KE GOPOLA mesong e mengwe go hlaba phefo ya go tonya motseng wa Brookings woo o lego South Dakota, U.S.A. Ke ile ka lemoga gore e se kgale boemo bja leratadima bo tlo fetoga bja tonya kudu. Lega go le bjalo, o ka makatšwa ke go tseba gore ka lona letšatši leo, sehlotswana sa batho ba itšego se be se thothomela se le ka mokutwaneng wa go tonya. Ke be ke le gare ga sehlotswana seo. Re be re eme ka pele ga legopo leo diruiwa di nwelago meetse go lona leo le bego le na le meetse a go tonya! E le gore le kwešiše seo ke lekago go se hlalosa mo, e re ke le botšeng phihlelo ya ka.

Ke belegwe ka di-7 tša March 1936 gomme ke ngwana wa mafelelo go bana ba bane. Re be re dula polaseng e nyenyane ka bohlabela bja South Dakota. Go lema e be e le karolo e bohlokwa lapeng la gešo, eupša ga se gore e be e le selo seo se tlago pele bophelong bja rena. Batswadi ba ka ba kolobeditšwe ka 1934 gore e be Dihlatse tša Jehofa. Ba be ba ineetše go Tatago rena wa legodimong e lego Jehofa, ka gona ba be ba etiša pele go dira thato ya gagwe. Tate, e lego Clarence, e be e le mohlanka wa phuthego (ga bjale o bitšwa molomaganyi wa sehlopha sa bagolo) phuthegong ya rena e nyenyane kua Conde, yeo e lego South Dakota. Ka morago, ramogolo Alfred ke yena a ilego a ba mohlanka wa phuthego yeo.

Lapa la gešo le be le eba gona dibokeng ka mehla e bile le eya ka ntlo le ntlo go botša batho ka dilo tšeo Modimo a re tshepišitšego tšona nakong e tlago tšeo di lego ka Beibeleng. Mohlala wa batswadi ba ka le tlwaetšo yeo ba re neilego yona di ile tša re thuša kudu. Nna le sesi wa ka e lego Dorothy re ile ra ba bagoeledi ba Mmušo re na le mengwaga e tshela. Ka 1943, ke ile ka ingwadiša Sekolong sa Bodiredi sa Pušo ya Modimo, seo se bego se sa tšwa go thongwa.

Re be re ipshina ka go ba gona dikopanong tše dikgolo le tše dinyenyane. Kopanong ya selete ya 1949, yeo e bego e swaretšwe kua Sioux Falls, South Dakota, Ngwanabo rena Grant Suiter e be e le seboledi sa moeng. Ke  sa dutše ke gopola polelo ya gagwe yeo e bego e na le sehlogo se se rego: “Nako e Ile!” O ile a gatelela ntlha ya gore Bakriste ka moka bao ba ineetšego ba swanetše go fetša nako e ntši ba bolela ditaba tše dibotse tša Mmušo wa Modimo wo o šetšego o buša legodimong. Polelo yeo e ile ya ntutueletša go ineela go Jehofa. Kopanong ya tikologo yeo e ilego ya latela, yeo e bego e swaretšwe motseng wa Brookings, ke ile ka ikhwetša ke le ka mokutwaneng wa go tonya woo ke boletšego ka wona pejana, ke emetše go kolobetšwa. Nna le bana bešo ba bangwe ba bararo re ile ra kolobeletšwa ka gare ga legopo leo ke boletšego ka lona, ka di-12 tša November 1949.

Ka morago ga moo, ke ile ka ipeela pakane ya go ba mmulamadibogo. Ke ile ka thoma go bula madibogo ka di-1 tša January 1952, ke na le mengwaga e 15. Beibele e re: “Yo a sepelago le ba bohlale o tla hlalefa,” e bile go be go na le batho ba bantši bao ba bego ba le bohlale ka lapeng la gešo bao ba ilego ba thekga phetho ya ka ya go ba mmulamadibogo. (Die. 13:20) Ramogolo Julius, yo a bego a na le mengwaga e 60 gomme e le mmulamadibogo, o ile a šoma tšhemo le nna. Le ge a be a mpheta kgole ka mengwaga, re be re ipshina ka tšhemo. Ke ile ka ithuta dilo tše dintši kudu go yena. Ka morago, sesi wa ka e lego Dorothy le yena o ile a ba mmulamadibogo.

