Jehofa o re Ruta Kamoo re ka Balago Matšatši a Rena
Jehofa o re Ruta Kamoo re ka Balago Matšatši a Rena
“Re rutê xo bala matšatši a rena, re fiwê pelo tše bohlale.”—PSALME 90:12.
1. Ke ka baka la’ng e le mo go swanetšego go kgopela Jehofa go re ruta kamoo re ka ‘balago matšatši a rena’?
JEHOFA MODIMO ke Mmopi wa rena le Monei-bophelo. (Psalme 36:9; Kutollo 4:11) Ka gona ga go motho yo mongwe yo a kago ba boemong bjo bokaone bakeng sa go re bontšha kamoo re ka dirišago nywaga ya rena ya bophelo ka tsela e bohlale go mo phala. Ka gona, ka mo go swanetšego mopsalme o kgopetše Modimo gore: “Re rutê xo bala matšatši a rena, re fiwê pelo tše bohlale.” (Psalme 90:12) Psalme ya bo-90, moo re hwetšago kgopelo yeo, ka ntle le pelaelo e swanelwa ke gore re e hlahlobe ka kelohloko. Lega go le bjalo, sa mathomo anke re hwetšeng kakaretšo e kopana ya kopelo ye e buduletšwego ke Modimo.
2. (a) Mongwadi wa Psalme 90 ke mang, gomme e ka ba e ile ya ngwalwa neng? (b) Psalme 90 e swanetše go kgoma bjang pono ya rena ka bophelo?
2 Mantšu a ka godimo a Psalme 90 a e bitša “thapêlô ya Moše monna wa Modimo.” Ka ge psalme ye e gatelela go feta ka pela ga bophelo bja motho, go bonala e ngwadilwe ka morago ga ge ba-Isiraele ba ile ba lokollwa bohlankeng bja Egipita le nakong ya leeto la bona la nywaga e 40 lešokeng, nakong ya ge mahu a dikete a fediša moloko o se nago tumelo. (Numeri 32:9-13) Ka ntle le moo, Psalme 90 e bontšha gore bophelo bja batho bao ba sa phethagalago ke bjo bokopana. Ka gona, ke mo go kwagalago gore re swanetše go diriša matšatši a rena a bohlokwa ka bohlale.
3. Dikagare tša motheo tša Psalme 90 ke dife?
3 Go Psalme 90, ditemana 1 go ya go 6 di bontšha Jehofa e le setšhabelo sa rena sa ka mo go sa felego. Ditemana 7 go ya go 12 di bontšha seo re se nyakago bakeng sa go diriša nywaga ya rena e fetago ka lebelo ka mokgwa o amogelegago go yena. Gomme bjalo ka ge go bontšhitšwe go ditemana 13 go ya go 17, re kganyoga e le ka kgonthe go ba baamogedi ba botho bjo lerato bja Jehofa gotee le tšhegofatšo ya gagwe. Ke therešo gore psalme ye ga e bolele e sa le pele diphihlelo tša rena re le motho ka o tee ka o tee bjalo ka bahlanka ba Jehofa. Lega go le bjalo, re le motho ka o tee ka o tee re swanetše go tšeela godimo mantšu a yona a thapelo. Ka gona anke re lebeledišišeng Psalme 90 ka mahlo a bao ba ineetšego go Modimo.
Jehofa—“ ’Thšabêlô sa Rena”
4-6. Ke bjang Jehofa e lego “’thšabêlô sa rena”?
4 Mopsalme o bula ka mantšu a rego: “Mong’a bohle! ’thšabêlô sa rena ké Wene melokong ya kxalelele le nankhono. O wa mola dithaba di sešo tša tswalwa, wa mola naxa le lefase di sešo tša tšweletšwa [bjalo ka ge eka ke ka bohloko bja lešoko, NW], wa mehla e se naxo mathômô, e se naxo mafêlô; O Modimo.”—Psalme 90:1, 2.
