Dihlabelo Tšeo di Bego di Kgahliša Modimo

“Baperisita ba baxolo bohle ba be ba bewa xore ba fihlišê dibexô le [dihlabelo, NW].”​—BA-HEBERE 8:3.

1. Ke ka baka la’ng batho ba ikwa go nyakega gore ba retologele go Modimo?

RADIHISTORI wa tša Beibele Alfred Edersheim o ngwala gore: “Go dira dihlabelo go bonagala e le ‘tlwaelo’ go motho go swana le go rapela; se sengwe se bontšha kamoo motho a ikwago ka gona ka boyena, se sengwe se bontšha kamoo a ikwago ka gona ka Modimo.” Go tloga nakong ya ge sebe se be se tsena lefaseng, se ile sa tliša bohloko bja go ba le molato, go aroga go Modimo le go hloka kholofelo. Go imollwa maikwelong a go a nyakega. Go bonolo go kwešiša gore ge batho ba ikhwetša ba le boemong bjo bjalo bja tlalelo, ba kwa go nyakega gore ba retologele go Modimo bakeng sa thušo.​—Ba-Roma 5:12.

2. Ke pego efe ya dihlabelo tša mehleng ya pele tšeo di diretšwego Modimo yeo re e hwetšago ka Beibeleng?

² Pego ya pele ya Beibele ya dihlabelo tšeo di direlwago Modimo e mabapi le Kaine le Abele. Re a bala: “Ya re xe xo fetile matšatši, Kaine a išetša Morêna sebexô sa dienywa tša thšemo. Abele yêna a iša sa maitšibulô a dihuswane tša xaxwe, le tše di mahura tša tšôna.” (Genesi 4:3, 4) Ka morago, re hwetša gore Noage, yo a šireleditšwego ke Modimo go phatša Meetse-fula ao a ilego a fediša moloko o kgopo wa mehleng ya gagwe, o ile a tutueletšega go “dira dihlabêlô [tša go fišwa, NW] mo aletareng” bakeng sa Jehofa. (Genesi 8:20) Mabakeng a mmalwa, mohlanka yo a botegago wa Modimo Aborahama yo e bilego e le mogwera wa gagwe, ka baka la go tutuetšwa ke dikholofetšo le ditšhegofatšo tša Modimo, ‘o ile a aga aletare gomme a rapela leina la Morena.’ (Genesi 12:8; 13:3, 4, 18) Ka morago, Aborahama o ile a lebeletšana le teko e kgolo ya tumelo ya gagwe ge Jehofa a be a mmotša gore a neele morwa wa gagwe Isaka e le sehlabelo sa go fišwa. (Genesi 22:1-14) Dipego tše, le ge e le tše kopana, di nea tshedimošo e kgolo tabeng ya sehlabelo, bjalo ka ge re tla bona.

3. Dihlabelo di bapala karolo efe borapeding?

³ Go tšwa dipegong tše gotee le tše dingwe tša Beibele, go a bonala gore go dira mohuta o itšego wa sehlabelo e be e le karolo e bohlokwa ya borapedi kgale kudu pele ga ge Jehofa a ka nea melao e lebanyago mabapi le taba e bjalo. Ka go dumelelana le seo, puku e nngwe ya ditšhupetšo e hlalosa “sehlabelo” e le “tirelo ya bodumedi yeo go yona go neelwago selo go modimo e le gore go hlongwe, go tiišwe le go tsošološa tswalano e kgahlišago ya motho le seo yena a se lebelelago e le se sekgethwa.” Eupša se se rotoša dipotšišo tše bohlokwa tšeo di swanetšego go elwa hloko kudu, tše bjalo ka: Ke ka baka la’ng go nyakega sehlabelo borapeding? Ke dihlabelo tša mohuta mang tšeo di amogelegago go Modimo? Le gona ke eng seo dihlabelo tša bogologolo di se bolelago go rena lehono?

Ke ka Baka La’ng Sehlabelo se Nyakega?

4. Mafelelo e bile afe go Adama le Efa ge ba be ba dirile sebe?

⁴ Nakong ya ge Adama a dira sebe, o dirile bjalo  ka boomo. Go kga ga gagwe seenywa le go se ja se e-tšwa sehlareng sa go tseba botse le bobe e bile tiro ya boikemišetšo ya go se kwe. Kotlo bakeng sa tiro yeo ya go se kwe e bile lehu, bjalo ka ge Modimo a be a ile a bolela ka mo go kwalago gore: “Mohla ò tl’o xo se ja O tlo hwa lehu.” (Genesi 2:17) Adama le Efa mafelelong ba ile ba buna meputso ya sebe​—ba ile ba hwa.​—Genesi 3:19; 5:3-5.

