1-2. Go ya ka Petro wa Pele 4:7, 8, ke’ng se se ka re thušago go kgotlelela mathata a magolo?

KA GE “bofelo” bo le kgauswiuswi, ka dinako tše dingwe re ka lebeletšana le mathata a magolo kudu. (2 Tim. 3:1) Ka mohlala, ka morago ga gore go be le dikgetho nageng e nngwe ya ka bodikela bja Afrika, batho ba ile ba lwa kudu nageng yeo. Bana babo rena le dikgaetšedi ba ile ba fetša dikgwedi tša ka godimo ga tše tshela ba sa lokologe go ya mo ba nyakago go ya gona ka ge go be go lwewa. Ke’ng seo se ilego sa ba thuša gore ba kgotlelele bothata bjo? Ba bangwe ba ile ba thušwa ke go ya magaeng a bana babo rena le dikgaetšedi bao ba bego ba dula tikologong yeo go sa lwewego. Ngwanabo rena yo mongwe o itše: “Dinakong tšeo tše bjalo, ke ile ka thabela gore ke be ke na le bana babo rena le dikgaetšedi. Re ile ra kgothatšana.”

² Ge ‘masetlapelo a magolo’ a thoma, re tlo thabela gore re na le bagwera ba kgonthe bao ba re ratago. (Kut. 7:14) Ka gona go bohlokwa gore gona bjale re be le bagwera ba kgonthe. (Bala 1 Petro 4:7, 8.) Re ka ithuta mo gontši go Jeremia yoo bagwera ba gagwe ba kgonthe ba ilego ba mo thuša pejana ga ge Jerusalema e ka fedišwa. * Re ka ekiša bjang Jeremia?

3. (a) Ke’ng seo se ka bago se ile sa dira gore Jeremia a nyake go phela a nnoši? (b) Jeremia o ile a botša mongwaledi wa gagwe eng, gona go bile le mafelelo afe?

³ Ka mengwaga e 40 goba go feta moo, Jeremia o phetše le batho bao ba sa botegego, go akaretša baagišani goba mohlomongwe  le ba leloko bao ba bego ba etšwa motseng wa gabo wa Anathothe. (Jer. 11:21; 12:6) Eupša seo ga se sa ka sa mo dira gore a nyake go phela a nnoši. Ge e le gabotse o ile a botša mongwaledi wa gagwe yo a botegago e lego Baruke kamoo a bego a ikwa ka gona, le gona le rena re tseba kamoo a ilego a ikwa ka gona ka gobane seo se ngwadilwe ka Beibeleng. (Jer. 8:21; 9:1; 20:14-18; 45:1) Ge Baruke a be a dutše a ngwala dilo ka moka tšeo di ilego tša diragalela Jeremia, yena le Jeremia ba ile ba thoma go ratana kudu le go hlomphana.—Jer. 20:1, 2; 26:7-11.

4. Jehofa o ile a kgopela Jeremia gore a dire’ng, gona kabelo ye e ile ya matlafatša bjang segwera sa Jeremia le Baruke?

⁴ Jeremia o ile a fetša mengwaga e mentši a lemoša ka sebete Baisiraele ka seo se bego se tlo diragalela motse wa Jerusalema. (Jer. 25:3) Ge Jehofa a be a botša batho ba gagwe gape gore ba itshole, o ile a kgopela Jeremia gore a ngwale ditemošo tša gagwe lengwalong la go phuthwa. (Jer. 36:1-4) Ge Jeremia le Baruke ba be ba šoma gotee go phetha kabelo ye yeo ba e neilwego ke Modimo, yeo go ka diregago gore e tšere dikgwedi tše mmalwa, ga go pelaelo gore ba ile ba matlafatšana tumelong ka dipoledišano tša bona.

