Een blik op de wereld

Levenslang — In de bijenkorf

„Afrikaanse honingbijen hebben een bizarre maar zeer doeltreffende tactiek uitgevonden om iets te doen aan ongewenste gasten”, zegt het tijdschrift New Scientist. „Ze sluiten ze op in gevangeniscellen binnen in hun korven. Dit strafbeleid houdt de parasieten binnen de perken en geeft de kolonie, zo nodig, tijd om te vluchten.” Onderzoekers „hebben bestudeerd hoe bijen in Zuid-Afrika zich verdedigen tegen de kever Aethina tumida, die ongeveer half zo groot is als een bij”. Peter Neumann, een van de onderzoekers, zegt dat de kever „de bouw van een tank heeft”. De enige verdediging van de bijen is daarom opsluiting van de kevers. „Terwijl enkele bijen de gevangenis bouwen, bewaken andere de kevers continu om te voorkomen dat ze ontsnappen”, legt Neumann uit. Het bouwmateriaal is hars van bomen, dat door de bijen verzameld wordt, en de bouw kan wel vier dagen duren. Bijen van Europese afkomst, waaronder Noord-Amerikaanse bijen, volgen deze gedragslijn niet. Dus als de kever, die ongeveer vijf jaar geleden per ongeluk in de Verenigde Staten werd geïntroduceerd, een van de bijenkorven daar binnendringt, is het bijenvolk „in wezen ten dode opgeschreven”.

 Dieren houden vervuiling in de gaten

Regenwormen zijn ideale organismen voor het meten van lucht- en grondvervuiling, stelt de zoöloog Steve Hopkin. Deze eenvoudige dieren komen heel veel voor en zijn goedkoop, en werken beter dan geavanceerde apparaten van menselijke makelij. De blauwe mossel wordt gebruikt om de waterkwaliteit te meten. De mosselmonitor — een apparaat ter grootte van een emmer met acht levende mosselen erin — heeft zijn doeltreffendheid al bewezen bij het meten van vervuiling in de Rijn en de Donau. „Als de concentratie van een verontreinigende stof plotseling toeneemt, wordt dat door de mosselen bespeurd”, zei de ontwerper van het apparaat, Kees Kramer. De mosselen reageren op duizenden verschillende chemische verontreinigende stoffen door hun schelp te sluiten, wat in de mosselmonitor een alarm in werking zet. Het belangrijkste voordeel van deze controleapparaten is dat ze de uitwerking van vervuiling op levende organismen meten, bericht de Spaanse El País.

Kindsoldaten

„Meer dan 300.000 kinderen in 41 landen — van wie sommigen nog maar 7 jaar oud zijn — vechten als soldaat”, aldus een bericht van Associated Press. De meesten zijn tussen de 15 en de 18 jaar. „Kinderen worden niet alleen ingezet als strijders in de frontlinie maar ook voor het vinden van landmijnen en als spionnen, koeriers en seksslaven, zegt de Coalitie voor het Stoppen van het Gebruik van Kindsoldaten.” Vaak krijgen de kinderen drugs toegediend om ze onbevreesd te maken. Degenen die drugs weigeren, worden vermoord, zei een 14-jarige rebellenstrijder in Sierra Leone. Een Noord-Afrikaanse jongere vertelt over toen hij in 1999, als 15-jarige, heeft gevochten: „Ze zetten alle 15- en 16-jarigen in de frontlinie terwijl het leger zich terugtrok. Ik was met 40 andere kinderen. Ik vocht al 24 uur. Toen ik zag dat er nog maar drie van mijn vrienden in leven waren, rende ik terug.” Het rapport van de coalitie stelde dat regeringen kinderen rekruteren vanwege „juist de eigenschappen die ze als kinderen hebben — ze zijn meestal goedkoop, vervangbaar en gemakkelijker te conditioneren tot onbevreesd doden en blind gehoorzamen”.

Nieuw record voor bijbelvertalingen

„De bijbel is nu in zijn geheel of gedeeltelijk beschikbaar in totaal 2261 talen, een toename van 28 talen ten opzichte van 12 maanden geleden”, bericht het Britse Bijbelgenootschap. „In zijn geheel is [de bijbel] nu beschikbaar in 383 talen, 13 meer dan een jaar geleden.” Complete banden van de Hebreeuwse of de Griekse Geschriften, ook wel het Oude en het Nieuwe Testament genoemd, zijn nu in 987 talen beschikbaar.