5. Ke ka baka la’ng Jehofa a ile a gata mogato wa pele bakeng sa bana ba Adama, gomme ke eng seo A ba diretšego sona?

⁵ Ka gona, go thwe’ng ka bana ba Adama? Ka ge ba abetše sebe le go se phethagale go Adama, le bona ba tsene boemong bja go aroga go Modimo mo go swanago, go hloka kholofelo le bja lehu bjoo batho ba pele ba babedi ba bego ba le go bjona. (Ba-Roma 5:14) Lega go le bjalo, Jehofa ke Modimo e sego wa toka feela eupša le yo a nago le matla​—ge e le gabotse, kudu-kudu​—wa lerato. (1 Johane 4:8, 16) Ka gona o gata mogato wa pele wa go hlakodiša boemo. Ka morago ga go bolela gore “moputsô wa sebe ké lehu,” Beibele e tšwela pele go bolela gore “’me neô ya kxauxêlô ya Modimo ké bophelô byo bo sa felexo ka Jesu Kriste Mong ’a rena.”​—Ba-Roma 6:23.

6. Thato ya Jehofa ke efe mabapi le tshenyo yeo e bakilwego ke sebe sa Adama?

⁶ Seo Jehofa Modimo a ilego a se dira mafelelong se ile sa kgonthišetša gore mpho yeo e be e tla tšweletša se sengwe seo se bego se tla khupetša tahlegelo yeo e bakwago ke sebe sa Adama. Ka Sehebere, lentšu ka·pharʹ mohlomongwe mathomong le be le bolela “go khupetša” goba mohlomongwe “go phumola,” e bile gape le fetolelwa e le “poelano.” * Ka mantšu a mangwe, Jehofa o ile a lokišeletša mokgwa o swanetšego wa go khupetša sebe seo se abetšwego go Adama le go phumola tshenyo yeo e bakilwego e le gore bao ba swanelegelago go hwetša mpho yeo ba ka lopollwa sebeng le lehung.​—Ba-Roma 8:21.

7. (a) Ke kholofelo efe yeo e ilego ya newa ka kahlolo ya Modimo godimo ga Sathane? (b) Ke tefo efe yeo e swanetšego go lefša bakeng sa go lopollwa ga batho sebeng le lehung?

⁷ Kholofelo ya go lopollwa bokgobeng bja sebe le lehu e ile ya bolelwa ka mo go swanetšego ka morago ga ge batho ba babedi ba pele ba dirile sebe. Ge a bolela kahlolo ya gagwe godimo ga Sathane, yo a bego a emelwa ke noga, Jehofa o itše: “Ke [tla] bea lehlôyô xare xa xaxo le mosadi, le xare xa peu ya xaxo le peu ya xaxwe. Yôna e tlo Xo phšatla hlôxô; ’me wêna O tlo e loma serêthê.” (Genesi 3:15) Ka polelo yeo ya boporofeta, go ile gwa phulega mahlasedi a kholofelo bakeng sa bohle bao ba bego ba tla bontšha tumelo kholofetšong yeo. Lega go le bjalo, go na le tefo yeo e swanetšego go lefša bakeng sa topollo yeo. Peu yeo e holofeditšwego e be e ka se tlele feela go tlo fediša Sathane; Peu e swanetše go longwa serethe, ke gore, e swanetše go hwa le ge e sa hwele sa ruri.

8. (a) Kaine o ipontšhitše bjang e le yo a nyamišago? (b) Ke ka baka la’ng sehlabelo sa Abele se ipontšhitše e le seo se amogelegago mahlong a Modimo?

