Na Ngwana Wa-ka O Swanetše Go Tsena Sekolo?

NA O ka akanya o be o sa kgone go bala mantšu a lego letlakaleng le? Go thwe’ng ge e ba o be o sa kgone go bolela leleme la semmušo la naga ya geno? A re re mohlomongwe o be o sa kgone go šupa naga ya geno mmapeng wa lefase? Bana ba bantši ba golela boemong bjoo. Go thwe’ng ka ngwana wa gago?

Na ngwana wa gago o swanetše go tsena sekolo? Dinageng tše dintši, go gapeletšegile gore ngwana a be le thuto ya tlase le e phagamego gomme gantši ga e lefelelwe. Seboka sa Ditshwanelo tša Ngwana se lebelela go tsena sekolo e le tshwanelo ya motheo. Go bjalo le ka Boipolelo bja Ditšhaba-tšhaba bja Ditshwanelo tša Batho. Lega go le bjalo, dinageng tše dingwe go tsena sekolo go ka lefelelwa gomme e ka ba morwalo wa tša ditšhelete go batswadi. Anke re lebeleleng taba ye go ya ka pono ya batswadi ba Bakriste bao ba nyakago bana ba bona ba tseba go bala le go ngwala, e ka ba ka go tsena sekolo goba ka ditsela tše dingwe.

Mehlala ya Beibele ya Bao ba Bego ba Tseba go Bala le go Ngwala

Bahlanka ba Modimo ba bantši bao ba boletšwego ka Beibeleng ba be ba kgona go bala le go ngwala. Baapostola ba Jesu e lego Petro le Johane e be e le barei ba dihlapi ba ba-Juda eupša ba ngwadile dipuku tša Beibele ka Segerika, e sego ka leleme la gabo bona la se-Galilea. * Go molaleng gore batswadi ba bona ba ile ba kgonthišetša gore bana ba bona ba hwetša thuto ya motheo. Bangwadi ba bangwe ba Beibele bao ba bego ba le boemong bjo bo swanago ba akaretša modiši Dafida, mošomi wa tša temo Amosi le ngwanabo Jesu ka motswadi o tee e lego Juda yoo mohlomongwe e bego e le mmetli.

Monna yo go thwego ke Jobo o be a kgona go bala le go ngwala, gomme puku ya Beibele ye e bitšwago ka leina la gagwe e bontšha gore o be a na le kwešišo e itšego ya thutamahlale. Le gona a ka be a na le bokgoni bja bongwadi, ka gobane dipolelwana tšeo di tsopotšwego ka pukung ya Jobo di ka tsela ya direto. Re a tseba gape gore Bakriste ba pele ba be ba kgona go bala le go ngwala ka gobane tše dingwe tša dilo tšeo e ka bago e be e le dintlha tša bona tša Mangwalo di ile tša hwetšwa dikgapetleng, dikarolwaneng tša dibjana tše di thubegilego.

Thuto e Bohlokwa Bakeng sa Bakriste

Bakriste ka moka ba swanetše go tšwela pele tsebong ya Beibele ge e ba ba tla kgahliša Modimo. (Ba-Filipi 1:​9-11; 1 Ba-Thesalonika 4:⁠1) Go diriša Mangwalo ka kelohloko le dithušo tša go ithuta Beibele go ka thuša go tšwela pele moyeng. Ka ge Modimo a neile Lentšu la gagwe le le ngwadilwego, o letetše gore barapedi ba gagwe ba tsebe go bala ka mo go ka kgonegago. Go bala Beibele ka kwešišo go dira gore go be bonolo go diriša keletšo ya yona. Go ba gona, re ka swanelwa ke go bala dikarolo tša yona ka makga a mantši e le gore re kwešiše dintlha gomme re kgone go naganišiša ka tšona.​—Psalme 119:​104; 143:⁠5; Diema 4:⁠7.

Ngwaga o mongwe le o mongwe, batho ba Jehofa ba amogela matlakala a makgolo-kgolo a taba e ngwadilwego yeo e lokišeditšwego ka tlase ga tlhahlo ya “molaki e a bôtêxaxo yo bohlale.” (Mateo 24:​45-47) Dipuku tše bjalo di ahla-ahla bophelo bja lapa, ditšo, bodumedi, thutamahlale  le ditaba tše dingwe tše dintši. Sa bohlokwa kudu, di na le keletšo ya Mangwalo ditabeng tša moya. Ge e ba bana ba gago ba sa kgone go bala, ba tla tingwa tsebišo ya bohlokwa kudu.

