1, 2. (a) Wat is het verschil tussen Jehovah en mensen met macht? (b) Wat gaan we in dit artikel bespreken?

MENSEN met macht en invloed ‘heersen’ vaak over anderen en onderdrukken ze zelfs (Matth. 20:25; Pred. 8:9). Wat een verschil met Jehovah! Ook al is hij de Almachtige, hij is heel attent voor onvolmaakte mensen. Hij is vriendelijk en begripvol. Hij respecteert onze gevoelens en heeft aandacht voor onze behoeften. ‘Hij vergeet niet dat we stof zijn’ en vraagt nooit méér van ons dan we kunnen geven (Ps. 103:13, 14).

² De Bijbel laat zien hoe Jehovah rekening hield met zijn aanbidders. We gaan drie voorbeelden bespreken. Ten eerste, de attente manier waarop Jehovah de jonge Samuël hielp een oordeelsboodschap aan hogepriester Eli over te brengen. Ten tweede, de geduldige manier waarop hij met Mozes omging toen die bezwaar maakte tegen zijn aanstelling als leider van de Israëlieten. En ten derde, de begripvolle manier waarop hij de Israëlieten uit Egypte leidde. Let erop  wat die voorbeelden ons leren over Jehovah en hoe je die lessen kunt toepassen.

3. Wat gebeurde er met de jonge Samuël, en welke vraag komt daardoor op? (Zie beginplaatje.)

³ Samuël was nog heel jong toen hij Jehovah bij de tabernakel begon te dienen (1 Sam. 3:1). Toen Samuël eens lag te slapen, gebeurde er iets vreemds. * (Lees 1 Samuël 3:2-10.) Hij hoorde een stem die zijn naam riep. Samuël dacht dat het de bejaarde hogepriester Eli was. Daarom rende hij gehoorzaam naar hem toe en zei: ‘Hier ben ik. U hebt me toch geroepen?’ Maar Eli zei dat hij niet had geroepen. Toen het nog twee keer gebeurde, begreep Eli dat het God was die Samuël riep. Dus hij vertelde de jongen wat hij moest zeggen, en Samuël gehoorzaamde. Waarom zei Jehovah niet meteen via zijn engel tegen Samuël dat hij het was? Dat zegt de Bijbel niet. Maar uit wat er daarna gebeurde, kun je opmaken dat hij rekening wilde houden met de jonge Samuël.

4, 5. (a) Wat deed Samuël toen hij van Jehovah een boodschap aan Eli moest overbrengen? (b) Wat leert het verslag ons over Jehovah?

⁴ Lees 1 Samuël 3:11-18. Volgens Jehovah’s wet moesten kinderen respect tonen voor ouderen, vooral voor een leider (Ex. 22:28; Lev. 19:32). Dus zie je al voor je dat die kleine jongen de volgende ochtend dapper op Eli afstapt om hem Gods vernietigende oordeelsboodschap te vertellen? Nee, natuurlijk niet. Het verslag zegt dat Samuël ‘bang was om Eli over het visioen te vertellen’. Maar God maakte Eli duidelijk dat Hij Samuël riep. Daarom nam Eli het heft in handen en zei hij dat Samuël niet één woord achter mocht houden van alles wat God had gezegd. Gehoorzaam ‘vertelde Samuël hem alles’.

⁵ De boodschap zal geen complete verrassing voor Eli zijn geweest. Eerder had een ‘man van God’ al een vergelijkbare boodschap aan de hogepriester verteld (1 Sam. 2:27-36). Dit verslag over Samuël en Eli laat zien hoe attent en wijs Jehovah is.

6. Welke lessen kun je leren van de manier waarop Jehovah de jonge Samuël hielp?

⁶ Ben jij nog jong? Dan kun je uit het verslag over Samuël leren dat Jehovah begrijpt met welke problemen en gevoelens je te maken hebt. Misschien ben je verlegen en vind je het moeilijk om volwassenen over het Koninkrijk te vertellen of om anders te zijn dan je leeftijdgenoten. Weet dan dat Jehovah je wil helpen. Stort in gebed je hart voor hem uit (Ps. 62:8). Denk na over het Bijbelse voorbeeld van kinderen zoals Samuël. Praat ook met broeders en zusters, jong of oud, die misschien problemen hebben overwonnen waar jij ook mee te maken hebt. Misschien vertellen ze je wel over momenten waarop Jehovah ze op een onverwachte manier te hulp is gekomen.

