Vragen van lezers

Waarom spreekt de Nieuwe-Wereldvertaling in 2 Petrus 3:13 over „nieuwe hemelen [meervoud] en een nieuwe aarde”, terwijl Openbaring 21:1 „een nieuwe hemel [enkelvoud] en een nieuwe aarde” voorzegt?

Dit is hoofdzakelijk een grammaticaal detail dat verband houdt met de oorspronkelijke talen. Het schijnt geen speciale invloed te hebben op de betekenis.

Laten we eerst eens naar de Hebreeuwse Geschriften kijken. In de grondtekst staat het Hebreeuwse woord sja·maʹjim, dat met „hemel(en)” is vertaald, altijd in het meervoud. Het schijnt dat de meervoudsvorm niet een aanduiding van uitnemendheid is, maar de gedachte weergeeft van „ruimtelijke uitgestrektheid” of van „een geheel dat uit talloze afzonderlijke delen of punten bestaat”. Dat is begrijpelijk, want de stoffelijke hemelen strekken zich vanaf de aarde ver in alle richtingen uit en omvatten miljarden sterren. Wanneer sja·maʹjim wordt voorafgegaan door het bepalend lidwoord (letterlijk: „de hemelen”) vertaalt de Nieuwe-Wereldvertaling het bijna altijd met „hemelen”, zoals in Jesaja 66:22. Maar wanneer sja·maʹjim zonder het bepalend lidwoord staat, is het soms vertaald met de enkelvoudsvorm („hemel”, zoals in Genesis 1:8; 14:19, 22; Psalm 69:34) en soms met de meervoudsvorm („hemelen”, zoals in Rechters 5:4 en Jesaja 65:17).

Zowel in Jesaja 65:17 als in 66:22 staat het Hebreeuwse woord voor hemelen in het meervoud en is voor de consequente vertaling „nieuwe hemelen en een [of: de] nieuwe aarde” gekozen.

Het Griekse woord ouʹra·nos betekent „hemel”, en het meervoud ouʹra·noi betekent „hemelen”. Het is interessant dat de vertalers van de Griekse Septuaginta in Jesaja 65:17 en 66:22 de enkelvoudsvorm hebben gebruikt.

Wat valt er te zeggen over de twee keer dat de uitdrukking „nieuwe hemel [of hemelen] en een nieuwe aarde” in de christelijke Griekse Geschriften voorkomt?

In 2 Petrus 3:13 gebruikte de apostel de Griekse meervoudsvorm. Vlak daarvoor (de verzen 7, 10, 12) sprak hij over de huidige goddeloze „hemelen” in het meervoud. Hij was dus consequent in zijn gebruik van de meervoudsvorm in vers 13. Bovendien schijnt hij de oorspronkelijke tekst van Jesaja 65:17 te hebben aangehaald, waar het Hebreeuws in het meervoud staat, net als in 2 Petrus 2:22, waar hij een aanhaling deed uit de Hebreeuwse tekst van Spreuken 26:11. Bijgevolg wees Petrus vooruit naar „nieuwe hemelen [meervoud] en een nieuwe aarde, die wij overeenkomstig zijn belofte verwachten”.

De apostel Johannes daarentegen maakte in Openbaring 21:1 kennelijk gebruik van de vertaling van Jesaja 65:17 in de Septuaginta, waar, zoals gezegd, het Griekse woord voor „hemel” in het enkelvoud stond. Johannes schreef dan ook: „Ik zag een nieuwe hemel [enkelvoud] en een nieuwe aarde; want de vroegere hemel en de vroegere aarde waren voorbijgegaan.”

Dit zijn grammaticale details die met vertalen verband houden. Er dient nogmaals benadrukt te worden dat er geen enkel verschil in betekenis schijnt te zijn of men over „nieuwe hemelen” of „nieuwe hemel” spreekt of schrijft. De betekenis is hetzelfde.

[Illustratieverantwoording op blz. 31]

Stars: Frank Zullo