5. Baruke o ile a bontšha bjang gore e be e le mogwera wa kgonthe wa Jeremia?

⁵ Ka morago ga gore Baruke a fetše go ngwala lengwalo leo la go phuthwa, Jeremia o ile a swanelwa ke go ithekga ka mogwera wa gagwe Baruke gore a botše batho molaetša woo wa kahlolo. (Jer. 36:5, 6) Baruke o ile a phetha kabelo ya gagwe e kotsi ka sebete. Ruri Jeremia o swanetše go ba a ile a ikgantšha ka Baruke ge a be a ile tempeleng go yo balela batho lengwalo leo la go phuthwa! (Jer. 36:8-10) Dikgošana tša Juda di ile tša kwa seo Baruke a se dirilego, gomme tša mo kgopela gore a di balele lengwalo leo la go phuthwa ka go hlaboša. (Jer. 36:14, 15) Dikgošana tšeo di ile tša phetha ka go botša Kgoši Jehoyakima mabapi le seo Jeremia a se boletšego. Ka gona di ile tša bontšha gore di naganela Baruke ka go mmotša gore: “Sepela o yo ikuta, wena le Jeremia, e le gore go se be le o tee yo a tlago go  tseba moo le lego gona.” (Jer. 36:16-19) Ruri yeo e be e le keletšo e botse!

6. Jeremia le Baruke ba ile ba arabela bjang ge ba be ba ganetšwa?

⁶ Kgoši Jehoyakima o ile a galefa kudu ge a be a ekwa mantšu ao a ngwadilwego ke Jeremia lengwalong la go phuthwa moo a ilego a fiša lengwalo leo, gomme a laela gore Jeremia le Baruke ba swarwe. Eupša Jeremia ga se a ka a boifa. O ile a tšea lengwalo le lengwe la go phuthwa a le nea Baruke, a mmotša molaetša wa Jehofa ke moka Baruke a ngwala “mantšu ka moka a pukung yeo Jehoyakima kgoši ya Juda a bego a e fišitše mollong.”—Jer. 36:26-28, 32.

7. Go bile le mafelelo afe ge Jeremia le Baruke ba be ba šoma gotee?

⁷ Gantši batho bao ba kgotlelelago mathata ba le mmogo ba ba le segwera se se tiilego kudu. Ka gona re kgona go bona gore ge Jeremia le Baruke ba be ba šoma gotee go ngwala gape lengwalo leo Kgoši e mpe e lego Jehoyakima a bego a le fišetše, ba ile ba tsebana gakaone gomme ya ba bagwera ba bagolo. Re ka ithuta’ng mohlaleng wa banna ba ba babedi bao ba bego ba botega?

8. Ke’ng seo se ka re thibelago go ba le bagwera ba kgonthe, gona ke ka baka la’ng re sa swanela go nagana gore go ba le bagwera ba kgonthe go ka se kgonege?

⁸ Go ka ba boima go botša ba bangwe kamoo o ikwago ka gona ge e ba motho yo mongwe a kile a go kgopiša nakong e fetilego. (Die. 18:19, 24) Goba re ka ikwa eka ga re na nako le matla a gore re be le bagwera ba kgonthe. Eupša ga se ra swanela go nagana gore seo ga se kgonege. Ge e ba re nyaka gore bana babo rena le dikgaetšedi ba tle ba re eme nokeng ge re na le mathata, re swanetše go ithuta go ba tshepa gona bjale. Wo ke mogato wa pele wa gore re be le bagwera ba kgothe.—1 Pet. 1:22.

9. (a) Jesu o ile a bontšha bjang gore o be a tshepa bagwera ba gagwe? (b) Go ntšhetšana sa mafahleng le bana beno le dikgaetšedi go ka go thuša bjang gore o be le segwera se tiilego le bona? Nea mohlala.

