1. Welke raad gaf Petrus aan christenen, en waarom kan het onmogelijk lijken dat advies op te volgen?

 OF JE nu een hemelse of een aardse hoop hebt, je kunt je voordeel doen met de raad die Petrus gaf aan gezalfde christenen in de eerste eeuw. Hij schreef: ‘Word net als de Heilige die jullie geroepen heeft, zelf heilig in je hele gedrag, want er staat geschreven: “Jullie moeten heilig zijn, want ik ben heilig”’ (1 Petr. 1:15, 16). Die woorden laten zien dat je Jehovah, het beste voorbeeld van heiligheid, kunt navolgen. Je kunt en moet heilig zijn in je gedrag. Omdat mensen onvolmaakt zijn kan dat onmogelijk lijken. Maar denk eens aan Petrus zelf. Hoewel hij een aantal fouten maakte, laat zijn voorbeeld zien dat je inderdaad heilig kunt worden.

2. Welke vragen gaan we in dit artikel beantwoorden?

² In dit artikel gaan we de volgende vragen beantwoorden: Wat is heiligheid? Wat leert de Bijbel ons over Jehovah’s heiligheid? Hoe kun je heilig worden in je gedrag? En wat is het verband tussen heiligheid en je band met Jehovah?

3. Welk beeld hebben mensen soms van heiligheid, maar waar vind je de juiste informatie?

³ Het woord heilig roept bij mensen soms het beeld op van iemand in religieuze gewaden die er vroom maar somber uitziet. Maar dat kan niet juist zijn. Jehovah, die heilig is, is namelijk ‘de gelukkige God’ (1 Tim. 1:11). En ook degenen die hem aanbidden worden ‘gelukkig’ genoemd (Ps. 144:15). Daarnaast veroordeelde Jezus mensen die speciale kleding droegen en goede dingen deden om door anderen gezien te worden (Matth. 6:1; Mark. 12:38). Onze kijk op heiligheid is gevormd door wat we in de Bijbel hebben geleerd. We zijn ervan overtuigd dat onze heilige en liefdevolle God ons nooit een opdracht zou geven waar we  ons niet aan kunnen houden. Dus als Jehovah zegt: ‘Jullie moeten heilig zijn’, dan twijfelen we er niet aan dat het mogelijk is. Maar om heilig te kunnen worden in ons gedrag, moeten we natuurlijk wel weten wat heiligheid is.

4. Wat betekenen de woorden heilig en heiligheid?

⁴ Wat is heiligheid? In de Bijbel duiden de woorden heilig en heiligheid in wezen op reinheid of zuiverheid in moreel en geestelijk opzicht. De termen kunnen ook de gedachte overbrengen van afgezonderd of bestemd zijn voor het dienen van God. Je bent dus heilig als je moreel zuiver bent, als je Jehovah op een aanvaardbare manier dient en als je een hechte band met hem hebt. Wat een bijzondere gedachte dat je een band kunt hebben met onze heilige God! Daar word je toch stil van? Helemaal als we ons gaan verdiepen in wat de Bijbel ons over Jehovah’s heiligheid leert.

5. Wat kunnen we van de trouwe engelen over Jehovah leren?

⁵ Jehovah is in elk opzicht zuiver en rein. Dat kun je opmaken uit wat er over hem is gezegd door serafs, engelen die dicht bij zijn troon zijn. Ze riepen: ‘Heilig, heilig, heilig is Jehovah van de legermachten’ (Jes. 6:3). Natuurlijk kunnen de engelen alleen een hechte band met hun heilige God hebben omdat ze zelf ook heilig zijn. Vandaar ook dat alleen al de aanwezigheid van een engel van Jehovah een plek op aarde heilig kan maken. Dat is wat er gebeurde toen Mozes bij de brandende doornstruik was (Ex. 3:2-5; Joz. 5:15).

6-7. (a) Hoe maakte Mozes volgens Exodus 15:1, 11 duidelijk dat God heilig is? (b) Hoe werd elke Israëliet aan Gods heiligheid herinnerd? (Zie cover.)

