De zienswijze van de bijbel

Is Jezus wel aan een kruis gestorven?

HET kruis is een van de meest herkenbare religieuze symbolen die de mens kent. Miljoenen mensen vereren het omdat ze het beschouwen als het heilige werktuig waaraan Jezus ter dood werd gebracht. De rooms-katholieke auteur en archeoloog Adolphe-Napoleon Didron schreef dat „het kruis, een soortgelijke, zo niet gelijke, verering heeft ontvangen als Christus; dit heilige hout wordt haast evenzeer vereerd als God zelf.”

Sommige mensen zeggen dat het kruis hun het gevoel geeft dichter bij God te zijn wanneer ze bidden. Anderen gebruiken het als een amulet omdat ze denken dat het hen beschermt tegen kwaad. Maar moet het kruis voor christenen een voorwerp van verering zijn? Is Jezus wel aan een kruis gestorven? Wat leert de bijbel hierover?

Wat wordt door het kruis gesymboliseerd?

Lang voor het christelijke tijdperk gebruikten de oude Babyloniërs al kruisen als symbolen bij hun aanbidding van de vruchtbaarheidsgod Tammuz. Het gebruik van het kruis verbreidde zich naar Egypte, India, Syrië en China. Eeuwen later vermengden de Israëlieten hun aanbidding van Jehovah met handelingen ter verering van de valse god Tammuz. De bijbel noemt deze vorm van aanbidding een ’verfoeilijkheid’. — Ezechiël 8:13, 14.

De evangelieverslagen van Mattheüs, Markus, Lukas en Johannes gebruiken het Griekse woord stauʹros ter aanduiding van het werktuig waaraan Jezus stierf (Mattheüs 27:40; Markus 15:30; Lukas 23:26). Het woord stauʹros verwijst naar een rechtopstaande paal of staak. Het boek The Non-Christian Cross van J. D. Parsons legt uit: „In geen van de vele geschriften die het Nieuwe Testament vormen, komt ook maar één enkele zin voor waarin, in het oorspronkelijke Grieks, zelfs maar indirect te kennen wordt gegeven dat de stauros die in het geval van Jezus werd gebruikt anders was dan een gewone stauros, laat staan dat deze, in plaats van één stuk hout te zijn, uit twee stukken  zou bestaan die in de vorm van een kruis aan elkaar zouden zijn bevestigd.”

Zoals in Handelingen 5:30 staat opgetekend, gebruikte de apostel Petrus het woord xuʹlon, wat „boom” betekent, als synoniem voor stauʹros, waarmee hij niet naar een uit twee balken bestaand kruis verwees, maar naar een simpel, rechtopstaand stuk hout of een boom. Pas driehonderd jaar na Jezus’ dood propageerden enkelen die voorgaven christenen te zijn het idee dat Jezus aan een uit twee balken bestaand kruis werd terechtgesteld. Maar deze zienswijze was gebaseerd op overlevering en een verkeerd gebruik van het Griekse woord stauʹros. Het is opmerkenswaard dat op enkele oude tekeningen die Romeinse terechtstellingen afbeelden een simpele houten paal of een boom te zien is.

„Hoedt u voor de afgoden”

Een belangrijker vraag voor ware christenen is of het passend is het werktuig te vereren waarmee Jezus werd terechtgesteld. Of het nu om een simpele rechtopstaande martelpaal, een kruis, een boog, een lans of een mes gaat, moet zo’n werktuig bij de aanbidding gebruikt worden?

Stel dat iemand van wie u houdt op brute wijze was vermoord en het moordwapen als bewijs aan de rechtbank werd overhandigd. Zou u proberen in het bezit te komen van het moordwapen, er foto’s van nemen en daar veel afdrukken van laten maken om die te verspreiden? Zou u, in allerlei grootten, replica’s van het wapen laten maken? Zou u ze in sieraden laten verwerken? Of zou u die kopieën commercieel laten maken en die aan uw vrienden en familieleden verkopen om te worden vereerd? Waarschijnlijk zou u dat een walgelijk idee vinden! Toch zijn dat nu net de dingen die met het kruis zijn gedaan!

Bovendien verschilt het gebruik van het kruis bij de aanbidding niet van het gebruik van beelden bij de aanbidding, een praktijk die in de bijbel wordt veroordeeld (Exodus 20:2-5; Deuteronomium 4:25, 26). Volledig in overeenstemming met de leer van het ware christendom gaf de apostel Johannes zijn medechristenen de volgende vermaning: „Hoedt u voor de afgoden” (1 Johannes 5:21). Ze deden dat zelfs als dit de dood in de Romeinse arena betekende.

De eerste-eeuwse christenen kenden echter grote waarde toe aan de offerandelijke dood van Christus. Dat geldt ook voor ware christenen in deze tijd. Hoewel het werktuig dat werd gebruikt om Jezus te martelen en te doden niet vereerd dient te worden, gedenken ze wel zijn dood als het middel waardoor God redding verschaft aan onvolmaakte mensen (Mattheüs 20:28). Die allesovertreffende uiting van Gods liefde zal voor waarheidlievende mensen ongekende zegeningen brengen, waaronder het vooruitzicht op eeuwig leven. — Johannes 17:3; Openbaring 21:3, 4.

[Illustratie op blz. 12]

Op enkele oude tekeningen van Romeinse terechtstellingen is een eenvoudige houten paal te zien

[Verantwoording]

Rare Books Division, The New York Public Library, Astor, Lenox and Tilden Foundations