⁹ Jesu o ile a bontšha gore o be a tshepa bagwera ba gagwe ka go bolela le bona ka selo se sengwe le se sengwe, a sa ba fihlele selo. (Joh. 15:15) Re ka mo ekiša ka gore le rena re botše bagwera ba rena dilo tšeo di re thabišago, dilo tšeo di re tshwenyago le tšeo di re nyamišago. Theetša ka kelohloko ge motho yo mongwe a bolela le wena. O ka hwetša gore le nagana go swana, le ikwa go swana e bile le na le dipakane tša go swana. Nagana ka mohlala wa kgaetšedi Cindy yo a nago le mengwaga e 29. O ile a thoma go gwerana le kgaetšedi Marie-Louise yo a nago le mengwaga e 67 e bile a bula madibogo. Cindy le Marie-Louise ba be ba šoma tšhemo gotee mesong ya Labone le lengwe le le lengwe gomme ba ntšhetšana sa mafahleng. Cindy o re: “Ke thabela go bolela le bana bešo le dikgaetšedi ka ditaba tše bohlokwa ka gobane se se nthuša gore ke ba tsebe e bile ke ba kwešiše gakaone.” Ge o bolela  le bana beno le dikgaetšedi ka seo o se naganago le kamoo o ikwago ka gona, e bile o ba theetša ge ba bolela, segwera sa lena se tlo tia. Go swana le Cindy, ge e ba le wena o gata mogato wa pele gore o ntšhetšane sa mafahleng le bana beno le dikgaetšedi, segwera sa lena se tlo tia.—Die. 27:9.

10. Go ya ka Diema 27:17, go ka ba le mafelelo afe ge re šoma mmogo le bana babo rena le dikgaetšedi?

¹⁰ Go etša ge re ithutile mohlaleng wa Jeremia le Baruke, ge re šoma gotee le bana babo rena le dikgaetšedi gomme re bona dika tša bona tše dibotse, re ithuta go bona e bile re ba le segwera se se tiilego. (Bala Diema 27:17.) Ka mohlala, o ikwa bjang ge okare o le tšhemong wa kwa ngwaneno a hlalosa tumelo ya gagwe ka sebete goba a bolela a kgodišegile ka Jehofa le ka dilo tšeo a re tshepišitšego tšona? Ga go pelaelo gore o tlo mo rata le go feta.

11-12. Nea mohlala wa kamoo go šoma tšhemo le bana babo rena le dikgaetšedi go ka matlafatšago segwera sa rena le bona.

¹¹ Nagana ka mehlala ye e mebedi yeo e bontšhago gore ge batho ba šoma mmogo tšhemong, seo se dira gore ba ratane le go feta. Kgaetšedi Adeline yo a nago le mengwaga e 23, o ile a kgopela yo mongwe wa bagwera ba gagwe e lego Candice gore a yo šoma le yena tšhemo yeo e sa šongwego gantši. O re: “Re be re nyaka go bolela ditaba tše dibotse ka mafolofolo le go thabela tšhemo kutšwanyana. Bobedi bja rena re be re hloka selo seo se ka re hlohleletšago gore re tšwele pele re dira sohle seo re ka se kgonago go hlankela Jehofa.” Dikgaetšedi tše di ile tša holwa bjang ke go šoma mmogo? Adeline o re: “Thapameng e nngwe le e nngwe re be re botšana kamoo re ikwago ka gona, kamoo dipoledišano tše re bilego le tšona di re kgothaditšego ka gona le kamoo re bonego Jehofa a re hlahla tšhemong. Nna le Candice re ile ra thabela dipoledišano tšeo gomme ra thoma go tsebana gakaone.”