⁶ Toen Mozes de Israëlieten door de Rode Zee had geleid, maakte hij duidelijk dat hun God, Jehovah, heilig is. (Lees Exodus 15:1, 11.) Het gedrag van de mensen die de goden van Egypte aanbaden was allesbehalve heilig. En dat gold ook voor de mensen die de goden van Kanaän aanbaden. Hun aanbidding bestond uit kinderoffers en verdorven seksuele praktijken (Lev. 18:3, 4, 21-24; Deut. 18:9, 10). Maar Jehovah is anders dan die goden. Hij zou nooit iets van zijn aanbidders vragen dat ze zou verlagen. Hij is de belichaming van heiligheid. Dat werd duidelijk gemaakt door wat op een gouden plaat op de tulband van de hogepriester stond gegraveerd: ‘Heiligheid behoort Jehovah toe’ (Ex. 28:36-38).

⁷ Iedereen die de boodschap op die plaat zag, zou weten dat Jehovah echt heilig is. Maar stel dat een Israëliet de plaat niet kon zien omdat hij niet in de buurt van de hogepriester kon komen. Zou hij die belangrijke boodschap dan missen? Nee, want elke Israëliet kreeg de boodschap te horen als de wet aan de mannen, vrouwen en kinderen werd voorgelezen (Deut. 31:9-12). Als je daarbij was geweest, zou je hebben gehoord: ‘Ik ben Jehovah, jullie God, (…) en jullie moeten heilig zijn, want ik ben heilig.’ ‘Jullie moeten heilig voor mij zijn, want ik, Jehovah, ben heilig’ (Lev. 11:44, 45; 20:7, 26).

8. Wat leren we van Leviticus 19:2 en 1 Petrus 1:14-16?

⁸ Laten we eens stilstaan bij de woorden in Leviticus 19:2, die aan iedereen  werden voorgelezen. Jehovah zei tegen Mozes: ‘Zeg tegen de hele gemeenschap van Israël: “Jullie moeten heilig zijn, want ik, Jehovah, jullie God, ben heilig.”’ Mogelijk zijn dat de woorden die Petrus citeerde toen hij christenen aanspoorde heilig te worden. (Lees 1 Petrus 1:14-16.) Natuurlijk staan wij niet onder de wet van Mozes. Maar wat Petrus schreef bekrachtigt de les uit Leviticus 19:2, namelijk dat Jehovah heilig is en dat degenen die van hem houden moeten proberen heilig te zijn. Die woorden gaan op ongeacht of je in de hemel hoopt te leven of in een paradijs op aarde (1 Petr. 1:4; 2 Petr. 3:13).

9. Waarom is het goed een studie te maken van Leviticus 19?

⁹ Om onze heilige God blij te kunnen maken, moet je weten hoe je heilig kunt worden. Het praktische advies dat Jehovah geeft is daarbij een hulp. Je vindt dat advies in Leviticus 19. De hebraïcus Marcus Kalisch schreef: ‘Dit bijzondere hoofdstuk is misschien wel het meest uitgebreide, meest gevarieerde en in sommige opzichten het belangrijkste hoofdstuk van Leviticus en misschien wel van de hele Pentateuch.’ Laten we eens kijken naar een paar verzen in dit hoofdstuk waarin mooie lessen staan voor het dagelijkse leven. Bedenk daarbij dat die lessen volgen op de openingswoorden: ‘Jullie moeten heilig zijn.’

10-11. Welk aspect van heilig gedrag wordt in Leviticus 19:3 belicht, en wat moet onze kijk zijn op die richtlijn?

¹⁰ Nadat Jehovah had gezegd dat de Israëlieten heilig moesten zijn, voegde hij eraan toe: ‘Ieder van jullie moet respect hebben voor zijn moeder en zijn vader (…). Ik ben Jehovah, jullie God’ (Lev. 19:2, 3).

