Henoge o Sepetše le Modimo Lefaseng Leo le sa Boifego Modimo
Henoge o Sepetše le Modimo Lefaseng Leo le sa Boifego Modimo
DIABOLO o tiiša gore a ka fapoša batho ka moka go Modimo, gomme ka dinako tše dingwe go ile gwa bonala eka o a atlega. Mo e ka bago nywaga-kgolo e mehlano ka morago ga lehu la Abele, ga go le o tee yo a ilego a itlhaola e le mohlanka yo a botegago wa Jehofa. Ka mo go fapanego, boitshwaro bjo bobe le go se boife Modimo di be di fetogile mokgwa.
E bile ka nako yeo ya go goboga moyeng moo Henoge a ilego a tšwelela ditabeng. Tatelano ya mabaka ya Beibele e bea nako ya gagwe ya go tswalwa e le 3404 B.C.E. Ka go fapana le batho ba mehleng ya gagwe, Henoge o ipontšhitše e le monna yo a amogelegago go Modimo. Moapostola Paulo o mo akareditše gare ga bahlanka ba Jehofa bao tumelo ya bona e lego mohlala go Bakriste. Henoge e be e le mang? Ke mathata afe ao a ilego a swanelwa ke go lebana le ona? O ile a a fenya bjang? Le gona bohlokwa bja potego ya gagwe ke bofe go rena?
Mehleng ya Enose, mo e ka bago nywaga-kgolo e mene pele ga mehla ya Henoge, “go ile gwa thongwa go bitšwa leina la Jehofa.” (Genesi 4:26, NW) Leina la Modimo le dirišitšwe ga e sa le go tloga mathomong a histori ya motho. Lega go le bjalo, go bitšwa ga leina la Jehofa mo go thomilego nakong ya ge Enose a sa phela go bonala e be e se go bitšwa ga Jehofa ka tumelo le ka borapedi bjo bo sekilego. Ditsebi tše dingwe tša Sehebere di nagana gore Genesi 4:26 e swanetše go balega ka gore “gwa thongwa go gobošwa” goba “ke moka kgobošo e ile ya thoma.” Batho ba ka ba ba ile ba diriša leina la Jehofa go bona ka noši goba go batho ba bangwe bao ka bobona ba ilego ba ikgakantšha e le ba batamelago Modimo ka borapedi. Goba mohlomongwe ba dirišitše leina la gagwe go medimo ya diswantšho.
‘Henoge o Sepetše le Modimo wa Therešo’
Gaešita le ge Henoge a be a dikologilwe ke boemo bja go se boife Modimo, o “ile a tšwela pele a sepela le Modimo wa therešo,” Jehofa. (NW) Ga go bolelwe gore bo-rakgolokhukhu ba gagwe—e lego Sethe, Enose, Kenane, Mahalalele le Jarede—ba be ba sepela le Modimo. Bonyenyane ga se ba ka ba dira seo bokgoleng bjo Henoge a dirilego ka bjona, yoo tsela ya gagwe ya bophelo go bonalago e be e fapane le ya bona.—Genesi 5:3-27.
Go sepela le Jehofa go be go bolela go tlwaelana kudu le segwera sa kgaufsi kudu le Modimo tšeo di ilego tša kgonega feela ka gobane Henoge a phetše ka go dumelelana le thato ya Modimo. Jehofa o amogetše boineelo bja Henoge. Ge e le gabotse, Septuagint ya Segerika e bolela gore “Henoge o be a kgahla” Modimo, e lego kgopolo yeo gape e rotošitšwego ke moapostola Paulo.—Genesi 5:22; Ba-Hebere 11:5.
Selo sa bohlokwa-hlokwa tswalanong e botse ya Henoge le Jehofa e be e le tumelo ya gagwe. O swanetše go ba a ile a bontšha tumelo go “peu” e holofeditšwego ya “mosadi” wa Modimo. Ge nkabe a ile a tsebana le Adama ka nama, Henoge a ka be a ile a hwetša tsebišo e itšego mabapi le ditirišano tša Modimo le banyalani ba pele ba batho kua Edene. Tsebo yeo a bego a e-na le yona ka Modimo e ile ya dira Henoge mohuta wa motho yo a bego a ‘mo tsoma ka phišego.’—Genesi 3:15; Ba-Hebere 11:6, 13, bapiša le NW.