⁸ Ga go na pelaelo gore Adama le Efa ba ile ba naganišiša kudu ka seo Peu e holofeditšwego e bego e tla hlaolwa ka sona. Nakong ya ge Efa a be a belega morwa wa gagwe wa leitšibolo, Kaine, o ile a tsebatša gore: “Ke belege monna ka thušo ya Jehofa.” (Genesi 4:1, NW) Na mohlomongwe o be a nagana gore morwa wa gagwe e be e tla ba yena Peu? Go sa šetšwe gore o be a nagana bjalo goba go se bjalo, Kaine gotee le sehlabelo sa gagwe, o ile a ipontšha e le yo a nyamišago gotee le sona. Ka lehlakoreng le lengwe, ngwanabo Abele o ile a bontšha tumelo kholofetšong ya Modimo gomme a tutueletšega gore a direle Jehofa sehlabelo ka maitšibolo a mohlape wa gagwe. Re bala gore: “Tumêlô ké ka yôna Abele a ipexilexo xo Modimo ka [sehlabelo, NW] se se phadilexo sa Kaine; ké ka yôna xe a hlatsêlwa dibexô tša xaxwe xwa thwe: ó lokile.”​—Ba-Hebere 11:4.

9. (a) Abele o be a bontšha tumelo go eng, gomme o ile a e bontšha bjang? (b) Sehlabelo sa Abele se ile sa tšweletša eng?

⁹ Tumelo ya Abele e be e se tumelo feela ya gore Modimo o gona, e lego yeo Kaine a swanetšego go ba a be a e-na le yona. Abele o be a e-na le tumelo kholofetšong ya Modimo ya Peu yeo e bego e tla tliša phološo ya batho ba botegago. O be a se a utollelwa kamoo seo se bego se tla phethwa ka gona, eupša kholofetšo ya Modimo e ile ya lemoša Abele  gore motho yo mongwe o be a tla longwa serethe. Ee, mohlomongwe o ile a phetha ka gore e be e tla ba mo go swanetšego gore madi a tšhollwe​—e lego yona kgopolo ya sehlabelo. Abele o ile a neela mpho yeo e bego e akaretša bophelo le madi go Mothopo wa bophelo, mohlomongwe e le pontšho ya tlhologelo ya gagwe e tseneletšego le go fagahlela ga gagwe go bona phethagatšo ya kholofetšo ya Jehofa. Pontšho ye ya tumelo ke yona e dirilego gore sehlabelo sa Abele se kgahliše Jehofa, gomme ka tekanyo e nyenyane, se be se bontšha sebopego sa kgonthe sa sehlabelo​—tsela yeo ka yona batho ba sebe ba ka batamelago Modimo gore ba amogelwe ke yena.​—Genesi 4:4; Ba-Hebere 11:1, 6.

10. Bohlokwa bjo bogolo bja sehlabelo bo ile bja bonagatšwa bjang gabotse ke ge Jehofa a kgopela Aborahama gore a dire sehlabelo ka Isaka?

¹⁰ Bohlokwa bjo bogolo bja sehlabelo bo ile bja bonagatšwa gabotse ka tsela ya seswantšhetšo ge Jehofa a be a laela Aborahama gore a dire morwa wa gagwe Isaka sehlabelo sa go fišwa. Le ge sehlabelo seo se sa ka sa dirwa e le ka kgonthe, se ile sa dira e le seswantšho sa seo Jehofa ka boyena a bego a tlo se dira mafelelong​—go neela Morwa wa gagwe yo a tswetšwego a nnoši e le sehlabelo se se di fetago tšohle seo se kilego sa dirwa e le gore a phethagatše thato ya Gagwe bathong. (Johane 3:16) Ka dihlabelo le dibego tšeo di bego di dirwa Molaong wa Moše, Jehofa o ile a bea mehlala ya boporofeta bakeng sa go ruta batho ba gagwe bao ba kgethilwego seo ba swanetšego go se dira gore ba tle ba hwetše tebalelo ya dibe tša bona le go tiiša kholofelo ya bona ya phološo. Ke eng seo re ka ithutago sona dilong tše?

Dihlabelo Tšeo di Amogelegago go Jehofa

11. Ke magoro afe a mabedi a dihlabelo tšeo di bego di dirwa ke moperisita yo mogolo wa Isiraele, gomme bakeng sa merero efe?