5 Go rena “Modimo Ra-mabaka,” Jehofa, ke “ ’thšabêlô sa rena”—botšhabelo bja moya. (Ba-Roma 16:26) Re ikwa re šireletšegile, ka gobane o dula a le gona bakeng sa go re thuša ka ge e le “Mokwi wa dithapêlô.” (Psalme 65:2) Ka gobane re tšhollela dipelaelo tša rena go Tatago rena wa legodimong ka Morwa wa gagwe yo a rategago, ‘khutšo ya Modimo ye e fetago tlhaologanyo yohle e boloka dipelo tša rena le kgopolo tša rena.’—Ba-Filipi 4:6, 7; Mateo 6:9; Johane 14:6, 14.
6 Re thabela tšhireletšego ya moya ka gobane, ge re bolela ka tsela ya seswantšhetšo, Jehofa ke “ ’thšabêlô sa rena.” Gape o nea ‘diphapoši’—tšeo mohlomongwe di tswalanywago kgaufsi le diphuthego tša batho ba gagwe—e le mafelo a botšhabelo a moya, moo badiši ba lerato ba tsenyago letsogo kudu tabeng ya go ba ga rena le maikwelo a tšhireletšego. (Jesaya 26:20; 32:1, 2; Ditiro 20:28, 29) Go feta moo, ba bangwe ba rena re tšwa malapeng ao a nago le histori e telele ya go hlankela Modimo gomme rena ka noši re mo hweditše e le ‘setšhabelo sa rena melokong ya kgale le nankhono.’
7. Ke ka kgopolo efe dithaba di ‘tswetšwego’ gomme lefase la tšweletšwa bjalo ka ge eka ke ka “bohloko bja lešoko”?
7 Jehofa o bile gona pele dithaba di ka “tswalwa” goba pele lefase le tšweletšwa bjalo ka ge eka ke ka “bohloko bja lešoko.” Ge go lebelelwa go ya ka pono ya motho, go tšweletša lefase le le dikarolo tša lona ka moka, e lego chemistry le ditshepedišo tše di raraganego go ile gwa nyaka boiteko bjo bogolo kudu. Le gona ka go bolela gore dithaba di ‘tswetšwe’ gomme lefase le tšweleditšwe bjalo ka ge eka ke ka “bohloko bja lešoko,” mopsalme o bontšha tlhompho e kgolo bakeng sa bogolo bja modiro wo o bego o akaretšwa ge Jehofa a be a bopa dilo tše. Na ga se ra swanela go ba le tlhompho e swanago le tebogo bakeng sa modiro wa diatla tša Mmopi?
Jehofa o Dula a Ikemišeditše go re Thuša
8. Ke eng seo se bolelwago ke polelwana ya gore Jehofa ke Modimo wa ‘mehla e se nago mathomo le mafelo’?
8 Mopsalme o opetše ka gore: “Wa mehla e se naxo mathômô, e se naxo mafêlô; O Modimo.” ‘Mehla e se nago mathomo le mafelo’ e ka šupa go dilo tšeo di nago le mafelelo eupša botelele bja nako yeo di tlago go e tšea bo se bja bontšhwa. (Ekisodo 31:16, 17; Ba-Hebere 9:15) Lega go le bjalo, go Psalme 90:2 le mafelong a mangwe ka Mangwalong a Sehebere, “mehla e se naxo mathômô, e se naxo mafêlô” e bolela ‘ka mo go sa felego.’ (Mmoledi 1:4, PK) Menagano ya rena ga e kgone go kwešiša gore ke bjang Modimo e sa lego a dutše a le gona ka nako ka moka. Lega go le bjalo, Jehofa ga a na mathomo e bile a ka se be le mafelelo. (1 Timotheo 1:17) Ka mehla o tla dula a phela gomme a ikemišeditše go re thuša.
9. Mopsalme o lekanya nywaga e sekete ya go ba gona ga motho le eng?
9 Mopsalme o ile a budulelwa gore a lekanye nywaga e sekete ya go ba gona ga motho le nako e kopana kudu go ya kamoo Mmopi wa ka mo go sa felego a tsebago ka gona. Ge a be a bolela le Modimo o ngwadile gore: “Motho O mmušetša leroleng; O re: Hee Bana ba batho boang! Xobane nywaxa e sekete mo xo Wene e ke ké letšatši la maabane xe le fetile; e ke ké tišô ya bošexo.”—Psalme 90:3, 4.