¹² Mohlala o mongwe ke wa Laïla le Marianne e lego dikgaetšedi tše pedi tše di sego tša nyalwa tše di tšwago France tšeo di ilego tša ya Bangui ka dikgwedi tše hlano go yo bolela ditaba tše dibotse moo. Bangui ke toropo ya leemaema ya Repabliking ya Bogare bja Afrika. Laïla o itše: “Nna le Marianne re ile ra ba le mathata a go fela re sa kwane, eupša re ile ra thušwa ke go ntšhetšana sa mafahleng le go bontšhana lerato la kgonthe,  gomme seo se ile sa dira gore segwera sa rena se tie. Ge ke be ke dutše ke bona kamoo Marianne a kgonago go tlwaelana le maemo a mafsa ka gona, kamoo a ratago batho ba lefelong leo le kamoo a bego a šoma tšhemo ka mafolofolo, seo se ile sa dira gore ke mo hlomphe le go feta.” Ga se gore o swanetše go hudugela nageng e nngwe e le gore o thabele dilo tše. Nako le nako ge o šoma le ngwaneno goba kgaetšedi tšhemong ya phuthego ya gabo lena, o na le sebaka sa go mo tseba gakaone le go matlafatša tswalano ya gago le yena.

13. Ka dinako tše dingwe go ka direga’ng ge re dirišana le bana babo rena le dikgaetšedi?

¹³ Ka dinako tše dingwe ge re šoma le bana babo rena le dikgaetšedi kgauswi, re feleletša re tseba dika tša bona tše dibotse gotee le mafokodi a bona. Re ka thušwa ke’ng gore re dule re le bagwera le bana babo rena le dikgaetšedi go sa šetšwe diphošo tšeo ba di dirago? Nagana gape ka mohlala wa Jeremia. Anke ga bjale re ithuteng ka seo se thušitšego Jeremia gore a lebelele feela dika tše dibotse go bagwera ba gagwe le go ba lebalela.

14. Jeremia o ile a ithuta’ng ka Jehofa, gona seo se ile sa mo thuša gore a dire’ng?

¹⁴ Go ka direga gore Jeremia o ngwadile puku ya Dikgoši tša Pele le tša Bobedi, e bile o ngwadile le puku ya Jeremia. Ga go pelaelo gore kabelo yeo e mo thušitše go bona kamoo Jehofa a gaugelago batho kudu ka gona. Ka mohlala, o be a tseba gore ka morago ga gore Kgoši Ahaba a itshole, Jehofa o ile a se tlišetše ba lapa la gagwe bošula a sa phela. (1 Dikg. 21:27-29) Ka mo go swanago, Jeremia o be a tseba gore Manase o be a ile a dira dilo tše mpe go feta tšeo Ahaba a ilego a di dira. Eupša Jehofa o ile a lebalela Manase ka ge a ile a itshola. (2 Dikg. 21:16, 17; 2 Dikor. 33:10-13) Dipego tšeo di swanetše go ba di ile tša thuša Jeremia gore a ekiše go se fele pelo ga Jehofa le kgaugelo ya gagwe ge a dirišana le bagwera ba gagwe.—Ps. 103:8, 9.

15. Jeremia o ile a ekiša bjang go se fele pelo ga Jehofa ge Baruke a be a šitišegile go dira kabelo ya gagwe?

¹⁵ Ela hloko kamoo Jeremia a ilego a thuša Baruke ge ka nakwana a ile a šitišega go dira kabelo ya gagwe. Jeremia ga se a ka a no phetha ka gore Baruke a ka se tsoge a fetogile, eupša o ile a mo thuša ka go mmotša mantšu a botho a Modimo ao a bego a lebišitšwe go yena Baruke. (Jer. 45:1-5) Re ka ithuta’ng pegong ye?