¹¹ Moapostola Paulo o re: “Baperisita ba baxolo bohle ba be ba bewa xore ba fihlišê [dimpho le dihlabelo, NW].” (Ba-Hebere 8:3) Ela hloko gore Paulo o arola dihlabelo tšeo di bego di dirwa ke moperisita yo mogolo wa Isiraele ya bogologolo ka magoro a mabedi, e lego, “dimpho” le “dihlabelo” goba “dihlabelo bakeng sa dibe.” (Ba-Hebere 5:1, NW) Batho ka kakaretšo ba nea dimpho bakeng sa go bontšha lerato le tebogo, gotee le go hlagolela bogwera, kamogelo goba go amogelwa. (Genesi 32:20; Diema 18:16) Ka mo go swanago, bontši bja dihlabelo tšeo di bego di laetšwe ke Molao di ka lebelelwa e le “dimpho” tšeo di direlwago Modimo bakeng sa go tsoma kamogelo ya gagwe. * Dikarogo tšeo di bego di dirwa Molaong di be di nyaka tsošološo le go lokiša ditaba, go be go dirwa “dihlabelo bakeng sa dibe.” Pentateuch, kudu-kudu dipuku tša Ekisodo, Lefitiko le Numeri, e nea lelokelelo le le nabilego la tsebišo mabapi le mehuta e sa swanego ya dihlabelo le dibego. Le ge tlhohlo e kgolo go rena e ka ba gore re monye le go gopola ditaba ka botlalo, go nyakega gore re ele hloko dintlha tše dingwe tša motheo mabapi le mehuta e fapa-fapanego ya dihlabelo.

12. Ke kae ka Beibeleng moo re ka hwetšago pono ya kakaretšo ya dihlabelo goba dibego Molaong?

¹² Re ka ela hloko gore go Lefitiko dikgaolo 1 go ya go 7, mehuta e mehlano ya motheo ya dibego​—sehlabelo sa go fišwa, sehlabelo sa dilewa, sehlabelo sa mohlakanelwa, sehlabelo sa seloba le sehlabelo sa selefa​—di hlaloswa ka e tee ka e tee, gaešita le ge tše dingwe tša tšona ge e le gabotse di be di dirwa di kopantšwe. Re hlokomela gape gore dihlabelo tše di hlaloswa ka makga a mabedi dikgaolong tše, ka merero e sa swanego: gatee, go Lefitiko 1:2 go ya go 5:26, yeo e hlalosago ka botlalo seo se bego se tla neelwa aletareng, gomme lekga la bobedi, go Lefitiko 6:1 go ya go 7:36, bakeng sa go bontšha dikarolo tšeo di bego di swanetše go beelwa ka thoko bakeng sa baperisita le tšeo di bego di boloketšwe monei. Ke moka, go Numeri dikgaolo  28 le 29, re hwetša seo se ka tšewago e le tšhupa-mabaka e nago le ditaba ka botlalo, yeo e hlalosago seo se bego se swanetše go dirwa letšatši le letšatši, beke le beke, kgwedi le kgwedi le menyanyeng ya ngwaga le ngwaga.

13. Hlalosa dibego tšeo di bego di dirwa ka boithatelo e le dimpho go Modimo.

¹³ Gare ga dihlabelo tšeo di bego di dirwa ka boithatelo e le dimpho goba e le tsela ya go batamela Modimo bakeng sa go hwetša kamogelo ya gagwe go be go e-na le dihlabelo tša go fišwa, dihlabelo tša dilewa le dibego tša mohlakanelwa. Diithuti tše dingwe di dumela gore polelwana ya Sehebere bakeng sa “sehlabelo sa go fišwa” e bolela “sebego sa go hlatloga” goba “sebego seo se hlatlogago.” Se se a swanela ka gobane sehlabelong sa go fišwa, phoofolo yeo e hlabilwego e be e fišetšwa aletareng gomme monko o bose o hlatlogela thoko ya legodimong go Modimo. Karolo e kgolo ya sehlabelo sa go fišwa e be e le gore ka morago ga ge madi a šašeditšwe aletareng, phoofolo e be e neelwa e feletše go Modimo. Baperisita ba be ba dira gore ba “di thšumê ka moka mo aletareng, e bê sehlabêlô sa mollô wa monkô o bose wa Morêna.”​—Lefitiko 1:3, 4, 9; Genesi 8:21.