Tabeng ya Henoge le go rena, tswalano e botse le Jehofa e nyaka seo se fetago feela tsebo ya go tseba Modimo. Ge e ba ka mo go kgethegilego re tšeela godimo segwera sa rena le motho yo mongwe, na ga se therešo gore dikgopolo tša rena le ditiro di tutuetšwa ke dikakanyo tša gagwe? Re phema
mantšu le ditiro tšeo di ka senyago bogwera bjoo. Le gona ge e ba re nagana ka go dira phetogo e itšego maemong a rena ka noši, na le rena ga re ele hloko kamoo se se tlago go kgoma tswalano yeo ka gona?Kganyogo ya go kgomarela tswalano ya kgaufsi le Modimo ka mo go swanago e kgoma seo re se dirago. Seo se nyakegago e sa le pele ke tsebo e nepagetšego ya seo a se amogelago le seo a sa se amogelego. Ke moka re swanetše go hlahlwa ke tsebo yeo, re katanela go mo kgahla ka kgopolo le ka ditiro.
Ee, e le gore re sepele le Modimo, gona re swanetše go mo kgahla. Ke seo Henoge a se dirilego ka nywaga e makgolo. Ge e le gabotse, sebopego sa lediri la Sehebere leo le bontšhago gore Henoge o ‘sepetše’ le Modimo, le bolela mogato o boeletšwago, wo o tšwelago pele. Monna yo mongwe wa potego yo a ‘sepetšego le Modimo’ e be e le Noage.—Genesi 6:9.
Henoge e be e le monna wa lapa yo a bego a e-na le mosadi e bile a belegetšwe “barwa le barwedi.” Yo mongwe wa barwa ba gagwe e be e le Methusala. (Genesi 5:21, 22) Henoge o swanetše go ba a ile a dira sohle seo se lego matleng a gagwe go okameleng lapa la gagwe ka tsela e botse. Lega go le bjalo, ka ge go be go e-na le boemo bja go se boife Modimo bjo bo bego bo mo dikologile ka gohle, go be go se bonolo go yena go hlankela Modimo. Lamege, e lego tatago Noage, e ka ba e be e le yena feela yo a phetšego mehleng ya Henoge yo a bontšhitšego tumelo go Jehofa. (Genesi 5:28, 29) Lega go le bjalo, Henoge o ile a diriša borapedi bja therešo ka sebete.
Ke eng seo se thušitšego Henoge go dula a botegela Modimo? Ga go na pelaelo gore ga se a ka a gwerana le bagoboši ba leina la Jehofa goba le ba bangwe bao e bego e le bagwera ba sa swanelago go morapedi wa Modimo. Go tsoma thušo ya Jehofa ka thapelo le gona go swanetše go ba go matlafaditše boikemišetšo bja Henoge bja go phema selo le ge e le sefe seo se bego se ka se kgahliše Mmopi wa gagwe.
Boporofeta Malebana le ba go se Boife Modimo
Go kgomarela ditekanyetšo tše di phagamego go thata kudu ge re dikologilwe ke batho ba Juda 14, 15.
go se boife Modimo. Eupša Henoge le yena o ile a fetišetša molaetša o sa kwanantšhego wa kahlolo malebana le ba babe. A hlahlwa ke moya wa Modimo, Henoge o boletše ka tsela ya boporofeta gore: “Tsebang, Morêna ó e-tla à na le Bakxêthwa ba xaxwe ba diketekete; Ó tla xo sekiša bohle; ba ba sa dumelexo ó tlo ba lahla bohle ka ’baka la medirô ya bôná ka moka ya xo se dumele, ye ba sentšexo ka yôna, le ka ’baka la dipolêlô tše thata ka moka tše ba-dira-dibe bao ba mmoletšexo ka tšôna.”—Ke mafelelo afe ao molaetša woo o bego o ka ba le ona go ba ba sa dumelego ba kgopo? Ke mo go kwalago go akanya gore mantšu a bjalo a hlabago a ile a dira gore Henoge a se ratwe, mohlomongwe ka dikwero tše di sa pepetletšego le ditšhošetšo. Ba bangwe ba ka ba ba bile ba nyaka go mmolaela ruri. Lega go le bjalo, Henoge ga se a ka a tšhošwa ke seo. O be a tseba seo se diragaletšego Abele wa moloki, gomme ka go swana le yena, Henoge o be a ikemišeditše go hlankela Modimo go sa šetšwe seo se bego se ka direga.
