Een blik op de wereld

De logica achter files

Hebt u zich weleens afgevraagd hoe het komt dat u, nadat u een tijdje in langzaam rijdend verkeer hebt gezeten, ineens weer met normale snelheid verder kunt rijden zonder dat u een aanleiding ziet voor de vertraging? „Er zijn empirische oorzaken voor zoiets lastigs als verkeersopstoppingen, zelfs als er geen sprake is van een ongeluk of een slecht wegdek”, bericht The Wall Street Journal. „Auto’s reageren net als de moleculen in een gas.” Zelfs een kleine vertraging veroorzaakt „een schokgolf” die zich naar achteren voortplant en ervoor zorgt dat auto’s ver daarachter  stapvoets moeten rijden. „Volgens een schatting heeft driekwart van de files geen aanwijsbare oorzaak”, zegt de krant. „De aanleiding heeft zich al uren geleden voorgedaan, maar de gevolgen blijven merkbaar.” Een andere route kiezen om files te vermijden, wil nog weleens werken als het in een stad relatief rustig is. Maar wanneer de straten volstromen en andere automobilisten hetzelfde doen, „hebt u net zo weinig kans een snelle route te vinden als in een winkel bij de kassa de snelste rij te kiezen”, zegt het artikel. „Relaxte bestuurders bereiken meestal meer dan bestuurders die krampachtig de snelste route proberen te vinden.”

Vroege nicotineverslaving

„Het eerste trekje aan een sigaret kan al genoeg zijn om een jonge tiener verslaafd te maken”, bericht de Canadese National Post. „Die opmerkelijke bevindingen zetten de heersende opvatting op zijn kop dat nicotineverslaving een langzaam proces is dat zich slechts na een paar jaar zwaar roken ontwikkelt.” Bij een onderzoek onder 1200 tieners, dat ongeveer zes jaar duurde, kwamen onderzoekers erachter dat „lichamelijke verslaving veel meer invloed uitoefent dan druk van leeftijdgenoten, zelfs bij degenen die maar zelden rookten”, aldus de krant. Volgens het onderzoek „beginnen de ontwenningsverschijnselen bij veel jonge tabaksgebruikers ergens tussen de eerste sigaret die ze roken en het moment dat ze dagelijks gaan roken”. De onderzoekers zeggen dat antirookcampagnes voor jongeren aangepast moeten worden zodat ze hen niet alleen helpen de druk te weerstaan om te gaan roken, maar ook degenen die al gerookt hebben helpen om nicotine te ontwennen.

Kun je ook te schoon zijn?

Veel mensen genieten ervan aan het eind van de dag een lange, hete douche of een lang, heet bad te nemen. Maar „overdreven wassen kan veel huidproblemen veroorzaken”, waarschuwt de Australische krant The Daily Telegraph. „Mensen douchen te vaak te lang en gebruiken de verkeerde producten voor hun huid.” Dermatoloog dr. Megan Andrews legt uit: „We voelen ons allemaal graag echt lekker schoon, maar als we ons lekker schoon voelen, betekent het in feite dat de huid beschadigd is . . . Mensen voelen zich goed maar wat ze doen, is schadelijk.” Waarom? Omdat extreme wasgewoonten ervoor zorgen dat de huid „ontdaan wordt van natuurlijke vetten, de beschermende laag van micro-organismen ontregeld raakt en het grootste orgaan van het lichaam vatbaar wordt voor kloofjes en krasjes”, zegt de krant. Daarnaast wordt opgemerkt dat je in de winter vanwege het droge weer „helemaal moet oppassen”. Andrews raadt aan niet meer dan één korte douche per dag te nemen.