Mengwageng ka moka ya ge ka sa le mofsa, batswadi ba ka ba be ba amogela balebeledi ba tikologo le basadi ba bona gagešo. Yo mongwe wa balebeledi bao yo a nthušitšego kudu ke Jesse Cantwell le mosadi wa gagwe Lynn. Dikgothatšo tša bona le tšona di ile tša nthuša gore ke be mmulamadibogo. Go nkgahlegela ga bona go ile gwa ntutueletša gore ke ipeela dipakane tša moya. Ge ba be ba etela diphuthego tša kgauswi le ga gešo, ba be ba mpitša gore ke tle ke šome le bona tšhemo. Ruri seo se ile sa nthabiša le go nkgothatša!

Ka morago, molebeledi wa rena wa tikologo e ile ya ba ngwanabo rena Bud Miller le mosadi wa gagwe e lego Joan. Ka nako yeo ke be ke na le mengwaga e 18, e lego mengwaga yeo masogana ka moka a bego a swanetše go ya ntweng. Lekgotla la mo ke bego ke dula gona la go kgetha mašole le ile la mpha mošomo wo o bego o sa dumelelane le taelo ya Jesu ya gore balatedi ba gagwe ba se tšee lehlakore dipolotiking. Nna ke be ke nyaka go bolela ditaba tše dibotse tša Mmušo wa Modimo. (Joh. 15:19) Ke ile ka dira boipiletšo lekgotleng leo gore le ntshware ka tsela yeo le bego le swara baruti.

Ke ile ka thaba ge Ngwanabo rena Miller a be a re o tla mphelegetša go yo itlhalosa lekgotleng leo la bošole. Ngwanabo rena Miller e be e le motho wa go ipolelela e bile a sa tšhabe batho. Ke ile ka ikwa ke na le matla  a go ya lekgotleng leo la bošole ke na le monna wa go rata Modimo go swana le yena. Ka morago ga gore ke hlalose boemo bja ka lekgotleng leo, mafelelong a selemo sa 1954 lekgotla leo le ile la ntshwara ka tsela yeo le bego le swara baruti. Seo se ile sa mpulela tsela ya go tsenela tirelo e nngwe ya nako e tletšego.

Mo e ka bago ka yona nako yeo, ke ile ka bitšwa gore ke tlo hlankela Bethele, lefelong leo mathomong le bego le bitšwa Watchtower Farm, Sehlakahlakeng sa Staten, New York. Ke ile ka ba le tokelo ya go šoma moo ka mengwaga e ka bago e meraro. Go hlankela moo go ile gwa dira gore ke be le diphihlelo tše di kgahlišago ka gore ke ile ka kopana le batho ba bantši ba bohlale le go šoma le bona.

Polase yeo ya Sehlakahlakeng sa Staten e be e na le seteišene sa radio sa WBBR. Seteišene seo se be se dutše se dirišwa ke Dihlatse tša Jehofa go thoma ka 1924 go fihla ka 1957. Ke ditho tše 15 go ya go tše 20 feela tša Bethele tšeo di bego di abetšwe go šoma polaseng yeo. Bontši bja rena re be re le bafsa e bile re sa tsebe selo. Eupša re be re na le Eldon Woodworth, e lego ngwanabo rena wa motlotšwa yo a bego a tšofetše. Ruri o be a le bohlale! Ka ge a be a re swara okare re bana ba gagwe, seo se ile sa tiiša tswalano ya rena le Jehofa. Ge ka dinako tše dingwe re be re elwa ka baka la ge re sa phethagala, Ngwanabo rena Woodworth o be a no re: “Ruri go a makatša gore Morena o kgona go šoma le lena go sa šetšwe mafokodi a lena.”

Re ile ra ba le tokelo e kgethegilego ya go šoma le Ngwanabo rena Frederick W. Franz. Ka ge a be a tseba Mangwalo gabotse e bile a le bohlale, o ile a re thuša go gola moyeng, e bile o be a tshwenyega ka yo mongwe le yo mongwe wa rena. Moapei wa rena e be e le Harry Peterson; re be re mmitša Peterson ka gore sefane sa gagwe sa kgonthe e lego Papargyropoulos se be se re palela go se bitša. Le yena e be e le motlotšwa e bile a rata tšhemo kudu. Ngwanabo rena Peterson o be a dira mošomo wa gagwe wa Bethele gabotse eupša a sa hlokomologe tšhemo. O be a sepediša dimakasine tša rena tše makgolokgolo kgwedi e nngwe le e nngwe. Le gona o be a tseba Mangwalo kudu, a araba tše dintši tša dipotšišo tša rena.