14. Sehlabelo sa dilewa se be se dirwa bjang?

¹⁴ Sehlabelo sa dilewa se hlaloswa go Lefitiko kgaolo 2. E be e le sebego seo se dirwago ka boithatelo seo se akaretšago bupi bjo bo šitšwego bjoo gantši bo bego bo thapišwa ka makhura, e bile go tšhelwa le seorelo. “[Moperisita] a tabolê buping byoo, a tsaparê makhura le diôrêlô ka moka, ’me a di thšumê, e bê kxopotšô aletareng, mollô wa monkô o bose wa Morêna.” (Lefitiko 2:2) Seorelo e be e le se sengwe sa dilo tšeo di dirišwago seorelong se sekgethwa seo se bego se fišetšwa aletareng ya diorelo tabarenakeleng le tempeleng. (Ekisodo 30:34-36) Kgoši Dafida mohlomongwe o be a gopotše ka se ge a be a re: “Thapêlô ya-ka O e semê seôrêlô; xe ke emiša ’atla tša-ka, e kê sebexô sa mantšibua.”​—Psalme 141:2.

15. Morero wa sehlabelo sa mohlakanelwa e be e le ofe?

¹⁵ Sebego se sengwe seo se bego se dirwa ka boithatelo ke sehlabelo sa mohlakanelwa, seo se hlaloswago go Lefitiko kgaolo 3. Leina le ka fetolelwa gape e le “sehlabelo sa dibego tša khutšo.” Ka Sehebere, lentšu “khutšo” le hlalosa se se fetago go fo ba yo a lokologilego ntweng goba tšhitišong.  Puku ya Studies in the Mosaic Institutions e re: “Ka Beibeleng, le bolela se, le bolela gape le go ba le boemo goba tswalano ya khutšo le Modimo, katlego, tlhalalo le lethabo.” Ka gona, dihlabelo tša mohlakanelwa di be di dirwa, e sego bakeng sa go šireletša khutšo le Modimo goba bjalo ka ge eka ke go leka go dira khutšo le yena, eupša di be di dirwa bakeng sa go bontšha tebogo bakeng sa goba go keteka boemo bjo bo šegofaditšwego bja khutšo le Modimo bjoo bo thabelwago ke bao ba amogelwago ke yena. Baperisita le monei ba be ba e-ja sehlabelo ka morago ga ge madi le makhura di neetšwe go Jehofa. (Lefitiko 3:17; 7:16-21; 19:5-8) Ka tsela e botse le ya seswantšhetšo, monei wa sehlabelo, baperisita le Jehofa Modimo ba be ba e-ja gotee, e lego seo se bontšhago tswalano ya khutšo yeo e bego e le gona gare ga bona.

16. (a) Morero wa sehlabelo sa seloba le sehlabelo sa selefa e be e le ofe? (b) Dihlabelo tšeo di be di fapana bjang le sehlabelo sa go fišwa?

¹⁶ Dihlabelo tšeo di bego di direlwa go tsoma tebalelo ya sebe goba go dira poelano bakeng sa dikarogo tšeo di dirilwego malebana le Molao di be di akaretša sehlabelo sa seloba goba sehlabelo sa selefa. Gaešita le ge dihlabelo tše di be di akaretša go fišetšwa aletareng, di be di fapana le sehlabelo sa go fišwa ka tsela ya gore go be go sa neelwe phoofolo e feletšego go Modimo, go be go neelwa feela makhura le dikarolo tše dingwe tša yona. Karolo e šetšego ya phoofolo e be e lahlelwa ka ntle ga mešaša goba mabakeng a mangwe e be e lewa ke baperisita. Phapano ye ke ya bohlokwa kudu. Sehlabelo sa go fišwa se be se neelwa e le mpho go Modimo bakeng sa go batamela go yena, ka gona se be se neelwa Modimo a nnoši le gona se feletše. Ka mo go kgahlišago, sehlabelo sa go fišwa gantši se be se etwa pele ke sehlabelo sa seloba goba sehlabelo sa selefa, e lego seo se bontšhago gore bakeng sa go dira gore mpho ya modira-dibe e be e amogelegago go Modimo, go be go nyakega tebalelo ya dibe.​—Lefitiko 8:14, 18; 9:2, 3; 16:3, 5.

17, 18. Sehlabelo sa seloba se be se direlwa eng, gomme morero wa dihlabelo tša selefa e be e le ofe?

¹⁷ Sehlabelo sa seloba se be se amogelwa feela bakeng sa sebe seo e sego sa ka boomo malebana le Molao, sebe seo se dirilwego ka baka la bofokodi bja nama. “Xe motho a sentše, à sa’ dira ka boomo, a dira se se ileditšwexo ke Morêna,” gona modira-dibe o be a swanetše go dira sehlabelo sa seloba go ya ka tekanyo ya boemo bja gagwe setšhabeng. (Lefitiko 4:2, 3, 22, 27) Ka lehlakoreng le lengwe, badira-dibe bao ba sa itsholego ba be ba ripša; go be go se na dihlabelo tšeo ba di direlwago.​—Ekisodo 21:12-15; Lefitiko 17:10; 20:2, 6, 10; Numeri 15:30; Ba-Hebere 2:2.

