1. Batho ba bantši ba re’ng ge ba ekwa keletšo e bohlale e tšwago ka Beibeleng? (Diema 1:20, 21)

 DINAGENG tše dintši, re tlwaetše go bona bana babo rena bao ba thabilego ba nea batho dikgatišo diterateng tšeo di tletšego batho. Mohlomongwe le wena o kile wa dira mošomo wo. Se se ka ba se dirile gore o nagane ka papišo yeo e lego go Diema, yeo e bolelago ka bohlale bjoo bo goeletšago phatlalatša gore batho ba kwe keletšo ya bjona. (Bala Diema 1:20, 21) Beibele le dikgatišo tša rena di na le ’bohlale bja nnete, e lego bohlale bja Jehofa. Batho ba hloka bohlale bjo gore ba kgone go hwetša bophelo bjo bo sa felego. Re thaba kudu ge motho a amogela dikgatišo tša rena. Eupša ga se batho ka moka bao ba di amogelago. Ba bangwe ga ba nyake go kwa seo Beibele e se bolelago. Ba bangwe ba a re sega. Ba nagana gore Beibele ke puku ya kgale e bile ga e na mohola. Ba bangwe ga ba dumelelane le seo Beibele e se rutago ka boitshwaro, gomme ba re bao ba e latelago ba ahlola ba bangwe e bile ba itira baloki. Lega go le bjalo, Jehofa o dula a ikemišeditše go nea yo mongwe le yo mongwe bohlale bja gagwe. Ka ditsela dife?

2. Re ka hwetša kae bohlale bja kgonthe lehono, eupša batho ba bantši ba kgetha go dira’ng?

² Tsela e nngwe yeo Jehofa a re thušago gore re be le bohlale bja kgonthe, ke ka Lentšu la gagwe Beibele. Mo e ka bago batho ka moka ba na le puku ye. Le gona re leboga Jehofa gore o re neile dikgatišo tše di theilwego Beibeleng tšeo di hwetšagalago ka maleme a fetago a 1 000. Bao ba balago Beibele le dikgatišo tše le go diriša seo ba ithutago sona ba tlo  holega. Eupša batho ba bantši ga ba nyake go kwa Jehofa. Ge ba dira diphetho ba latela dikgopolo tša bona goba go theetša dikgopolo tša batho ba bangwe. E bile ba ka re tšeela fase ka ge re kgethile go dira seo Beibele e se bolelago. Sehlogong se re tlo ahlaahla gore ke ka baka la eng batho ba ba itshwara ka tsela yeo. Eupša a re thomeng pele ka go bona gore re ka hwetša bjang bohlale bjo bo tšwago go Jehofa.

3. Re swanetše go dira’ng gore re be le bohlale bja kgonthe?

³ Bohlale bo ka bolela go diriša tsebo yeo re nago le yona go dira diphetho tše dibotse. Eupša bohlale bja kgonthe ga bo bolele seo feela. Beibele e re: “Go boifa Jehofa ke mathomo a bohlale, gomme go tseba ka yo Mokgethwakgethwa go nea tlhaologanyo.” (Die. 9:10) Ge re nyaka go dira diphetho tše dikgolo, re swanetše go ipotšiša gore Jehofa o reng ka taba ye, e le gore re kgone go “tseba ka yo Mokgethwakgethwa.” Re ka dira seo ka go ithuta Beibele le dikgatišo tšeo di theilwego Beibeleng. Ge re ka dira bjalo re tla ba re bontšha gore re na le bohlale bja kgonthe.—Die. 2:5-7.

4. Ke ka baka la’ng re ka re Jehofa ke yena a nnoši yo a ka re neago bohlale bja kgonthe?

⁴ Jehofa ke yena a nnoši yo a ka re neago bohlale bja kgonthe. (Baroma 16:27) Ke ka baka la’ng re ka re bohlale bo tšwa go Jehofa? Sa pele, Jehofa ke Mmopi e bile o tseba selo se sengwe le se sengwe ka rena. (Ps. 104:24) Sa bobedi, dilo ka moka tšeo Jehofa a di dirago di bontšha gore o bohlale. (Baroma 11:33) Keletšo e bohlale ya Jehofa e hola bao ba e dirišago. (Die. 2:10-12) Ge e ba re nyaka go hwetša bohlale bja kgonthe, re swanetše go diriša ditherešo tšeo di tšwago ka Beibeleng le go di dumelela gore di re hlahle ge re dira diphetho.

