Vragen van lezers

Kan Satan de Duivel de gedachten van de mens lezen?

Hoewel we niet dogmatisch kunnen zijn, lijkt het erop dat Satan en zijn demonen onze gedachten niet kunnen lezen.

Denk eens aan de beschrijvende namen die aan Satan zijn gegeven. Hij wordt Satan (Tegenstrever), Duivel (Lasteraar), Slang (een synoniem van Bedrieger), Verzoeker en Leugenaar genoemd (Job 1:6; Mattheüs 4:3; Johannes 8:44; 2 Korinthiërs 11:3; Openbaring 12:9). Geen van deze beschrijvende namen impliceert dat Satan gedachten kan lezen.

Maar in tegenstelling daarmee wordt Jehovah God omschreven als „de onderzoeker van harten” (Spreuken 17:3; 1 Samuël 16:7; 1 Kronieken 29:17). „Geen schepping is voor zijn [Jehovah’s] ogen niet openbaar,” verklaart Hebreeën 4:13, „maar alle dingen liggen naakt en openlijk tentoongesteld voor de ogen van hem aan wie wij rekenschap hebben af te leggen.” Het is niet vreemd dat Jehovah het vermogen om harten te onderzoeken ook aan zijn Zoon, Jezus, heeft geschonken. De opgestane Jezus verklaarde: ’Ik ben het die de nieren en harten doorzoek, en ik zal een ieder van u geven overeenkomstig uw daden.’ — Openbaring 2:23.

De bijbel zegt niet dat Satan het hart en de geest van mensen kan onderzoeken. Dat is belangrijk, want de apostel Paulus verzekert ons dat christenen ’niet onwetend zijn van [Satans] bedoelingen’ (2 Korinthiërs 2:11). We hoeven dus niet bang te zijn dat Satan een bijzonder vermogen heeft waar we helemaal niets vanaf weten.

Toch wil dit niet zeggen dat onze Tegenstander onze zwakheden niet kan waarnemen. Satan heeft eeuwenlang menselijk gedrag kunnen bestuderen. Hij hoeft onze gedachten niet te kunnen lezen om te onderscheiden welke gedragspatronen we hebben, om te zien op wat voor amusement we uit zijn, of om te horen waar we over praten, enzovoorts. Onze gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal geven misschien ook aanwijzingen over wat we denken of voelen.

Maar in grote lijnen gebruikt Satan dezelfde middelen die hij al in de tuin van Eden gebruikte — leugens, misleiding en verkeerde informatie (Genesis 3:1-5). Hoewel christenen niet bang hoeven te zijn dat Satan hun gedachten zal lezen, hebben ze wel reden om zich er zorgen over te maken welke gedachten Satan misschien in hun geest probeert te brengen. Hij wil dat christenen ’verdorven van geest en beroofd van de waarheid’ worden (1 Timotheüs 6:5). Geen wonder dat Satans wereld een stortvloed aan verderfelijke informatie en amusement op ons heeft losgelaten. Om deze felle aanval te kunnen weerstaan, moeten christenen hun geest beschermen door „de helm der redding” te dragen (Efeziërs 6:17). Dit doen ze door hun geest met bijbelse waarheden te vullen en onnodig contact met de walgelijke elementen van Satans wereld te vermijden.

Satan is een geduchte vijand. Maar we hoeven geen ziekelijke angst voor hem of voor zijn demonen te hebben. Jakobus 4:7 verzekert ons: „Weerstaat de Duivel en hij zal van u wegvluchten.” Als we deze raad opvolgen, zullen we net als Jezus kunnen verklaren dat Satan geen vat op ons heeft. — Johannes 14:30.