TUMELO yi re neya matšhika ya magolo. Mo re beyisa, Sathane o nyaka go sinya senghana sa rune le Jehova, byalo tumelo yi re gelepa ‘go ya go dura ya Diyabolo.’ (Maef. 6:16) Mo re na le tumelo re ko thogo hlula dintshetshere tso re gahlanang natso tsa nkare ke thaba. Jeso o butsiye malata yage gore: “Mo le na le tumelo ya go lekana le pewu ye nyananyana, le nyoko re ga thaba yowa, ‘Tloga howa o ye hala,’ ke mokane yi nyoko tloga.” (Mat. 17:20) Tumelo yi ka di kgona go re tiyisa ga tso tsa Modimo, byalo re nyoko bolabola ka diputsiso ke tsowa: Tumelo king? Tso re di makang di sipidisana byang le tumelo? Re ka tiyisa tumelo ya rune byang? Fote di nyaka re šupetse gore re dumela ga mang?—Maroma 4:3.

Go ba le tumelo a yi taba ya go fo tshepa so Baebele yi se bolabolang, ka taba la gore le “madimona maa tshepa [gore Modimo o gona] fote maa hlagasela.” (Jak. 2:19) Anthe tumelo king?

Baebele yi hlatolla tumelo ka mekgwa ka mmedi. Sa mathomo, “tumelo ke go dumela dilo tso di sa ga tlang, tso di tshepisiwweng.” (Maheb. 11:1a) Mo o na le tumelo, o tshepa o tiyisiye gore selo se sengwana le se sengwana so Jehova a se bolabolang ke nnete le gore se nyoko makega. Mo re beyisa, Jehova o butsiye Maisrayele a re: “Mo le ka fo sinya kwano yo ke yi makiyeng le letšatši le kwano yo ke yi makiyeng le bošego, le gore letšatši le sa sa nyarela ka nako ya lona, mone ke gona mo kwano yaka le Dafita yi nyoko go sinyega.” (Jer. 33:20, 21) Nje o dula o tšhoga gore ka letšatši le lengwana letšatši lowa le nyoko lesetsa go nyarela, ke mokane tsa makega gore bošego le motshegare di sa sa ba gona? Mo o dumela gore go na le melawo ya go lawola ka mokgo lefase le dukulugang le ka mokgo letšatši le nyarelang, ayitsano o ka kamaka gore Ye a makiyeng melawo yone a ka di maka tso a di tshepisiyeng? Dhoo!—Jes. 55:10, 11; Mat. 5:18.

Sa bobedi, tumelo ke “sešupo sa go bonala sa dilo tsa gore di gona mara a di bonale.” Fote ba re tumelo ke “sešupo sa go bonala” kela “go tshepa o sa kamake” dilo tsa gore lehlo le ka sa kgone go di bona mara di le gona. (Maheb. 11:1b.) Ka mokgo mang? Tla re fo re sengwananyana se go butsisa gore, ‘O tšiba ka ying gore moya wo gona?’ Nnete ke gore o ka sa ro tsoga o wo bonne, mara o ka kgona go gelepa ngwanene, wa mmotsa ka dilo tso di šupetsang gore moya wo gona, go tshwana le go wona, go šiginyega ga dihlare le tse dingwana. Mo sengwananyana sone se thomisa go kwisisa dilo tso di šupetsang gore moya wo gona, di nyoko ba lola gore se dumele ga tso se di bonneng. Di fo tshwana le ka tumelo yowa, o ba nayo mo go na le dilo tsa go tshwarega tso di makang gore o nape o tshepa taba yone.—Maroma 1:20.