10. Modimo o dira bjang gore motho a ‘boele leroleng’?
10 Motho o a hwa, gomme Modimo o “mmušetša leroleng.” Seo se ra gore, motho o boela “leroleng,” bjalo ka mobu o šilakantšwego. Ge e le gabotse, Jehofa o re: ‘Boela mmung wa lefaseng wo o ntšhitšwego go wona.’ (Genesi 2:7; 3:19) Se se šupa go bohle—ba matla goba bao ba fokolago, bahumi goba badiidi—ka gobane ga go na motho yo a sa phethagalago ‘yo a ka lopollago ngwanabo, a ntšha sa go mmoelanya le Modimo gore a phele go ya go ile.’ (Psalme 49:6-9) Eupša re leboga gakaakang gore ‘Modimo o neile Morwa wa gagwe yo a tswetšwego a nnoši, e le gore mang le mang yo a mo dumelago a hwetše bophelo bjo bo sa felego’!—Johane 3:16; Ba-Roma 6:23.
11. Ke ka baka la’ng re ka re lebaka le letelele go rena ke le lekopana kudu go Modimo?
11 Go ya ka pono ya Jehofa, gaešita le Methusala yo a phetšego nywaga e 969, ga se a fetša letšatši. (Genesi 5:27) Go Modimo nywaga e sekete ke maabane—lebaka la diiri tše 24 feela—ge go fetile. Mopsalme gape o bolela gore go Modimo nywaga e sekete e etša go leta ga mohlapetši ka diiri tše nne mešašeng nakong ya bošego. (Baahlodi 7:19) Ka gona, ka mo go kwagalago, lebaka le letelele go rena ke le lekopana kudu go Modimo wa ka mo go sa felego, Jehofa.
12. Batho ba ‘gogolwa’ bjang ke Modimo?
12 Ka go fapana le go ba gona ga Modimo ka mo go sa felego, bophelo bja motho bja gona bjale ke bjo bokopana e le ka kgonthe. Mopsalme o re: “O a ba xoxola, ba etša thôbalô bosasa, ba etša byang xe bo hloxile; xosasa bo mela bya taxa, bya napa bya pôna; mantšibua bo a sêxwa, bo a ôma.” (Psalme 90:5, 6) Moše o bone ba-Isiraele ba dikete ba hwela lešokeng, ba ‘gogolwa’ ke Modimo bjalo ka ge eka ke ka lefula. Karolo ye ya psalme e fetoletšwe e le: “O gogolela batho borokong bja lehu.” (New International Version) Ka lehlakoreng le lengwe, tekanyo ya bophelo bja batho ba sa phethagalago ke ‘boroko feela’ bjo bokopana—e bapišwa le boroko bja bošego bjo botee feela.
13. Ke bjang re ‘etšago bjang,’ gomme se se swanetše go kgoma bjang tsela ya rena ya go nagana?
13 Re bjalo ka ‘bjang bjo bo hlogago gosasa bja taga’ eupša mantšiboa bja ba bo ponne ge bo fišitšwe ke phišo e tseneletšego ya letšatši. Ee, bophelo bja rena ke bja nakwana go swana le bjang bjo bo ponago ka letšatši le tee. Ka gona, anke re se ke ra senya lehumo le la bohlokwa. Go e na le moo, re swanetše go tsoma tlhahlo ya Modimo mabapi le kamoo re swanetšego go diriša nywaga ya rena e re šaletšego tshepedišong ye ya dilo.
Jehofa o re Thuša ‘go Bala Matšatši a Rena’
14, 15. Psalme 90:7-9 e bile le phethagalo efe go ba-Isiraele?
14 Ge e le mabapi le Modimo, mopsalme o oketša ka gore: “Xobane re fetšwa ke ’xale bya xaxo; re thšoxa mohla Ò befetšwe. Dibe tša rena O di beile pele xa xaxo; ’thopa tša rena di seetšeng sa mahlô a xaxo. Matšatši a rena a fêla ka moka ka xe O befetšwe. Nywaxa ya rena e ile byalo ka kxopolô.”—Psalme 90:7-9.