5. Go direga’ng ge batho ba gana gore bohlale bja kgonthe bo tšwa go Jehofa feela?

⁵ Batho ba bantši bao re kopanago le bona ge re le bodireding ba dumela gore tlhago ke e botse, eupša ba gana gore go na le yo a e bopilego. Ba bangwe bao re kopanago le bona ba re ba dumela go Modimo eupša ba re dilo tšeo di lego ka Beibeleng ke tša kgale gomme ba ikgethela dilo tšeo ba nyakago go di dira. Mafelelo a bona e ba afe? Na lefase le a kaonefala ka ge batho ba sa nyake go kwa Modimo gomme ba ithekga ka menagano ya bona? Na ba na le lethabo la kgonthe goba ba na le kholofelo ka bokamoso? Seo re se bonago se dira gore re kgodišege ka therešo ye: “Go ganetša Jehofa ga go na bohlale, temogo le morero.” (Die. 21:30) Se se re kgothaletša gore re dule re kgopela Jehofa gore a re nee bohlale bja kgonthe. Ka manyami batho ba bantši ga ba dire bjalo. Ka baka la’ng?

6. Go ya ka Diema 1:22-25, ke bomang bao ba sa nyakego go kwa bohlale bja Jehofa?

⁶ Batho ba bantši ba thiba ditsebe tša bona ge bohlale bja kgonthe bo ‘hlaba mokgoši mokgotheng.’ Go ya ka Beibele, go na le dihlopha tše tharo tša batho bao ba ganago bohlale, e lego: ‘Ba go hloka temogo,’ “bakweri” le “ditlaela.” (Bala Diema 1:22-25.) A re hlahlobišišeng dilo tšeo di dirago gore batho ba ba ba gane go kwa bohlale bja Modimo le go bona gore re ka dira eng gore re se ke ra swana le bona.

7. Ke ka baka la’ng batho ba bangwe ba ikgethela ‘go hloka temogo’?

⁷ Bao ba “se nago temogo” ke bao ba dumelago dilo tšohle tšeo bao ba di kwago e bile ba  forwa gabonolo. (Die. 14:15) Gantši re kopana le batho bao ge re le bodireding. Ka mohlala, nagana ka batho ba dimilione bao ba forwago ke baetapele ba bodumedi goba ba dipolotiki. Ba bangwe ba makala kudu ge ba ekwa gore baetapele bao ba be ba dutše ba ba fora. Eupša bao go bolelwago ka bona go Diema 1:22 ba kgetha go se be le temogo ka go rata. (Jer. 5:31) Ba thabela go dira seo ba se nyakago gomme ga ba nyake go theetša seo Beibele e se bolelago goba go kwa melao ya yona. Ba bantši ba ikwa go swana le mosadi yo mongwe yo a lego bodumeding bjo bongwe kua Quebec, Canada, yoo Hlatse e nngwe e ilego ya mo etela ke moka a e botša gore “ge e ba baperesita ba rena ba re fora, ke phošo ya bona e sego ya rena!” Ruri ga re nyake go ekiša batho bao ba ikgethelago go hloka temogo ka boomo!—Die. 1:32; 27:12.

8. Re tlo thušwa ke’ng gore re be le bohlale?

⁸ Beibele e re kgothaletša gore re se ke ra swana le bao ba hlokago temogo, eupša ‘re be bao ba gotšego ka mo go feletšego matleng a rena a go kwešiša.’ (1 Bakor. 14:20) Re ba le bohlale ge re diriša melao ya motheo ya Beibele maphelong a rena. Ge re dira bjalo, re tlo bona kamoo Beibele e re thušago go phema mathata le go dira diphetho tše bohlale. Ke mo gobotse gore re nagane ka diphetho tšeo re di dirago. Ge e ba e le kgale re ithuta Beibele le go ba gona dibokeng, re ka ipotšiša gore ke ka baka la eng re se ra tšea kgato ya go ineela go Jehofa le go kolobetšwa. Ge e ba o šetše o kolobeditšwe, na o kaonefatša tsela yeo o rutago le go bolela ditaba tše dibotse ka yona? Diphetho tšeo re di dirago di swanetše go bontšha gore re hlahlwa ke melao ya motheo ya ka Beibeleng. Na re bontšha dika tša Bokriste ge re dirišana le ba bangwe? Ge e ba go na le moo re swanetšego go kaonefatša gona, e ka re ka kwa kgopotšo ya Jehofa yeo e ‘dirago gore yo a se nago temogo a be bohlale.’—Ps. 19:7.

9. “Bakweri” ba bontšha bjang gore ba gana bohlale?

