Bophelo bja Gago bo Bohlokwa Gakaaka’ng?
Bophelo bja Gago bo Bohlokwa Gakaaka’ng?
GAEŠITA le ge batho ba bantši ba ile ba bolawa kua Yuropa nakong ya Ntwa ya I ya Lefase, go ile gwa dirwa boiteko bjo bo makatšago bja go phološa maphelo kua Antarctica. Monyakišiši wa Leisemane wa Ireland e lego Ernest Shackleton le sehlopha sa gagwe ba ile ba hlagelwa ke kotsi ge sekepe sa bona sa Endurance, se be se thulwa le go nweletšwa ke lehlwa le legolo. Shackleton o ile a kgona go fihliša banna ba gagwe lefelong le le šireletšegilego—go fihla bokgoleng bjo itšego—Sehlakahlakeng sa Elephant ka Borwa bja Lewatle la Atlantic. Eupša ba be ba sa dutše ba lebeletšane le kotsi e kgolo kudu.
Shackleton o ile a lemoga gore kholofelo ya bona e nnoši ya go phologa ke ya go roma banna ba bangwe go yo tsoma thušo lefelong la kgwebo sehlakahlakeng sa Georgia Borwa. Se be se le bokgoleng bja dikhilomithara tše 1 100, gomme selo se tee feela seo a bego a e-na le sona e be e le seketswana sa dimithara tše šupa seo a bego a se phološitše ka sekepeng sa Endurance. Ba be ba feletšwe ke kholofelo.
Lega go le bjalo, ka May 10, 1916, ka morago ga go tlaišega ka matšatši a 17, Shackleton le sehlopha se senyenyane ba ile ba fihla Georgia Borwa, eupša lewatle le le galefilego le ile la ba gapeletša go ema ka lehlakoreng le le sa swanelago la sehlakahlaka. Ba be ba swanetše go sepela leeto la dikhilomithara tše 30 dithabeng tše di khupeditšwego ke lehlwa tše di sa tšwelelego mmapeng e le gore ba fihle mo ba yago gona. Ka gare ga mathata ka moka—boemong bja leratadima bjo bo tonyago too le go hloka ditlabakelo tše di swanetšego tša go namela thaba—Shackleton le sehlopha sa gagwe ba ile ba fihla mo ba yago, gomme mafelelong a phološa banna ba gagwe ka moka ba ba bego ba le tlalelong. Ke ka baka la’ng Shackleton a ile a dira boiteko bjo bjalo bjo bo lapišago? Mongwadi wa ditaodišo-phelo e lego Roland Huntford o ngwala gore: “Boikemišetšo bo nnoši bja gagwe e be e le go ntšha banna ba gagwe ka moka ba sa phela.”
“Xwa se Hlôkwê le Setee”
Ke’ng se se ilego sa dira gore banna ba Shackleton ba se ke ba lahlegelwa ke kholofelo ge ba dutše ba kgobokane gomme ba letile go seo e bego e le feela “lefsika le lesehla leo go lego thata go fihla go lona la lehlwa la dikhilomithara tše 30 go tloga mathomong go fihla mafelelong”? Ke kholofelo ya bona ya gore moetapele wa bona o be a tla dira kamoo a ba holofeditšego ka gona gore o tla ba phološa.
Batho lehono ba swana kudu le banna bao ba bego ba kgakgetšwe Sehlakahlakeng sa Elephant. Ba bantši ba phela maemong a šoro ka mo go makatšago gomme ba katanela feela gore ba phele. Lega go le bjalo, ba ka ba le kholofelo e feletšego ya gore Modimo “mohlaki ó mo hlakodiša” kgateletšegong le tlaišegong. (Jobo 36:15) Kgonthišega gore Modimo o lebelela bophelo bja motho yo mongwe le yo mongwe e le bja bohlokwa. Jehofa Modimo e lego Mmopi o re: “O mpitšê mohla wa tlalêlô; ke tlo Xo namola.”—Psalme 50:15.
Na o hwetša go le thata go dumela gore Mmopi o lebelela wena—motho a nnoši gare ga batho ba dikete tše dimilione lefaseng—o le bohlokwa? Gona ela hloko seo moporofeta Jesaya a se ngwadilego mabapi le dinaledi tše dikete tše dimilione melalatlading ya dinaledi e dikete tše dimilione legohleng le legolo leo le re dikologilego. Re bala gore: “Llalang Le bônê tša kwa xodimo; ké mang e a di hlodilexo, a di nthša byalo ka mohlape wo o badilwexo? a di bitša tšohle ka maina, mo xo boati byo bokaakaa xwa se hlôkwê le setee, ka xobane è le yo matla a maxolo.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.)—Jesaya 40:26.