15 Ba-Isiraele bao ba se nago tumelo ‘ba ile ba fetšwa ke bogale bja Modimo.’ Ba ile ba ‘tšhošwa ke pefelo ya gagwe,’ goba ‘go boifišwa ke kgalefo ya gagwe.’ (New International Version) Ba bangwe ba ile ba “rapalatšwa lešokeng” e le mafelelo a dikahlolo tša Modimo. (1 Ba-Korinthe 10:5) Jehofa o ‘beile dibe tša bona pele ga gagwe.’ O ile a dira gore ba ikarabele ka go dira dibe ga bona phatlalatša, eupša gaešita le “ ’thopa” tša bona goba dibe tšeo di utilwego, di be di le ‘seetšeng sa mahlo a gagwe.’ (Diema 15:3) Ka ge e le bao ba bego ba galefetšwe ke Modimo, ba-Isiraele bao ba sa sokologego ‘ba feditše nywaga ya bona bjalo ka kgopolo.’ Ka baka leo, bophelo bja rena bjo bokopana bo etša mohemo o fetago melomong ya rena bjalo ka kgopolo.
16. Ge e ba ba bangwe ba dira sebe ka sephiring, ke eng seo ba swanetšego go se dira?
16 Ge e ba yo mongwe wa rena a be a ka dira sebe ka sephiring, a ka kgona go utela magagabo boitshwaro bjo bo bjalo ka nakwana. Eupša phošo ya rena e utilwego e tla ba ‘pele ga seetša sa mahlo a Jehofa,’ gomme ditiro tša rena di tla senya tswalano ya rena le yena. Bakeng sa gore re tsošološe tswalano ya kgaufsi le Jehofa, re tla swanela ke go rapelela tebalelo ya gagwe, re tlogele dikarogo tša rena gomme re amogele ka tebogo thušo ya moya ya bagolo ba Bakriste. (Diema 28:13; Jakobo 5:14, 15) Seo se tla ba kaone gakaakang go feta go fo ‘fetša nywaga ya rena bjalo ka kgopolo,’ gomme kholofelo ya rena ya bophelo bjo bo sa felego e le kotsing!
17. Ke tekanyo efe ya bophelo yeo e tlwaelegilego go batho ka kakaretšo, gomme nywaga ya rena e tletše ka’ng?
17 Mabapi le tekanyo ya bophelo bja batho bao ba sa phethagalago, mopsalme o re: “ ’Phelô bya rena ké nywaxa e masome a šupaxo; xo yo thata ké masome a seswai. ’Me sexolo-thata mo xo yôna ké tapišô le thswenyêxô; xobane bo feta ka pelá e ke re fofa ka diphêxô.” (Psalme 90:10) Tekanyo ya bophelo ya nywaga e 70 ke ya batho ka kakaretšo, gomme ge Kalebe a e-na le nywaga e 85, o ile a bontšha matla a gagwe a sa tlwaelegago. Go bile le batho ba fapanego, ba bjalo ka Arone (123), Moše (120) le Jošua (110). (Numeri 33:39; Doiteronomio 34:7; Jošua 14:6, 10, 11; 24:29) Eupša go moloko o se nago tumelo wo o tšwilego Egipita, bao ba ilego ba ngwadišwa go tloga go nywaga e 20 go ya godimo ba hwile lebakeng la nywaga e 40. (Numeri 14:29-34) Lehono, dinageng tše dintši tekanyo ya kakaretšo ya bophelo bja motho e fihla tekanyong yeo e neilwego ke mopsalme. Nywaga ya rena e tletše ka “tapišô le thswenyêxô.” E feta kapejana, “re fofa ka diphêxô.”—Jobo 14:1, 2.
18, 19. (a) Go bolela’ng go “bala matšatši a rena, [gore] re fiwê pelo tše bohlale”? (b) Go diriša ga rena bohlale go tla re tutueletša go dira’ng?
