De nieuwe aantrekkingskracht van „heiligen”

„Weet u nog dat men dacht dat we genoeg hadden van helden? Dat gold blijkbaar niet voor de 4,2 miljoen Amerikanen die op 13 sept. naar de begrafenis van Moeder Teresa keken. Sinds haar dood op 5 sept. hebben mensen het Vaticaan bestormd met verzoeken om haar formeel heilig te verklaren. Bijna niemand twijfelt eraan dat het zal gebeuren.” — SUN-SENTINEL, VERENIGDE STATEN, 3 OKTOBER 1997.

HET humanitaire en liefdadige werk van de katholieke missionaris Moeder Teresa wordt door velen bezien als kenmerkend voor een heilige. Ook in andere godsdiensten bestaan heldenfiguren. Maar misschien is geen van hen zo officieel erkend als degenen die door de Rooms-Katholieke Kerk heilig zijn verklaard.

Paus Johannes Paulus II heeft tijdens zijn pontificaat meer dan 450 personen heilig verklaard, meer dan alle andere pausen van de twintigste eeuw bij elkaar. * Vanwaar die aanhoudende devotie voor „heiligen”, van wie er velen onder katholieken in het algemeen niet erg bekend zijn?

De aan de Notre Dame University verbonden theoloog Lawrence Cunningham legt uit: „Mensen zijn geïnteresseerd in het begrip heiligheid in de wereld. Heiligen laten zien dat het zelfs vandaag de dag mogelijk is een heldenleven te leiden.” Bovendien meent men dat „heiligen” speciale toegang tot God hebben, wat ze tot doeltreffende bemiddelaars voor de levenden maakt. Wanneer er relikwieën of overblijfselen van een „heilige” worden gevonden, worden deze vereerd in de overtuiging dat er kracht van uitgaat.

De catechismus van het concilie van Trente, die in de zestiende eeuw werd gepubliceerd om de katholieke leer opnieuw vast te stellen, verklaarde: „Wij zijn gerechtigd te concluderen dat het vereren van de heiligen ’die in de Heer slapen’, het bidden om hun voorspraak en het vereren van hun heilige relikwieën en hun as, geen afbreuk doet aan de heerlijkheid van God maar die juist aanzienlijk vermeerdert, evenzeer als de hoop van een christen erdoor verlevendigd en versterkt wordt en hijzelf ertoe aangezet wordt hun deugden na te volgen” (The Catechism of the Council of Trent, 1905). Ware christenen willen beslist een deugdzaam leven leiden, op juiste wijze tot God naderen, en zijn hulp ontvangen (Jakobus 4:7, 8). Wie komen er daarom volgens Gods Woord voor in aanmerking ware heiligen genoemd te worden? En welke rol spelen ze?

[Voetnoot]