MEER dan 3000 jaar geleden besefte Job dat de vogels ons veel te vertellen hebben over wat God heeft gemaakt. Maar door hun kenmerkende gedrag zijn ze ook goed te gebruiken bij vergelijkingen en metaforen. In de Bijbel staan veel voorbeelden waarbij vogels worden gebruikt om ons belangrijke lessen te leren over het leven en onze band met God. Laten we eens een paar voorbeelden bekijken.

De inwoners van Jeruzalem waren bekend met de zwaluw, die gewoonlijk zijn nest bouwde onder de dakrand van een gebouw. Sommige zwaluwen bouwden hun nest in de tempel van Salomo. Waarschijnlijk vonden de zwaluwen die zich elk jaar in de tempel nestelden dat een veilige plek, waar ze ongestoord hun jongen konden grootbrengen.

De componist van Psalm 84 — een zoon van Korach die elk halfjaar een week in de tempel werkte — zag die nesten in de tempel. Hij verlangde ernaar als de zwaluw te zijn die een thuis in Jehovah’s huis had en zei: ‘Hoe lieflijk is uw grootse tabernakel, o Jehovah der legerscharen! Mijn ziel heeft vurig verlangd en ook gesmacht naar de voorhoven van Jehovah. (...) Zelfs de vogel heeft een huis gevonden, en de zwaluw een nest voor zichzelf, waar ze haar jongen heeft neergelegd — uw grootse altaar, o Jehovah der legerscharen, mijn Koning en mijn God!’ (Psalm 84:1-3) Tonen wij, samen met onze kinderen, net zo’n verlangen naar en waardering voor het regelmatig samenkomen met Gods aanbidders? — Psalm 26:8, 12.

De profeet Jeremia zei: ‘De ooievaar kent zijn tijd.’ Hij was ongetwijfeld op de hoogte van de trek van de ooievaar door het Beloofde Land. Volgens waarnemingen trekken er in de lente meer dan 300.000 ooievaars van Afrika via het Jordaandal naar Noord-Europa. Hun biologische klok zet ze ertoe aan naar hun zomerbroedplaatsen terug te gaan. Net als andere trekvogels hebben ze een ‘vaste tijd voor hun grote vlucht’ (Jeremia 8:7, Willibrordvertaling).

‘Het echte wonder van de trek is dat het instinctief is’ (Atlas van de vogeltrek). Jehovah gaf de trekvogel instinctieve wijsheid wat betreft de seizoenen, maar hij gaf de mens het vermogen tijden en seizoenen te onderscheiden (Lukas 12:54-56). Kennis van God is — in tegenstelling tot de instinctieve wijsheid van de ooievaar — onmisbaar om het belang van de gebeurtenissen van de tijd waarin we leven te kunnen onderscheiden. De Israëlieten uit de tijd van Jeremia waren zich niet bewust  van zulke tekenen. God verklaarde wat het onderliggende probleem was: ‘Zij hebben Jehovah’s wóórd verworpen, en wat voor wijsheid hebben zij dan?’ — Jeremia 8:9.

We hebben in deze tijd genoeg bewijs dat we leven in wat de Bijbel ‘de laatste dagen’ noemt (2 Timotheüs 3:1-5). Zult u het voorbeeld van de ooievaar volgen en ‘de tijd’ herkennen?

De arend wordt vaak in de Bijbel genoemd, en zijn opvallende silhouet was heel bekend in het Beloofde Land. Vanuit zijn nest hoog op de rotsen ‘speurt hij naar voedsel’ en ‘blijven zijn ogen heel in de verte kijken’ (Job 39:27-29). Zijn ogen zijn zo scherp dat de arend naar verluidt een konijn kan spotten op een kilometer afstand.

Net zoals de arend ‘in de verte kijkt’, kan Jehovah ver in de toekomst kijken. Daarom zei Jehovah dat hij ‘van het begin af de afloop vertelt, en van oudsher de dingen die niet gedaan zijn’ (Jesaja 46:10). Door naar Jehovah’s raad te luisteren, kunnen we voordeel hebben van zijn onvergelijkelijke wijsheid en inzicht (Jesaja 48:17, 18).

In de Bijbel worden ook mensen die op God vertrouwen met arenden vergeleken: ‘Wie op Jehovah hopen, zullen nieuwe kracht verkrijgen. Zij zullen opvaren met vleugels als arenden’ (Jesaja 40:31). Een arend maakt gebruik van thermiekbellen (opwaartse warme luchtstromingen) om te kunnen zweven. Als hij een thermiekbel vindt, spreidt hij zijn vleugels uit en draait hij rondjes in de luchtstroming, waardoor hij steeds hoger komt. De arend vertrouwt niet op zijn eigen kracht om over lange afstanden te zweven. Zo weten ook de aanbidders van Jehovah dat hij hen ‘de kracht [zal geven] die datgene wat normaal is te boven gaat’ (2 Korinthiërs 4:7, 8).

Kort voor zijn dood nam Jezus even de tijd om naar de Joodse hoofdstad te kijken. Hij zei zuchtend: ‘Jeruzalem, Jeruzalem, dat de profeten doodt en de tot u uitgezondenen stenigt — hoe dikwijls heb ik uw kinderen willen vergaderen, zoals een hen haar kuikens onder haar vleugels vergadert! Maar gij hebt het niet gewild’ (Mattheüs 23:37).

Een van de sterkste instincten die vogels hebben, is het verlangen om hun jongen te beschermen. Vogels die zich op de grond nestelen, zoals de hen, moeten goed opletten voor gevaar. Als de hen een havik ziet, maakt ze een hard geluid, zodat haar kuikens snel onder haar vleugels kruipen. Daar worden de kuikens ook beschermd tegen de hete zon en zware regen. Jezus wilde de inwoners van Jeruzalem op vergelijkbare manier geestelijk beschermen. En hij nodigt ons uit tot hem te komen voor verfrissing en bescherming tegen de zorgen en lasten van het dagelijks leven (Mattheüs 11:28, 29).

We kunnen veel leren van deze gevleugelde dieren. Probeer aan de Bijbelse metaforen te denken als u naar ze kijkt. Kijk naar de zwaluw om uw waardering voor Jehovah’s huis van aanbidding te vergroten. Vertrouw op Jehovah voor hoop die u kan laten zweven als een arend. Ga naar Jezus toe voor geestelijke waarheid die u zal beschermen zoals een hen haar kuikens beschermt. En laat de ooievaar u eraan herinneren te blijven letten op het belang van wereldgebeurtenissen die onze tijd kenmerken.