VOELT u zich weleens net als Will of Rachel? Ze willen allebei praten, maar het loopt vaak op een teleurstelling uit. Hoe komt dat?

Mannen en vrouwen communiceren op een andere manier en hebben hun eigen behoeften. Een vrouw wil misschien vrijuit en vaak over haar gevoelens praten. Maar veel mannen proberen de vrede te bewaren door problemen snel op te lossen en lastige onderwerpen te vermijden. Hoe kunt u deze verschillen overbruggen en met uw partner communiceren? Door hem of haar met respect te behandelen.

Respect hebben wil zeggen dat u anderen waardeert en hun gevoelens probeert te begrijpen. Als kind hebt u misschien geleerd dat u respect moet hebben voor mensen met meer autoriteit of meer ervaring. Maar in een huwelijk moet u respect hebben voor iemand met wie u op gelijke voet staat: uw partner. „Ik wist dat Phil altijd geduldig en begripvol naar anderen luisterde”, zegt Linda, die acht jaar getrouwd is. „Ik wilde dat hij mij net zo behandelde.” Waarschijnlijk toont u in gesprekken met vrienden of zelfs met vreemden geduld en respect. Maar bent u net zo attent tegenover uw partner?

Gebrek aan respect leidt tot spanningen en heftige ruzies. Een wijze regeerder zei: „Beter een stuk droog brood met vrede erbij, dan een huis vol feestmaaltijden en ruzie” (Spreuken 17:1, Willibrordvertaling). De Bijbel zegt dat een man zijn vrouw ’eer moet toekennen’, met respect moet behandelen (1 Petrus 3:7). Ook  de vrouw „moet diepe achting voor haar man hebben” (Efeziërs 5:33).

Hoe kunt u respectvol communiceren? Hier volgen wat praktische adviezen uit de Bijbel.

Het probleem:

Veel mensen praten liever dan dat ze luisteren. Bent u ook zo iemand? De Bijbel noemt iedereen die „antwoord geeft op een zaak voordat hij ze hoort” onverstandig (Spreuken 18:13). Luister dus voordat u praat. Waarom? „Ik heb liever dat mijn man mijn problemen niet meteen probeert op te lossen”, zegt Kara, die 26 jaar getrouwd is. „Hij hoeft het zelfs niet met me eens te zijn of uit te zoeken hoe het probleem is ontstaan. Ik wil gewoon dat hij naar me luistert en me probeert te begrijpen.”

Maar er zijn ook mannen en vrouwen die zich niet zo makkelijk uiten en het niet prettig vinden als hun partner er bij ze op aandringt over hun gevoelens te praten. Toen Lorrie pas getrouwd was, ontdekte ze dat haar man zijn gevoelens niet snel uit. Ze zegt: „Ik moet geduld hebben en wachten tot hij gaat praten.”

Een oplossing:

Als u en uw partner over iets moeten praten dat tot onenigheid kan leiden, doe dat dan als u allebei kalm en ontspannen bent. En als uw partner niet wil praten? De Bijbel zegt: „Raad in het hart van een man is als diepe wateren, maar de man van onderscheidingsvermogen, die zal hem naar boven halen” (Spreuken 20:5). Als iemand een emmer te snel uit een put omhoogtrekt, gaat er veel water verloren. Zo is het ook als u uw partner te plotseling met iets confronteert. Hij of zij zal misschien in de verdediging gaan, en dan is de kans om uw partner aan het praten te krijgen voorbij. Het is beter vriendelijk en respectvol vragen te stellen. Wees geduldig als uw partner zijn of haar gevoelens niet zo snel uit als u zou willen.

Als uw partner praat, moet u „vlug zijn in het horen, maar langzaam in het spreken, en langzaam in het kwaad worden” (Jakobus 1:19, WV). Een goede luisteraar luistert niet alleen met zijn oren maar ook met zijn hart. Probeer de gevoelens van uw partner te begrijpen. Aan de manier waarop u luistert, merkt de ander hoeveel — of hoe weinig — respect u voor hem of haar hebt.

