Een blik op de wereld
Een blik op de wereld
Verwoestende schoonheid
De waterhyacint is een waterplant met prachtige paarse bloemen. Sinds het verschijnen van de hyacint enkele tientallen jaren geleden in het Victoriameer in Afrika heeft ze zich zo snel vermeerderd dat ze nu 2000 vierkante kilometer van het oppervlak van het meer bedekt en de levensbelangrijke visindustrie ontwricht die miljoenen mensen in de aangrenzende landen Kenia, Tanzania en Oeganda van voedsel voorziet. De plant heeft ernstige problemen veroorzaakt door de pijpen te verstoppen die water aanvoeren ten behoeve van watervoorziening en waterkrachtcentrales in Oeganda. Ook biedt ze muskieten, slakken en slangen een ideaal leefmilieu, wat een stijging in het aantal slangenbeten en het aantal gevallen van malaria en schistosomiasis (bilharzia) tot gevolg heeft. Hoewel er snuitkevers zijn uitgezet die uitsluitend van hyacinten leven, hebben die de explosieve groei van de plant tot nu toe niet kunnen bijhouden. Vissersgemeenschappen hebben hun toevlucht genomen tot het met de hand verwijderen van het onkruid, waarbij duizenden tonnen worden verzameld. Maar dit blijkt enkel een tijdelijke oplossing te zijn. De Wereldbank is betrokken bij een miljoenenproject om het meer schoon te maken.
Gevederde fossiel een vervalsing
Een in de provincie Liaoning (China) gevonden fossiel werd door National Geographic beschreven als „een ware ontbrekende schakel in de gecompliceerde keten die dinosaurussen met vogels verbindt”. Het fossiel, dat Archaeoraptor liaoningensis werd genoemd, had naar verluidt de staart van een dinosaurus en de borstkas en schouders van een vogel. Maar nu raken wetenschappers ervan overtuigd dat „ze in het ootje genomen zijn door een staaltje van fossielzwendelarij”, bericht Science News. Paleontologen die het fossiel hebben onderzocht, kregen achterdocht toen ze zagen dat de botten die de staart met de romp verbinden, ontbraken en dat er tekenen waren dat de platte steen was bewerkt. Philip Currie, van het Royal Tyrrell Museum of Paleontology in Drumheller (Canada), vermoedt dat iemand „de waarde van Archaeoraptor heeft proberen te vermeerderen door een deel van de staart van een dinosaurus aan het fossiel van een vogel te bevestigen”, zegt het bericht.
Revolverhelden onder water
Het lijkt wel een wildwestfilm: De duellisten bevinden zich tegenover elkaar, met hun wapens geladen en op scherp. Als de eerste strijder heeft gevuurd en zich heeft teruggetrokken, legt de ander aan en vuurt. Bij het duel tussen pistoolkreeftjes raakt echter niemand gewond, doordat ze altijd op een veilige afstand van elkaar blijven. Maar zoals in het weekblad Der Spiegel werd bericht, zijn de waterstralen, die uit hun rechterschaar spuiten, niet altijd ongevaarlijk. Het waterpistool wordt ook gebruikt om prooien zoals wormen, krabben en kleine vissen te verdoven en te doden. De straal water, die ontstaat doordat de schaar met grote kracht wordt dichtgeklapt, is zelfs hard genoeg om de glazen wand van een aquarium te verbrijzelen. Als een pistoolkreeftje zijn wapen zou verliezen, wordt de kleine „revolverheld” linkshandig: zijn linkerschaar ontwikkelt zich tot een nieuw pistool terwijl er aan de vroegere schietarm een nieuwe, gewone schaar groeit.
Levende boeddha gekroond
„Onder leiding van Chinese autoriteiten is een 2-jarige jongen gekroond tot een belangrijke ’levende boeddha’ in de Tibetaanse religie”, bericht The New York Times. De jongen, Soinam Puncog, werd uit 670 jongens geselecteerd om als de zevende reting lama te dienen. De monniken die de lama hebben gekozen, hebben naar verluidt waarzeggerij gebruikt om hem te selecteren. „Maar of de meerderheid van de Tibetaanse mensen en monniken de jongen zal erkennen, wordt betwijfeld”, zegt de krant. Waarom? Omdat de dalai lama, de hoogste religieuze leider van Tibet, eerder zijn eigen keus voor de reting lama had bekendgemaakt. In het verleden dienden reting lama’s als regenten wanneer de dalai lama afwezig was.