¹⁸ Bohlokwa le morero wa sehlabelo sa selefa di hlaloswa ka mo go kwalago go Lefitiko dikgaolo 5 le 6. Motho a ka ba a dirile sebe e se ka boomo. Lega go le bjalo, phošo ya gagwe e ka ba e bakile molato malebana le ditshwanelo tša mogagabo goba Jehofa Modimo, gomme phošo yeo e be e swanetše gore e kgonthišetšwe goba e lokišwe. Go bolelwa ka magoro a mmalwa a dibe. Tše dingwe e be e le dibe tša ka sephiring (5:2-6), tše dingwe e be e le dibe tšeo di dirwago malebana le ‘dilo tše kgethwa tša Morena’ (5:14-16), gomme tše dingwe, le ge e be e se tšeo e sego tša ka boomo ka botlalo, e be e le dibe tšeo di bego di bakwa ke dikganyogo tše di fošagetšego goba mafokodi a nama (5:20-22). Go tlaleletša tabeng ya go ipobola dibe tše bjalo, mofoši o be a swanetše go dira pušetšo moo go bego go swanetše, ke moka a direle Jehofa sehlabelo sa selefa.​—Lefitiko 5:23-26.

Selo se Sekaone Seo se Tlago

19. Go sa šetšwe go ba le Molao le dihlabelo tša wona, ke ka baka la’ng Isiraele e ile ya palelwa ke go hwetša kamogelo ya Modimo?

¹⁹ Molao wa Moše le dihlabelo le dibego tša wona tše dintši o be o neilwe ba-Isiraele bakeng sa go ba dira gore ba kgone go batamela Modimo gore ba hwetše le go kgomarela kamogelo le tšhegofatšo tša gagwe go fihlela ge Peu e holofeditšwego  e fihla. Moapostola Paulo yo e bego e le mo-Juda ka tlhago, o beile taba ka tsela ye: “Molaô ya ba moetetši wa xo re iša xo Kriste, xore re tlê re lokafatšwê ka tumêlô.” (Ba-Galatia 3:24) Ka manyami, Isiraele e le setšhaba ga se ya ka ya arabela tlhahlong yeo eupša e ile ya diriša tokelo yeo gampe. Ka baka leo, bontši bja dihlabelo tša bona e bile makgapa go Jehofa, yo a itšego: “Ke bile ke tennwe ke dihlabêlô tša dikxapana tša lena, le tša makhura, le tše nonnexo. Xa ke kxahlwe ke madi a dipôwana le a nku le a phôkô.”​—Jesaya 1:11.

20. Go diregile eng ka 70 C.E. mabapi le Molao le dihlabelo tša wona?

²⁰ Ka 70 C.E., tshepedišo ya dilo ya Sejuda gotee le tempele ya yona le boperisita bja yona, e ile ya fela. Ka morago ga moo, go be go se sa kgonega go dira dihlabelo tšeo di bego di laetšwe ke Molao. Na se se bolela gore dihlabelo, ka ge e le karolo e bohlokwa ya Molao, di lahlegetšwe ka gohle ke bohlokwa bja tšona go barapedi ba Modimo lehono? Re tla hlahloba se sehlogong se se latelago.

[Mengwalo ya ka tlase]

Na o ka Hlalosa?

• Ke eng seo se bego se tutuetša banna ba botegago ba bogologolo gore ba direle Jehofa dihlabelo?

• Ke ka baka la’ng dihlabelo di be di nyakega?

• Ke mehuta efe ya motheo ya dihlabelo yeo e bego e dirwa ka tlase ga Molao, gomme merero ya tšona e be e le efe?

• Go ya ka Paulo, Molao le dihlabelo tša wona di be di phetha morero ofe o mogolo?

[Dipotšišo tša Thuto]

[Seswantšho go letlakala 14]

Sehlabelo sa Abele e be e le se se thabišago ka gobane se be se bontšha tumelo ya gagwe kholofetšong ya Jehofa

[Seswantšho go letlakala 15]

Na o lemoga bohlokwa bja tiragalo ye?