Een blik op de wereld

„Telemoeders” geven beter voedsel

In Madrid hebben drukke alleenstaanden die van goede voeding houden maar geen tijd of zin hebben om te koken een ongewone oplossing gevonden. Via het internet huren ze een „telemoeder” in, zegt de Spaanse krant El País. Tweemaal per week stuurt hun aangenomen moeder hun per taxi gezond, zelf bereid voedsel dat enkele dagen goed blijft. De maaltijden bestaan uit vis, pasta, groenten, peulvruchten, vlees, fruit en zuivelproducten. De „telemoeder” houdt telefonisch contact met elk nieuw aangenomen „kind” om navraag te doen naar de inhoud van zijn koelkast, zijn voorkeuren en zijn behoeften. Er zijn dagelijkse leveringen aan kantoor voor vier of meer mensen mogelijk, en er is ook een weekendmenu.

 Een tunnel voor padden

Ingenieurs die aan de Canadese Vancouver Island Highway werkten, waren verrast te ontdekken dat de snelweg een andere belangrijke route kruiste — een „paddenpad”. Volgens het tijdschrift Beautiful British Columbia zag men „honderdduizenden drie centimeter grote Noordelijke padden” de onvoltooide snelweg oversteken tijdens hun migratie van hun broedplaatsen in de moerassen naar hun habitat in het binnenland. De mogelijke schade die de snelweg de padden kon berokkenen, „deed de ingenieurs van het project zich achter de oren krabben”. Hoe zouden ze het probleem oplossen? Craig Barlow, de milieucoördinator van het project, zei dat de ingenieurs een „systeem van afrasteringen [maakten] waardoor trekkende padden naar speciaal aangelegde droge gangen onder de snelweg worden geleid”. De Noordelijke pad, aldus het tijdschrift, is „uiterst gevoelig voor watervervuiling, verlies van woongebied en klimaatveranderingen”.

Oplichters profiteren van 11/9

Nog geen dag na de terroristische aanslagen van 11 september 2001 begonnen dieven en oplichters misbruik te maken van het verdriet en de vrijgevigheid die erop volgden. Sommigen deden zich voor als reddingswerkers en stalen van de plek van de ramp. Er werd op een avond zelfs een bulldozer van drie ton gestolen. Oplichterij vierde hoogtij. Sommigen verkochten zogenaamde beschermingsmiddelen tegen bioterrorisme en geneesmiddelen voor antrax. Anderen verkochten ’als aandenken’ aarde die van Ground Zero afkomstig heette te zijn. Een aantal personen diende vervalste levensverzekerings- en schadeclaims in. Eén echtpaar probeerde geld in te zamelen door te zeggen dat hun appartement, dat in werkelijkheid zes kilometer bij de plek van de ramp vandaan lag, schade had opgelopen. Veel mensen ontvingen uitkeringen voor „gestorven” familieleden die nog leefden of nooit hadden bestaan. Straathandelaars verkochten dingen zoals vlaggen en buttons, en zeiden dat de winst naar hulporganisaties zou gaan, maar hebben nooit iets van de opbrengst afgedragen. Een aantal oplichters gebruikte websites om geld in te zamelen dat volgens hen naar de slachtoffers zou gaan. Sommigen haalden de namen van vermisten van lijsten en belden hun familie op om persoonlijke inlichtingen te krijgen die ze vervolgens gebruikten om de identiteit van het slachtoffer te stelen. Het onderzoek naar deze misdaden is nog in volle gang.

Tuberculose houdt aan

Tuberculose (tb) is nog lang niet uitgeroeid, bericht de in Buenos Aires uitgegeven krant Clarín. Dat is vooral het geval in landen waar behoorlijk veel armoede is. In Argentinië „zijn er jaarlijks 14.000 nieuwe gevallen”, zegt het artikel. „Volgens een bericht van de Wereldgezondheidsorganisatie . . ., doodt deze ziekte nog steeds zo’n twee miljoen mensen per jaar.” Hoewel tb vaak in verband gebracht wordt met ondervoeding en armoede, lopen alle mensen gevaar door de zeer besmettelijke aard ervan. „Tuberculose is zeer infectueus, en overschrijdt alle sociale barrières”, aldus dr. Julio González Montaner, een baanbreker in het gebruik van geneesmiddelen ter bestrijding van tb. Hij legde uit dat iemand besmet kan worden in een vliegtuig, in zijn eigen buurt of op zijn werk.

