1-3. (a) Welke onweerlegbare waarheid staat in de Bijbel? (b) Hoe kun je vrienden kiezen die een positieve invloed op je hebben?

MENSEN zijn te vergelijken met sponzen: ze hebben de neiging alles om zich heen te absorberen. Zelfs al willen we het niet, we nemen heel makkelijk de ideeën, normen en eigenschappen over van mensen met wie we veel omgaan.

² In de Bijbel staat een onweerlegbare waarheid: ‘Wie met wijzen wandelt wordt wijs, maar wie zich met dwazen inlaat zal het slecht vergaan’ (Spreuken 13:20, voetnoot). Deze spreuk gaat niet over oppervlakkig contact. De uitdrukking ‘wandelen met’ slaat op voortdurende omgang. * Een Bijbels naslagwerk zegt over dit vers: ‘Met iemand wandelen impliceert liefde en genegenheid.’ We nemen vaak dingen over van mensen van wie we houden. Omdat we ons emotioneel aan hen hechten, kunnen ze veel invloed op ons hebben — positief of negatief.

³ Als je in Gods liefde wilt blijven, is het heel belangrijk dat je vrienden zoekt die een goede invloed op je hebben. Hoe doe je dat? Simpel gezegd, door te houden van mensen van wie Jehovah houdt en vrienden te worden met zijn vrienden. Je kunt toch geen betere vrienden hebben dan mensen met de eigenschappen waar Jehovah in zijn  vrienden naar zoekt? Daarom gaan we bespreken van wat voor mensen hij houdt. Als je in gedachte houdt wat Jehovah belangrijk vindt, zul je beter in staat zijn om goede vrienden te kiezen.

4. (a) Waarom heeft Jehovah het recht kieskeurig te zijn bij het kiezen van vrienden? (b) Waarom noemde Jehovah Abraham ‘mijn vriend’?

⁴ Als het om vriendschap gaat, is Jehovah kieskeurig. En daar heeft hij ook het recht toe, want hij is de Soevereine Heer van het universum. Vriendschap met hem is het grootste voorrecht dat er is. Wie kiest hij als zijn vrienden? Jehovah sluit vriendschap met mensen die in hem geloven en volledig op hem vertrouwen. Neem bijvoorbeeld Abraham, een man die bekendstond om zijn grote geloof. Voor een vader zal er nauwelijks een grotere beproeving op zijn geloof denkbaar zijn dan dat hem gevraagd wordt zijn zoon te offeren. * Toch heeft Abraham ‘Isaäk zo goed als geofferd’, in het volste vertrouwen dat ‘God hem zelfs uit de dood kon opwekken’ (Hebreeën 11:17-19). Vanwege Abrahams geloof en gehoorzaamheid noemde Jehovah hem vol genegenheid ‘mijn vriend’ (Jesaja 41:8; Jakobus 2:21-23).

5. Hoe denkt Jehovah over mensen die hem trouw gehoorzamen?

⁵ Jehovah vindt het heel belangrijk dat mensen hem trouw gehoorzamen. Hij houdt van mensen die trouw aan hem op de allereerste plaats stellen. (Lees 2 Samuël 22:26.) Zoals we in hoofdstuk 1 zagen, is Jehovah heel blij met mensen die hem uit liefde gehoorzamen. Spreuken 3:32 zegt: ‘Hij is een goede vriend van de oprechten.’  Mensen die zich trouw aan Jehovah’s voorwaarden houden, krijgen een vriendelijke uitnodiging van hem: ze mogen te gast zijn in zijn ‘tent’. Dat betekent dat hij hen uitnodigt om hem te aanbidden en dat ze op elk moment tot hem mogen bidden (Psalm 15:1-5).

6. Hoe denkt Jehovah over mensen die van zijn Zoon houden, en hoe kun je laten zien dat je van Jezus houdt?

⁶ Jehovah houdt van mensen die houden van Jezus, zijn eniggeboren Zoon. Jezus zei: ‘Als iemand van mij houdt, zal hij mijn woord naleven en mijn Vader zal van hem houden. Wij zullen naar hem toe komen en bij hem gaan wonen’ (Johannes 14:23). Hoe kun je je liefde voor Jezus tonen? Door je aan zijn geboden te houden, zoals de opdracht om het goede nieuws te prediken en discipelen te maken (Mattheüs 28:19, 20; Johannes 14:15, 21). Je laat ook zien dat je van Jezus houdt door ‘nauwkeurig in zijn voetstappen te treden’. Dat betekent dat je hem in wat je zegt en doet zo goed mogelijk navolgt als voor onvolmaakte mensen mogelijk is (1 Petrus 2:21). Het raakt Jehovah’s hart wanneer mensen uit liefde voor zijn Zoon hun best doen om als christen te leven.