Go ithuta ka histori ya batho go bohlokwa ka gobane go re thuša go kwešiša lebaka leo ka lona Mmušo wa Modimo o nyakegago. Tsebo ya motheo ya thutafase le yona e bohlokwa. Beibele e bolela ka mafelo a mantši a bjalo ka Isiraele, Egipita le Gerika. Na ngwana wa gago o kgona go a šupa mmapeng wa lefase? Na a ka šupa naga ya gabo? Go se kgone go šupa dinaga mmapeng go ka lekanyetša bokgoni bja motho bja go phethagatša bodiredi bja gagwe tikologong yeo a e abetšwego.​—2 Timotheo 4:⁠5.

Ditokelo ka Phuthegong

Bagolo ba Bakriste le bahlanka ba bodiredi ba na le boikarabelo bjo bogolo bjo bo akaretšago go bala. Ka mohlala, go na le dikarolo tšeo ba swanetšego go di lokišeletša bakeng sa diboka tša phuthego. Go nyakega go bolokwa ga dipego tša dikabo tša dipuku le meneelo. Ka ntle le thuto ya motheo, motho o be a tla thatafalelwa kudu ke go swaragana le boikarabelo bjo ka katlego.

Bašomi ba baithapi ba hlankela magaeng a Bethele lefaseng ka bophara. E le gore baithapi ba ba boledišane gabotse le go dira mediro ya bona, e bjalo ka go fetolela dipuku le go lokiša metšhene, ba swanetše go kgona go bala le go ngwala ka leleme la semmušo la naga yeo ba dulago go yona. Ge e ba bana ba gago ba tla thabela ditokelo tše swanago le tše, go nyakega thuto ya motheo. Mabaka a mangwe a bohlokwa a gore ngwana wa gago a tsene sekolo ke afe?

Bodiidi le Tumela-khwele

Batho bao ba diilago e ka ba bao ba sa thušegego maemong a itšego. Lega go le bjalo, maemong a mangwe, thuto e lekanego e ka re thuša gotee le bana ba rena go phema go tlaišega mo go sa nyakegego. Ke batho ba sego kae bao ba sa tsebego go bala le go ngwala bao ba kgonago go phela gabonolo. Ka dinako tše dingwe bana gaešita le batswadi ba hwa ka gobane mogolo o monyenyane o sa kgone go ba dira gore ba kgone go hwetša thušo ya tša kalafo. Batho bao ba sa fetšago sekolo goba bao ba sa se tsenago gantši ba lebeletšana le boemo bja phepo-mpe le go hlokega ga dintlo. Thuto goba bonyenyane bokgoni bja go bala le go ngwala di ka ba le thušo e itšego maemong a.

Go tseba go bala le go ngwala gape go fokotša tshekamelo ya go ba le tumela-khwele. Go ba gona, ditumela-khwele ke tšeo di tlwaelegilego go bobedi bao ba rutegilego le bao ba sa rutegago. Eupša bao ba sa rutegago ba ka goketšwa gabonolo le go forwa go feta ba bangwe, ka ge ba ka se kgone go bala taba yeo e bontšhago bofora bjo bjalo. Ka baka leo, ba na le tshekamelo ya go ba le tumela-khwele kudu le go dumela gore mofodiši yo a dirišanago le meoya a ka dira diphodišo tša mohlolo.​—Doiteronomio 18:​10-12; Kutollo 21:⁠8.

