Jonge mensen vragen . . .

Waarom houdt mijn vader niet meer van me?

„Voordat mijn vader zich van mijn moeder liet scheiden, gingen we altijd naar het strand, uit eten en maakten we uitstapjes met zijn auto. Toen was het helemaal over. Mijn vader veranderde. Ik denk dat hij ook van mij scheidde.” — Karen. *

MAAR al te veel jongeren zitten met dezelfde gevoelens. Net als Karen hebben ze het gevoel dat hun vader of moeder niet meer van ze houdt — of nooit van ze heeft gehouden. We bedoelen hier niet de voorbijgaande negatieve gevoelens die kunnen ontstaan als gevolg van een tijdelijke onenigheid tussen jongeren en hun ouders; en ook hebben we het niet over de wrevel die soms opkomt als reactie op straf van ouders. Nee, het komt voor dat ouders zich schuldig maken aan pure verwaarlozing en nalaten hun kinderen de nodige aandacht en leiding te geven. Het komt ook voor dat ouders hun kinderen geregeld op een harde, ongevoelige manier behandelen, misschien door wrede dingen te zeggen of fysieke klappen uit te delen.

Er zijn maar weinig dingen die kwetsender zijn dan afgewezen te worden door je vader of moeder. „Ik voelde me daardoor ongewenst en verwaarloosd”, zegt Karen. Als je weleens zo’n moeilijke situatie hebt meegemaakt, kijk dan eens naar een paar suggesties over hoe je met je gevoelens om kunt gaan. Wees ervan verzekerd dat je in het leven kunt slagen, ook als je het zonder steun van je vader of moeder moet stellen!

Je vader of moeder begrijpen

Om te beginnen is het juist als je verwacht dat hij of zij van je houdt. De liefde van een ouder voor een kind zou zo natuurlijk en betrouwbaar moeten zijn als het opkomen van de zon. God verwacht van ouders dat ze zo’n liefde tonen (Kolossenzen 3:21; Titus 2:4). Waarom verwaarlozen, verlaten of mishandelen sommige ouders dan hun kinderen?

Een factor die hierbij een rol zou kunnen spelen is wat ze zelf in het leven hebben meegemaakt. Vraag je af: waar hebben mijn ouders geleerd hoe je kinderen moet opvoeden? In veel gevallen kunnen ouders alleen putten uit hun eigen jeugdervaringen met hun ouders. En in de keiharde wereld van vandaag, waarin een ongekend aantal mensen „zonder natuurlijke genegenheid” is, vertoont zo’n opvoeding vaak grote gebreken (2 Timotheüs 3:1-5). Soms is een afschuwelijke kettingreactie het resultaat, waarbij ouders hun kinderen mishandelen net zoals ze zelf ooit werden mishandeld.

Daar komt nog bij dat ouders misschien om diverse redenen diep ongelukkig zijn. Sommigen proberen te ontsnappen aan ellende en frustratie door helemaal op te gaan in hun werk, drank of drugs. William en Joan groeiden bijvoorbeeld op met een vader die aan de drank was. „Mijn vader vond het moeilijk om iets aardigs tegen ons te zeggen”, zegt  Joan. „Maar het ergste waren zijn woedeaanvallen als hij begon te drinken. Dan schreeuwde hij de hele avond tegen m’n moeder. Ik was vaak bang.” Zelfs als ouders niet openlijk tekeergaan, hebben ze vanwege hun gedrag misschien weinig energie over om hun kinderen de nodige liefde en aandacht te geven.

William heeft het gevoel dat hij begrijpt wat er achter het wispelturige gedrag van zijn vader stak. „Mijn vader groeide op in het Berlijn van de Tweede Wereldoorlog”, legt hij uit. „Als jongen heeft hij onnoemelijk veel verschrikkingen meegemaakt en veel mensen zien doodgaan. Hij moest elke dag voor zijn leven vechten om alleen maar wat te eten te krijgen. Ik denk dat de dingen die mijn vader heeft meegemaakt hem erg hebben aangegrepen.” De bijbel erkent zelfs dat mensen die onder zware druk staan, onberekenbaar kunnen handelen. — Prediker 7:7.