18 Mopsalme ge a tšwela pele o opela ka gore: “Kxalefô ya xaxo bothata bya yôna bo tsebya ke mang? a thšoxa pefêlô ya xaxo ka mo xo e swanetšexo. Re rutê xo bala matšatši a rena, re fiwê pelo tše bohlale.” (Psalme 90:11, 12) Ga go le o tee wa rena yo a tsebago matla a kgalefo ya Modimo ka mo go tletšego goba moo pefelo ya gagwe e fihlago gona, gomme se se swanetše go oketša poifo ya rena ya borapedi ya go boifa Jehofa. Ge e le gabotse se swanetše go re tutuetša go mo kgopela gore a re “rutê xo bala matšatši a rena, re fiwê pelo tše bohlale.”
19 Mantšu a mopsalme ke thapelo ya gore Jehofa a rute batho ba gagwe kamoo ba ka bontšhago bohlale go lemoga go ba bohlokwa ga matšatši a bona le go diriša matšatši a bona a šetšego ka tsela yeo e amogelwago ke Modimo. Tebelelo ya bophelo ya nywaga e 70 e na le kholofetšo ya matšatši a 25 500. Lega go le bjalo, go sa šetšwe nywaga ya rena, ‘ga re tsebe tša ka moswana gore bophelo bja rena e tla ba eng, e fo ba kgodi ye e bonagalago lebakanyana fela ya tloga e široga.’ (Jakobo 4:13-15) Ka ge ‘nako le ditiragalo tše di sa letelwago di re wela bohle,’ re ka se bolele gore re tlo phela nako e telele gakaakang. Ka gona, anke re rapeleleng bohlale bja go lebeletšana le diteko, go swara ba bangwe ka mo go swanetšego le go dira sohle seo re ka se kgonago tirelong ya Jehofa gona bjale—lehono! (Mmoledi 9:11, NW; Jakobo 1:5-8) Jehofa o re hlahla ka Lentšu la gagwe, moya wa gagwe le ka mokgatlo wa gagwe. (Mateo 24:45-47; 1 Ba-Korinthe 2:10; 2 Timotheo 3:16, 17) Go diriša bohlale go re tutueletša go ‘tsoma Mmušo wa Modimo pele’ le go diriša matšatši a rena ka tsela yeo e tlišetšago Jehofa tumišo le go thabiša pelo ya gagwe. (Mateo 6:25-33; Diema 27:11) Go ba gona, go mo rapela ka pelo ka moka go ka se tloše mathata a rena ka moka, eupša ka ntle le pelaelo go feleletša ka lethabo le legolo.
Tšhegofatšo ya Jehofa e re Tlišetša Lethabo
20. (a) Modimo o ‘itshola’ ka tsela efe? (b) Jehofa o tla re swara bjang ge e ba re dira diphošo tše dikgolo fela re bontšha go itshola ga kgonthe?
20 E tla ba mo go kgahlišago gakaakang ge e ba re ka thaba maphelong a rena ka moka! Mabapi le se, Moše o kgopela gore: “Boa [“itshole,” NW] Morêna! O tlo iša kae? Šôkêlwa bahlanka ba xaxo. Re horišê botho by’axo [goba, “lerato le le botegago ka mo go sa kwanantšhego”] è sa le ka meso, re thabê re hlalalê rè sa phela.” (Psalme 90:13, 14; mongwalo wa ka tlase wa NW) Modimo ga a dire diphošo. Lega go le bjalo, o a ‘itshola’ gomme a ‘gomiša’ kgalefo ya gagwe le go ntšha kahlolo ge temošo ya gagwe mabapi le go gata mogato o bjalo e tšweletša phetogo boemong bja kgopolo le boitshwarong ka lehlakoreng la badiradibe bao ba itsholago. (Doiteronomio 13:17) Ka gona, gaešita le ge re be re ka dira diphošo tše dikgolo eupša ra bontšha go itshola ga kgonthe, Jehofa o tla re ‘horiša botho bja gagwe,’ gomme re tla ba le lebaka la gore re “thabê.” (Psalme 32:1-5) Le gona ka go latela tsela e lokilego, re tla kwa lerato la Modimo leo le sa kwanantšhego leo a re ratago ka lona gomme re tla kgona gore re “hlalalê rè sa phela”—ee, maphelo a rena ka moka.