Go ba le Thuto ga se Feela Bakeng sa go Hwetša Mošomo

Ba bantši ba nagana gore morero o mogolo wa go ba le thuto ke go hwetša tšhelete. Lega go le bjalo, batho ba bangwe bao ba rutegilego ga ba na mošomo goba ga ba hwetše tšhelete e lekanego go ka kgotsofatša dinyakwa tša bona tša motheo. Ka gona batswadi ba bangwe ba ka nagana gore ga go bohlokwa gore ba tsenye bana ba bona sekolo. Eupša go tsena sekolo go dira mo gontši go feta go fo hlamela motho go dira tšhelete; go hlamela bana bakeng sa bophelo ka kakaretšo. (Mmoledi 7:​12) Ge e ba motho a kgona go bolela, go bala le go ngwala leleme la  semmušo la naga yeo a dulago go yona, go dirišana le bašomi ba tša kalafo, balaodi ba setšhaba goba bašomi ba pankeng go ba bonolo kudu, e ba selo se se tlwaelegilego go e na le go ba seo se tšhošago.

Mafelong a mangwe, bana bao ba sa rutegago ba ka newa motho yo mongwe e le gore a ba rute go aga, go rea dihlapi, go roka goba modiro o mongwe. Go ithuta mošomo ke selo se sebotse, eupša ge e ba bana ba le ka mohla ba sa ka ba tsena sekolo, ka ntle le pelaelo ba ka se kgone go ithuta go bala le go ngwala ka mo go nepagetšego. Ka ntle le pelaelo gantši ba be ba tla phema go dirišwa gampe gomme ba be ba tla ba le bophelo bjo bo kgotsofatšago ge e ba ba ile ba thoma ka go hwetša thuto ya motheo ke moka ba ithuta mošomo.

Jesu wa Natsaretha e be e le mmetli gomme ka mo go lego molaleng o ile a rutwa ka tsela e itšego ke tatagwe wa mogodiši e lego Josefa. (Mateo 13:​55; Mareka 6:⁠3) Jesu le yena o be a kgona go bala le go ngwala, ka gobane gaešita le ge a be a na le nywaga e 12, o ile a kgona go swara poledišano e kwagalago le banna bao ba rutegilego kua tempeleng. (Luka 2:​46, 47) Tabeng ya Jesu, go ithuta mošomo ga se gwa ka gwa šitiša mehuta e mengwe ya thuto. Na Barwedi le Bona ba Swanetše go Rutega?

Ka dinako tše dingwe batswadi ba tsenya barwa ba bona sekolo e sego barwedi ba bona. Mohlomongwe batswadi ba bangwe ba nagana gore go nyaka tšhelete e ntši kudu go ruta barwedi ba bona e bile ba dumela gore banenyana ba ka ba  le mohola kudu go bo mmago bona ka go hlwa le bona ka gae mosegare ka moka. Eupša go se tsebe go bala le go ngwala go tla bakela morwedi mathata. Kgatišo ya mokgatlo wa Sekhwama sa Bana sa Ditšhaba tše Kopanego (UNICEF [United Nations Children’s Fund]) e re: “Dinyakišišo tše dintši di bontšhitše gore go ruta banenyana ke mokgwa o mongwe o mokaone kudu wa go tloša bodiidi.” (Poverty and Children: Lessons of the 90s for Least Developed Countries) Banenyana bao ba rutegilego ba kgona go hlamelwa kaone bakeng sa bophelo le go dira diphetho tše bohlale kudu, ka go rialo ba hola bohle ka lapeng.

Nyakišišo yeo e akaretšago go hwa ga masea kua Benin, Afrika Bodikela, e bontšhitše gore bomma bao ba sa rutegago e le sehlopha ba lahlegelwa ke bana ba ka tlase ga nywaga e mehlano ka tekanyo ya ba 167 go ba 1 000, mola e le gore basadi bao ba nago le thuto ya sekolo se se phagamego ba lahlegelwa ke ba 38 go ba 1 000. UNICEF e phetha ka gore: “Tekanyo ya thuto ke lebaka leo le bontšhago tekanyo ya go hwa ga masea kua Benin, ka ge go le gona lefaseng ka bophara.” Ka gona go dira gore barwedi ba gago ba rutege go ka ba le mehola e fapa-fapanego.

Na Diklase tša go Ithuta go Bala le go Ngwala ke tše Lekanego?

Moo go nyakegago, Dihlatse tša Jehofa di swara diklase tša go ithuta go bala le go ngwala bakeng sa ditho tša phuthego tšeo di sa kgonego go bala. * Tokišetšo ye e holago e thuša batho go ithuta go bala, gantši ka maleme a tikologong ya  gabo bona. Na se se ka tšeela thuto ya sekolong sebaka ka mo go swanetšego? Na phuthego e swanetše go letelwa gore e nee bana ba gago thuto gaešita le ge dikolo di le gona?