7. Waarom is het verstandig om vrienden te worden met Jehovah’s vrienden?

⁷ Geloof, trouw, gehoorzaamheid en liefde voor Jezus en zijn manier van leven: dat zijn eigenschappen die Jehovah van zijn vrienden verwacht. Vraag je dus af: Hebben mijn vrienden zulke eigenschappen en gewoonten? Kies ik vrienden die ook vrienden van Jehovah zijn? Dat zou verstandig zijn. Mensen die eigenschappen ontwikkelen waar Jehovah blij mee is en die ijverig het goede nieuws van het Koninkrijk prediken, kunnen een positieve invloed op je hebben. Ze moedigen je aan om vast te houden aan je besluit om te leven zoals Jehovah het wil. (Zie het kader ‘ Wat is een goede vriend?’)

8. Wat vind je bijzonder aan de vriendschap tussen (a) Naomi en Ruth? (b) de drie jonge Hebreeën? (c) Paulus en Timotheüs?

⁸ In de Bijbel staan veel voorbeelden van mensen die voordeel hebben gehad van het kiezen van goede vrienden. Je kunt lezen over de vriendschap tussen Naomi en haar schoondochter Ruth, tussen de drie jonge Hebreeën die elkaar in Babylon door dik en dun steunden, en tussen Paulus en Timotheüs (Ruth 1:16; Daniël 3:17, 18; 1 Korinthiërs 4:17; Filippenzen 2:20-22). Maar we gaan het nu over een ander bijzonder voorbeeld hebben: de vriendschap tussen David en Jonathan.

9, 10. Wat was de basis voor de vriendschap tussen David en Jonathan?

⁹ De Bijbel zegt dat nadat David Goliath had gedood, ‘er een hechte vriendschap ontstond tussen Jonathan en David, en Jonathan ging van hem houden als van zichzelf’ (1 Samuël 18:1). Dat was het begin van een hechte vriendschap die ondanks een groot leeftijdsverschil bleef bestaan totdat Jonathan op het slagveld omkwam (2 Samuël 1:26). * Wat was de basis voor de sterke band tussen die twee vrienden?

¹⁰ De vriendschap tussen David en Jonathan was gebaseerd op hun liefde voor Jehovah en hun sterke verlangen hem trouw te blijven. De mannen hadden een geestelijke band. Ze hadden allebei eigenschappen die de ander waardeerde. Jonathan zal vast onder de indruk geweest zijn van de moed en ijver van de jonge man die Jehovah’s naam dapper verdedigde. En David had ongetwijfeld respect voor de oudere man die Jehovah’s regelingen trouw  ondersteunde en Davids belangen onzelfzuchtig boven zijn eigen belangen stelde. Denk bijvoorbeeld eens aan wat er gebeurde toen David het heel zwaar had en als vluchteling in de woestijn leefde om te ontsnappen aan de slechte koning Saul, Jonathans vader. Jonathan liet zijn trouw zien door naar David toe te gaan ‘om Davids vertrouwen in Jehovah te versterken’ (1 Samuël 23:16). Stel je eens  voor hoe David zich voelde toen zijn dierbare vriend hem kwam steunen en aanmoedigen! *

11. Wat leert het voorbeeld van Jonathan en David je over vriendschap?

¹¹ Wat kun je leren van het voorbeeld van Jonathan en David? Dat geestelijke waarden het belangrijkste zijn dat vrienden gemeen moeten hebben. Als je goed bevriend raakt met mensen die dezelfde overtuiging en morele waarden hebben als jij en die net als jij Jehovah trouw  willen blijven, kun je gedachten, gevoelens en ervaringen delen die je zullen aanmoedigen en opbouwen. (Lees Romeinen 1:11, 12.) Je vindt zulke geestelijk sterke vrienden onder je broeders en zusters. Maar wil dat zeggen dat iedereen die naar de Koninkrijkszaal komt, een positieve invloed op je zal hebben? Dat is niet altijd zo.