Rampzalig advies

„Tot in de jaren 70 hadden de meeste dorpen in Bangladesh en West-Bengalen [India] ondiepe putten gegraven of water uit vijvers en rivieren gehaald — en dus hadden ze geregeld last van cholera, dysenterie en andere ziekten die door water worden overgebracht”, bericht The Guardian Weekly. „Toen gaven de VN mensen het advies diepe ’pijpputten’ te slaan in aquifers (waterhoudende grondlagen) om aan schoon water te komen dat vrij was van ziektekiemen.” Er werden bijna 20 miljoen waterputten geslagen in Bangladesh, Birma (nu Myanmar), China, Kambodja, Laos, Nepal, Pakistan, Thailand, Vietnam en West-Bengalen. Maar veel van de bronnen bleken in arseenhoudende afzettingen diep onder de oppervlakte te zijn geslagen. Het gevolg was dat zo veel mensen arsenicumvergiftiging hebben opgelopen dat de Wereldgezondheidsorganisatie dit „de grootste massavergiftiging uit de geschiedenis” heeft genoemd. Ongeveer 150 miljoen mensen hebben de afgelopen 20 jaar het verontreinigde water gedronken. Alleen al in Bangladesh zijn er 15.000 ernstige gevallen van arsenicumvergiftiging. Plaatselijke groepen, regeringen en de VN overwegen verschillende opties, maar er is nog geen uitvoerbare strategie gevonden om de situatie te verhelpen.

Zelfmoord bij kinderen

„Tachtig procent van de kinderen die zelfmoord plegen of dat proberen, kondigt dit dagen of maanden van tevoren mondeling of schriftelijk aan”, aldus de krant Milenio van Mexico-Stad. De voornaamste redenen waarom minderjarigen hun levenslust verliezen, zijn mishandeling (lichamelijk, emotioneel of verbaal), seksueel misbruik, het uiteenvallen van het gezin en problemen die met school te maken hebben. Volgens José Luis Vázquez, psychiatrisch deskundige aan het Mexicaanse Instituut voor Sociale Zekerheid, is de dood op de televisie en in films, computerspelletjes en boeken zoiets gewoons geworden dat kinderen een verkeerd beeld hebben van de waarde van het leven. Hij voegt eraan toe dat 15 van de 100 kinderen tussen de acht en tien jaar zelfmoordgedachten hebben, en dat 5 procent daarvan erin slaagt zich van het leven te beroven. De krant adviseert om er aandacht aan te besteden als kinderen het over zelfmoord hebben, en het niet af te doen als een kwestie van chantage of een poging om aandacht te krijgen. Er wordt verder gezegd: „Ouders moeten tijd met hun kinderen doorbrengen en met hen spelen, nooit stoppen met communiceren en altijd liefde tonen.”

Agressie is slecht voor u

Volgens Valentina D’Urso, docente psychologie aan de Universiteit van Padua in Italië, „is agressie een fenomeen dat blijft toenemen in onze samenleving, maar een negatieve uitwerking heeft op ons lichaam”. De spieren spannen zich, de hartslag en ademhaling versnellen en het lichaam komt in een stresstoestand. Iemand die woedend is, kan ook minder helder denken en heeft zichzelf minder in de hand. „We moeten leren alert te zijn op risicosituaties . . . We moeten direct rustig ’ik ben het er niet mee eens’ zeggen, en dan zal ons leven veel prettiger zijn”, zegt D’Urso.

Gestreste artsen

Het Canadese Medisch Genootschap heeft onlangs een enquête gehouden onder 2251 artsen in het hele land en „kwam erachter dat 45,7 procent van hen in een vergevorderd stadium van een burn-out was, gekenmerkt door emotionele uitputting, een cynische houding en gevoelens van onbekwaamheid in hun werk”, zegt de Vancouver Sun. Volgens dr. Paul Farnan, coördinator van een hulpprogramma voor artsen in British Columbia, zijn factoren die bij veel artsen tot stress bijdragen dat ze moeilijk vervanging kunnen vinden als ze vrij willen nemen, dat ze veel te vaak oproepbaar moeten zijn en dat ze overweldigend veel papierwerk hebben. Dr. Farnan spoort gestreste artsen aan een balans in hun leven te vinden door tijd met hun gezin door te brengen en dingen te doen die hun emotionele en geestelijke voldoening geven.