Gaešita le ge diklase tša go ithuta go bala le go ngwala e le tokišetšo e botse yeo e dirilwego ke diphuthego tša Dihlatse tša Jehofa, di reretšwe batho ba bagolo bao ba sa hwetšago tokelo ya go ya sekolong ge e be e le bana. Mohlomongwe, batswadi ba bona ba be ba sa lemoge bohlokwa bja go tseba go bala le go ngwala, goba dikolo di be di se gona. Batho ba bjalo ba ka thušwa ka go tsena diklase tša go ithuta go bala le go ngwala tšeo di swarwago ka diphuthegong. Eupša diklase tše ga se tša swanela go tšeela go tsena sekolo sebaka e bile ga se tša rerelwa go nea thuto ya tlase. Diklaseng tše ga go rutwe dithuto tše bjalo ka thutamahlale, dipalo le histori. Lega go le bjalo, di ka ithutwa sekolong.

Kua Afrika, diklase tša go ithuta go bala le go ngwala gantši di swarwa ka maleme a setšhaba gomme ga se gantši di swarwago ka leleme la semmušo la naga. Lega go le bjalo, sekolong gantši go rutwa ka leleme la semmušo. Se se hola bana ka mo go oketšegilego ka gobane dipuku tše dintši le ditlabakelo tše dingwe tše di fapa-fapanego tša go bala di hwetšagala ka leleme la semmušo. Gaešita le ge diklase tša phuthego tša go ithuta go bala le go ngwala di ka tlaleletša thuto ya ngwana ya sekolong, di ka se e tšeele sebaka. Ka gona, ge e ba go kgonega, na bana ga se ba swanelwa go newa thuto ya sekolong?

Boikarabelo bja Batswadi

Banna bao ba etelelago pele go hlankeleng dinyakwa tša moya tša phuthego ba swanetše go ba Bakriste bao ba beago mohlala. Ba swanetše go ruta malapa a bona le bana “xa-botse.” (1 Timotheo 3:​4, 12) Go ruta “xa-botse” go tla akaretša go dira sohle seo se kgonegago go thuša bana ba rena gore ba pheme mathata a nakong e tlago.

Modimo o neile batswadi ba Bakriste boikarabelo bjo bogolo. Ba swanetše go godiša bana ba bona ka go dumelelana le Lentšu la gagwe le go ba thuša go ba ‘bao ba ratago tsebo.’ (Diema 12:⁠1; 22:⁠6; Ba-Efeso 6:⁠4) Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Xe motho a sa babalele b’abô, xaxolo ba lapeng la xabô, ó latola tumêlô; ó phalwa ke e a sa dumelexo.” (1 Timotheo 5:⁠8) Le gona bana ba rena ba swanetše go newa thuto e swanetšego.

Ka dinako tše dingwe tshepedišo ya sekolo e ka palelwa ke go kgotsofatša dinyakwa tša thuto tša ngwana ka baka la bontši bja barutwana, ditšhelete tše di fokolago goba mohlomongwe barutiši bao ba sa thabago bao ba sa lefelelwago gabotse. Ka gona, go bohlokwa gore batswadi ba be le kgahlego e tseneletšego ka seo bana ba bona ba ithutago sona sekolong. Ke ga bohlale go tlwaelana le barutiši, kudu-kudu mathomong a kotara e nngwe le e nngwe, gaešita le go ba kgopela keletšo ya mabapi le kamoo bana ba ka bago barutwana ba bakaone ka gona. Ka go rialo barutiši ba ka ipona ba tšeelwa godimo gomme ba tutueletšega go dira boiteko bjo bogolo bja go fihlelela dinyakwa tša bana tša thuto.

