De zienswijze van de bijbel

Is de heilige geest een persoon?

WAT is Gods heilige geest? In de openingswoorden van de bijbel lezen we dat de heilige geest, ook wel „Gods werkzame kracht” genoemd, ’zich heen en weer bewoog over de oppervlakte van de wateren’ (Genesis 1:2). In het verslag van Jezus’ doop lezen we dat God in „de hemelen” was, maar dat de heilige geest „gelijk een duif” op Jezus neerdaalde (Mattheüs 3:16, 17). Bovendien sprak Jezus over de heilige geest als een „helper”. — Johannes 14:16.

Deze en andere bijbelpassages hebben sommigen tot de conclusie gebracht dat de heilige geest een persoon is, zoals ook God, Jezus en de engelen afzonderlijke geestelijke personen zijn. Enkele van de invloedrijkste religies van de christenheid leren al eeuwenlang dat de heilige geest een persoon is. Ondanks deze aloude leerstelling verkeren veel kerkgangers op dit punt nog steeds in verwarring, en sommige zijn het zelfs oneens met hun geestelijken. Uit een onlangs gehouden enquête bijvoorbeeld bleek dat 61 procent van de ondervraagden geloofde dat Gods geest „een symbool van Gods tegenwoordigheid of kracht is, maar geen levend wezen”. Maar wat zegt de bijbel?

Wat de bijbel zegt

Een eerlijke bijbellezer kan niet anders dan tot de conclusie komen dat de heilige geest niet beantwoordt aan de officiële kerkelijke beschrijvingen waarin hij als een persoon wordt voorgesteld. Kijk bijvoorbeeld eens naar de volgende bijbelverslagen.

1. De bijbel zegt dat toen Maria, de moeder van Jezus, haar nicht Elisabeth bezocht, het ongeboren kind in Elisabeths schoot opsprong, „en Elisabeth werd met heilige geest vervuld” (Lukas 1:41). Is het logisch dat een persoon „vervuld” wordt met een andere persoon?

2. Toen Johannes de Doper met zijn discipelen over Jezus sprak als degene die na hem zou komen, zei hij: „Ik doop u wel met water . . ., maar hij die na mij komt, is sterker dan ik, en ik ben niet waardig hem van zijn sandalen te ontdoen. Die zal u dopen met heilige geest” (Mattheüs 3:11). Johannes zal beslist niet aan de heilige geest als een persoon hebben gedacht toen hij zei dat mensen ermee gedoopt zouden worden.

3. Toen de apostel Petrus een Romeinse legeroverste en zijn gezin bezocht, zei hij dat Jezus door God gezalfd was „met heilige geest en kracht” (Handelingen 10:38). Even later „viel de heilige geest op” de legeroverste en zijn huisgezin. Het verslag zegt dat velen verbaasd stonden „omdat de vrije gave van de heilige geest ook op mensen uit de natiën werd uitgestort” (Handelingen 10:44, 45). Ook hier komen de bewoordingen niet overeen met de gedachte dat de heilige geest een persoon zou zijn.

Het is niet ongebruikelijk dat in Gods Woord dingen die geen persoon zijn, gepersonifieerd worden. Enkele voorbeelden zijn wijsheid, onderscheidingsvermogen, zonde, dood en onverdiende goedheid (Spreuken 8:1–9:6; Romeinen 5:14, 17, 21; 6:12). Jezus zei dat „de wijsheid [wordt] gerechtvaardigd door al haar kinderen”, oftewel haar goede resultaten (Lukas 7:35).  Het is duidelijk dat de wijsheid geen persoon is met letterlijke kinderen! Zo is ook de heilige geest geen persoon, ook al wordt hij in sommige gevallen gepersonifieerd.

Wat is de heilige geest?

In de bijbel wordt over Gods heilige geest gesproken als Gods kracht in actie. Een nauwkeurige vertaling van de Hebreeuwse tekst van de bijbel noemt Gods geest dan ook „Gods werkzame kracht” (Genesis 1:2). Deze gedachte wordt door de hele bijbel heen ondersteund. — Micha 3:8; Lukas 1:35; Handelingen 10:38.

God is niet, zoals veel mensen geloven, overal aanwezig. Hij woont in het geestenrijk, in een „vaste woonplaats” of verblijfplaats (1 Koningen 8:39; 2 Kronieken 6:39). De bijbel spreekt ook over een specifieke plaats waar God zich bevindt en waar hij zijn „troon” heeft (1 Koningen 22:19; Jesaja 6:1; Daniël 7:9; Openbaring 4:1-3). Maar vanuit die „vaste woonplaats” kan hij met zijn werkzame kracht elke hoek van zowel het geestenrijk als het stoffelijke rijk bereiken. — Psalm 139:7.

In 1879 gaf de bijbelgeleerde Charles L. Ives een toepasselijke illustratie van Gods vermogen om vanuit een vaste plaats zijn macht uit te oefenen. Hij schreef: „We zeggen bijvoorbeeld: ’Doe de luiken open en laat de zon in de kamer komen.’ We bedoelen niet de echte, letterlijke zon, maar de zonnestralen, dat wat uitgaat van de zon.” Zo hoeft ook God zich niet naar de plaatsen te begeven waar hij zijn werkzame kracht wil aanwenden. Hij maakt gewoon gebruik van zijn heilige geest, die de verste uithoeken van de schepping kan bereiken. Een juist begrip van wat de heilige geest is — Gods machtige werkzame kracht — kan u het vertrouwen geven dat Jehovah zijn beloften zal vervullen.

VRAAGT U ZICH WELEENS AF:

▪ Leert de bijbel dat de heilige geest een persoon is? — Handelingen 10:44, 45.

▪ Wat is de heilige geest? — Genesis 1:2.

▪ Hoe ver reikt Gods heilige geest? — Psalm 139:7.