¹¹ Het is belangrijk je te houden aan Gods gebod om je ouders te eren. Denk eens aan de keer dat een man Jezus vroeg: ‘Wat voor goeds moet ik doen om eeuwig leven te krijgen?’ Jezus antwoordde  toen onder meer dat hij zijn vader en moeder moest eren (Matth. 19:16-19). Bovendien veroordeelde hij de farizeeën en schriftgeleerden omdat ze onder die verplichting uit probeerden te komen, waardoor ze ‘het woord van God ontkrachtten’ (Matth. 15:3-6). Tot dat ‘woord van God’ behoorde het vijfde van de tien geboden en ook wat we in Leviticus 19:3 hebben gelezen (Ex. 20:12). En nogmaals: bedenk dat het gebod om je moeder en vader te eren in Leviticus 19:3 direct volgt op de woorden: ‘Jullie moeten heilig zijn, want ik, Jehovah, jullie God, ben heilig.’

12. Hoe kun je de les uit Leviticus 19:3 toepassen?

¹² Als je denkt aan Jehovah’s gebod om je ouders te eren, is het goed je af te vragen: hoe doe ik het in dat opzicht? Misschien heb je het gevoel dat je niet genoeg doet. Het verleden kun je niet veranderen, maar je kunt je wel voornemen om vanaf dit moment meer met en voor je ouders te doen. Misschien kun je meer tijd met ze doorbrengen. Je zou ze ook in materieel, geestelijk of emotioneel opzicht meer hulp kunnen bieden. Op die manier doe je wat in Leviticus 19:3 staat.

13. (a) Welke raad vind je nog meer in Leviticus 19:3? (b) Hoe kun je Jezus’ voorbeeld in Lukas 4:16-18 navolgen?

¹³ Leviticus 19:3 leert ons nog iets over heilig worden. Er wordt gesproken over de sabbat. Omdat christenen niet onder de wet staan, hoeven we geen wekelijkse sabbat te onderhouden. Maar we kunnen wel veel leren van de voordelen die de Israëlieten ervan hadden. De sabbat was een tijd om te rusten van het normale werk en aandacht te geven aan geestelijke dingen. * Vandaar dat Jezus op die dag in Nazareth naar de synagoge ging om Gods Woord te lezen (Ex. 31:12-15; lees Lukas 4:16-18). Gods oproep om zijn ‘sabbatten te onderhouden’ moet ons motiveren wat tijd van onze dagelijkse activiteiten vrij te maken om meer aandacht te kunnen geven aan geestelijke dingen. Zie jij in dat opzicht ruimte voor verbetering? Als je geregeld tijd inruimt om je op geestelijke dingen te focussen, zul je een hechte band met Jehovah ontwikkelen. En dat is essentieel om heilig te kunnen worden.

14. Welke fundamentele waarheid wordt in heel Leviticus 19 benadrukt?

¹⁴ In Leviticus 19 wordt meermaals een fundamentele waarheid herhaald die ons kan helpen heilig te blijven. Vers 4 eindigt met de woorden: ‘Ik ben Jehovah, jullie God.’ Woorden van die strekking komen 16 keer in het hoofdstuk voor. Ze doen denken aan het eerste gebod: ‘Ik ben Jehovah, je God, (…). Je mag buiten mij geen andere goden hebben’ (Ex. 20:2, 3). Elke christen die heilig wil worden moet erop toezien dat niets of niemand belangrijker wordt dan zijn band met God. En omdat we de naam Jehovah’s Getuigen dragen, zijn we vastbesloten niets te doen waardoor we zijn heilige naam ontheiligen of door het slijk halen (Lev. 19:12; Jes. 57:15).

15. Waartoe moeten de verzen over dierenoffers in Leviticus 19 je motiveren?

 ¹⁵ De Israëlieten lieten zien dat ze Jehovah als hun God aanvaardden door zich aan al zijn wetten te houden. Leviticus 18:4 zegt: ‘Houd je aan mijn rechterlijke beslissingen en mijn voorschriften en leef ernaar. Ik ben Jehovah, jullie God.’ In hoofdstuk 19 staan een paar van die ‘voorschriften’ voor Israël. In vers 5-8, 21 en 22 gaat het bijvoorbeeld over dierenoffers. Die moesten ze op een specifieke manier offeren, anders zouden ze ‘iets heiligs van Jehovah ontheiligen’. Die verzen moeten je motiveren om Jehovah blij te maken met aanvaardbare slachtoffers van lof, waartoe we in Hebreeën 13:15 worden aangemoedigd.

16. Welk principe uit Leviticus 19 herinnert ons aan het verschil tussen degenen die God dienen en degenen die hem niet dienen?

