1, 2. Waarom is Jonathans vriendschap met David een bijzonder voorbeeld van loyaliteit?

JONATHAN moet erg onder de indruk zijn geweest van de manier waarop de jonge David de strijd was aangegaan met de reus Goliath. Nu stond David ‘met het hoofd van de Filistijn in zijn hand’ voor koning Saul van Israël, Jonathans vader (1 Sam. 17:57). Jonathan bewonderde David waarschijnlijk om zijn moed. Het was duidelijk dat David Gods steun had, en ‘de ziel van Jonathan werd nauw verbonden aan de ziel van David’. Ze sloten zelfs ‘een verbond, omdat hij hem liefhad als zijn eigen ziel’ (1 Sam. 18:1-3). Jonathan bleef de rest van zijn leven loyaal aan David.

² Jonathan bleef aan David gehecht, ook al was David door Jehovah aangewezen als de nieuwe koning van Israël. Toen Saul David wilde vermoorden, maakte Jonathan zich zorgen om zijn vriend. Om David een hart onder de riem te steken, reisde hij naar Choresa in de woestijn van Juda en moedigde hem aan om op Jehovah te blijven vertrouwen. De Bijbel zegt dat hij ‘zijn hand versterkte met betrekking tot God’. Jonathan zei tegen  David: ‘Wees niet bevreesd; (...) gíȷ́ zult koning zijn over Israël, en ík zal na u de tweede worden’ (1 Sam. 23:16, 17).

3. Wat was voor Jonathan belangrijker dan zijn loyaliteit aan David, en hoe weten we dat? (Zie beginplaatje.)

³ De meeste mensen waarderen loyaliteit. Maar als we Jonathan zouden waarderen om zijn loyaliteit aan David zonder zijn loyaliteit aan God in aanmerking te nemen, dan zouden we een belangrijke les missen. Waarom bezag Jonathan David als vriend en niet als concurrent? Blijkbaar was er iets wat Jonathan belangrijker vond dan zijn eigen carrière. Bedenk dat hij Davids ‘hand versterkte met betrekking tot God’. Loyaliteit aan God kwam bij Jonathan duidelijk op de eerste plaats. Die loyaliteit was de basis voor zijn loyaliteit aan David. En beide mannen hielden zich loyaal aan hun eed: ‘Moge Jehovah zelf tot onbepaalde tijd tussen mij en u en tussen mijn nageslacht en uw nageslacht blijken te zijn’ (1 Sam. 20:42).

4. (a) Wat zal ons echte vreugde en voldoening geven? (b) Wat gaan we in dit artikel bespreken?

⁴ Als christenen doen we meer dan de loyaliteit van anderen bewonderen. We zijn ook zelf loyaal aan familie, vrienden en geloofsgenoten (1 Thess. 2:10, 11). Maar welke loyaliteit moet bij ons op de eerste plaats komen? Dat is natuurlijk loyaliteit aan degene die ons het leven heeft gegeven! (Openb. 4:11) Die loyaliteit geeft echte vreugde en voldoening. Maar loyaal zijn aan God betekent ook dat we hem onder zware beproevingen niet verlaten. We gaan nu aan de hand van Jonathans voorbeeld bespreken hoe we in vier verschillende situaties loyaal aan Jehovah kunnen blijven: (1) als iemand met autoriteit ons respect niet waard lijkt, (2) als er een loyaliteitsconflict ontstaat, (3) als we verkeerd begrepen of verkeerd beoordeeld worden en (4) als loyaal zijn botst met onze eigen belangen.

5. Waarom was het voor de Israëlieten een uitdaging om loyaal aan God te zijn terwijl Saul koning was?

⁵ Hoewel Saul door God was gezalfd, werd hij later ongehoorzaam en verwierp Jehovah hem (1 Sam. 15:17-23). Doordat Jehovah Saul niet meteen als koning afzette, was zijn slechte gedrag een beproeving voor zijn onderdanen en iedereen in zijn omgeving. Ze stonden voor de uitdaging loyaal aan Jehovah te zijn terwijl de koning, die op ‘Jehovah’s troon’ zat, een eigenzinnige koers volgde (1 Kron. 29:23).