We kunnen van Jezus leren hoe we moeten luisteren. Toen er bijvoorbeeld een zieke man naar hem toe kwam voor hulp, loste hij het probleem niet meteen op. Hij luisterde eerst naar het dringende verzoek van de man. Hij voelde met hem mee. Pas daarna maakte hij hem beter (Markus 1:40-42). Als uw partner iets zegt, is het goed Jezus’ voorbeeld te volgen. Bedenk dat hij of zij waarschijnlijk wil dat u meeleeft, en niet dat u met een snelle oplossing komt. Luister dus aandachtig. Probeer met hem of haar mee te voelen. Ga dan pas iets doen. Zo laat u zien dat u respect voor uw partner hebt.

Het probleem:

„In tv-series lijkt het heel normaal om negatief over je partner te praten en kwetsende of sarcastische taal te gebruiken”, zegt de eerder aangehaalde Linda. Sommigen groeien op in een gezin waar altijd minachtend gepraat wordt. Als zulke mensen later getrouwd zijn, vinden ze het moeilijk dat in hun eigen gezin niet te doen. Ivy, die in Canada woont, zegt: „Ik ben opgegroeid in een omgeving waar het heel normaal was sarcastisch te zijn, te schreeuwen en te schelden.”

 Een oplossing:

Als u met anderen over uw partner praat, zeg dan iets „dat goed is tot opbouw waar het nodig is, opdat daardoor iets meegedeeld mag worden wat gunstig is voor de hoorders” (Efeziërs 4:29). Praat dus altijd positief over uw partner.

Ook als u alleen bent met uw partner, moet u de verleiding weerstaan sarcastisch te zijn of te gaan schelden. Michal uit het oude Israël werd kwaad op haar man, koning David. Ze zei sarcastisch dat hij zich als „een der leeghoofden” had gedragen. Haar woorden waren een belediging voor David, maar ook God was er niet blij mee (2 Samuël 6:20-23). Wees dus voorzichtig met wat u tegen uw partner zegt (Kolossenzen 4:6; vtn.). Phil, die acht jaar getrouwd is, geeft toe dat hij en zijn vrouw nog steeds weleens onenigheid hebben. Hij heeft gemerkt dat hij de situatie soms erger maakt door wat hij zegt. „Ik ben gaan inzien dat als je een discussie ’wint’, je eigenlijk de verliezer bent. Ik merk dat het veel meer voldoening geeft en veel beter is je relatie goed te houden.”

In de oudheid moedigde een weduwe op leeftijd haar schoondochters aan: „Vindt een rustplaats, ieder in het huis van haar man” (Ruth 1:9). Als man en vrouw elkaar respecteren, maken ze hun huis tot een „rustplaats”.

Het probleem:

Sommige pasgetrouwde stelletjes hebben ten onrechte gedacht dat de Bijbelse term „één vlees” betekent dat man en vrouw dezelfde mening en persoonlijkheid moeten hebben (Mattheüs 19:5). Maar ze komen er al snel achter dat dat onrealistisch is. De punten waarin ze verschillen leiden vaak tot ruzies. Linda zegt: „Eén groot verschil tussen Phil en mij is dat Phil zich minder zorgen maakt. Hij kan soms heel ontspannen zijn als ik me ergens druk om maak, en dan word ik boos omdat het lijkt alsof het hem niks kan schelen.”

Een oplossing:

Neem elkaar zoals u bent, en respecteer elkaars verschillen. Ter vergelijking: uw ogen werken anders dan uw oren, en toch werken ze samen zodat u veilig de weg kunt oversteken. Adrienne, die bijna dertig jaar getrouwd is, zegt: „Zolang onze standpunten niet in strijd zijn met Gods Woord, geven mijn man en ik elkaar de ruimte om verschillend over dingen te denken. We zijn tenslotte getrouwd, niet gekloond.”

Als uw partner een andere mening heeft of anders reageert dan u, denk dan niet alleen aan uzelf. Houd rekening met de gevoelens van de ander (Filippenzen 2:4). Kyle, de man van Adrienne, geeft toe: „Ik begrijp het standpunt van mijn vrouw niet altijd en ben het niet altijd met haar eens. Maar ik herinner mezelf eraan dat ik veel meer van haar hou dan van mijn mening. Als zij gelukkig is, ben ik dat ook.”

Respect is een van de geheimen van een gelukkig en duurzaam huwelijk. „Respect zorgt voor tevredenheid en geborgenheid in een huwelijk”, zegt Linda. „Het is echt de moeite waard om te leren elkaar te respecteren.”