¹⁶ Om heilig te worden moet je anders durven zijn dan anderen. Maar dat is niet altijd makkelijk. Soms zetten klasgenoten, collega’s, ongelovige familieleden of anderen je onder druk om iets te doen dat niet gepast is voor aanbidders van Jehovah. Als dat gebeurt, sta je voor een belangrijke keuze. Wat kan je helpen de juiste keuze te maken? In Leviticus 19:19 wordt een interessant principe genoemd. Er staat: ‘Je mag geen kleren dragen die zijn geweven van twee soorten draad.’ Die wet diende om onderscheid te maken tussen Israël en de andere volken. In deze tijd hebben we geen bezwaar tegen kleding van bijvoorbeeld katoen met polyester of wol met viscose. Maar we hebben er wel bezwaar tegen net zo te zijn als mensen van wie de overtuigingen en praktijken in conflict zijn met wat de Bijbel leert, zelfs al zijn het klasgenoten, collega’s of familieleden. Natuurlijk houd je van je familie en wil je liefde tonen voor je naaste. Maar op belangrijke terreinen van het leven zijn we als Jehovah’s volk bereid anders te zijn dan de mensen om ons heen. Bedenk hoe belangrijk het is afgezonderd te zijn voor God. Dat hoort erbij als je heilig wilt zijn (2 Kor. 6:14-16; 1 Petr. 4:3, 4).

17-18. Welke waardevolle les kun je uit Leviticus 19:23-25 halen?

¹⁷ De woorden ‘ik ben Jehovah, jullie God’ hadden de Israëlieten moeten helpen prioriteit te geven aan hun band met  Jehovah. Leviticus 19:23-25 laat zien hoe. (Lees.) Bedenk eens wat die woorden voor de Israëlieten zouden betekenen als ze eenmaal in het beloofde land kwamen. Als een man vruchtbomen zou planten, mocht hij er drie jaar lang niet van eten. In het vierde jaar werden de vruchten bestemd voor gebruik in Gods heiligdom. Pas in het vijfde jaar kon de eigenaar de vruchten eten. De Israëlieten hadden uit die wet moeten begrijpen dat hun eigen belangen niet op de eerste plaats moesten komen. Jehovah wilde dat ze prioriteit gaven aan hun aanbidding en erop vertrouwden dat hij ze zou geven wat ze nodig hadden. Hij zou erop toezien dat ze genoeg te eten kregen. En hij moedigde ze aan gul te zijn met hun bijdragen voor het heiligdom.

¹⁸ De wet in Leviticus 19:23-25 herinnert ons aan Jezus’ woorden in de Bergrede. Hij zei: ‘Maak je niet langer zorgen over (…) wat je zult eten en drinken.’ Daar voegde hij aan toe: ‘Jullie hemelse Vader weet dat jullie al die dingen nodig hebben.’ God geeft ons wat we nodig hebben, net zoals hij dat voor de vogels doet (Matth. 6:25, 26, 32). Wij vertrouwen op de zorg die hij geeft. Onopvallend proberen we met onze ‘giften’ hulp te geven aan wie dat nodig hebben. En we zijn er snel bij om met onze bijdragen de kosten van de gemeente te dekken. Jehovah merkt zulke vrijgevigheid op en zal ons ervoor belonen (Matth. 6:2-4). Als je vrijgevig bent, laat je zien dat je de les uit Leviticus 19:23-25 hebt begrepen.

19. Wat heb jij geleerd van het besproken gedeelte van Leviticus 19?

¹⁹ We hebben nog maar een paar verzen uit Leviticus 19 bekeken om te weten hoe we als onze heilige God kunnen zijn. Door hem na te volgen kun je proberen ‘heilig te worden in je hele gedrag’ (1 Petr. 1:15). Velen die Jehovah niet aanbidden zijn ooggetuige van dat goede gedrag. Het beweegt ze er zelfs toe Jehovah te eren (1 Petr. 2:12). Maar er is nog veel meer dat we uit Leviticus 19 kunnen leren. In het volgende artikel komen nog meer verzen aan bod. Het laat zien op welke andere terreinen van het leven we heilig kunnen worden, zoals Petrus zei.