Het heeft voordelen loyaal te zijn

IN SOMMIGE landen vinden kinderen het leuk hun vriendjes te plagen door klitten tegen hun wollen trui te gooien. De klitten hechten zich vast aan de wol, en wat het vriendje ook doet — lopen, rennen, schudden of springen — de klitten blijven hangen. De enige manier om ervan af te komen, is ze een voor een van de trui af te trekken. Kinderen hebben dan een hoop lol.

Natuurlijk is niet iedereen blij met klitten op zijn kleding, maar iedereen is wel verbaasd over hun hechtvermogen. Iemand die loyaal is, heeft dezelfde eigenschap. Hij blijft dicht bij een ander in een duurzame verhouding. Hij houdt zich getrouw aan de verplichtingen van die verhouding, zelfs als de omstandigheden het moeilijk maken. Het woord loyaliteit doet denken aan deugden als trouw en toewijding. U waardeert het misschien als mensen loyaal zijn aan u, maar hebt u ook de morele kracht om zelf loyaal te zijn aan anderen? Zo ja, aan wie moet u dan loyaal zijn?

Huwelijkstrouw — Een basisbehoefte

Loyaliteit is bijvoorbeeld essentieel in het huwelijk, maar ontbreekt daar jammer genoeg vaak. Een man en vrouw die hun huwelijksgelofte trouw blijven — dat wil zeggen, die bij elkaar blijven terwijl elk het welzijn van de ander op het oog heeft — hebben een belangrijke stap tot geluk en zekerheid gedaan. Waarom? Omdat mensen werden geschapen met de behoefte om zowel loyaliteit te ondervinden als loyaliteit te tonen. Toen God in de hof van Eden het huwelijk tussen Adam en Eva voltrok, verklaarde hij: „Een man [zal] zijn vader en zijn moeder verlaten en hij moet zich hechten aan zijn vrouw.” Hetzelfde zou voor een vrouw gelden; ze moest zich hechten aan haar man. Man en vrouw moesten trouw zijn aan elkaar en met elkaar samenwerken. — Genesis 2:24; Mattheüs 19:3-9.

Nu was dat duizenden jaren geleden. Betekent dit dat loyaliteit in het huwelijk in deze tijd ouderwets is? De meesten zullen zeggen van niet. Onderzoekers in Duitsland stelden vast dat 80 procent van de geënquêteerden huwelijkstrouw heel belangrijk vond. Er werd een tweede enquête gehouden om te ontdekken wat de aantrekkelijkste eigenschappen van mannen en vrouwen zijn. Aan een groep mannen werd gevraagd welke vijf eigenschappen ze het meest waardeerden bij vrouwen, en een groep vrouwen noemde de vijf eigenschappen op die ze het meest waardeerden bij mannen. Wat zowel door mannen als door vrouwen het meest werd gewaardeerd, was loyaliteit of trouw.

Ja, loyaliteit maakt deel uit van een sterk fundament voor een succesvol huwelijk. Toch wordt loyaliteit, zoals we in het vorige artikel hebben gezien, vaker geacht dan betracht. Zo toont het hoge echtscheidingscijfer in veel landen aan dat deloyaliteit heel algemeen is. Hoe kunnen huwelijkspartners deze tendens tegengaan en elkaar trouw blijven?

 Loyaliteit maakt het huwelijk duurzaam

Huwelijkspartners tonen loyaliteit wanneer ze naar gelegenheden zoeken om hun innige gehechtheid te bevestigen. Zo is het meestal beter om over ’ons’ te spreken dan over ’mijn’: onze vrienden, onze kinderen, ons huis, onze belevenissen, enzovoorts. Als man en vrouw plannen maken en beslissingen nemen — of het nu om huisvesting, werk, het opvoeden van de kinderen, ontspanning, vakanties of religieuze activiteiten gaat — doen ze er goed aan rekening te houden met de gevoelens en opvattingen van de ander. — Spreuken 11:14; 15:22.