Na o a kwešiša gore seo se bolela’ng? Molalatladi wa rena wa dinaledi wa Milky Way—wo tshepedišo ya wona ya dipolanete go dikologa letšatši e fo bago karolo ya wona—o na le bonyenyane dinaledi tše dikete tše dimilione tše 100. Le gona go na le melalatladi ya dinaledi e mekae e mengwe? Ge e le gabotse, ga go na yo a tsebago, eupša dikakanyetšo tše dingwe di bolela gore ke e dikete tše dimilione tše 125. Ruri palo ya dinaledi e swanetše go ba e le e makatšago kudu! Lega go le bjalo, Beibele e re botša gore Mmopi wa legohle o tseba naledi e nngwe le e nngwe ka leina.
“Ešita le Meriri ya Dihlôxô tša Lena e Badilwe ka Moka”
Yo mongwe a ka bolela gore: ‘Eupša go fo tseba maina a dinaledi tše dikete tše dimilione—goba batho ba dikete tše dimilione—ga go nape go bolela go ba le taba le bona e le motho ka o tee ka o tee.’ Computer ye e tsentšwego kgopolo e lekanego e ka boloka maina a batho ba dikete tše dimilione. Lega go le bjalo, ga go na yo a ka naganago gore computer e na le taba le motho le ge e le ofe wa bona. Lega go le bjalo, Beibele e bontšha gore Jehofa Modimo ga a fo tseba maina a batho ba dikete tše dimilione eupša gape o na le taba le bona e le motho ka o tee ka o tee. Moapostola Petro o ngwadile gore: “Dipelaêlô tša lena ka moka di lahleleng xodimo xa xaxwe, xobane ké Yêna a Le belaêlêlaxo.”—1 Petro 5:7.
Jesu Kriste o boletše gore: “A dithaxa tše pedi xa di rekwe ka peni? Xomme le e tee ya tšôna e ka se wêle fase xe Tata-weno à sa rate. Ešita le meriri ya Mateo 10:29-31) Ela hloko gore Jesu ga se a ka a bolela gore Modimo o be a tla fo lemoga seo se diragaletšego dithaga le batho. O itše: “Le feta dithaxa è le tše ntši.” Ke ka baka la’ng o le bohlokwa kudu ka tsela ye? Ka gobane o bopilwe “ka xo swanthša ka Yêna Modimo”—o e-na le bokgoni bja go hlagolela le go bontšha dika tša boitshwaro, tša go ba le bohlale le tša moya tšeo di bonagatšago dika tša Modimo ka noši tše di phagamego.—Genesi 1:26, 27.
dihlôxô tša lena e badilwe ka moka! Ké xôna, se boifeng; Le feta dithaxa è le tše ntši.” (“Setšweletšwa se se Dirilwego ka Bohlale”
O se ke wa forwa ke dipolelo tša batho bao ba ganago gore go na le Mmopi. Go ya ka bona, o bopilwe ke tlhago e sa bonego le matla ao e sego a motho. Ba bolela gore go e na le go ba yo a bopilwego ‘ka seswantšho sa Modimo,’ ga o fapane le diphoofolo tše dingwe ka moka tše di phelago polaneteng ye—go akaretša le dithaga.
Na ruri go a kwagala go wena gore bophelo bo bile gona feela ka phošo goba ka matla a sa bonagalego? Go ya ka rathutaphedi wa dimolekule e lego Michael J. Behe, “ditshepedišo tše di makatšago tše di raraganego tša thuto ya tshepedišo ya dikhemikhale” tše di laolago bophelo di dira gore kgopolo e bjalo e be e sa kwagalego ka mo go feletšego. O bolela gore bohlatse bja thuto ya tshepedišo ya dikhemikhale dipheding bo lebiša phethong e sa phemegego ya gore “bophelo lefaseng bo le maemong a bjona a bohlokwa kudu . . . ke setšweletšwa se se dirilwego ka bohlale.”—Darwin’s Black Box—The Biochemical Challenge to Evolution.
Beibele e re botša gore bophelo lefaseng maemong ka moka ke setšweletšwa se se dirilwego ka bohlale. Le gona e re botša gore Mothopo wa modiro wo o bohlale ke Jehofa Modimo, Mmopi wa legohle.—Psalme 36:9; Kutollo 4:11.
O se ke wa dumelela taba ya gore re swanetše go kgotlelela lefaseng le le tletšego bohloko le tlaišego e go dira gore o se ke wa dumela gore go na le Mmopi le Mohlami wa lefase le dilo ka moka tše di phelago go lona. Dula o gopola ditherešo tše pedi tša motheo. E nngwe ke gore Modimo ga se a ka a hlama go se phethagale mo go re dikologilego. E nngwe gape ke gore Mmopi wa rena o na le mabaka a kwagalago a go dumelela go se phethagale. Go etša ge makasine wo o hlalošitše gantši, Jehofa Modimo o dumeletše bobe gore bo be gona ka nako e lekanyeditšwego feela, e le gore a rarolle dikgang tša boitshwaro ka mo go feletšego tšeo di ilego tša rotošwa nakong ya ge batho ba be ba thoma go gana bogoši bja gagwe. *—Genesi 3:1-7; Doiteronomio 32:4, 5; Mmoledi 7:29; 2 Petro 3:8, 9.
