Werken aan een gelukkig huwelijk

HET huwelijk is te vergelijken met een reis, een lange tocht waarop zich veel verrassingen voordoen, zowel mooie als pijnlijke. Op onverwacht ’moeilijk terrein’ kunnen lastige obstakels opdoemen, die misschien onoverkomelijk lijken. Toch maken velen zonder al te veel problemen een succes van deze reis. Succes in het huwelijk is in feite niet echt af te meten aan de hoogte- en dieptepunten van de reis, maar aan de manier waarop een echtpaar hiermee omgaat.

Waardoor kan deze reis volgens u beter en prettiger verlopen? Veel echtparen hebben behoefte aan een ’wegenkaart’ om hun de weg te wijzen. De meest betrouwbare, gezaghebbende ’kaart’ voor het huwelijk is opgesteld door de Insteller van het huwelijk, Jehovah God. Maar zijn geïnspireerde Woord, de Bijbel, is geen toverformule. In plaats daarvan staan er praktische aanwijzingen in die echtparen moeten opvolgen om een gelukkig huwelijk te hebben. — Psalm 119:105; Efeziërs 5:21-33; 2 Timotheüs 3:16.

Hier volgen enkele van die Bijbelse aanwijzingen — belangrijke Bijbelse beginselen — die u kunnen begeleiden op uw reis, met een gelukkig huwelijk als resultaat.

▸ Bezie het huwelijk als heilig. ’Wat God onder één juk heeft samengebracht, brenge geen mens vaneen’ (Mattheüs 19:6). De Schepper stelde de huwelijksregeling in toen hij de eerste man, Adam, voorstelde aan zijn vrouw, Eva (Genesis 2:21-24). Christus Jezus was in zijn voormenselijk bestaan ooggetuige geweest van deze gebeurtenis, en hij bevestigde dat de huwelijksverbintenis tussen Adam en Eva bedoeld was als het begin van een blijvende relatie. Hij zei: „Hebt gij niet gelezen dat hij die hen heeft geschapen, hen van het begin af als man en als vrouw heeft gemaakt en gezegd heeft: ’Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en de twee zullen één vlees zijn’? Dus zijn zij niet langer twee, maar één vlees. Wat God derhalve onder één juk heeft samengebracht, brenge geen mens vaneen.” — Mattheüs 19:4-6.

Toen Jezus zei: ’Wat God onder één juk heeft samengebracht’, bedoelde hij niet dat huwelijken in de hemel gesloten worden. Hij bevestigde dat God zelf de huwelijksregeling heeft ingesteld en dat die daarom als heilig moet worden bezien. *

Natuurlijk willen een man en vrouw zich niet „onder één juk” bevinden in een koude, liefdeloze verbintenis. Ze willen graag een huwelijksband waarin beiden zich kunnen ontplooien en gelukkig kunnen zijn. Ze kunnen samen gelukkig zijn onder dat juk als ze de praktische raad toepassen die de Schepper in de Bijbel heeft gegeven.

Omdat we allemaal onvolmaakt zijn, zijn misverstanden en meningsverschillen onvermijdelijk. Maar vaak is het voor geluk in een huwelijk belangrijker hoe de partners met hun verschillen omgaan dan hoe goed ze bij elkaar passen. Een van de belangrijkste vaardigheden voor het huwelijk is dan ook het vermogen meningsverschillen op een liefdevolle manier bij te leggen, want liefde „is een volmaakte band van eenheid”. — Kolossenzen 3:14.

▸ Praat met respect. „Er bestaat er een die onbezonnen spreekt als met de steken van een zwaard, maar de tong van de wijzen is genezing” (Spreuken 12:18). Wetenschappers hebben  ontdekt dat de meeste gesprekken net zo eindigen als ze beginnen. Als een gesprek dus met respect begint, zal het waarschijnlijk ook zo eindigen. Maar u weet ook hoeveel pijn het kan doen als iemand van wie u houdt ondoordachte dingen tegen u zegt. Doe er daarom moeite voor om zelf met waardigheid, respect en liefde te praten en leg dit ook in gebed voor (Efeziërs 4:31). „Hoewel we elkaars zwakheden zien,” vertelt Haruko, * een Japanse die al 44 jaar getrouwd is, „proberen we in onze woorden en houding respect voor elkaar te tonen. Dat heeft ons geholpen een succes van ons huwelijk te maken.”

▸ Leer vriendelijk en meelevend te zijn. „Wordt vriendelijk jegens elkaar, teder meedogend” (Efeziërs 4:32). Als er grote meningsverschillen zijn, kan boosheid makkelijk boosheid uitlokken. De Duitse Annette, die al 34 jaar gelukkig getrouwd is, erkent: „Het is niet altijd makkelijk bij stress rustig te blijven. Je bent geneigd dingen te zeggen die je partner van streek maken, wat de situatie alleen maar verergert.” Maar als u moeite doet om vriendelijk en meelevend te zijn, is dat een grote hulp om de weg naar een gelukkig huwelijk te effenen.