21. Mantšung a begilwego go Psalme 90:15, 16, Moše a ka ba a be a kgopela’ng?
21 Mopsalme o rapela e le ka kgonthe gore: “Re fê lethabô; O le lekanyê le mehla ya mola Ò re kokobetša, O le lekanyê le nywaxa ya mola rè rwele bothata. Bahlanka ba xaxo a ba bônê ’tirô tš’axo, le bana ba bôná ba bônê borêna bya xaxo.” (Psalme 90:15, 16) Moše a ka be a be a kgopela Modimo gore a šegofatše Isiraele ka lethabo leo le bego le sepedišana le, goba leo le ilego la tšea lebaka le letelele go lekana le matšatši a bona a go rwala mathata ao go wona ba ilego ba tlaišega. O ile a kgopela gore “tiro” ya Modimo ya go šegofatša ba-Isiraele e bonagale go bahlanka ba Gagwe le gore letago la Gagwe le bonagale go barwa ba bona, goba bana ba bona. Re ka rapela ka mo go swanetšego gore ditšhegofatšo di tlele batho bao ba kwago lefaseng le lefsa leo Modimo a le holofeditšego.—2 Petro 3:13.
22. Go ya ka Psalme 90:17, re ka rapelela’ng ka mo go swanetšego?
22 Psalme 90 e phetha ka kgopelo ye: “A botho bya Modimo Mong ’a rena bo dulê bò re okametše. Medirô ya ’atla tša rena O re tiišetšê yôna; medirô ya ’atla tsa rena O e tiišê.” (Psalme 90:17) Mantšu a a bontšha gore re ka rapela ka mo go swanetšego gore Modimo a šegofatše maiteko a rena tirelong ya gagwe. Bjalo ka Bakriste ba tloditšwego goba bagwera ba bona, “dinku tše dingwê,” re thabela gore “botho bya Modimo” bo na le rena. (Johane 10:16) Re thaba gakaakang gore Modimo ‘o tiišitše mediro ya diatla tša rena’ re le bagoeledi ba Mmušo le ka ditsela tše dingwe!
A re Tšweleng Pele re Bala Matšatši a Rena
23, 24. Re ka holega bjang ka go naganišiša ka Psalme ya bo-90?
23 Go naganišiša ka Psalme ya bo-90 go swanetše go oketša go ithekga ga rena ka Jehofa, ‘setšhabelo’ sa rena. Ka go naganišiša ka mantšu a yona a lego mabapi le bokopana bja bophelo, re swanetše go lemoga kudu go nyakega ga tlhahlo ya Modimo ge re bala matšatši a rena. Gomme ge re katanela go tsoma le go bontšha bohlale bja Modimo, re kgodišegile gore re tla ba baamogedi ba botho bjo lerato bja Jehofa le tšhegofatšo ya gagwe.
24 Jehofa o tla tšwela pele go re ruta go bala matšatši a rena. Gomme ge e ba re ineela tlhahlong ya gagwe, re tla kgona go tšwela pele re bala matšatši a rena ka mo go sa felego. (Johane 17:3) Lega go le bjalo, ge e ba re nyaka bophelo bjo bo sa felego e le ka kgonthe, gona Jehofa e swanetše go ba setšhabelo sa rena. (Juda 20, 21) Bjalo ka ge re tla bona sehlogong se se latelago, ntlha ye e bonagala gabotse mantšung a kgothatšago a Psalme ya bo-91.
O tla Araba Bjang?
• Ke bjang Jehofa e lego “ ’thšabêlô sa rena”?
• Ke ka baka la’ng re ka re Jehofa o dula a ikemišeditše go re thuša?
• Jehofa o re thuša bjang “xo bala matšatši a rena”?
• Ke eng seo se dirago gore re kgone gore “re hlalalê rè sa phela”?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Seswantšho go letlakala 11]
Jehofa e be e le Modimo “mola dithaba di sešo tša tswalwa”
[Seswantšho go letlakala 12]
Go ya ka pono ya Jehofa, Methusala wa nywaga e 969 ga se a phela letšatši
[Seswantšho go letlakala 14]
Jehofa o ‘tiišitše modiro wa diatla tša rena’