“Ó tlo Hlakodiša Modiitšana xe a Lla”
Ke therešo gore gaešita le ge go e-na le maemo a bohloko ao batho ba bantši ba swanetšego go lebeletšana le wona lehono, bophelo e sa dutše e le mpho e kgahlišago. Le gona re dira seo re ka se kgonago go bo šireletša. Bophelo bja nakong e tlago bjo Modimo a bo holofetšago bo phala go fo katanela go phologa maemong a šoro le a bohloko—go swana le banna ba Shackleton kua Sehlakahlakeng sa Elephant. Morero wa Modimo ke go re phološa boemong bjo re lego go bjona gona bjale bja bohloko le bja lefeela e le gore re “fihlêlê byo e lexo bophelô bya ruri” bjo Modimo a bego a bo rulaganyeditše batho ba gagwe mathomong.—1 Timotheo 6:19.
Modimo o tla dira tše ka moka ka gobane yo mongwe le yo mongwe wa rena o bohlokwa mahlong a gagwe. O rulaganyeditše gore Morwa wa gagwe, Jesu Kriste, a nee sehlabelo sa topollo seo Mateo 20:28) Jesu Kriste o itše: “Modimo ó ratile lefase xakaakaa, a bá a le nea Morwa wa xaxwe e a tswetšwexo à nnoši, xore mang le mang e a mo dumetšexo . . . a bê le bophelô byo bo sa felexo.”—Johane 3:16.
se nyakegago bakeng sa go re lokolla sebeng, go se phethagaleng le lehung tšeo re di abetšego go batswadi ba rena ba pele e lego Adama le Efa. (Ke’ng seo Modimo a tlago go se direla bao mo nakong ye ba tlaišwago ke bohloko le kgatelelo? Lentšu la Modimo le le buduletšwego le re botša mabapi le Morwa wa gagwe gore: “Ó tlo hlakodiša modiitšana xe a lla, le mohlaki xe a hlôka monamodi. Ó tlo xauxêla mosenyi le mohloki; meôya ya bahumanexi ó tlo e phološa. Meôya ya bôná ó tlo e lokolla mohlakong, bošorong.” Ke ka baka la’ng a tla dira se? Ka gobane “madi a bôná [goba bophelo bja bona] ó tlo a sema selô se bohlôkwa.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.)—Psalme 72:12-14.
Ka nywaga-kgolo e mentši, batho ba be ba dutše ba phela ka tlase ga morwalo wa sebe le go se phethagale, go swana le go “fêxêlwa” bohlokong bjo bogolo le tlaišegong. Modimo o dumeletše se feela ka go tseba gore o tla tloša tshenyo le ge e le efe yeo e ka bago gona. (Ba-Roma 8:18-22) Kgaufsinyane, o tla “tsoša tšohle” a diriša pušo ya Mmušo wa gagwe ka Morwa wa gagwe, Jesu Kriste.—Ditiro 3:21; Mateo 6:9, 10.
Seo se akaretša go tsošwa ga batho bao nakong e fetilego ba ilego ba tlaišega le go hwa. Modimo o ba gopola gabotse. (Johane 5:28, 29; Ditiro 24:15) Go se go ye kae, ba tla amogela “mohora” wa bophelo—bophelo bjo bo sa felego ba phethagetše lefaseng la paradeise leo le se nago bohloko le tlaišego. (Johane 10:10; Kutollo 21:3-5) Motho yo mongwe le yo mongwe yo a tlago go ba a phela o tla kgona go thabela bophelo ka mo go tletšego gomme a hlagolela dika tše dibotse le bokgoni bjo bo hlaolago batho ba bopilwego “ka xo swanthša ka Yêna Modimo.”
Na o tla be o phela e le gore o tle o thabele bophelo bjo Jehofa a bo holofeditšego? Seo se ithekgile ka wena. Re go kgothaletša go diriša ditokišetšo tšeo Modimo a di dirilego bakeng sa go tliša ditšhegofatšo tše ka moka. Bagatiši ba makasine wo ba tla thabela go go thuša go dira bjalo.
[Mongwalo wa ka tlase]
^ ser. 17 Bakeng sa tlhaloso ka botlalo ntlheng ye, bona kgaolo 8 e rego, “Ke ka Baka La’ng Modimo a Dumelela Tlaišego?” ka pukung ya Tsebo e Išago Bophelong bjo bo sa Felego, ye e gatišitšwego ke Dihlatse tša Jehofa.
[Seswantšho go letlakala 4, 5]
Banna bao ba bego ba le tlalelong ba be ba holofela gore Shackleton o tla dira kamoo a ba holofeditšego ka gona gore o tla ba phološa
[Mothopo]
© CORBIS
[Seswantšho go letlakala 6]
“Le feta dithaxa è le tše ntši”