Tumelo yi ba gona ka taba la mo go na le bohlatse, byalo gore motho a be le tumelo, di nyaka a thomise ka go “kraya mong yona nnete.” (1 Thim. 2:4) Mara a go felele gana mone. Pawulo wa lepostola o ngwadiye gore: “Motho o šupetsa gore o na le tumelo ka pelo.” (Maroma 10:10) A di nyake motho a fo tshepa nnete, di nyaka a yi tseyele gedimo. Mo a ka maka ka mokgonone, di nyoko mo tšhofa gore a yi  berekise, ke mokane o nyoko maka dilo ka tumelo. (Jak. 2:20) Motho wa go šupetsa gore aa nyake nnete a ka fo phigisa le dilo tsa gore di fo ba lekgwaying, ka taba la tso yene a di dumelang le tso yene a nyakang go di maka. (2 Pet. 3:3, 4; Juda 18) Ke sona so se makiyeng gore batho ba go tlala ku botala ba sa be le tumelo le mo ba bonne mehlolo. (Dip. 14:11; Joh. 12:37) Moya wa Modimo wa go hlawolega wo maka gore batho ba dipelo tsa gore di nyaka nnete, ba be le tumelo.—Magal. 5:22; 2 Mathes. 2:10, 11.

Kgoši Dafita ke ye mongwana wa batho ba gore ke mo ba na le tumelo ya go tiya. (Maheb. 11:32, 33) Mara a yi ka mokana ga bona ga gabo bo ne ba na le tumelo ya mošaga wonone. Mo re beyisa, di yye tsa makega gore bhuti wa Dafita ye ba reng ke Eliyabo, a šupetse a se na tumelo nakwela a poyila Dafita mo a hlupa ke gore Gholiyate wa leba. (1 Sam. 17:26-28) Aa šiyo ye a belegiwweng a na le tumelo kela a yi tsere ga babelegi bage, mara Dafita ke mo a na le tumelo ka taba la senghana sage le Modimo.

Ga Pisalema 27, Dafita o tihlatolla gore tumelo yage ya go tiya yi tlogelela kaye. (Temany. 1) Dafita o yye a ghayela ka tso di yyeng tsa mo makegela le ka mokgo Jehova a yyeng a mo gelepa ga mathatha yage. (Ditemany. 2, 3) Ke mo a yi tseyela gedimo taba ya go rapela Jehova. (Temany. 4) Dafita ke mo a rapela Modimo a na le ba bangwana ku tabarnakeleng. (Temany. 6) O yye a rapela Jehova a šwennye. (Ditemany. 7, 8) Dafita le yene ke mo a nyaka go yetetsiwa ka ditsela tsa Modimo. (Temany. 11) Dafita ke mo a tseyela tumelo gedimo ka matla tsa go šinya a butsisa gore: “Hala ke se na tumelo mara nke ke le kaye?”—Temany. 13.

Pisalema 27 yi re o ka di kgona tsa go ba le tumelo ya go tshwana le ya Dafita, mo o ka fo ba le monagano wa go tshwana le wage. Ka taba la gore tumelo yi maka ke go tšiba Modimo gabutši, byalo mo re bala Lentsu la Modimo le dipuku tsa go bolabola ka Baebele, go nyoko ba lola gore re be le tumelo, ya gore ke ye nngwana ya diyengwa tsa moya wa Modimo. (Pis. 1:2, 3) Mo o tšhuta, o fele o ba le nako ya go ghayela ka tso o di tšhutang. Mo re ka fo ghayela ka tso re di tšhutang, re nyoko kwa re mo nyaka ka matla ga Jehova. Mo o mo nyaka ka mokgonone, o nyoko napa o kwa o di nyaka ka matla tsa go dumela gage le go ye mo rapela megahlanong le go tšhomayela ka tso o di dumelang. (Maheb. 10:23-25) Fote re šupetsa gore re na le tumelo mo re ‘dula re rapela fote re sa šepisi.’ (Luka 18:1-8) Byalo, “o sa lesetse go rapela” Jehova, o kene o tshepa gore “wa go nyaka.” (1 Mathes. 5:17; 1 Pet. 5:7) Tumelo yi re tšhofa gore re make se sengwana, ke mokane sone se maka gore tumelo ya rune yi tiyelele.—Jak. 2:22.