Hebben William en Joan het gevoel dat de ervaringen van hun vader een verontschuldiging zijn voor de manier waarop hij hen heeft behandeld? „Nee”, zegt William. „Zijn achtergrond is geen excuus voor zwaar drinken en slecht gedrag. Maar omdat ik ervan op de hoogte was, heeft het me geholpen zijn gedrag beter te doorgronden.”

Als je het feit accepteert dat je ouders niet perfect zijn en je iets over hun achtergrond te weten komt, kan dit er veel toe bijdragen dat je ze gaat begrijpen. Spreuken 19:11 zegt: „Het inzicht van een mens vertraagt stellig zijn toorn.”

Omgaan met je gevoelens

Er zijn nog meer negatieve gevoelens waar je last van kunt hebben door de situatie thuis. Door het gebrek aan aandacht van haar beide ouders had Patricia bijvoorbeeld het gevoel „dat ze waardeloos was en er niemand van haar hield”. Nadat LaNeisha’s vader was weggegaan toen ze amper acht jaar oud was, had ze er moeite mee om mannen in het algemeen te vertrouwen. En Shayla hunkerde naar aandacht van bijna iedereen die ze ontmoette, om maar de leegte op te vullen die was achtergelaten door een moeder wier leven werd „beheerst door drugs”.

Boosheid en jaloezie kunnen ook een probleem zijn. Toen Karen zag dat haar vader die hertrouwd was zijn nieuwe gezin de liefde gaf waar zij naar snakte, maakte dat haar „op een gegeven moment erg jaloers”. Leilani had soms zelfs het gevoel dat ze haar ouders haatte. Ze zegt: „Ik had constant ruzie met ze.”

Gezien de omstandigheden zijn al deze gevoelens begrijpelijk. Maar hoe kun je zulke negatieve emoties nu op een constructieve manier tegengaan? Denk eens aan de volgende suggesties.

• Nader tot Jehovah God (Jakobus 4:8). Dat kun je doen door zelf de bijbel te lezen en geregeld om te gaan met zijn volk. Wanneer je ziet hoe Jehovah anderen behandelt, zul je erachter komen dat hij loyaal is. Je kunt hem vertrouwen. „Kan een vrouw haar zuigeling vergeten, zodat zij geen medelijden zou gevoelen voor de zoon van haar buik?”, vroeg Jehovah de Israëlieten. „Zelfs deze vrouwen kunnen vergeten, maar ík zal u niet vergeten”, beloofde hij (Jesaja 49:15). Bid dus geregeld tot God. Zit er maar niet over in of je het wel helemaal juist formuleert. Hij begrijpt je (Romeinen 8:26). Besef dat Jehovah van je houdt, ook al lijkt hij de enige. — Psalm 27:10.

• Stort je hart uit bij een volwassene die je vertrouwt. Knoop vriendschappen aan met personen die in geestelijk opzicht volwassen zijn. Vertel ze vrijuit over je gevoelens en zorgen. In de gemeente van Jehovah’s Getuigen kun je geestelijke vaders en moeders vinden (Markus 10:29, 30). Maar misschien moet je wel wat initiatief nemen om openhartig te zijn. Anderen zullen niet weten hoe je je voelt tenzij jij het hun vertelt. Het opgeluchte gevoel dat je krijgt wanneer je je hart uitstort, kan een hele verademing voor je zijn. — 1 Samuël 1:12-18.