Dilo tšeo re bego re di buna polaseng yeo di be di tsenywa ka mapotlelong moagong o mongwe gona moo. Ngwaga o mongwe le o mongwe, re be re romela lapa ka moka la Bethele merogo gotee le dienywa tšeo di ka tlalago mapotlelo ao e ka bago dilithara tše 42 600. Go oketša moo, ke ile ka ba le tokelo ya go šoma le Etta  Huth, e lego kgaetšedi yo bohlale e le ka kgonthe. O be a ikarabela ka go dira metswako ya mehutahuta ka merogo yeo le dienywa. Ge go fihla sehla sa go tsenya dijo ka mapotlelong, dikgaetšedi tša kgauswi le polaseng yeo di be di etla go re thuša, gomme Etta o be a thuša ka go ba nea mošomo. Gaešita le ge Etta a be a etelela pele mošomong woo, o be a dula a hlompha bana babo rena bao ba okamelago polaseng yeo. Ke ile ka mo lebelela e le mohlala o mobotse wa motho yo a ikokobeletšago thulaganyo ya bohlogo.

Yo mongwe wa dikgaetšedi tšeo di bego di etla go tlo re thuša ka mošomo woo ke Angela Romano. O be a badišitšwe ke Etta. Ka baka leo, ge ke dutše ke hlankela Bethele, ke ile ka kopana le motho yo mongwe gape yo bohlale, ke ra Angela, yoo ga bjale re nago le mengwaga e 58 re hlankela Jehofa. Nna le Angie re nyalane ka April 1958, gomme re thabetše ditokelo tše dintši tirelong ya Jehofa. Go theoša le mengwaga yeo, Angie o thušitše go tiiša lenyalo la rena ka gobane o botegela Jehofa. Ke dula ke ithekga ka yena, go sa šetšwe mathata ao re kopanago le ona.

Ge meago ya rena ya WBBR Sehlakahlakeng sa Staten e be e rekišwa ka 1957, ke ile ka ya go hlankela Bethele ya Brooklyn ka nakwana. Ka morago ga moo, nna le Angie re ile ra nyalana, ka gona ka tloga Bethele, gomme ra ba babulamadibogo Sehlakahlakeng sa Staten ka mengwaga e ka bago e meraro. Ka nakwana, ke ile ka šomela khamphani yeo e bego e rekile seteišene sa rena sa WBBR. Seteišene seo se be se bitšwa ka ditlhaka tše: WPOW.

Nna le Angie re be re phela bophelo bjo bonolo e le gore re dule re loketše go hlankela gohle moo mokgatlo o bego o ka nyaka gore re hlankele gona. Ka baka leo, mathomong a 1961 re ile ra kgona go amogela kabelo ya go ba babulamadibogo ba kgethegilego motseng wa Falls City, kua Nebraska. Gateetee ka morago ga go amogela kabelo yeo, re ile ra laletšwa go ba gona Sekolong sa Bodiredi sa Mmušo. Mehleng yeo, sekolo se se be se tšea kgwedi ka moka gomme se swarelwa kua South Lansing, New York. Re ile ra thabela sekolo seo gomme re fela pelo ya go diriša seo re ithutilego sona ge re boela Nebraska. Eupša ga se gwa ka gwa ba bjalo. Re ile ra šala re makatše ge re be re newa kabelo e mpsha ya gore re yo hlankela re le baromiwa kua Cambodia! Nageng ye e botsebotse, yeo e lego ka Borwabohlabela bja Asia, re ile ra thabela go bona dilo tše re sa kago ra di bona le go di kwa, e lego mafelo a mabotse a tlhago, medumo ya mehutahuta e kgahlišago le menkgo e mebose. Re be re fela pelo ya go yo bolela ditaba tše dibotse moo.

Lega go le bjalo, maemo a dipolotiki a ile a fetoga nageng yeo, gomme ra swanelwa ke go hudugela South Vietnam. Ka manyami, pele go fela mengwaga e mebedi re le moo, ke ile ka babja kudu, ka gona ra kgothaletšwa go boela gae. Ke be ke nyaka nakonyana gore ke fole, gomme gateetee ka morago ga gore ke fole, re ile ra boela tirelong ya nako e tletšego.