▸ Wees nederig. „Handel niet uit rivaliteit of ijdelheid, maar wees nederig en sla de anderen hoger aan dan jezelf” (Filippenzen 2:3, Anne de Vries). Vaak ontstaat onenigheid doordat iemand uit trots zijn of haar partner de schuld van iets wil geven in plaats van nederig naar manieren te zoeken om het makkelijker voor elkaar te maken. Nederigheid kan u helpen de neiging te onderdrukken uw gelijk te willen halen als er een meningsverschil is.

▸ Wees niet snel geërgerd. „Haast u niet in uw geest om geërgerd te raken” (Prediker 7:9). Probeer niet toe te geven aan de neiging tegen het standpunt van uw partner in te gaan of in de verdediging te gaan als uw partner vraagtekens zet bij iets wat u hebt gezegd of gedaan. Luister in plaats daarvan naar wat uw partner zegt en neem dat serieus. Denk goed na voordat u iets terugzegt. Veel echtparen leren te laat dat een hart winnen belangrijker is dan een discussie winnen.

▸ Weet wanneer u zich stil moet houden. „Ieder mens moet vlug zijn om te horen, langzaam om te spreken, langzaam met betrekking tot gramschap” (Jakobus 1:19). Goede communicatie is ongetwijfeld een van de belangrijkste factoren voor een gelukkig huwelijk. Waarom spreekt de Bijbel dan over „een tijd om zich stil te houden”? (Prediker 3:7) Dat kan een moment zijn om actief en doelbewust te luisteren, een heel belangrijk aspect van communiceren, waarbij u erachter probeert te komen hoe uw huwelijkspartner ergens echt over denkt en waarom hij of zij zo denkt.

 ▸ Luister met empathie. „Verheugt u met mensen die zich verheugen; weent met mensen die wenen” (Romeinen 12:15). Empathie is onmisbaar voor zinvolle communicatie, omdat u daardoor de diepste gevoelens van uw partner kunt voelen. Het helpt een sfeer te creëren waarin beiden met respect en waardigheid met de mening en gevoelens van de ander omgaan. De Braziliaanse Nella, die al 32 jaar getrouwd is, vertelt: „Als we over onze problemen praten, luister ik altijd heel goed zodat ik de gedachten en gevoelens van Manuel kan begrijpen.” Als uw partner aan het woord is, is het voor u een tijd om ’u stil te houden’ en met empathie te luisteren.

▸ Uit geregeld uw waardering. „Betoont u dankbaar” (Kolossenzen 3:15). Een kenmerk van sterke huwelijken is dat man en vrouw ervoor zorgen dat hun partner zich gewaardeerd voelt. Maar in de dagelijkse routine van het getrouwde leven verwaarlozen sommige echtparen dit belangrijke aspect van de communicatie en gaan ze er gewoon van uit dat hun partner zich wel gewaardeerd voelt. Dr. Ellen Wachtel zegt: „De meeste echtparen zouden elkaar het gevoel kunnen geven dat ze gewaardeerd worden als ze er maar aan zouden denken.”

Vooral vrouwen hebben het nodig dat hun man hen liefdevol geruststelt en hen laat merken dat ze gewaardeerd worden. Als man kunt u veel betekenen voor uw huwelijk en het welzijn van uw vrouw, en van uzelf, door moeite te doen om uw waardering te uiten voor de goede dingen die uw vrouw doet en haar goede eigenschappen.

Zowel verbale als non-verbale uitingen daarvan zijn belangrijk. Wanneer u als man uw vrouw teder kust, haar vriendelijk aanraakt en lief naar haar glimlacht, zegt dat meer dan ’Ik hou van je’. Het verzekert haar ervan dat ze bijzonder voor u is en dat u haar nodig hebt. Bel haar op of stuur haar een sms’je of e-mailtje om te zeggen: ’Ik mis je’ of ’Hoe gaat het met je?’ Als u dat sinds de verkeringstijd steeds minder bent gaan doen, zou het goed zijn die gewoonte nieuw leven in te blazen. Blijf moeite doen erachter te komen wat het hart van uw partner raakt.

De woorden van de moeder van koning Lemuël van het oude Israël zijn heel toepasselijk: „Haar man is vol lof. ’Er zijn meer goede vrouwen,’ zegt hij dan, ’maar jij overtreft ze allemaal’” (Spreuken 31:1, 28, 29, GNB). Wanneer hebt u uw vrouw voor het laatst een compliment gegeven? Of wat was de laatste keer dat u als vrouw uw man een compliment gaf?

▸ Wees er snel bij te vergeven. „Laat de zon niet ondergaan terwijl gij in een geërgerde stemming verkeert” (Efeziërs 4:26). In het huwelijk  ontkomt u niet aan uw eigen fouten en die van uw partner. Daarom is het belangrijk bereid te zijn elkaar te vergeven. Clive en Monica wonen in Zuid-Afrika en zijn al 43 jaar getrouwd. Zij hebben gemerkt dat deze Bijbelse raad heel nuttig is. Clive zegt: „We proberen het beginsel in Efeziërs 4:26 toe te passen, en we proberen elkaar snel te vergeven omdat we weten dat God daar blij mee is. Dat geeft ons een prettig gevoel, en we gaan met een zuiver geweten slapen en hebben een goede nachtrust.”