12, 13. (a) Waarom moet je zelfs in de gemeente selectief zijn bij het kiezen van vrienden? (b) Met welk probleem hadden de gemeenten in de eerste eeuw te maken, en welke krachtige waarschuwingen gaf Paulus daarom?

¹² Zelfs binnen de gemeente moet je selectief zijn als je vrienden wilt hebben die je geestelijk opbouwen. Moet dat je verbazen? Niet echt. Sommige christenen in de gemeente hebben misschien meer tijd nodig om geestelijk rijp of volwassen te worden, net zoals sommige vruchten aan een boom meer tijd nodig hebben om te rijpen. In elke gemeente zijn er dus broeders en zusters in verschillende stadiums van geestelijke groei (Hebreeën 5:12–6:3). Natuurlijk hebben we geduld met nieuwe of zwakke broeders en zusters en tonen we liefde voor hen, want we willen hen helpen geestelijk te groeien (Romeinen 14:1; 15:1).

¹³ Er kunnen zich situaties voordoen waarbij we extra moeten oppassen. Misschien houden sommigen zich bezig met twijfelachtige dingen of ontwikkelen ze een verbitterde of klagende houding. De gemeenten in de eerste eeuw hadden te maken met een vergelijkbaar probleem. Hoewel de meeste broeders en zusters trouw waren, gedroegen sommigen zich ongepast. Sommigen in de gemeente in Korinthe waren het niet eens met bepaalde christelijke leringen, en daarom waarschuwde Paulus de gemeente: ‘Laat je niet misleiden. Slechte omgang bederft goede gewoonten’ (1 Korinthiërs 15:12, 33). Paulus waarschuwde Timotheüs dat er zelfs in de gemeente personen kunnen zijn die zich niet  eervol gedragen. Timotheüs kreeg de raad zulke mensen uit de weg te gaan en er niet bevriend mee te raken. (Lees 2 Timotheüs 2:20-22.)

14. Hoe kun je het principe achter Paulus’ waarschuwingen toepassen?

¹⁴ Hoe kun je het principe achter Paulus’ waarschuwingen toepassen? Door niet bevriend te raken met personen die een slechte invloed op je kunnen hebben, zowel binnen als buiten de gemeente (2 Thessalonicenzen 3:6, 7, 14). Het is belangrijk om je geestelijke instelling te beschermen. Bedenk dat je de eigenschappen en gewoonten van je vrienden als een spons absorbeert. Je kunt een spons niet in de azijn dopen en dan verwachten dat die zich met water vult. Zo kun je ook niet omgaan met mensen die een negatieve invloed op anderen hebben en dan verwachten dat je iets positiefs van ze overneemt (1 Korinthiërs 5:6).

15. Wat kun je doen om in de gemeente geestelijk ingestelde vrienden te vinden?

¹⁵ Gelukkig is de kans dat je onder broeders en zusters goede vrienden vindt heel groot (Psalm 133:1). Hoe kun je in de gemeente geestelijk ingestelde vrienden vinden? Als je christelijke eigenschappen en gewoonten ontwikkelt, zullen anderen met dezelfde instelling zich vast tot je aangetrokken voelen. Ondertussen moet je misschien zelf het initiatief nemen om contact te leggen en nieuwe vrienden te maken. (Zie het kader ‘ Hoe wij goede vrienden hebben gekregen’.) Zoek naar personen met eigenschappen die je zelf ook wilt ontwikkelen. Pas de Bijbelse raad toe om ‘je hart wijd open te zetten’ door naar vrienden in de gemeente te zoeken zonder op ras, nationaliteit of cultuur te letten (2 Korinthiërs 6:13; lees 1 Petrus 2:17). Ga niet alleen om met leeftijdgenoten. Bedenk dat Jonathan een stuk ouder was dan David. Je kunt veel leren van de ervaring en wijsheid van ouderen.

16, 17. Waarom moet je niet wegblijven uit de gemeente als een broeder of zuster je kwetst?

¹⁶ Omdat de gemeente uit mensen bestaat met verschillende persoonlijkheden en achtergronden, kunnen er weleens problemen ontstaan. Een broeder of zuster kan iets zeggen of doen dat je kwetst (Spreuken 12:18). Soms ontstaan er problemen door botsende persoonlijkheden, misverstanden of meningsverschillen. Laat je je door zulke problemen tot struikelen brengen en blijf je dan weg uit de gemeente? Niet als je echt van Jehovah houdt en van de mensen van wie hij houdt.