7, 8. Hoe hield Jehovah rekening met Mozes?

⁷ Toen Mozes 80 was, gaf Jehovah hem een enorme taak. Mozes moest Israël bevrijden uit slavernij in Egypte (Ex. 3:10). Omdat hij al 40 jaar een herder in Midian was, moet dat een hele schok voor hem zijn geweest. ‘Wie ben ik dat ik naar de farao zou gaan en de  Israëlieten uit Egypte zou leiden?’, zei hij. Maar Jehovah stelde hem gerust: ‘Ik zal laten zien dat ik met je ben’ (Ex. 3:11, 12). Ook beloofde hij over de oudsten van Israël: ‘Ze zullen zeker naar je luisteren.’ Toch was Mozes’ antwoord: ‘Wat als ze (...) niet naar me luisteren?’ (Ex. 3:18; 4:1) Eigenlijk sprak Mozes Jehovah tegen! Maar Jehovah bleef geduldig. Hij gaf Mozes zelfs de kracht om wonderen te doen. Zo werd Mozes de eerste mens in de Bijbel die dat kon (Ex. 4:2-9, 21).

⁸ Maar Mozes bleef proberen eronderuit te komen. Hij kwam met het excuus dat hij geen goede spreker was. Jehovah reageerde: ‘Ik zal met je zijn als je spreekt en ik zal je leren wat je moet zeggen.’ Was Mozes eindelijk overtuigd? Blijkbaar niet, want hij vroeg Jehovah nederig om iemand anders te sturen. Daarop werd Jehovah terecht kwaad. Maar hij was niet onredelijk. Opnieuw hield hij rekening met Mozes’ gevoelens: hij stelde Aäron aan als woordvoerder (Ex. 4:10-16).

9. Hoe hebben Jehovah’s geduld en begrip Mozes bij zijn taak geholpen?

⁹ Wat leert dit verslag ons over Jehovah? Omdat hij de Almachtige is, had hij Mozes zo kunnen intimideren dat hij meteen akkoord was gegaan. In plaats daarvan was Jehovah geduldig en vriendelijk. Hij deed moeite om zijn bescheiden en nederige dienaar gerust te stellen. Werkte die attente aanpak? Absoluut! Mozes werd een uitstekende leider die probeerde net zo vriendelijk en attent voor anderen te zijn als Jehovah voor hem was geweest (Num. 12:3).

10. Wat is het resultaat als je probeert net zo attent als Jehovah te zijn?

¹⁰ Wat is de les? Als je een echtgenoot, ouder of ouderling bent, heb je een mate van gezag. Dan is het heel belangrijk om net als Jehovah attent, vriendelijk en geduldig om te gaan met degenen voor wie je verantwoordelijk bent  (Kol. 3:19-21; 1 Petr. 5:1-3). Als je je best doet om Jehovah en de Grotere Mozes, Jezus Christus, na te volgen, zul je benaderbaar zijn en anderen opbouwen (Matth. 11:28, 29). En je zult een goed voorbeeld zijn (Hebr. 13:7).

11, 12. Hoe zorgde Jehovah ervoor dat de Israëlieten zich veilig voelden toen hij ze uit Egypte leidde?

¹¹ Toen de Israëlieten in 1513 v.Chr. Egypte verlieten, waren ze misschien wel met meer dan drie miljoen. Er zaten kinderen en ouderen bij, en waarschijnlijk ook personen die ziek of gehandicapt waren. Zo’n enorme menigte had een begripvolle en zorgzame Leider nodig. Jehovah was dat toen hij ze via Mozes uit Egypte leidde. Hierdoor voelden de Israëlieten zich veilig toen ze het enige thuis verlieten dat ze ooit hadden gekend (Ps. 78:52, 53).

