Rondkomen met minder

OBED heeft twee kinderen. Tien jaar lang werkte hij in een vijfsterrenhotel in een grote Afrikaanse stad en had hij geen moeite om in de behoeften van zijn gezin te voorzien. Ze konden regelmatig vakantie houden in wildreservaten in zijn land. Maar dat veranderde allemaal toen hij zijn baan kwijtraakte omdat er minder klanten in het hotel kwamen.

Stephen had zich in een periode van ruim 22 jaar omhooggewerkt tot leidinggevende bij een grote bank. Een paar van de vele extra’s bij zijn functie waren een groot huis, een auto, bedienden en prestigieuze scholen voor zijn kinderen. Toen de bank ging reorganiseren, kwam hij plotseling zonder werk te zitten. „Mijn gezin en ik waren er kapot van”, zegt Stephen. „Ik voelde me ineens heel wanhopig, verbitterd en bezorgd.”

Dit zijn absoluut geen uitzonderingen. Door de verslechterende economie hebben over de hele wereld miljoenen mensen met een vast inkomen hun baan verloren. Als ze uiteindelijk ander werk vinden, moeten ze het vaak met een laag inkomen doen terwijl de prijzen omhoogschieten. Geen enkel land, ontwikkeld of niet, is immuun voor de verwoestende gevolgen van een recessie.

„Praktische wijsheid” nodig

Iemand die het met minder moet doen of werkloos wordt, kan makkelijk overspoeld worden door negatieve gedachten. Het is natuurlijk niet helemaal te vermijden dat zo iemand zich zorgen maakt. Maar een wijze man zei ooit: „Hebt gij u ontmoedigd betoond op de dag van benauwdheid? Uw kracht zal gering zijn” (Spreuken 24:10). In plaats van in paniek te raken als het slechter gaat met de economie, is het goed om „praktische wijsheid” in Gods Woord te zoeken (Spreuken 2:7).

Hoewel de Bijbel geen financieel handboek is, hebben miljoenen mensen over de hele wereld veel gehad aan de praktische raad die erin staat over financiële kwesties. We zullen een paar basisprincipes uit de Bijbel bekijken.

Bereken de kosten. Kijk eens naar Jezus’ woorden in Lukas 14:28: „Wie van u bijvoorbeeld die een toren wil bouwen, gaat er niet eerst voor zitten om de kosten te berekenen, om te zien of hij genoeg heeft om hem te voltooien?” Om dit principe toe te passen is het nodig een budget op te stellen en zich daaraan te houden. Maar Obed geeft toe dat dit niet altijd makkelijk is: „Voordat ik mijn baan kwijtraakte, kwamen we meestal de supermarkt uit met een heleboel spullen die we niet echt nodig hadden. We hadden nooit een budget omdat we gewoon alles konden kopen wat we leuk vonden.” Door van tevoren dingen te plannen, kunt u ervoor zorgen dat het weinige geld dat beschikbaar is, gebruikt wordt om dingen te kopen die uw gezin echt nodig heeft.

Pas uw leefstijl aan. Het is zeker niet makkelijk om te wennen aan een lagere levensstandaard, maar het is wel noodzakelijk. Een Bijbelse spreuk zegt: „Een verstandig man ziet het gevaar en brengt zich in veiligheid” (Spreuken 22:3, Groot Nieuws Bijbel). „Om geld uit te sparen,  moesten we in een kleiner huis gaan wonen dat nog opgeknapt moest worden”, vertelt Stephen. „De kinderen moesten naar een andere school, die niet zo duur was maar toch in goed onderwijs voorzag.”

Een goede communicatie binnen het gezin is belangrijk om aan een nieuwe leefstijl gewend te raken. Austin, die na negen jaar zijn baan bij een bank verloor, zegt: „Mijn vrouw en ik maakten samen een lijstje van dingen die we echt nodig hadden. We moesten minder geld uitgeven aan dure voedingsmiddelen, luxe vakanties en onnodige nieuwe kleding. Ik ben blij dat mijn gezin heeft meegewerkt aan die aanpassingen.” Het is logisch dat kleine kinderen misschien niet helemaal snappen waarom zulke veranderingen nodig zijn, maar als ouders kunt u ze helpen om het te begrijpen.

Sta open voor ander soort werk. Als u altijd een kantoorbaan hebt gehad, kan het een uitdaging lijken om fysiek werk te gaan doen. „Omdat ik gewend was aan een leidinggevende functie in een groot bedrijf, had ik het er moeilijk mee om een baan met minder aanzien aan te nemen”, zegt Austin. Dat hoeft ons niet te verbazen, want Spreuken 29:25 zegt: „Het beven voor mensen, dat spant een strik.” Alleen maar bezig zijn met wat anderen van u vinden, brengt natuurlijk geen geld in het laatje. Wat kan u helpen zulke negatieve gedachten te vermijden?

Nederigheid is belangrijk. Toen Obed zijn baan in de hotelbranche kwijtraakte, kreeg hij werk aangeboden in het autoschadebedrijf van een oud-collega. Voor die baan moest hij hele afstanden over stoffige wegen lopen om aan autolak en onderdelen te komen. Obed zegt: „Alles leek enorm tegen te zitten. Nederigheid is een hulp geweest om me aan te passen aan een baan waarmee ik nog geen kwart van mijn vorige salaris verdien, maar wel genoeg om mijn gezin te onderhouden.” Zou het u helpen net zo’n kijk te hebben?

Wees tevreden. Een woordenboek geeft bij ’tevreden’ de uitleg: „Tevreden mensen hebben geen wensen.” Zo’n houding lijkt misschien onrealistisch voor iemand die krap bij kas zit. Maar kijk eens wat de apostel Paulus, een zendeling die wist wat het was om in armoede te leven, zei: „Ik heb geleerd om in welke omstandigheden ik ook verkeer, genoegen te nemen met wat ik heb. Ik weet inderdaad wat het zeggen wil weinig te hebben, ik weet inderdaad wat het zeggen wil overvloed te hebben” (Filippenzen 4:11, 12).

Onze situatie is misschien niet ideaal maar zou in deze moeilijke tijd ook een stuk slechter kunnen zijn. Paulus zei onder leiding van God dat toewijding aan Hem een grote winst is voor iemand die tevreden is met wat hij heeft. Hij gaf de nuttige raad: „Wanneer wij daarom voedsel, kleding en onderdak hebben, zullen wij daarmee tevreden zijn.” Paulus moedigt hier niet aan tot luiheid maar laat zien hoe we fysieke behoeften de juiste plaats kunnen geven (1 Timotheüs 6:6, 8).

Een bron van echt geluk

We hoeven niet alles te kopen wat we misschien willen of een comfortabel leven te hebben om echt gelukkig te zijn. Jezus zelf zei: „Het is gelukkiger te geven dan te ontvangen.” We ervaren dus geluk en voldoening als we onze bezittingen gebruiken om anderen te helpen en een steun voor ze te zijn (Handelingen 20:35).

Onze Schepper, Jehovah God, weet heel goed wat we nodig hebben. Via zijn Woord, de Bijbel, geeft hij praktische raad, die veel mensen geholpen heeft hun leven te verbeteren en verlost te worden van onnodige zorgen. Natuurlijk zal iemands financiële situatie er niet ineens heel veel op vooruitgaan. Maar Jezus gaf wel de verzekering dat degenen die ’eerst het koninkrijk en Gods rechtvaardigheid blijven zoeken’, niets te kort zullen komen (Mattheüs 6:33).