Een wijze oude spreuk zegt: ’Het siert een mens als hij fouten door de vingers ziet’ (Spreuken 19:11, De Nieuwe Bijbelvertaling). Annette, die al eerder werd aangehaald, is het daarmee eens en voegt eraan toe: „Een goed huwelijk is niet mogelijk zonder vergeving.” Ze legt uit waarom: „Anders groeit er wrok en wantrouwen, en dat vergiftigt een huwelijk. Door te vergeven wordt de huwelijksband versterkt en groei je dichter naar elkaar toe.”

Als u uw partner gekwetst hebt, trek dan niet de conclusie dat hij of zij daar wel weer overheen komt. Om vrede te sluiten moet u iets doen wat voor veel mensen erg moeilijk is: toegeven dat u een fout hebt gemaakt. Toch moet u een manier vinden om nederig zoiets te zeggen als: ’Het spijt me, schat. Ik zat verkeerd.’ Als u nederig uw excuses aanbiedt, zult u het respect en vertrouwen van de ander winnen en zelf meer innerlijke rust hebben.

▸ Blijf uw partner en uw huwelijk trouw. „Dus zijn zij [man en vrouw] niet langer twee, maar één vlees. Wat God derhalve onder één juk heeft samengebracht, brenge geen mens vaneen” (Mattheüs 19:6). U hebt elkaar, met God en de mensen als getuige, plechtig beloofd bij elkaar te blijven, ook als er problemen ontstaan. * Maar trouw is meer dan een formele plicht. De motivatie erachter is oprechte liefde en het is een uiting van respect en eer voor elkaar en voor God. Ondermijn dus nooit uw heilige huwelijksverbintenis door te flirten, maar toon alleen romantische belangstelling voor uw eigen partner. — Mattheüs 5:28.

▸ Zelfopoffering versterkt de band. ’Houd niet alleen uit persoonlijke belangstelling het oog op uw eigen zaken, maar ook uit persoonlijke belangstelling op die van de anderen’ (Filippenzen 2:4). De behoeften en voorkeuren van uw partner boven die van uzelf stellen, is een belangrijke manier om de band te versterken. Premji, die al twintig jaar getrouwd is, helpt zijn vrouw, die fulltime werkt, bij het huishouden. „Ik help Rita met koken, schoonmaken en andere karweitjes, zodat ze tijd en energie overheeft voor dingen die ze leuk vindt.”

Inspanning wordt beloond

Sommigen komen misschien in de verleiding de moed op te geven omdat het opbouwen van een gelukkig huwelijk zo veel inspanningen kost. Maar laat u er niet door problemen toe brengen uw partner in de steek te laten of alles op te geven wat u al in uw huwelijk hebt geïnvesteerd, het deel van de reis dat u al samen hebt afgelegd.

Sid, die al 33 jaar gelukkig getrouwd is, zegt: „Als je echt laat zien dat je wilt dat je huwelijk slaagt, zal Jehovah dat zegenen.” Als u elkaar in moeilijke tijden loyaal steunt en samen geniet van de goede tijden, zult u samen veel voldoening vinden op de reis door een gelukkig huwelijk.

[Voetnoten]

[Inzet op blz. 6]

De Bijbel is als een kaart op de reis door het huwelijk

[Kader/Illustratie op blz. 7]

Wanneer u een probleem moet bespreken

▪ Spreek een tijd af waarop u allebei niet moe bent.

▪ Uit geen kritiek maar wees positief tegen elkaar.

▪ Onderbreek elkaar niet, maar luister en praat om beurten.

▪ Erken de gevoelens van uw partner.

▪ Laat merken dat u empathie voor elkaar hebt, ook als u het oneens bent.

▪ Wees redelijk en flexibel.

▪ Bied nederig uw excuses aan als u een fout maakt.

▪ Uit uw waardering en liefde.

[Kader/Illustratie op blz. 8]

Wat te doen voor een gelukkig huwelijk

▪ Houd vast aan Bijbelse waarheden die het huwelijk versterken.

▪ Maak tijd voor uw huwelijk en uw partner.

▪ Toon hartelijkheid, liefde en genegenheid.

▪ Wees betrouwbaar en toegewijd.

▪ Wees vriendelijk en respectvol.

▪ Verdeel de huishoudelijke taken.

▪ Draag bij tot gesprekken waar u beiden voldoening uit haalt.

▪ Lach met elkaar en ontspan u samen.

▪ Blijf werken aan een hechte band.

[Kader/Illustratie op blz. 9]

Persoonlijke vragen

▪ Waar moet ik in mijn huwelijk het meest aan werken?

▪ Hoe ga ik dat doen?