“Modimo ó mo Tlošitše”
Go bonala Henoge a be a le kotsing ya lehu ge ‘Modimo a mo tloša.’ (Genesi 5:24) Jehofa ga se a ka a dumelela moporofeta wa gagwe yo a botegago gore a tlaišwe ke manaba a šoro. Go ya ka moapostola Paulo, ‘Henoge o tlošitšwe, gore a se ke a bona lehu.’ (Ba-Hebere 11:5) Ba bantši ba re Henoge ga se a hwe—ba re Modimo o mo išitše legodimong, mo a ilego a tšwela pele a phela. Lega go le bjalo, Jesu o boletše ka go lebanya gore: “Xa xo e a kilexo a rotoxêla lexodimong, xe e se e a foloxilexo à e-tšwa xôna, Yêna Morwa-motho wa xo ba lexodimong.” Jesu e bile “Mo-êta-pele” wa bohle ba rotogetšego legodimong—Johane 3:13; Ba-Hebere 6:19, 20.
Ka gona, go diregile’ng ka Henoge? Go ‘tlošwa ga gagwe gore a se bone lehu’ go ka bolela gore Modimo o ile a mo nweletša ka mo go tseneletšego ponong ya boporofeta gomme ka morago a fediša bophelo bja gagwe ge a be a le boemong bjoo. Ka tlase ga maemo a bjalo, Henoge o be a ka se kwe dihlabi tša lehu. Ka morago ga moo “ga a ka a hwetšwa,” mohlomongwe ka gobane Jehofa a ile a tloša setopo sa gagwe, go etša ge a ile a tloša setopo sa Moše.—Doiteronomio 34:5, 6.
Henoge o phetše nywaga e 365—e sego yeo e nyakilego go lekana le ya bao ba phetšego le yena ka nako yeo. Eupša selo se bohlokwa go barati ba Jehofa ke gore ba mo hlankele ka potego go fihla bofelong bja matšatši a bona. Re tseba gore Henoge o dirile seo ka gobane “mola à sešo a tlošwa ó hlatsetšwe xore ó be a kxahla Modimo.” Mangwalo ga a bolele tsela yeo ka yona Jehofa a boledišanego ka se le Henoge. Go sa šetšwe seo, pele Henoge a e-hwa, o ile a fiwa kgonthišetšo ya go amogelwa ke Modimo, gomme re ka kgodišega gore Jehofa o tla mo gopola tsogong.
Ekiša Tumelo ya Henoge
Re ka ekiša ka mo go swanetšego tumelo ya batho bao ba boifago Modimo. (Ba-Hebere 13:7) E bile ka tumelo gore Henoge a hlankele e le moporofeta wa mathomo yo a botegago wa Modimo. Lefase la mehleng ya Henoge le be le swana le la rena—la bošoro, le le gobogilego le la go se boife Modimo. Lega go le bjalo, Henoge e be e le yo a fapanego. O be a e-na le tumelo ya kgonthe gomme e be e le mohlala boineelong go Modimo. Ee, Jehofa o ile a mo nea molaetša wa bohlokwa bjo bogolo kudu wa kahlolo gore a o tsebatše, eupša gape o ile a mo matlafatša gore a o bolele. Henoge o ile a phetha thomo ya gagwe ka sebete, gomme Modimo o ile a mo hlokomela pele ga kganetšo ya manaba.