Thuto ke karolo ya bohlokwa ya go gola ga ngwana. Diema 10:​14 e re: “Ba bohlale ké ba-huma-tsebô.” Se ke sa therešo kudu ka tsebo ya Beibele. Batho ba Jehofa​—ba banyenyane le ba bagolo ka mo go swanago​—ba swanetše go ba le tsebo ka mo go ka kgonegago e le gore ba thuše ba bangwe moyeng ‘e le gore Modimo a bone e le babotegi, e le badiri ba se nago bosodi, bao ba tsebago go ratha lentšu la therešo ba sa kgopamiše.’ (2 Timotheo 2:​15; 1 Timotheo 4:​15) Ka gona, na bana ba gago ba swanetše go ya sekolong? Ka ntle le pelaelo o tla phetha ka gore ba swanetše, gaešita le ge mo gontši go tla ithekga ka seo se šomago nageng ya geno. Eupša batswadi ba Bakriste ba swanetše go araba potšišo ye ya bohlokwa kudu, ‘Na bana ba-ka ba swanetše go rutega?’ Go sa šetšwe gore o dula kae, na o dumelelana le gore karabo e swanetše go ba ee yeo e kwagalago?

[Mengwalo ya ka tlase]

[Lepokisi/Seswantšho go letlakala 12, 13]

Ge E Ba Go Tsena Sekolo Go Sa Kgonege

Maemong a mangwe go tsena sekolo ga go kgonege. Ka mohlala, makasine wa Refugees o begile gore ngwana o tee go ba bahlano bao ba swanelegago a ka kgona go tsena sekolo dikampeng tša bofaladi. Mabakeng a mangwe, diteraeke di dira gore dikolo di tswalelwe ka lebaka le letelele. Tikologong e itšego dikolo di ka ba di le kgole kudu goba di se gona. Go tlwaišwa ga Bakriste le gona go ka feleletša ka gore bana ba rakwe sekolong.

O ka thuša bana ba gago bjang maemong a bjalo? Go ka dirwa’ng ge e ba o na le bana ba mmalwa gomme o dula tikologong yeo ditshenyagalelo di dirago gore go se kgonego gore ba tsene sekolo ka moka ga bona? Ka gona, na o ka kgona go iša o tee goba ba babedi ba bana ba gago sekolong ka ntle le go ba bea kotsing ya moya? Ge e ba go le bjalo, ba ka kgona go thuša go ruta bana ba gago ba bangwe seo ba ithutago sona sekolong.

Dinaga tše dingwe di na le seo se bitšwago go tsena sekolo o le ka gae. * Tokišetšong ye, ka mo go tlwaelegilego yo mongwe wa batswadi o fetša diiri tše mmalwa a ruta ngwana letšatši le lengwe le le lengwe. Mehleng ya bapatriareka, batswadi ba be ba atlega kudu go ruteng bana ba bona. Go bonagala gore ka baka la tlwaetšo e botse ya batswadi, morwa wa Jakobo e lego Josefa o ile a kgona go okamela ba bangwe e sa le yo monyenyane.

Go ka ba thata go hwetša lenaneo-thuto goba lenaneo la go ruta mafelong a bjalo ka kampeng ya bofaladi, eupša batswadi ba ka kgona go diriša dipuku tšeo di gatišitšwego ke Dihlatse tša Jehofa e le motheo wa tlhahlo. Ka mohlala, Puku Ya-ka ya Ditaba tša Beibele e ka thuša go ruta bana ba banyenyane. Makasine wa Phafoga! o na le dihlogo tše di nago le ditaba tše di fapa-fapanego. Puku ya Life​—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? e ka dirišwa go ruta ditaba tša thutamahlale. Yearbook of Jehovah’s Witnesses e na le mmapa wa lefase gomme e bolela ka bophelo le mediro ya boboledi dinageng tše di fapa-fapanego.

Go ka fihlelelwa mo gontši ge e ba thuto e lokišeletšwa gabotse gomme e dumelelanywa le kwešišo ya ngwana. Ge e ba ba tšwela pele go bala le go ithuta, ba tla kgona go tlwaelana gabonolo le go tsena sekolo ge e ba sebaka seo se ba bulegela nakong e tlago. Ka go gata mogato wa pele le ka boiteko, o ka thuša bana ba gago go rutega. Seo e ka ba se se putsago gakaakang!

[Mengwalo ya ka tlase]

[Caption on page 13]

Go ka dirwa’ng ge e ba o dula moo bana ba gago ba ka se kgonego go tsena sekolo?