6. Waaruit blijkt dat Jonathan Jehovah trouw bleef?

⁶ Toen Saul voor het eerst van een ongehoorzame houding blijk gaf, bleef zijn zoon Jonathan loyaal aan Jehovah (1 Sam. 13:13, 14). De profeet Samuël had gezegd: ‘Jehovah zal zijn volk niet in de steek laten ter wille van zijn grote naam’ (1 Sam. 12:22). Jonathan liet zien dat hij dat geloofde toen een groot Filistijns leger met 30.000 strijdwagens Israël bedreigde. Saul had maar 600 soldaten, en alleen hij en Jonathan hadden wapens! Toch ging Jonathan naar een Filistijnse voorpost toe; alleen zijn wapendrager ging met hem mee. ‘Voor Jehovah is er geen beletsel om door velen of door weinigen te redden’, zei Jonathan. De twee Israëlieten sloegen in de voorpost zo’n 20 mannen neer. Toen ‘ging de aarde schudden, en het werd een van God afkomstige beving’. De Filistijnen raakten in verwarring en begonnen elkaar aan te vallen. Jonathans geloof in God zorgde dus voor de overwinning (1 Sam. 13:5, 15, 22; 14:1, 2, 6, 14, 15, 20).

7. Hoe ging Jonathan met zijn vader om?

⁷ Zelfs toen Sauls band met Jehovah  verslechterde, werkte Jonathan met zijn vader mee wanneer dat maar mogelijk was. Ze vochten bijvoorbeeld samen om Gods volk te verdedigen (1 Sam. 31:1, 2).

8, 9. Waarom kunnen we zeggen dat respect voor autoriteit een uiting is van loyaliteit aan God?

⁸ Ook wij kunnen onze loyaliteit aan Jehovah tonen door onze relatieve onderworpenheid aan de ‘superieure autoriteiten’ — zelfs als sommigen met autoriteit ons respect niet waard lijken. Een overheidsfunctionaris kan bijvoorbeeld corrupt zijn, maar we respecteren toch zijn positie omdat Jehovah dat van ons verlangt. (Lees Romeinen 13:1, 2.) In feite moeten we respect hebben voor iedereen aan wie hij autoriteit geeft (1 Kor. 11:3; Hebr. 13:17).

⁹ Olga ^[1] uit Zuid-Amerika toonde haar loyaliteit aan Jehovah door zelfs onder moeilijke omstandigheden respect te tonen voor haar man. Jarenlang ergerde hij zich aan het feit dat zij een Getuige was. Hij mishandelde haar emotioneel, schold haar uit, weigerde met haar te praten en dreigde haar te verlaten en de kinderen mee te nemen. Maar Olga vergold geen kwaad met kwaad. Ze deed haar best om een goede echtgenote te zijn door voor hem te koken, zijn kleren te wassen en voor anderen in zijn familie te zorgen (Rom. 12:17). Ze ging als dat mogelijk was met hem mee als hij bij zijn familie of collega’s op bezoek ging. Toen ze bijvoorbeeld naar een andere stad moesten voor de begrafenis van zijn vader, bereidde Olga alles voor de reis voor en zorgde ze dat de kinderen klaar waren. Ze wachtte buiten de kerk op haar man totdat de dienst afgelopen was. Na vele jaren begon zijn houding te veranderen als gevolg van Olga’s geduld en respect. Nu brengt hij haar naar de Koninkrijkszaal, moedigt hij haar zelfs aan om erheen te gaan, en woont hij soms samen met haar een vergadering bij (1 Petr. 3:1).

10. Hoe wist Jonathan aan wie hij loyaal moest zijn?

¹⁰ Omdat Saul vastbesloten was David te vermoorden, had Jonathan te maken met een loyaliteitsconflict. Hij had een verbond  gesloten met David, maar was ook onderworpen aan zijn vader. Jonathan wist dat David Gods steun had, niet Saul. Daarom plaatste hij loyaliteit aan David boven loyaliteit aan zijn vader. Hij waarschuwde David dat hij zich moest verbergen en deed een goed woordje voor hem bij Saul. (Lees 1 Samuël 19:1-6.)

11, 12. Hoe kan onze liefde voor God ons helpen ervoor te kiezen loyaal aan hem te zijn?

¹¹ Alice uit Australië moest op een bepaald moment kiezen aan wie ze loyaal zou zijn. Toen ze begon met Bijbelstudie, vertelde ze haar familie weleens over de mooie dingen die ze leerde. Later vertelde ze aan een paar familieleden dat ze geen kerst meer met ze zou vieren en legde uit waarom. Eerst waren ze gewoon wat bezorgd, maar dat veranderde geleidelijk in bittere woede. Ze hadden het gevoel dat Alice haar familie in de steek liet. Alice vertelt: ‘Uiteindelijk zei mijn moeder dat ze me niet meer als haar dochter zag. Ik schrok hiervan en voelde me diep gekwetst, want ik hield echt van mijn familie. Maar ik besloot Jehovah en zijn Zoon op de eerste plaats te stellen en liet me op de eerstvolgende kringvergadering dopen’ (Matth. 10:37).