16. Go ya ka Diema 17:9, re swanetše go dira’ng gore segwera sa rena le bana babo rena le dikgaetšedi se se senyege?

¹⁶ Go bolela nnete, re ka se letele gore bana babo rena le dikgaetšedi ba phethagale. Ka gona, ge re se na go gwerana le bona, re swanetše go šoma ka thata gore segwera seo se se senyege. Ge e ba bagwera ba rena ba dira diphošo, re swanetše go ba nea keletšo e botho yeo e tšwago ka Lentšung la Modimo e bile re sa pepetletše. (Ps. 141:5) Le gona ge e ba ba re kweša bohloko, re swanetše go ba lebalela. Ge re se no ba lebalela, ga se ra swanela go fela re bolela ka diphošo tšeo ba kilego ba re direla tšona. (Bala Diema 17:9.) Ruri go bohlokwa gore mehleng ye e boima re lebelele dika tše dibotse tša bana babo rena le dikgaetšedi go e na le go šetša mafokodi a bona! Ge e ba re dira bjalo, re tlo tiiša segwera sa rena le bona. Go bohlokwa gore re dire bagwera ba kgonthe gona bjale ka gobane re tlo ba hloka nakong ya masetlapelo a magolo.

17. Jeremia o ile a bontšha bjang gore ke mogwera wa kgonthe dinakong tša mathata?

¹⁷ Moporofeta Jeremia o ile a bontšha gore ke mogwera wa kgonthe dinakong tša mathata. Ka mohlala, ka morago ga gore Ebede-meleke yo e bego e le molaki ntlong ya kgoši a hlakodiše Jeremia gore a se ka a hwela ka petseng ya maraga, Ebede-meleke o ile a boifa gore dikgošana di be di tla mmolaya. Ka morago ga gore Jeremia a kwe ka se ga se a no homola, a nagana gore mogwera  wa gagwe o tla no kgotlelela. Le ge Jeremia a be a golegilwe, o ile a dira sohle seo a ka se kgonago gore a botše mogwera wa gagwe Ebede-meleke molaetša o kgothatšago o tšwago go Modimo.—Jer. 38:7-13; 39:15-18.

18. Go ya ka Diema 17:17, re swanetše go dira’ng ge ngwanabo rena a lebeletšane le mathata?

¹⁸ Lehono, bana babo rena le dikgaetšedi ba lebeletšana le mathata a go fapafapana. Ka mohlala, ba bantši ba lebeletšana le ditlamorago tša dikotsi tša tlhago goba dikotsi tšeo di bakilwego ke batho, go swana le dintwa. Ge dilo tšeo di direga, ba bangwe ba rena re ka amogela bana babo rena le dikgaetšedi bao ba wetšwego ke dikotsi tšeo ka magaeng a rena. Ba bangwe ba rena ba ka thuša ka ditšhelete. Eupša ka moka ga rena re ka kgopela Jehofa gore a thuše bana babo rena bao le dikgaetšedi. Ge e ba re lemoga gore ngwanabo rena goba kgaetšedi o nyamile, re ka no se tsebe gore re mmotše eng goba gore re dire eng. Eupša ka moka ga rena re ka dira se sengwe gore re mo thuše. Ka mohlala, re ka beela nako ka thoko gore re be le ngwanabo rena yoo. Re ka mo theetša ka go mmontšha kwelobohloko ge a bolela. Le gona re ka mmalela lengwalo le le homotšago leo re le ratago. (Jes. 50:4) Sa bohlokwa ke gore o tla be o na le ngwaneno gore o mo thuše nakong ya ge a go hloka.—Bala Diema 17:17.

19. Go šoma ka thata gore re be le segwera se se tiilego le bana babo rena le dikgaetšedi go tla re thuša bjang nakong e tlago?

¹⁹ Re swanetše go dira sohle seo re ka se kgonago gore re be le segwera se se tiilego le bana babo rena le dikgaetšedi gona bjale. Ka baka la’ng? Ka gobane manaba a rena a tlo leka go re aroganya ka go bolela maaka ka bana babo rena le dikgaetšedi. A tlo re dira gore re se sa tshepa bana babo rena le go ba thekga. Eupša a ka se atlege. A ka se kgone go re dira gore re se sa rata bana babo rena le dikgaetšedi. Ga go na selo seo manaba ao a rena a ka se dirago seo se ka senyago segwera sa rena le bana babo rena le dikgaetšedi. Ge e le gabotse segwera sa rena se ka se senyege, se tlo dula se le gona ka mo go sa felego.