Ka March 1965, re ile ra ba le tokelo ya go etela diphuthego ke le molebeledi wa tikologo. Ke thabetše go hlankela ke le molebeledi wa tikologo le wa selete ka mengwaga e 33 ke na le Angie. Le gona ke thabetše le mošomo wa go rulaganya dikopano tša selete le go di okamela. Ke rata dikopano, ka gona ke be ke thabela go thušana le bana babo rena go rulaganya ditiragalo tše. Re feditše mengwaga e mentšinyana re swarela dikopano tša selete New York City, gomme tše dintši tša tšona re be re di swarela Yankee Stadium.

Go etša mengwageng e mentši yeo re e feditšego re le tirelong e kgethegilego ya nako e tletšego, nna le Angie re be re emetšwe ke dikabelo tše kgahlišago le tše thata  tirelong ya Jehofa. Ka mohlala, ka 1995, ke ile ka newa kabelo ya go ruta bana babo rena Sekolong sa Tlwaetšo ya Bodiredi. Ka morago ga mengwaga e meraro, re ile ra bitšwa gore re tlo hlankela Bethele. Ke ile ka thaba kudu gore ke boela moo ke thomilego tirelo ya ka e kgethegilego ya nako e tletšego ya mengwaga e 40. Ke ile ka šoma Lefapheng la Tirelo ka nako e itšego, e bile ka šoma gape ke le mohlahli dikolong tše mmalwa tša mokgatlo wa rena. Ka 2007, Sehlopha se Bušago se ile sa dira phetho ya gore dikolo ka moka tšeo di swarelwago Bethele di okamelwe ke Lefapha le lefsa la Dikolo tša Pušo ya Modimo, gomme ke ile ka newa tokelo ya go okamela lefapha leo ka mengwaga e mentši.

Morago bjale, re bone diphetogo tše dintši tše dikgolo tseleng yeo dikolo tša rena di rulagantšwego ka yona. Ka 2008, go ile gwa thongwa Sekolo sa Bagolo ba Phuthego. Mengwageng e mebedi e latetšego, bagolo ba fetago ba 12 000 ba ile ba rutwa sekolong se Bethele ya Patterson le ya Brooklyn. Sekolo se se tšwela pele mafelong a mangwe, gomme se swarwa ke bahlahli bao e sego ditho tša Bethele. Ka 2010, Sekolo sa Tlwaetšo ya Bodiredi se ile sa thoma go bitšwa Sekolo sa Beibele sa Bana Babo Rena ba Sego Lenyalong, gomme ka morago gwa thongwa sekolo se sefsa seo se bitšwago Sekolo sa Beibele sa Banyalani ba Bakriste.

Go thoma ngwageng wa tirelo wa 2015, dikolo tšeo tše pedi di ile tša kopanywa gomme ya ba Sekolo sa Baebangedi ba Mmušo. Bao ba ka yago sekolong se ke banyalani goba bana babo rena le dikgaetšedi bao ba sego lenyalong. Bana babo rena ba bantši lefaseng ka moka ba ile ba thaba kudu ge ba be ba ekwa gore sekolo se se be se tla swarwa le makaleng a mantši. Go a thabiša go bona bana babo rena ba bantši ba eba le tokelo ya go ya dikolong tše, le gona ke thabišwa ke gore ke kopane le ba bantši ba bona bao ba ithaopetšego go tlo rutwa ke Jehofa.

Ge ke lebelela morago bophelong bja ka pele ke kolobetšwa go fihla ga bjale, ke leboga Jehofa gore o dirišitše batho ba bohlale gore ba ntlhahle tseleng ye ya therešo. Ba bangwe ba be ba mpheta ka mengwaga, e bile ba bangwe e le ba ditšo tše dingwe. Lega go le bjalo, selo seo ba bego ba swana ka sona ke gore ba be ba swareletše therešong. Ditiro tša bona le tsela yeo ba bego ba phela ka yona di be di bontšha gore ba rata Jehofa kudu. Ka mokgatlong wa Jehofa, re na le batho ba bantši ba bohlale bao re ka sepelago le bona. Nna ke dirile bjalo gomme ke holegile kudu.