⁹ Sehlopha sa bobedi sa batho bao ba ganago go kwa bohlale bja Modimo ke “bakweri.” Ka dinako tše dingwe re kopana le batho bao ge re le bodireding. Ba kgahlwa ke go kwera batho ba bangwe. (Ps. 123:4) Beibele e re lemošitše gore mehleng ya bofelo go tla ba le bakweri. (2 Pet. 3:3, 4) Go swana le bakgonyana ba monna yo a lokilego Lota, batho ba bangwe lehono ga ba nyake go kwa ditemošo tšeo di tšwago go Modimo. (Gen. 19:14) Batho ba bantši ba sega bao ba phelago go ya le ka seo Beibele e se bolelago. Bakweri ba dira se ka gobane ba nyaka go latela dilo tšeo di sa kgahlego Modimo. (Juda 7, 17, 18) Tsela yeo Beibele e hlalosago bakweri ka yona e swana le ya bakgelogi le batho bao ba sa nyakego go kwa Jehofa.

10. Go ya ka Psalme 1:1, re ka phema bjang go ba bakweri?

¹⁰ Re ka itšhireletša bjang gore re se ke ra swana le bakweri? Tsela e nngwe ke ka go phema go phela le batho bao ba belaelago ka dilo ka moka. (Bala Psalme 1:1.) Se se ra gore ga se ra swanela go theetša goba go bala dilo tšeo di tšwago go bakgelogi. Re lemoga gore ge e ba re sa šetše, re ka thoma go ba le moya wo wa bakgelogi gomme ra belaela tlhahlo yeo Jehofa a re neago yona a diriša mokgatlo wa gagwe. E le gore re pheme mokgwa woo, re swanetše go ipotšiša gore: Na ke phela ke belaela ge re hwetša tlhahlo goba ditlhaloso tše mpsha? Na ke phela ke nyaka go hwetša diphošo go bao ba re etelelago pele? Ge re ka kgaotša go dira dilo tše ka pela, re tlo thabiša Jehofa.—Die. 3:34, 35.

11. Ditlaela di lebelela bjang melao ya Jehofa ya boitshwaro?

 ¹¹ Sehlopha sa boraro sa batho bao ba ganago bohlale ke “ditlaela.” Ke ditlaela ka gobane ba gana go kwa melao ya Modimo ya boitshwaro. Ba dira seo ba bonago se lokile. (Die. 12:15) Batho bao ba gana Jehofa e lego Mothopo wa bohlale. (Ps. 53:1) Gantši ge re kopana le bona tšhemong, ba a re nyatša ka ge re hlompha melao ya Beibele. Eupša ba ka se re nee bophelo bjo bokaone. Beibele e re: “Bohlale bo phagametše lešilo kudu; le ka se bule molomo wa lona kgorong.” (Die. 24:7) Ditlaela ga di kgone go bolela mantšu a bohlale. Ke ka baka leo Jehofa a re lemošago ka gore: “Tloga pele ga setlaela.”—Die. 14:7.

12. Re tlo thušwa ke’ng go gana go dira dilo go swana le ditlaela?

¹² Go fapana le bao ba hloilego keletšo ya Jehofa, re ithuta tsela yeo Modimo a naganago ka yona le melao ya gagwe. Re ka tiiša lerato leo ka go bapetša ditlamorago tša go kwa melao yeo le tša go se e kwe. Hlokomela mathata ao batho ba itlišetšago ona ka ge ba sa nyake go kwa dikeletšo tše bohlale tša Jehofa gomme o bone kamoo bophelo bja gago bo lego kaone ka gona ka ge o ekwa Modimo.—Ps. 32:8, 10.

13. Na Jehofa o re gapeletša gore re theetše keletšo ya gagwe e bohlale?

¹³ Jehofa o nea bohle bohlale eupša ga a gapeletše motho gore a bo amogele. Eupša o bolela ka ditlamorago tša bao ba ganago go diriša bohlale bja gagwe. (Die. 1:29-32) Bao ba kgethago go se kwe Jehofa ba tla ikarabelela ka ditlamorago tša dilo tšeo ba di dirago. Ge nako e dutše e eya ba tla kwa bohloko ka ditlamorago tša dilo tšeo ba di dirago, e bile mafelelong Jehofa o tlo ba fediša. Eupša ka lehlakoreng le lengwe, bao ba kwago keletšo ya Jehofa le go diriša seo a se bolelago, Jehofa o ba tshepiša gore: “Ge e le yo a ntheetšago, o tla dula a bolokegile a sa tšhoge go welwa ke masetlapelo.”—Die. 1:33.

14-15. Re ithuta’ng go Diema 4:23?

¹⁴ Re a holega ge re dula re diriša bohlale bja Modimo. Ka ge re boletše, Jehofa o nea yo mongwe le yo mongwe keletšo ya gagwe. Ka mohlala, puku ya Diema e re nea keletšo yeo e tlago go re thuša go kaonefatša maphelo a rena. A re boneng mehlala e mene ya dikeletšo tšeo tše bohlale.