Ge e ba re bontšha tumelo bjalo ka ge Henoge a dirile, Jehofa o tla re matlafatša gore re tsebatše molaetša wa gagwe mehleng ye ya bofelo. O tla re thuša gore re lebeletšane le kganetšo ka sebete, gomme boineelo bja rena go Modimo bo tla re dira gore re be ba fapanego kudu le batho ba sa boifego Modimo. Tumelo e tla dira gore re kgone go sepela le Modimo gomme re itshware ka tsela yeo e tla dirago gore pelo ya gagwe e thabe. (Diema 27:11) Ka tumelo, Henoge wa moloki o ile a atlega go sepeleng le Jehofa lefaseng leo le sa boifego Modimo, ka gona le rena re ka kgona.
[Lepokisi go letlakala 30]
Na Beibele e Tsopola go tšwa Pukung ya Henoge?
Puku ya Henoge ke taba e ngwadilwego yeo e belaetšago le ya bofora. E ile ya bolelwa ka maaka gore ke ya Henoge. Mohlomongwe e tšweleditšwe ka nako e itšego ngwaga-kgolong wa pele le wa bobedi B.C.E., ke kgoboketšo ya dinonwane tša ba-Juda tše di feteleditšwego le tšeo e sego tša histori, go lego molaleng gore ke setšweletšwa sa ditaba tše di hlalosago tša tšhupetšo e kopana ya Genesi yeo e šupago go Henoge. Se ka bosona se lekane go barati ba Lentšu le le buduletšwego la Modimo gore ba se ele hloko.
Ka Beibeleng, ke puku ya Juda feela yeo e swerego mantšu a Henoge a boporofeta: “Tsebang, Morêna ó e-tla à na le Bakxêthwa ba xaxwe ba diketekete; Ó tla xo sekiša bohle; ba ba sa dumelexo ó tlo ba lahla bohle ka ’baka la medirô ya bôná ka moka ya xo se dumele, ye ba sentšexo ka yôna, le ka ’baka la dipolêlô tše thata ka moka tše ba-dira-dibe bao ba mmoletšexo ka tšôna.” (Juda 14, 15) Diithuti tše dintši di bolela gore boporofeta bja Henoge malebana le batho ba mehleng ya gagwe bao ba sa boifego Modimo bo tsopotšwe ka go lebanya go tšwa Pukung ya Henoge. Na go a kgonega gore Juda a ka ba a dirišitše puku e belaetšago e le mothopo wa gagwe?
Gore Juda o tsebile bjang boporofeta bja Henoge ga se gwa utollwa ka Mangwalong. A ka ba a tsopotše go tšwa mothopong o tlwaelegilego, setšong se se ka botwago seo se fetišeditšwego go tloga kgale kudu. Go bonala Paulo a ile a dira selo se se swanago ge a be a bitša Janne le Jambore gore ke bo-ramaleatlana bao ba sa tsebjego ka tsela e itšego ba kgoro ya Farao bao ba ilego ba ngangišana le Moše. Ge e ba mongwadi wa puku ya Henoge a hweditše mothopo wa bogologolo wa mohuta wo, gona ke ka baka la’ng re ka o ganetša Juda? *—Ekisodo 7:11, 22; 2 Timotheo 3:8.
Gore Juda o hweditše bjang tsebišo ya mabapi le molaetša wa Henoge wo o bego o e-ya go ba sa boifego Modimo ke taba e nyenyane. Go botega ga wona go hlatselwa ke therešo ya gore Juda o ngwadile a le ka tlase ga pudulelo ya Modimo. (2 Timotheo 3:16) Moya o mokgethwa wa Modimo o ile wa mo šireletša gore a se bolele selo le ge e le sefe seo e bego e se therešo.
[Mengwalo ya ka tlase]
^ ser. 28 Morutwana Stefano le yena o ile a nea tsebišo yeo e sa hwetšwego mafelong a mangwe ka Mangwalong a Sehebere. E mabapi le thuto ya Moše ya Egipita, go ba ga gagwe le nywaga e 40 ge a be a tšhaba Egipita, lebaka la go dula ga gagwe nywaga e 40 Midiane le karolo ya morongwa go fetišeng Molao wa Moše.—Ditiro 7:22, 23, 30, 38.
[Seswantšho go letlakala 31]
Henoge o ile a fetiša molaetša wa Jehofa ka sebete