¹⁷ Jehovah heeft ons gemaakt en houdt ons in leven, en daarom verdient hij onze liefde en volledige toewijding (Openbaring 4:11). Bovendien verdient de gemeente die hij gebruikt, onze trouwe ondersteuning (Hebreeën 13:17).  Dus als een broeder of zuster je kwetst of teleurstelt, blijf dan niet uit protest weg uit de gemeente. Jehovah heeft je toch niet beledigd? Je houdt van Jehovah, en daarom zou je hem en zijn volk nooit de rug willen toekeren! (Lees Psalm 119:165.)

18. (a) Wat kun je doen om de vrede in de gemeente te bevorderen? (b) Welke voordelen heeft het om iemand te vergeven als daar een goede basis voor is?

¹⁸ Liefde voor onze broeders en zusters zet ons ertoe aan de vrede in de gemeente te bevorderen. Jehovah verwacht geen volmaaktheid van de mensen van wie hij houdt, en ook wij moeten dat niet verwachten. Liefde helpt ons om kleine fouten door de vingers te zien en om te beseffen dat we allemaal onvolmaakt zijn en fouten maken (Spreuken 17:9; 1 Petrus 4:8). Liefde helpt ons ‘elkaar van harte te blijven vergeven’ (Kolossenzen 3:13). Het is niet altijd makkelijk die raad toe te passen. Als je niet vecht tegen negatieve emoties, zou het kunnen dat je wrok blijft koesteren, misschien met het idee dat je de ander straft door kwaad op hem te blijven. Maar eigenlijk is wrok koesteren slecht voor jezelf. Iemand vergeven als daar een goede basis voor is, leidt tot grote zegeningen (Lukas 17:3, 4). Het geeft innerlijke rust, de vrede in de gemeente blijft bewaard en bovenal wordt je band met Jehovah erdoor beschermd (Mattheüs 6:14, 15; Romeinen 14:19).

19. In welke situaties moet je het contact met iemand verbreken?

¹⁹ Soms is het nodig om geen contact meer te hebben met iemand die een lid van de gemeente was. Dat gebeurt als iemand die Gods wet overtreedt en geen berouw heeft, wordt uitgesloten of als iemand het geloof verwerpt door valse leer te onderwijzen of door zich uit de gemeente terug te trekken. Gods Woord zegt duidelijk dat we ‘niet  meer om moeten gaan’ met zulke mensen (lees 1 Korinthiërs 5:11-13; 2 Johannes 9-11). * Het kan echt moeilijk zijn om geen contact meer te hebben met een vriend of een familielid. Ben je vastbesloten om je standpunt in te nemen en daardoor te laten zien dat trouw aan Jehovah en aan zijn rechtvaardige wetten voor jou het allerbelangrijkst is? Vergeet niet dat Jehovah veel waarde hecht aan trouw en gehoorzaamheid.

20, 21. (a) Waarom is de uitsluitingsregeling een liefdevolle voorziening? (b) Waarom is het belangrijk dat je je vrienden goed uitkiest?

²⁰ De uitsluitingsregeling is echt een liefdevolle voorziening van Jehovah. Waarom? Door een zondaar die geen berouw heeft uit te sluiten, tonen we liefde voor Jehovah’s heilige naam en alles waar die naam voor staat (1 Petrus 1:15, 16). Uitsluiting houdt de gemeente veilig. Op die manier worden trouwe broeders en zusters beschermd tegen de negatieve invloed van opzettelijke zondaars en blijft de gemeente een veilige plaats om Jehovah te aanbidden in deze slechte wereld (1 Korinthiërs 5:7; Hebreeën 12:15, 16). De correctie is een teken van liefde voor de zondaar. Het is misschien net de schok die hij nodig heeft om tot inkeer te komen en de nodige stappen te nemen om bij Jehovah terug te komen (Hebreeën 12:11).

²¹ Vrienden kunnen een sterke invloed op je hebben. Het is dus heel belangrijk dat je je vrienden goed uitkiest. Als je vrienden kiest onder Jehovah’s vrienden, van de personen houdt van wie Jehovah houdt, heb je de best mogelijke vrienden om je heen. Wat je van hen overneemt, zal je helpen vast te houden aan je besluit om te leven zoals Jehovah het wil.