hoe?

Waarschijnlijk zullen je ouders je meer gaan vertrouwen als je je best doet om je verstandig te gedragen. Annette ging dat inzien: „Als je jong bent, begrijp je nog niet helemaal waarom het zo belangrijk is dat ze je vertrouwen. Nu heb ik meer verantwoordelijkheidsgevoel en voel ik dat het nodig is me zo  te gedragen dat mijn ouders me blijven vertrouwen.” In plaats van te klagen dat je ouders niet genoeg vertrouwen in je hebben, kun je dus beter door je gedrag de reputatie opbouwen dat je betrouwbaar bent. Waarschijnlijk zul je dan meer vrijheid krijgen.

Ben je bijvoorbeeld betrouwbaar als het gaat om de dingen in de lijst hieronder? Kruis aan waar je aan moet werken.

□ Op tijd thuiskomen

□ Me aan mijn beloften houden

□ Punctueel zijn

□ Goed met geld omgaan

□ Karweitjes afmaken

□ Uit mezelf uit bed komen

□ Mijn kamer netjes houden

□ De waarheid spreken

□ Niet te veel bellen en computeren

□ Fouten toegeven en mijn excuses aanbieden

□ Andere dingen ․․․․․

Neem je voor om te bewijzen dat je te vertrouwen bent op de terreinen die je aangekruist hebt. Volg deze Bijbelse adviezen op: „Dat gij de oude persoonlijkheid, die met uw vroegere levenswandel overeenkomt (...) dient weg te doen” (Efeziërs 4:22). „Laat uw Ja, Ja betekenen” (Jakobus 5:12). „Spreekt  waarheid, een ieder van u met zijn naaste” (Efeziërs 4:25). „Weest uw ouders gehoorzaam in alles” (Kolossenzen 3:20). Na een tijdje zullen anderen, ook je ouders, merken dat je vooruitgaat (1 Timotheüs 4:15).

En als je nu het gevoel hebt dat je ouders je niet zo veel vrijheid geven als je verdient, hoe goed je ook je best doet? Waarom ga je er niet over praten? Klaag niet dat zij meer vertrouwen in je moeten hebben, maar vraag hun respectvol wat jij volgens hen moet doen om hun vertrouwen te verdienen. Leg duidelijk uit wat je doelen in dit verband zijn.

Verwacht niet dat je ouders je direct meer ruimte zullen geven. Ze willen er ongetwijfeld eerst zeker van zijn dat je je aan je beloften zult houden. Laat ondertussen zien dat je te vertrouwen bent. Misschien zullen je ouders je dan na een tijdje wat meer vrijheid geven. Dat gold ook voor Beverly, die al eerder werd aangehaald. Ze zegt: „Het is veel moeilijker om vertrouwen te winnen dan het kwijt te raken. Mijn ouders vertrouwen me nu meer en dat geeft me een goed gevoel!”

MEER INFORMATIE VIND JE IN HOOFDSTUK 22 VAN DEEL 2

IN HET VOLGENDE HOOFDSTUK

Zijn je ouders gescheiden? Hoe kun je in balans blijven terwijl de wereld om je heen lijkt in te storten?

[Voetnoot]

SLEUTELTEKST

„Verschuil u niet achter uw vrijheid om u te misdragen.” — 1 Petrus 2:16, NBV.

TIP

Vergelijk de beperkingen die je nu hebt niet met de vrijheid van een oudere broer of zus maar met de beperkingen die je had toen je jonger was.

WEETJE

Onbeperkte vrijheid is geen teken van liefde maar van verwaarlozing.

ACTIEPUNTEN

Ik wil betrouwbaarder worden op de volgende terreinen: ․․․․․

Als ik het vertrouwen van mijn ouders kwijtraak, zal ik ․․․․․

Wat ik mijn ouder(s) over dit onderwerp wil vragen: ․․․․․

WAT DENK JIJ?

● Waarom aarzelen je ouders misschien je meer vrijheid te geven, ook al doe je moeite om te bewijzen dat je te vertrouwen bent?

● Waarom zullen je ouders eerder bereid zijn je meer vrijheid te geven als je goed met ze kunt praten?

[Inzet op blz. 24]

„Als ik met mijn ouders praat, vertel ik hun eerlijk over mijn problemen en zorgen. Dat maakt het makkelijker voor ze om me te vertrouwen.” — Dianna

[Diagram/Illustratie op blz. 23]

De overgang naar de volwassenheid is te vergelijken met een trap die je tijdens de puberteit stap voor stap moet beklimmen

[Diagram]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

VOLWASSENHEID

PUBERTEIT

KINDERTIJD