¹² Als we niet voorzichtig zijn, kan loyaliteit aan een land, school of sportteam uiteindelijk onze loyaliteit aan God verstikken. Henry, bijvoorbeeld, schaakt graag. Hij zat in het schaakteam van zijn school, dat gewoonlijk het kampioenschap won. Maar hij geeft toe: ‘Geleidelijk begon loyaliteit aan mijn school belangrijker voor me te worden dan mijn loyaliteit aan God. Schaakwedstrijden in het weekend verdrongen mijn dienst voor Jehovah. Daarom besloot ik uit het schaakteam te stappen’ (Matth. 6:33).

13. Hoe kan loyaliteit aan God ons helpen om te gaan met problemen in de familie?

¹³ Soms kan het moeilijk zijn om loyaal te zijn aan verschillende familieleden tegelijk. Neem het voorbeeld van Ken: ‘Ik wilde geregeld mijn bejaarde moeder bezoeken en haar af en toe bij ons laten logeren. Maar mijn moeder en mijn vrouw konden niet goed met elkaar overweg. Aanvankelijk stond ik voor een dilemma, omdat ik niet de één een plezier kon doen zonder de ander teleur te stellen. Maar toen drong het tot me door dat in zo’n situatie mijn vrouw op de eerste plaats moet komen. Daarom bedacht ik een compromis dat voor haar aanvaardbaar zou zijn.’ Loyaliteit aan God en respect voor Zijn Woord gaven Ken de moed om zijn vrouw uit te leggen waarom ze vriendelijk voor zijn moeder moest zijn, en om zijn moeder uit te leggen waarom ze zijn vrouw moest respecteren. (Lees Genesis 2:24; 1 Korinthiërs 13:4, 5.)

14. Vertel wat Jonathan overkwam.

¹⁴ Onze loyaliteit aan Jehovah kan op de proef worden gesteld als iemand in een verantwoordelijke positie ons verkeerd beoordeelt. Dat was waarschijnlijk wat Jonathan meemaakte. Koning Saul, de gezalfde van God, wist dat zijn zoon bevriend was met David, maar hij begreep niet waarom. In een uitbarsting van woede vernederde Saul Jonathan. Maar Jonathan bleef respectvol. Hij bleef loyaal aan God en aan David, die Israëls koning zou worden (1 Sam. 20:30-41).

15. Hoe moeten we reageren als een broeder ons oneerlijk behandelt?

¹⁵ De kans dat we in deze tijd in de gemeente onrechtvaardig behandeld worden, is erg klein. Maar degenen die de leiding hebben zijn wel onvolmaakt en zouden onze daden dus verkeerd kunnen beoordelen (1 Sam. 1:13-17). Als we ooit verkeerd beoordeeld of begrepen worden, laten we dan loyaal blijven aan Jehovah.

16. In wat voor situaties moeten we loyaal zijn aan God en niet alleen aan onszelf denken?

¹⁶ Saul probeerde Jonathan over te halen om zijn eigen belangen veilig te stellen (1 Sam. 20:31). Maar uit loyaliteit aan Jehovah vond Jonathan vriendschap met David belangrijker dan zijn eigen eventuele koningschap. We kunnen zijn onzelfzuchtige houding navolgen als we in gedachte houden dat Jehovah van mensen houdt die ‘hebben gezworen met betrekking tot wat slecht is voor zichzelf, en het toch niet veranderen’ (Ps. 15:4). Jonathan veranderde niets aan wat hij David gezworen had. Ook wij moeten niet op onze beloften terugkomen. Als een zakelijke overeenkomst bijvoorbeeld moeilijker blijkt na te komen dan verwacht, zullen we uit loyaliteit aan Jehovah en respect voor de Bijbel ons woord houden. En wat als ons huwelijk moeilijker blijkt dan verwacht? Dan zal liefde voor God ons motiveren om loyaal te blijven aan onze huwelijkspartner. (Lees Maleachi 2:13-16.)

17. Hoe heeft deze studie je geholpen?

¹⁷ We willen Jonathans voorbeeld van loyaliteit natuurlijk graag volgen. Laten we daarom niet egoïstisch ons eigen belang zoeken. En laten we net als Jonathan onze loyaliteit aan Jehovah tonen door loyaal te zijn aan zijn aanbidders, zelfs als ze ons teleurstellen. Als we in moeilijke situaties loyaal blijven aan Jehovah, maken we hem blij. Dat geeft de grootste voldoening die je je maar kunt voorstellen (Spr. 27:11). Ook zullen we dan zien dat hij ervoor zorgt dat alles uiteindelijk goed komt voor degenen die van hem houden. In het volgende artikel gaan we stilstaan bij enkele tijdgenoten van David, sommige loyaal, andere niet. Wat leren we van hun gedrag?