¹² Hoe zorgde Jehovah ervoor dat zijn volk zich veilig voelde? Om te beginnen liet hij ze in een ordelijke ‘gevechtsformatie’ uit Egypte wegtrekken (Ex. 13:18). Die organisatie gaf de Israëlieten de zekerheid dat hun God alles onder controle had. Verder maakte hij zijn aanwezigheid duidelijk zichtbaar, ‘overdag (...) met een wolk en de hele nacht met het licht van een vuur’ (Ps. 78:14). Jehovah zei daarmee eigenlijk: ‘Wees niet bang. Ik ben met jullie om jullie te leiden en te beschermen.’ Al gauw zou blijken dat die geruststelling op zijn plaats was.

13, 14. (a) Hoe hield Jehovah rekening met de Israëlieten? (b) Hoe toonde Jehovah zijn macht over de Egyptenaren?

¹³ Lees Exodus 14:19-22. Stel je voor dat je erbij was, in de val tussen de legers van de farao en de Rode Zee. Dan komt God in actie. De wolkkolom gaat naar achteren en blokkeert de Egyptenaren. Nu wordt het bij hen donker. Maar jullie gigantische kamp baadt in het licht! Dan zie je dat Mozes zijn hand uitstrekt over de zee. Een sterke oostenwind opent een breed pad naar de overkant. Ordelijk lopen jij en je familie met jullie vee de zeebodem op, samen met de rest van het volk. Tot je verbazing is de grond niet modderig of glibberig maar droog en behoorlijk stevig, waardoor je er makkelijk overheen kunt lopen. Hierdoor kunnen zelfs degenen die wat trager zijn veilig aan de overkant komen.

¹⁴ Lees Exodus 14:23, 26-30. Intussen stort de trotse, dwaze farao zich in de achtervolging, de zeebodem op. Opnieuw strekt Mozes zijn hand uit over de zee. Deze keer storten de twee muren van water in. Als twee tsunami’s op ramkoers raast het water over de farao en zijn leger heen. Ze hebben geen schijn van kans (Ex. 15:8-10).

15. Wat leert dit verslag je over Jehovah?

¹⁵ Dit verslag laat ons zien dat Jehovah een God van orde is, wat ons een veilig gevoel geeft (1 Kor. 14:33). Jehovah laat ook zien dat hij een liefdevolle herder is die op praktische manieren voor zijn volk zorgt. Hij neemt ze teder in zijn armen en beschermt ze tegen hun vijanden. Dat is heel geruststellend nu we zo vlak voor het einde van deze wereld staan (Spr. 1:33).

16. Wat leren wij van de manier waarop Jehovah de Israëlieten bevrijdde?

¹⁶ Ook nu zorgt Jehovah voor zijn volk als geheel, geestelijk en fysiek. En dat zal hij ook doen tijdens de grote  verdrukking die snel dichterbij komt (Openb. 7:9, 10). Dus jong of oud, gezond of gehandicapt, * Gods aanbidders zullen dan niet in paniek raken of doodsbang zijn. Ze zullen juist precies het tegenovergestelde doen. Ze houden de woorden van Jezus Christus in gedachte: ‘Als die dingen beginnen te gebeuren, ga dan rechtop staan en hef je hoofd op, want je bevrijding is dichtbij’ (Luk. 21:28). Dat vertrouwen behouden ze zelfs bij de aanval van Gog — een coalitie van landen die veel meer macht heeft dan de farao in de oudheid (Ezech. 38:2, 14-16). Waarom zal Gods volk vol vertrouwen blijven? Ze weten dat Jehovah niet verandert. Hij zal opnieuw bewijzen dat hij een zorgzame, attente Redder is (Jes. 26:3, 20).

17. (a) Hoe kunnen we ons voordeel doen met Bijbelse verslagen over de manier waarop Jehovah voor zijn volk zorgt? (b) Wat gaan we in het volgende artikel bespreken?

¹⁷ In dit artikel hebben we nog maar een paar voorbeelden bekeken die laten zien hoe vriendelijk en attent Jehovah voor zijn volk zorgt en ze leidt en bevrijdt. Als je over zulke verslagen mediteert, let dan ook op details die subtiele aspecten van Jehovah’s eigenschappen onthullen. Dan zal nog beter tot je hart en geest doordringen hoe prachtig die eigenschappen zijn. Je liefde voor Jehovah en je geloof in hem zullen sterker worden. In het volgende artikel gaan we kijken naar manieren waarop wij net als Jehovah rekening kunnen houden met anderen. We zullen ons richten op het gezin, de gemeente en de velddienst.