Loyaliteit wordt getoond wanneer beide partners elkaar het gevoel geven nodig en gewenst te zijn. Iemand die getrouwd is, zal zich onzeker voelen als de partner te familiair omgaat met iemand van het andere geslacht. De bijbel geeft mannen de raad om bij „de vrouw van [hun] jeugd” te blijven. Een echtgenoot moet niet toelaten dat hij in zijn hart naar de aandacht van een andere vrouw gaat verlangen. En hij moet het zeker niet zover laten komen dat hij een verhouding krijgt met een andere vrouw. De bijbel waarschuwt: „Al wie overspel pleegt met een vrouw, ontbreekt het aan hart; hij die het doet, stort zijn eigen ziel in het verderf.” Diezelfde hoge maatstaf van trouw geldt voor een vrouw. — Spreuken 5:18; 6:32.

Is trouw in het huwelijk de moeite waard? Natuurlijk. Het huwelijk wordt hierdoor stabieler en duurzamer en beide partners hebben er persoonlijk baat bij. Als een man zich bijvoorbeeld trouw inzet voor het welzijn van zijn vrouw, heeft ze een gevoel van zekerheid dat het beste in haar naar boven brengt. Hetzelfde geldt voor de man. Zijn besluit om zijn vrouw trouw te blijven, helpt hem in elk aspect van zijn leven toewijding aan rechtvaardige beginselen te ontwikkelen.

Als man en vrouw een moeilijke periode doormaken, zal loyaliteit beiden een gevoel van zekerheid geven. Ontbreekt loyaliteit daarentegen in een huwelijk, dan reageren partners veelal op problemen door uit elkaar te gaan of te scheiden. Maar in plaats van een oplossing voor de problemen is zo’n stap vaak een verschuiving naar andere problemen. In de jaren tachtig verliet een bekende modeontwerper zijn vrouw en gezin. Werd hij als vrijgezel gelukkiger? Twintig jaar later gaf hij toe dat hij zich door de scheiding eenzaam en overstuur voelde en dat hij slapeloze nachten had gehad omdat hij zijn kinderen welterusten wilde wensen.

Loyaliteit tussen ouders en kinderen

Als ouders loyaal zijn aan elkaar, is de kans groot dat hun kinderen deze eigenschap overnemen. Kinderen die in een loyaal, liefdevol gezin zijn opgegroeid, zullen het later in hun leven makkelijker vinden zich op een verantwoordelijke manier te gedragen tegenover hun partner en ook tegenover hun ouders wanneer die met de gebreken van de oude dag te kampen krijgen. — 1 Timotheüs 5:4, 8.

 Natuurlijk zullen niet altijd de ouders als eerste hulpbehoevend worden. Soms heeft een kind trouwe zorg nodig. Dat was het geval met Dietmar, de zoon van Herbert en Gertrud, die beiden Getuigen van Jehovah zijn. Dietmar heeft zijn hele leven, ruim veertig jaar lang, aan spierdystrofie geleden en verzorging nodig gehad. De laatste zeven jaar voor zijn dood in november 2002 had hij dag en nacht zorg en aandacht nodig. Zijn ouders hebben hem dat liefdevol gegeven. Ze lieten thuis zelfs medische apparatuur installeren en kregen medische scholing. Een schitterend voorbeeld van loyaliteit in het gezin!

Loyaliteit is essentieel voor vriendschap

„Iemand kan gelukkig zijn zonder een huwelijkspartner, maar het is moeilijk gelukkig te zijn zonder een vriend of vriendin”, merkt Birgit op. Misschien bent u het daarmee eens. Of u nu getrouwd bent of niet, de loyaliteit van een goede vriend is hartverwarmend en verrijkt uw leven. Als u getrouwd bent, zou uw partner natuurlijk uw beste vriend moeten zijn.