Een nieuwe chemische zwaargewicht

Chemici hebben „een nieuwe bouwsteen in hun assortiment: hassium, een zwaar metaal”, bericht de Süddeutsche Zeitung. Wetenschappers aan het Gesellschaft für Schwerionenforschung in Darmstadt (Duitsland) zijn er voor de eerste keer in geslaagd hassiumatomen aan zuurstof te binden, en zo een nieuwe chemische verbinding te vormen. Hassium, genoemd naar de Duitse deelstaat Hessen, komt niet in de natuur voor. Het werd in 1984 voor het eerst door kernfysici bereid. Hassium en de nieuwe verbinding ervan zijn beide radioactief, onstabiel en hebben een korte levensduur, zodat ze geen onmiddellijke praktische waarde hebben.

Gevaren van bloedtransfusies

„Voor één op de drie transfusies geldt dat toediening volgens gezondheidsrichtlijnen [van New South Wales] niet had moeten plaatsvinden”, bericht de Australische Sydney Morning Herald. „De richtlijnen bepalen dat een bloedtransfusie vereist is als het hemoglobinegehalte van een patiënt zeven of lager is.” Dr. Ross Wilson, die het onderzoek naar het gebruik van bloed leidde, legde uit dat „het geven van een onnodige transfusie een patiënt fataal zou kunnen zijn doordat er een hartverlamming door veroorzaakt kan worden”. Blijkens een onderzoek dat dr. Wilson zes jaar eerder uitvoerde, „stierven zo’n 18.000 [Australiërs] per jaar aan complicaties die ze kregen als een rechtstreeks gevolg van de medische behandeling die ze ontvingen”. Dr. Wilson doet de aanbeveling artsen elke keer dat ze een verzoek voor een transfusie doen, te herinneren aan de gezondheidsrichtlijnen voor het toedienen van bloedtransfusie en ook patiënten op de hoogte te brengen van de richtlijnen zodat ze hun arts er rechtstreeks vragen over kunnen stellen.

Zware straf voor internetporno

„Het hoogste strafhof van Duitsland heeft verklaard . . . dat het verspreiden van kinderpornografie via het internet niet verschilt van het in omloop brengen van zulk materiaal in gedrukte vorm, en dat daar een maximumstraf van 15 jaar op staat”, bericht Associated Press. Het artikel legde uit dat „de uitspraak van het Federale Hof van Justitie een precedent heeft geschapen voor Duitsland, dat voorheen geen vaste richtlijnen kende voor het straffen van mensen die pornografische afbeeldingen van kinderen via het internet verspreidden”. Het hof vernietigde een uitspraak van een lager rechtscollege dat het verspreiden van kinderpornografie via het internet niet zo’n ernstig zedendelict is als het verspreiden van zulk materiaal in gedrukte vorm.

Marihuana en het hart

„Mensen van middelbare leeftijd die pot [marihuana] gebruiken, hebben in het uur nadat ze de drug hebben gerookt een vijfmaal grotere kans op een hartaanval”, zegt Canada’s Globe and Mail in een bericht over een nieuw onderzoek. „Het roken van marihuana doet de hartslag toenemen — vaak verdubbelen — terwijl het de bloeddruk beïnvloedt . . . Het kan ook een hartaanval teweegbrengen doordat het de vorming van een stolsel veroorzaakt, dat de bloedstroom naar de hartspier blokkeert.” Dr. Harold Kalant van de University of Toronto zei: „Voor oudere mensen zal de verhoogde werklast voor het hart een risicofactor voor een hartaanval zijn.” Cocaïne is nog gevaarlijker, aldus het bericht, omdat de kans op een hartaanval tijdens het eerste uur na het gebruik er ongeveer 25 keer groter door wordt.

Hoe de roos wordt genoemd . . .

Vanwege het grote aantal verschillende planten dat wordt gekweekt, is het een hele uitdaging geworden nieuwe variëteiten een naam te geven. „Er zijn al zo’n 100.000 daglelies met een naam,” zegt The Wall Street Journal, „minstens zoveel rozen en meer dan 14.000 dahlia’s. Alle voor de hand liggende poëtische zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden, zoals schoonheid, blos, verrukking, droom, pracht, koningin, zonsopgang, zonsondergang, fluweel, geurig en betovering zijn in vrijwel elke mogelijke combinatie gebruikt — en geregistreerd. Tegenwoordig worden plantennaamgevers tot nieuwe hoogten — en diepten — van commerciële naamgeving gedreven.” „Bij tuincentra kunt u nu”, zo zegt de Journal, bijvoorbeeld „een Taco-Suprême-iris, een Macho-Man-roos, een Abba-Dabba-Do-hosta, een Oerkreet-daglelie of een Kungfu-dahlia kopen.” U kunt zelfs een bloem naar uzelf laten vernoemen — als u maar betaalt. Bij een bedrijf in Californië mag u voor $10.000 een roos een naam geven, mits de naam van goede smaak getuigt. Een ander bedrijf vraagt $75.000 maar geeft een paar extra’s op de koop toe, waaronder een weekendje Los Angeles.