Ka malobana wa mo Jeso a le thina le go kgwa, o butsiye malata yage gore: “Baneneng le tumelo ga Modimo le boye le be le tumelo le gaka.” (Joh. 14:1) Byalo di nyaka re be le tumelo ga Jehova le ga Jeso.  O ka ba le tumelo ga Jeso ka mokgo mang? Tla re bolaboleneng ka mekgwa ye mengwana ka meraro.

Sa mathomo, tseya sehlabelo sa go lepolliwa yi le selo sa gabutši ka matla so Modimo a go neyyeng sona. Pawulo wa lepostola o yitseri: “Ke phela ka go ba le tumelo ga Morwayi wa Modimo, wa gore o šupetsiye gore o nnyaka ka matla, a tokegela gana hone ka go nkgwela.” (Magal. 2:20) Mo o dumela ga Jeso, di šupetsa gabutši gore wa dumela ga sehlabelo sage, le gore ke sona so se makang gore Modimo a re tshwarele, re boye re kraye lephelo la go ya go yye le gore ke sona se šupetsang gore Modimo o go nyaka matla. (Maroma 8:32, 38, 39; Maef. 1:7) Mo o ka fo tshepa gore sehlabelo sone se nyoko go gelepa, o ka sa tisole kela go titšhoga.—2 Mathes. 2:16, 17.

Sa bobedi, šutela thina ga Jehova ka go rapela o berekisa sehlabelo sa Jeso. Ka taba la sehlabelo sone re thogo rapela Jehova “ka go bolabola re lukulugiye, gore re thogo kwediwa bošuwana le gore ka nako ya gona Modimo a thogo re kwela go baba.” (Maheb. 4:15, 16; 10:19-22) Go rapela go maka gore re kganele kgole le go sinya ka matla.—Luka 22:40.

Sa boraro, theetsela Jeso. Johane wa lepostola o ngwadiye gore: ‘Ye a dumelang ga Morwayi o na le lephelo la go ya go yye, ye a sa theetseleng Morwayi a ka sa ro le bona, yene o nyoko yahlula ke Modimo.’ (Joh. 3:36) Phela Johane o šupetsiye gore go ba le tumelo a go tshwane le go sa theetsele. Byalo motho o ba le tumelo ga Jeso mo a mo theetsela. Go šupetsa gore re theetsela Jeso, di bonala mo re latelela “molawo wa Kreste,” wa go theetsela dilo ka mokana ga tsona tso a di tšhutisiyeng le tso a butsiyeng malata yage gore ma di make. (Magal. 6:2) Mo o theetsela tso “lelata la go hlalefa le la go tshepega” le go yetetsang ka tsona, di šupetsa gore o theetsela Jeso. (Mat. 24:45) Mo o theetsela Jeso, o ko thogo hlula dintshetshere tso o gahlanang natso tsa nkare ke sedingwane.—Luka 6:47, 48.

Morene mongwana o yye a bolabola le Jeso a lla, a re: “Ke na le tumelo! N’gelepe mo o bonang ke gayela tumelo!” (Mar. 9:24) Tumelo yona ke mo a le nayo, mara o yye a tinyanafatsa ka taba la gore ke mo a di bona gore o sa gayela. Go fo tshwana le morenewa, le rune di nyoko makega tsa gore re tikwe re gayela tumelo. Ka mokana ga rune re ka maka gore re tiyise tumelo ya rune gana byalo. Re di bonne gore mo re tšhuta Lentsu la Modimo re boya re ghayela ka tso re di tšhutang, tumelo ya rune ya tiyelela, fote sone se maka gore ga Jehova re mo nyake ka matla. Tumelo ya rune ya tiyelela mo re rapela Jehova re na le magageru, mo re tšhomayelela batho ka tso re di dumelang le go rapela ka moka matšatši. Go tokegela gana hone, mo re tiyisa tumelo ya rune, re ya rufega. Lentsu la Modimo le re botsa gore: ‘Lune bo le nyakiwang ka matla, titiyiseneng ka tumelo ya lune ya go hlawolega, gore Modimo a dule a le nyaka.’—Juda 20, 21.