Een vriend is niet slechts een kennis. We hebben misschien veel kennissen: buren, collega’s en mensen die we zo nu en dan tegenkomen. Echte vriendschap vergt een investering van tijd, energie en emotionele betrokkenheid. Het is een eer iemands vriend te zijn. Vriendschap brengt voorrechten maar ook verantwoordelijkheden met zich mee.

Tussen vrienden is goede communicatie onontbeerlijk. Soms hebben we ook sterke behoefte aan die communicatie. „Als een van ons een probleem heeft, telefoneren mijn vriendin en ik een à twee keer per week. Het is heerlijk te weten dat ze er is en naar me wil luisteren”, zegt Birgit. Afstand hoeft geen barrière voor vriendschap te zijn. Gerda en Helga wonen duizenden kilometers bij elkaar vandaan, maar ze zijn al meer dan 35 jaar goede vriendinnen. Gerda vertelt: „We schrijven geregeld over wat we meemaken, of dat nu leuke of droevige dingen zijn, en over onze diepste gevoelens. Post van Helga maakt me heel blij. We zitten gewoon op dezelfde golflengte.”

Loyaliteit is heel belangrijk voor vriendschap. Een daad van deloyaliteit kan zelfs langdurige relaties kapotmaken. Het komt vaak voor dat vrienden elkaar zelfs raad geven over zeer persoonlijke kwesties. Vrienden zullen openhartig met elkaar spreken zonder bang te zijn dat ze gekleineerd worden of dat hun vertrouwen geschonden wordt. De bijbel zegt: „Een ware metgezel heeft te allen tijde lief, en is een broeder die geboren wordt voor de tijd dat er benauwdheid is.” — Spreuken 17:17.

Omdat onze vrienden invloed hebben op ons denken, onze gevoelens en ons gedrag, is het belangrijk vriendschap te sluiten met mensen die eenzelfde levenswijze hebben als wij. Zorg er bijvoorbeeld voor vriendschap te sluiten met personen die dezelfde geloofsopvattingen, hetzelfde morele standpunt en dezelfde normen voor goed en kwaad hebben als u. Zulke vrienden zullen u helpen uw doelen te bereiken. Waarom zou u trouwens bevriend willen zijn met iemand die heel andere normen en waarden heeft dan u? De bijbel laat zien hoe belangrijk het is de juiste vrienden te kiezen door te zeggen: „Hij die met wijzen wandelt, zal wijs worden, maar wie zich met de verstandelozen inlaat, zal het slecht vergaan.” — Spreuken 13:20.

Loyaliteit kan aangeleerd worden

Als een kind erachter komt hoe hij klitten op iemands kleding kan vasthechten, zal hij het spelletje waarschijnlijk steeds opnieuw willen spelen. Hetzelfde kan gezegd worden van iemand die loyaal is. Waarom? Omdat het tonen van loyaliteit ons steeds makkelijker afgaat  naarmate we ons erin oefenen. Als iemand vroeg in het leven leert om in het gezin loyaal te zijn, zal hij het later makkelijker vinden vriendschappen te sluiten die op loyaliteit gebaseerd zijn. Te zijner tijd kunnen zulke hechte en duurzame vriendschappen de weg banen voor loyaliteit in een huwelijk. Dat zal hem ook helpen loyaal te zijn in de allerbelangrijkste vriendschap.

Jezus zei dat het grootste gebod is, Jehovah God met heel ons hart, onze ziel, ons verstand en onze kracht lief te hebben (Markus 12:30). Dit betekent dat we God absolute loyaliteit verschuldigd zijn. Loyaal zijn aan Jehovah God is heel lonend. Hij zal ons nooit in de steek laten of teleurstellen, want hij zegt over zichzelf: „Ik ben loyaal” (Jeremia 3:12). Ja, loyaliteit of trouw aan God brengt eeuwige zegeningen met zich mee. — 1 Johannes 2:17.

[Inzet op blz. 6]

De loyaliteit van een goede vriend is hartverwarmend

[Illustratie op blz. 5]

Loyale familieleden zorgen voor elkaar