Vervuilende godenbeelden
Onder hindoes is het een algemeen gebruik om na een ritueel feest godenbeelden in het dichtstbijgelegen water onder te dompelen. Dat was geen milieuprobleem toen godenbeelden beschilderd werden met verf gemaakt van kleurstoffen uit bloemen of planten. Maar toen de makers overstapten op verf met zware metalen en carcinogenen kregen sommige delen van India te maken met ernstige watervervuiling toen men duizenden godenbeelden in rivieren en meren liet zakken. Om de watervervuiling te beperken, hebben de inwoners van een stad honderden godenbeelden verzameld en ze naar een groot stuk
grond gebracht waar ze de beelden in stukken gebroken hebben. Het tijdschrift Down to Earth beveelt dit voor heel India aan, terwijl degenen die godenbeelden maken, weer traditionele verfstoffen zouden moeten gaan gebruiken in plaats van synthetische verf. „Anders”, zegt het tijdschrift, „zouden de rivieren die door hindoes aanbeden worden, vergiftigd kunnen worden door de godenbeelden die door hen aanbeden worden.”Wereldwijd onderzoek onder jongeren
Uit een onderzoek onder meer dan 4300 jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 24 jaar blijkt dat jongeren in deze tijd traditionele waarden, zoals betrouwbaarheid, beleefdheid en hard werken, op prijs stellen, bericht The Globe and Mail. Volgens de Angus Reid Group, die jongeren uit 11 landen heeft ondervraagd, zei 95 procent dat ’je woord houden’ de belangrijkste is van alle normen en waarden. „Beleefd zijn tegenover anderen” werd door 92 procent aangeduid als de op een na belangrijkste van alle normen en waarden, en „hard werken” werd door 83 procent van de geënquêteerden hoog aangeslagen. Terwijl „bijna 8 van de 10 het belangrijk vonden een partner voor het leven te hebben”, vond maar 56 procent het belangrijk om te trouwen. Verbazingwekkend genoeg vond slechts 31 procent dat „heel rijk zijn” belangrijk was. De bevindingen geven ook te kennen dat maar 45 procent „positief denkt over de 21ste eeuw”.
Website-feiten
Het world wide web is een enorm computernetwerk dat miljoenen computers over de hele wereld met elkaar verbindt. Om erachter te komen hoe groot het is, heeft Inktomi, een ontwikkelaar van internet-software, vier maanden besteed aan het onderzoeken en het catalogiseren van het web. Wat waren de bevindingen? Het aantal afzonderlijke pages bedroeg meer dan een miljard! Engels was op het web verreweg de meest gebruikte taal. Het wordt in 86 procent van de gevallen gebruikt. Frans komt in iets meer dan 2 procent van alle web-documenten voor, en Nederlands nam zo’n 0,5 procent voor zijn rekening.
Giftige geneesmiddelen?
Door medische fouten komen per jaar ergens tussen de 44.000 en 98.000 Amerikanen die in het ziekenhuis zijn opgenomen om het leven, bericht het Instituut voor Geneeskunde. Het probleem is naar verluidt het gevolg van gebreken in de manier waarop ziekenhuizen, klinieken en apotheken functioneren. Apothekers die recepten klaarmaken hebben bijvoorbeeld vaak moeite met het slechte handschrift van artsen. Heeft de arts 10 milligram of 10 microgram voorgeschreven? Wat het probleem nog verergert is dat veel geneesmiddelen gelijkklinkende namen hebben, wat verwarring kan veroorzaken bij artsen, verpleegkundigen, apothekers en patiënten. Het Instituut voor Geneeskunde heeft ertoe opgeroepen het aantal medische fouten binnen vijf jaar te halveren.
Het internet en bejaarden
Elektronische post blijkt een zegen te zijn voor bejaarden die in een instelling wonen. „Deskundigen zeggen dat mensen die in een verpleeghuis wonen, zelfs zwakken, al gauw in zijn voor computers en hun leven een nieuwe impuls kunnen geven door e-mail en internet”, zegt The New York Times. „Bij mensen die de technologie onder de knie krijgen, groeit het zelfvertrouwen, dat zich tot andere aspecten van hun leven uitstrekt, en velen stellen er een eer in de vaardigheden aan hun medebewoners te leren.” E-mail brengt bejaarden niet alleen in contact met ver weg wonende familieleden, werkers in de gezondheidszorg en oude vrienden, maar draagt er ook veel toe bij de hulpeloosheid, verveling en eenzaamheid te overwinnen die personen treft die als gevolg van ziekte en een gevorderde leeftijd in verpleeghuizen moeten verblijven of aan een rolstoel gekluisterd zijn. Het moreel verbetert en tevens neemt neerslachtigheid af. Sommige bejaarden doen zelfs mee aan online onderwijsprogramma’s, waardoor zij hun bijeenvergaarde kennis en wijsheid aan toekomstige generaties kunnen doorgeven. Maar er moeten wel enkele aanpassingen worden gemaakt, zoals keyboards die gemakkelijker te gebruiken zijn en een handige manier om de letters te vergroten.
Door mensen veroorzaakte voedseltekorten
„Door mensen teweeggebrachte rampen zoals onlusten en economische crisissen hebben een groter effect op voedseltekorten dan door de natuur teweeggebrachte crisissen”, bericht de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO). Dr. Hartwig de Haen, adjunct-directeur-generaal van de FAO, zei: „In 1984 speelden door mensen veroorzaakte rampen bij slechts ongeveer 10 procent van het totale aantal noodsituaties een rol. Nu is dat bij meer dan 50 procent.” Men schat dat 52 miljoen mensen in 35 landen met voedseltekorten te maken hebben. Het rapport zegt verder: „Dat is het grootste aantal mensen dat met ernstige voedseltekorten te maken heeft sinds het deel van Afrika dat beneden de Sahara ligt in 1984 door droogte werd getroffen.”