 • Blijf bezig door dingen voor anderen te doen. Om het gevaar van zelfmedelijden te vermijden, moet je proberen over de negatieve aspecten van je situatie heen te stappen. Leer in plaats daarvan waardering te hebben voor wat je hebt. Stel je open voor de vele gelegenheden die er zijn om ’niet alleen uit persoonlijke belangstelling het oog te houden op je eigen zaken, maar ook uit persoonlijke belangstelling op die van anderen’ (Filippenzen 2:4). Stel jezelf geestelijke doeleinden en doe vervolgens je best om ze met een positieve instelling te bereiken. Het voorzien in de behoeften van anderen in de christelijke bediening is een uitstekende manier om je steeds op anderen te concentreren in plaats van op jezelf.

• Blijf respect tonen voor je ouders. Vergeet nooit vast te houden aan beginselen en maatstaven uit de bijbel. Dat omvat ook het betonen van eer aan je ouders (Efeziërs 6:1, 2). Die eer valt niet te combineren met een wraakzuchtige, rancuneuze houding. Bedenk dat hoe erg het wangedrag van een ouder ook is, dat nooit wangedrag van jouw kant zal rechtvaardigen. Laat de zaken dus aan Jehovah over (Romeinen 12:17-21). Hij „heeft gerechtigheid lief” en wil kinderen heel graag beschermen (Psalm 37:28; Exodus 22:22-24). Probeer, terwijl je je ouders het gepaste respect blijft betonen, de vrucht van Gods geest aan te kweken — en dan vooral liefde. — Galaten 5:22, 23.

Je kunt slagen

Er bestaat geen twijfel over dat het pijn kan doen als je geen liefde van je vader of moeder krijgt. Maar de nalatigheid van een ouder hoeft niet te bepalen wat voor soort persoon je zult worden. Je kunt een gelukkige, succesvolle uitkomst voor jezelf kiezen door de genoemde bijbelse beginselen in je leven toe te passen.

De eerder genoemde William is fulltimevrijwilliger op een bijkantoor van Jehovah’s Getuigen. Hij zegt: „Jehovah heeft ons veel voorzieningen gegeven om ons te helpen met deze tragische situaties om te gaan. Wat is het een voorrecht zo’n liefdevolle en zorgzame hemelse Vader te hebben!” Zijn zus, Joan, is fulltimepionierster in een gebied waar een grotere behoefte is aan evangeliepredikers. „Toen we opgroeiden, zagen we een duidelijk onderscheid ’tussen iemand die God dient en iemand die hem niet heeft gediend’”, zegt ze (Maleachi 3:18). „Onze ervaringen hebben ons heel vastberaden gemaakt om voor de waarheid te vechten en die tot een deel van ons leven te maken.”

Dat kan ook in jouw geval gelden. „Wie met tranen zaaien, zullen zelfs met vreugdegeroep oogsten”, zegt de bijbel (Psalm 126:5). Wat wil dat zeggen? Als je onder moeilijke omstandigheden goed je best doet om de juiste beginselen toe te passen, zullen je tranen uiteindelijk vervangen worden door vreugde wanneer je Gods zegen ondervindt.

Blijf dus werken aan een hechtere band met Jehovah God (Hebreeën 6:10; 11:6). Zelfs als je jaren van zorgen, frustratie en schuldgevoel hebt gekend, zullen deze gevoelens misschien geleidelijk minder worden en worden vervangen door „de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat”. — Filippenzen 4:6, 7.

[Voetnoot]

[Kader op blz. 21]

Heb je het gevoel . . .

• dat je van weinig waarde bent?

• dat het riskant of onverstandig is om anderen te vertrouwen?

• dat je steeds ’schouderklopjes’ nodig hebt?

• dat je woede of jaloezie onbeheersbaar is?

Als je dit soort vragen met ja beantwoordt, praat er dan zo snel mogelijk over met een ouder die je vertrouwt, een ouderling of een geestelijk rijpe vriend of vriendin.

[Illustraties op blz. 22]

Neem positieve stappen om het hoofd te bieden aan je gevoelens