EEN gezegde luidt: Het geld regeert de wereld. Tot op zekere hoogte klopt dat. We hebben nu eenmaal geld nodig om eten of kleding te kopen en om de huur of hypotheek van een huis te betalen. ‘Geld is enorm belangrijk in onze maatschappij’, zegt een financieel redacteur. ‘Als we niet meer met geld zouden kunnen betalen, zou er binnen een maand paniek en oorlog uitbreken.’

Natuurlijk is niet alles met geld te koop. Arne Garborg, een Noorse dichter, zei dat je met geld ‘eten kan kopen, maar geen eetlust; medicijnen, maar geen gezondheid; een lekker bed, maar geen slaap; kennis, maar geen wijsheid; glamour, maar geen schoonheid; pracht en praal, maar geen gezelligheid; plezier, maar geen vreugde; kennissen, maar geen vrienden; bedienden, maar geen trouw.’

Iemand met een evenwichtige kijk op geld — die geld als een middel ziet, niet als een doel op zich — zal waarschijnlijk tevredener zijn. De Bijbel waarschuwt ons dat ‘de liefde voor geld een wortel is van allerlei schadelijke dingen, en door hun streven op die liefde te richten, (...) hebben sommigen zich overal met vele pijnen doorboord’ (1 Timotheüs 6:10).

De liefde voor geld veroorzaakt problemen, niet geld op zich. Als geld een obsessie wordt, kan het vriendschappen en familiebanden kapotmaken. Bekijk de volgende voorbeelden eens.

 Daniël: * ‘Ik vond Thomas altijd aardig en eerlijk. We waren bevriend en hadden nooit problemen, totdat hij mijn oude auto kocht. Ik wist niet dat er iets mis was met de auto. Thomas ging er schriftelijk mee akkoord de auto in de huidige staat over te nemen. Drie maanden later kapte de auto ermee. Thomas voelde zich bedrogen, werd kwaad en eiste dat ik zijn geld teruggaf. Ik was stomverbaasd! Ik probeerde met hem te praten, maar hij werd agressief. Toen geld een probleem werd, was de vriendelijke Thomas die ik kende ver te zoeken.’

Esin: ‘Nesrim is mijn enige zusje. We konden altijd goed met elkaar opschieten en ik had nooit gedacht dat geld onze band kapot zou kunnen maken. Maar dat gebeurde toch. Toen mijn ouders stierven, lieten ze ons een kleine erfenis na. Ze hadden bepaald dat we allebei evenveel zouden krijgen. Mijn zusje ging tegen de wens van mijn ouders in en eiste dat ze meer geld kreeg. Omdat ik ervoor koos de instructies van mijn ouders op te volgen, ontplofte ze en begon ze me te bedreigen. Ze neemt het me nog steeds heel erg kwalijk.’

Door een verkeerde kijk op geld kan er vooroordeel ontstaan. Een rijk iemand kan bijvoorbeeld denken dat een arm iemand te lui is om zijn situatie te veranderen. Iemand die weinig heeft, denkt misschien al snel dat mensen met meer geld materialistisch of hebberig zijn. Leanne, een tiener uit een relatief rijk gezin, kreeg ook te maken met zulke vooroordelen. Ze zegt:

‘Ik stond altijd bekend als het meisje met de steenrijke vader. Ik kreeg vaak te horen: “Als jij iets wilt hebben, hoef je het alleen maar aan je pappie te vragen” of “Sorry hoor dat we niet allemaal zo rijk zijn en niet zulke dure auto’s hebben als jouw familie.” Uiteindelijk vroeg ik mijn vrienden of ze wilden stoppen met die opmerkingen, omdat die pijn deden. Ik wilde niet bekendstaan als iemand met veel geld, maar als iemand die aardig is voor anderen.’

De Bijbel spreekt niet veroordelend over geld of mensen met geld — ook niet als ze er veel van hebben. Het gaat niet om de hoeveelheid geld die iemand heeft maar om zijn houding tegenover geld. De Bijbel geeft evenwichtige raad over geld en die raad is nog steeds actueel. De volgende voorbeelden zijn daar een bewijs van.

DE BIJBEL ZEGT: ‘Tob u niet af om rijkdom te verwerven’ (Spreuken 23:4).

Volgens het boek The Narcissism Epidemic zullen personen die rijk willen worden sneller ‘psychische problemen hebben; ook hebben ze meer lichamelijke klachten, zoals keelpijn, rugpijn en hoofdpijn, en ze drinken vaak te veel alcohol of gebruiken drugs. Streven naar financieel succes maakt mensen blijkbaar ongelukkig.’

 DE BIJBEL ZEGT: ‘Laat uw levenswijze vrij zijn van de liefde voor geld, en weest tevreden met de tegenwoordige dingen’ (Hebreeën 13:5).

Een tevreden persoon kan zich nog wel zorgen maken over geld, maar hij kan zijn zorgen relativeren. Iemand die tevreden is zal bijvoorbeeld niet overdreven reageren op een financiële tegenslag. Hij zal proberen de houding van Paulus na te volgen, die schreef: ‘Ik weet wat het zeggen wil weinig te hebben, ik weet wat het zeggen wil overvloed te hebben. In alles en in alle omstandigheden heb ik van beide het geheim geleerd: verzadigd te zijn en honger te lijden, overvloed te hebben en gebrek te lijden’ (Filippenzen 4:12).

DE BIJBEL ZEGT: ‘Wie op zijn rijkdom vertrouwt — hijzelf zal vallen’ (Spreuken 11:28).

Volgens onderzoekers leiden geldproblemen in een huwelijk vaak tot een scheiding. Ook is het een reden voor sommigen om zelfmoord te plegen. Voor sommige mensen is geld dus belangrijker dan huwelijksgeloften of zelfs hun leven! In tegenstelling daarmee vertrouwen evenwichtige mensen niet op geld. Ze erkennen de wijsheid van Jezus’ woorden: ‘Ook al heeft iemand overvloed, zijn leven spruit niet voort uit de dingen die hij bezit’ (Lukas 12:15).

Een zelfonderzoek kan duidelijk maken of u te veel waarde hecht aan geld. Stel uzelf de volgende vragen eens.

• Ben ik geïnteresseerd in methoden om snel rijk te worden?

• Vind ik het moeilijk gul te zijn?

• Zijn de meesten van mijn vrienden mensen die alleen maar over hun geld en hun spullen praten?

• Lieg ik of doe ik andere oneerlijke dingen om aan geld te komen?

• Voel ik me belangrijk als ik geld heb?

• Ben ik altijd met geld bezig?

• Heeft mijn houding tegenover geld een slechte invloed op mijn gezondheid en mijn gezinsleven?

  Leer gul te zijn door aan anderen te geven

Als u op een of meer van deze vragen ja hebt geantwoord, probeer die materialistische neigingen dan tegen te gaan. Vermijd vriendschap met mensen die te veel waarde hechten aan geld en spullen. Ga om met mensen voor wie normen en waarden belangrijker zijn dan geld.

Laat geld nooit te belangrijk worden. Het moet altijd ondergeschikt zijn aan vrienden, familie en uw mentale en lichamelijke gezondheid. Als u dat doet, laat u zien dat u niet te veel waarde hecht aan geld.