¹⁵ Šireletša pelo ya gago ya seswantšhetšo. Beibele e re: “Go feta tšohle tšeo di swanetšego go šireletšwa, šireletša pelo ya gago ka gobane methopo ya bophelo e tšwa go yona.” (Die. 4:23) Nagana ka seo re swanetšego go se dira gore re šireletše dipelo tša rena tša kgonthe. Re swanetše go ja dijo tša phepo, re itšhidulle re be re dule re hlwekile. Re dira se se swanago ge re nyaka go šireletša dipelo tša rena tša seswantšhetšo. Re dula re ithuta  Lentšu la Modimo ka mehla. Re a lokišeletša le go tšea karolo dibokeng. Re dula re e ba gona tšhemong ka mehla. Le gona re phema selo se sengwe le se sengwe seo se ka senyago menagano ya rena, go swana le go ithabiša ka boitshwaro bjo bo gobogilego goba go ba le bagwera ba babe.

16. Ke ka baka la’ng lengwalo la Diema 23:4, 5 e le le le holago lehono?

¹⁶ Kgotsofalela seo o nago le sona. Beibele e re nea keletšo ya gore: “O se ke wa itapišetša go hwetša mahumo. . . . Na o gašitše mahlo gore o bone ge e se selo? Ka gobane ruri lehumo le mela maphego a etšago a ntšhu, la fofela magodimong.” (Die. 23:4, 5) Go bonolo gore motho a lobe mahumo a gagwe. Eupša lehono bahumi le badiidi ba tshwenyegile ka go dira tšhelete e ntši. Ke ka baka leo ba feleletšago ba dira dilo tšeo di senyago seriti sa bona, segwera sa bona le batho ba bangwe le maphelo a bona. (Die. 28:20; 1 Tim. 6:9, 10) Ka lehlakoreng le lengwe, bohlale bo dira gore re se ke ra tshwenyega kudu ka go ba le tšhelete e ntši. Se se dira gore re se ke ra ba le megabaru gomme re kgotsofale le go thaba.—Mmo. 7:12.

17. Go ya ka Diema 12:18, re ka hwetša bjang “leleme la ba bohlale”?

¹⁷ Nagana pele o bolela. Ge e ba re sa šetše, re ka gobatša batho ba bangwe ka mantšu a rena. Beibele e re: “Go na le yo a bolelago a sa naganišiše bjalo ka ge eka o hlaba ka tšhoša, eupša leleme la ba bohlale le a fodiša.” (Die. 12:18) Re tlo ba le bagwera ba babotse ge re phema go seba ka diphošo tšeo ba di dirago. (Die. 20:19) Ge e ba re nyaka gore mantšu a rena a homotše batho, re swanetše go dula re bala le go nagana ka Lentšu la Modimo. (Luka 6:45) Ge re naganišiša ka seo Beibele e se bolelago, mantšu a rena a tla swana le “sediba sa bohlale” gomme a kgothatša batho.—Die. 18:4.

18. Go diriša Diema 24:6 go tlo re thuša bjang ge re botša batho ba bangwe ditaba tše dibotse le go ba ruta?

¹⁸ Latela tlhahlo yeo re e newago. Beibele e re nea keletšo e holago yeo re ka e dirišago, e re: “Wena o tla lwa ntwa ya gago ka tlhahlo e  bohlale, gomme mo go lego baeletši ba bantši go na le phološo.” (Die. 24:6) Nagana gore molao wo wa motheo o re thuša bjang gore re kaonefatše tsela yeo re bolelago ditaba tše dibotse ka yona le go ruta ba bangwe. Go e na le gore re bolele ditaba tše dibotse le go ruta ka tsela ya rena, re leka go latela tlhahlo yeo re e newago. Ge re le dibokeng, re hwetša tlhahlo e bohlale, moo baeletši bao ba nago le phihlelo ba re eletšago ka go re nea dipolelo tše di theilwego Beibeleng le dipoledišano. Go oketša moo, mokgatlo wa Jehofa o re nea didirišwa tšeo di holago, tša go swana le dikgatišo tša rena le dibidio tšeo di thušago batho go kwešiša Beibele. Na o ithuta go diriša didirišwa tše?

19. O ikwa bjang ka bohlale bjo Jehofa a re neago bjona? (Diema 3:13-18)

¹⁹ Bala Diema 3:13-18. Re leboga kudu keletšo e bohlale e tšwago ka Lentšung la Modimo! Re ka se thabe ntle le yona. Sehlogong se re bone mehlala ya bohlale bja kgonthe bjo bo hwetšagalago ka pukung ya Diema. Ke nnete gore Beibele e tletše ka bohlale bjo bo tšwago go Jehofa. A re duleng re ikemišeditše go diriša bohlale bjo Jehofa a re neago bjona. Batho ba bantši ga ba bone bohlokwa bja bohlale bjo bo tšwago go Modimo, eupša re kgodišegile gore bao ba bo kgomarelago ‘ba tla tšewa e le ba thabilego.’