Eerste lichtvervuilingswet

Tsjechië is het eerste land met een wet die lichtvervuiling verbiedt, aldus de Berliner Morgenpost. De wet, die de Verordening ter Bescherming van de Dampkring wordt genoemd, werd op 1 juni 2002 van kracht en heeft algemene steun gekregen onder astronomen en ook de bevolking in het algemeen. De wet definieert lichtvervuiling als „elke vorm van verlichting door kunstlicht die verder reikt dan het gebied waarvoor het licht is bedoeld, vooral als het min of meer omhoog gericht is”. Burgers en organisaties zijn verplicht strooilicht, dat het observeren van de nachtelijke hemel belemmert, te beperken door afgeschermde lichtarmaturen te gebruiken. Zelfs nog vóór 1 juni had het gebruik van zulke armaturen in de binnenstad van Brno de hoeveelheid strooilicht aanmerkelijk verminderd. „Het is een opvallende verbetering”, zei de Tsjechische astronoom Jan Hollan.

Wereldwijde lees- en schrijfproblemen

Hoe goed worden leerlingen tegenwoordig eigenlijk opgeleid? De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling heeft een onderzoek uitgevoerd gebaseerd op tests waarbij 265.000 leerlingen van de middelbare school van 15 jaar oud in 32 landen betrokken waren, om vast te stellen „in welke mate leerlingen tegen het einde van het verplichte onderwijs de kennis en vaardigheden bezitten die ze nodig hebben om volledig in de maatschappij te functioneren”. Uit hun bevindingen blijkt dat 6 procent van de leerlingen onder het „laagste niveau van leesvaardigheid” zit. Nog eens 12 procent kan alleen maar „zeer fundamentele leesopdrachten [aan] zoals het terugvinden van een eenvoudig stukje informatie of het vaststellen van het hoofdthema van een tekst”. Gemiddeld waren in alle landen meisjes beter in lezen en schrijven dan jongens. Finse leerlingen waren het beste in lezen, terwijl Japanse en Koreaanse leerlingen het het beste deden in natuur- en wiskunde. „In 20 van de 28 landen beziet meer dan één op de vier leerlingen de school als een plaats waar ze niet naar toe willen”, aldus het rapport.

Verdrongen nieuwsberichten

„Welke gebeurtenissen werden uit de media verdrongen door de ’Apocalyps’ [van 11 september 2001]?”, vroeg het Franse tijdschrift Médias. De nieuwsberichten die niet verschenen in 12 nationale en regionale kranten in Frankrijk gingen over een Amerikaans gevechtsvliegtuig dat boven Irak was neergeschoten, een aardbeving die Taiwan schokte, een tyfoon waarbij vijf mensen in Japan omkwamen en religieus geweld waardoor minstens 165 mensen in Nigeria omkwamen. Ander nieuws dat door de ramp met het World Trade Center werd overschaduwd, was een sportschandaal en de dood van een 14-jarige jongen die door een 15-jarig meisje werd neergestoken. Het enige Franse dagblad dat de koppen hield die gepland waren, was een sportkrant. Maar volgens Médias kwam dat alleen maar doordat een foto van voetballers die vóór de aftrap een minuut stilte in acht namen, niet op tijd binnenkwam om op de voorpagina gezet te worden.

De 40-jarige erfenis van roken

In 1962 publiceerde het Engelse Royal College of Physicians Smoking and Health (Roken en gezondheid), „de eerste ondubbelzinnige waarschuwing van een officieel orgaan in Groot-Brittannië over de gevaren van tabak”, zegt de Londense Independent. In die tijd rookte 70 procent van de mannen en 43 procent van de vrouwen. In de 40 jaar daarna „zijn in Engeland vijf miljoen mensen gestorven aan roken, 12 keer zo veel als er in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen”. Hoewel nu maar 29 procent van de mannen en 25 procent van de vrouwen rookt, worden sigaretten „nog steeds gepromoot, aantrekkelijk voorgesteld en verkocht aan jongeren”, aldus The Independent. Volgens een recent rapport van de Royal College, is het gebruik van tabak weer aan het toenemen en is het nog steeds de grootste bedreiging voor de volksgezondheid. Sir Richard Doll, die in een baanbrekend onderzoek in 1950 roken en longkanker met elkaar in verband bracht, zegt dat het nooit te laat is om met de gewoonte te stoppen. Hij zegt verder: „Mijn boodschap is, stop met roken en geniet meer en langer van het leven.”