MADUMEDI a mantši go dikologa lefase, a bjalo ka Kereke ya Roma Katholika, le dikereke tša Orthodox, bodumedi bja Bobuddha le madumedi a mangwe, a kgothaletša gore baetapele ba ona ba bodumedi le baruti ba se tsene lenyalong. Ka lehlakoreng le lengwe, batho ba bantši ba dumela gore mokgwa wo ke wona o bakilego ditaba tše dintši tša morago bjale tše di lešago dihlong tša thobalano tšeo di akaretšago baetapele ba bodumedi.

Ka gona, ke mo go kwagalago go botšiša gore, Na go se tsene lenyalong ke lebaka la Mangwalo la gore motho e be modiredi wa Mokriste? E le gore re arabe potšišo yeo, a re boneng gore mokgwa wo o thomile kae, o tšwetše pele bjang le gore pono ya Modimo ka wona ke efe.

Encyclopædia Britannica e hlalosa go se tsene lenyalong e le “boemo bja go se nyale le go se be le thobalano, bjo gantši bo tswalanywago le karolo yeo e kgathwago ke mohlankedi wa bodumedi goba motho yo a ineetšego bodumeding.” Nakong ya ge yo e bego e le Mopapa Benedict XVI a be a bolela le Bagolo ba Taolo ya Kereke ya Roma ka 2006, o ile a tswalanya go se tsene lenyalong ka kgapeletšo le “motlwae wo o bego o dirwa mo e nyakilego go ba mehleng ya Baapostola.”

Lega go le bjalo, go se tsene lenyalong e be e se moetlo wa bodumedi wo o bego o dirwa ke Bakriste ba lekgolong la pele la mengwaga. Ge e le gabotse, moapostola Paulo, yo a phetšego lekgolong la pele la mengwaga o ile a lemoša badumedi ka batho bao ba bego ba tla bolela “mantšu a timetšago ao a bonagalago eka a tšwa go Modimo” le go “iletša batho go nyala.”—1 Timotheo 4:1-3.

Mokgwa wo wa go se tsene lenyalong o thomile go bonagala dikerekeng tša ka Bodikela tšeo go thwego ke tša Bokriste lekgolong la bobedi la mengwaga. Go ya ka puku ya Celibacy and Religious Traditions, mokgwa wo o be o “sepedišana le mokgwa o mofsa wa go thibelwa ga thobalano wo o ilego wa tšwelela Mmušong wa Roma.”

 Mengwagakgolong e latetšego, makgotla a dikereke le bao go thwego ke Botate ba Kereke, ba ile ba kgothaletša gore baruti ba se tsene lenyalong. Ba be ba nagana gore thobalano e a šilafatša e bile ga e sepedišane le mešomo ya boruti. Lega go le bjalo, Encyclopædia Britannica e bontšha gore “gaešita le lekgolong la bo 10 la mengwaga, baruti ba bantši le bapišopo ba bangwe ba be ba na le basadi.”

Go se tsene lenyalong ga baruti go ile gwa thoma go gatelelwa nakong ya ge go swerwe Makgotla a Lateran ka 1123 le ka 1139, ao a bego a swaretšwe kua Roma, gomme wo e sa dutše e le molao wa Kereke ya Roma Katholika go fihla le lehono. Ka go tšea kgato ye, kereke e ile ya thibela go lahlegelwa ke taolo le tšhelete mo go bego go bakwa ke ge baruti bao ba nyetšego ba ngwadiša bana ba bona gore ba tle ba hwetše dithoto tša kereke.

Pono ya Modimo ka go se tsene lenyalong e hlaloswa gabotse ka Lentšung la gagwe e lego Beibele. Re bala mantšu a Jesu ka Beibeleng mabapi le bao ba ilego ba se be lenyalong bjalo ka yena, “ka baka la Mmušo wa magodimo.” (Mateo 19:12) Moapostola Paulo o ile a bolela mantšu a swanago ge a be a bolela ka Bakriste bao ba bego ba nyaka go latela mohlala wa gagwe wa go se be lenyalong “bakeng sa ditaba tše dibotse.”—1 Bakorinthe 7:37, 38; 9:23.

Lega go le bjalo, Jesu le Paulo ba be ba sa laele badiredi gore ba se tsene lenyalong. Jesu o boletše gore go se be lenyalong ke “mpho” yeo ba bantši ba balatedi ba gagwe ba se nago yona. Ge Paulo a be a ngwala mabapi le “bao ba sa kago ba ba lenyalong,” o dumetše ka gore: “Ga ke na taelo e tšwago go Morena, eupša ke nea pono ya ka.”—Mateo 19:11; 1 Bakorinthe 7:25, mongwalo wa tlase.

Go oketša moo, Beibele e bontšha gore badiredi ba bantši ba Bakriste ba lekgolong la pele la mengwaga, go akaretša le moapostola Petro, e be e le banna bao ba nyetšego. (Mateo 8:14; Mareka 1:29-31; 1 Bakorinthe 9:5) Ge e le gabotse, ka baka la ge go be go atile mekgwa yeo e gobogilego ya tša thobalano kua Roma ka nako yeo, Paulo o ile a ngwala gore ge e ba molebeledi wa Mokriste a be a nyetše, o be a swanetše go ba “monna wa mosadi o tee” gomme a be le “bana ba ba ikokobetšago.”—1 Timotheo 3:2, 4.

A e be e le manyalo a go ba le thobalano, ka ge Beibele e bolela ka go lebanya gore “monna [o swanetše] a nee mosadi wa gagwe tshwanelo ya gagwe” le gore banyalani ga se ba swanela go “timana” thobalano. (1 Bakorinthe 7:3-5) Go molaleng gore go se tsene lenyalong ga se taelo e tšwago go Modimo e bile ga se kgapeletšo go badiredi ba Bakriste.

Ge e ba go se tsene lenyalong e se kgapeletšo, ke ka baka la’ng Jesu le Paulo ba be ba bolela gabotse ka go se be lenyalong? Lebaka ke gore motho yo a sego lenyalong o na le dibaka tše dintši tša go botša ba bangwe ditaba tše dibotse. Batho bao ba se go lenyalong ba ka kgona go ikgafa kutšwanyana ka ge ba se na dipelaelo tšeo di welago bao ba lego lenyalong.—1 Bakorinthe 7:32-35.

Ela hloko mohlala wa David, yo a ilego a tlogela mošomo wo o bego o mo lefa gabotse kua Mexico City gomme a hudugela motseng wa magaeng kua Costa Rica gore a yo ruta ba bangwe Beibele. Na David o nagana gore go se be lenyalong go mo thušitše go dira seo? O re: “Go tloga go nthušitše. Go be go se bonolo go tlwaela setšo se sefsa le mokgwa wa go phela wa moo. Eupša ka ge go be go se na yo ke mo hlokomelago, go ile gwa ba bonolo go tlwaela maemo ao.”

Claudia, e lego mosadi wa Mokriste yo a sa nyalwago yo a hudugetšego mo go nyakegago batho ba bantši ba go ruta Beibele, o re: “Ke thabela go hlankela Modimo. Tumelo ya ka le segwera sa ka le Modimo di a matlafala ge ke bona tsela yeo Modimo a ntlhokomelago ka yona.”

Go se be lenyalong ga se gwa swanela go ba morwalo. Claudia o oketša ka gore: “Go sa šetšwe gore o lenyalong goba ga o lenyalong, o tla thaba ge e ba o nea Jehofa Modimo se sekaonekaone.”—Psalme 119:1, 2.